July

Loko van’wana va hi khunguvanyisa hi marito kumbe hi swiendlo, swi nga hi vilerisa. Ngopfungopfu loko munhu wa kona a ri munghana kumbe xaka. Leswaku hi kota ku langutana ni ku vilela, hi nga dyondza swo karhi eka Hana wa le Bibeleni loyi a a dyisiwa mbitsi hi nkatikulobye wakwe. (1 Sam. 1:12) Ku fana na Hana, na hina hi nga vulavula na Yehovha nkarhi wo leha, hi n’wi byela swilo leswi nga hi dyisiki byi rhelela nileswi hi chavisaka. Loko hi khongela, hi ta pfa hi tsandzeka ku vitana marito hilaha ma vitaniwaka hakona. Mikarhi yin’wana hi nga tikuma hi khongela hi ri eku rileni loko hi phofula leswi hi karhataka. Hambiswiritano, Yehovha a nge karhali ku hi yingisa. Ku engetela eka ku khongela hi swiphiqo swa hina, hi fanele hi tsundzuka xitsundzuxo lexi nga eka Vafilipiya 4:6, 7. Muapostola Pawulo u vule leswaku hi fanele hi khensa Yehovha loko hi khongela. Hi ni swivangelo swo tala swo khensa Yehovha. Hi nga n’wi nkhensa hileswi a hi nyikeke vutomi, hikwalaho ka swilo swo xonga leswi a swi vumbeke, hikwalaho ka rirhandzu rakwe ni hikwalaho ka ntshembo wo tsakisa lowu a hi nyikeke wona. w20.02 21 ¶3; 22 ¶6

Ku vulavula i nyiko leyi humaka eka Yehovha. (Eks. 4:10, 11; Nhlav. 4:11) Hi ku tirhisa Rito rakwe, wa hi pfuna leswaku hi tiva ndlela leyinene yo tirhisa nyiko yoleyo. Hi fanele hi tshama hi lunghekele ku vulavula hi Yehovha ni hi Mfumo wakwe. (Mat. 24:14; Rhom. 10:14) Loko hi endla tano, hi tekelela Yesu. Xin’wana lexi endleke Yesu a ta laha misaveni, a ku ri ku ta byela van’wana ntiyiso hi Tata wakwe. (Yoh. 18:37) Kambe hi fanele hi tsundzuka leswaku ndlela leyi hi vulavulaka hayona i ya nkoka. Loko hi vulavula ni van’wana hi Yehovha, hi fanele hi endla tano “hi moya wo rhula ni hi xichavo lexi enteke,” hi kombisa leswaku ha khathala hi ndlela leyi va titwaka hayona ni leswi va pfumelaka eka swona. (1 Pet. 3:15) Loko hi endla tano, hi ta kota ku va dyondzisa kahle ni ku fikelela timbilu ta vona. Vakulu a va fanelanga va tshika ku vulavula loko va vona makwerhu wo karhi a endla xihoxo. Va ta lava nkarhi wa kahle wo vulavula na yena leswaku va nga n’wi khomisi tingana. w20.03 18-19 ¶2-4

I yini leswi hi nga swi khongelelaka? Hi nga khongela eka Yehovha leswaku a hi “[nyika] ripfumelo leri engetelekeke.” (Luka 17:5; Yoh. 14:1) Hi fanele hi va ni ripfumelo hikuva Sathana u ta ringa hinkwavo lava landzelaka Yesu. (Luka 22:31) Xana ripfumelo ri ta hi pfuna njhani? Endzhaku ko endla matshalatshala hinkwawo leswaku hi hlula swiphiqo, ripfumelo ri ta hi pfuna leswaku hi tshika ku vilela hikuva ha swi tiva leswaku Yehovha u ta swi lulamisa hi nkarhi lowu faneleke. Hi ta va ni ku rhula ka miehleketo ni mbilu hileswi hi tshembaka leswaku wa swi tiva leswi a faneleke a swi endla ku tlula hina. (1 Pet. 5:6, 7) Xikhongelo xi hi pfuna leswaku hi tshama hi ri ni ku rhula ka mianakanyo ku nga khathariseki miringo leyi yi hi welaka. Xiya xikombiso xa Robert, nkulu loyi sweswi a nga emalembeni ya va 80. U ri: “Ndzayo leyi nga eka Vafilipiya 4:6, 7 yi ndzi pfune ku langutana ni miringo yo tala evuton’wini bya mina. Ndzi tshame ndzi va ni swiphiqo swa timali. Nakambe ndzi tshame ndzi tekeriwa lunghelo ro va nkulu.” I yini leswi pfuneke Robert leswaku a tshama a ri ni ku rhula ka mianakanyo? U ri: “Loko ndzi sungula ku vilela a ndzi namba ndzi khongela. Loko ndzi khongela nkarhi na nkarhi naswona hi mbilu hinkwayo a ndzi titwa ndzi ri na ku rhula.” w19.04 9-10 ¶5-7

Ku xanisa vana i ku dyohela Xikwembu. Loko munhu a dyohela munhu un’wana u va a dyohela na Yehovha. Hi xikombiso, xiya Nawu lowu Xikwembu xi wu nyikeke Vaisrayele. Nawu a wu vula leswaku loko munhu a kanganyisa munhu un’wana a a “nga tshembeki eka Yehovha.” (Lev. 6:2-4) Hikwalaho, loko xirho xa vandlha xi xanisa n’wana a xi tshembeki eka Xikwembu hikuva xi endla n’wana a tshama a chuhile. Muxanisi yoloye u mbyindla vito ra Yehovha hi thyaka. Hikwalaho, hi fanele hi swi tiva leswaku ku xanisa vana i xidyoho lexikulu lexi nyenyetsaka emahlweni ka Xikwembu. Tinhlokomhaka leti nga eka Xihondzo xo Rindza ni Xalamuka! ti hlamusele leswi lava tshameke va xanisiwa hi swa masangu va nga swi endlaka leswaku va chaveleleka eka khombo leri nga va wela. Ti hlamusele ni ndlela leyi van’wana va nga va pfunaka ni ku va chavelela hayona, ni ndlela leyi vatswari va nga sirhelelaka vana va vona hayona. Vakulu va nyikiwe swiletelo swa Matsalwa swa ndlela leyi va nga wu tamelaka hayona nandzu wa ku xanisiwa ka n’wana. Nhlengeletano ya Yehovha yi tshama yi ri karhi yi kambela ni ku humesa swiletelo swa ndlela leyi vakulu va faneleke va wu tamela hayona nandzu wa ku xanisiwa ka n’wana. w19.05 9 ¶8-9

Rito ra Xikwembu ri fanisiwa ni banga leri karihaka, leri nga ta paluxa mavunwa ya Sathana. (Efe. 6:17) Hi xikombiso, Rito ra Xikwembu ri paluxa mavunwa ya leswaku vanhu lava feke va nga swi kota ku vulavurisana ni lava hanyaka. (Ps. 146:4) Nakambe ri hi byela leswaku i Yehovha ntsena loyi a tivaka hi vumundzuku. (Esa. 45:21; 46:10) Loko hi hlaya Rito ra Xikwembu hi tlhela hi anakanyisisa hi rona nkarhi na nkarhi, hi ta va lava hlomeke leswaku hi kota ku papalata ni ku tlhela hi venga mavunwa lawa mimoya yo biha yi lavaka leswaku hi ma tshemba. Papalata swilo hinkwaswo leswi fambisanaka ni vungoma. Leswi hi nga Vakreste va ntiyiso, a hi hlanganyeli eka vungoma bya muxaka wun’wana ni wun’wana. Hi xikombiso, a hi nge lavi mpfuno eka vangoma naswona a hi nge ringeti ku vulavurisana ni vanhu lava feke hi ndlela yihi kumbe yihi. Hi papalata mikhuva hinkwayo leyi sekeriweke eka dyondzo ya leswaku vafi va hanya endhawini yin’wana. Naswona hi papalata ku ya eka vavhumbhi kumbe ku tirhisa vungoma bya swilo swa le mpfhukeni leswaku hi tiva vumundzuku. Ha swi tiva leswaku mikhuva yo tano yi ni khombo naswona yi nga endla leswaku hi tirhisana na Sathana ni madimona yakwe. w19.04 21-22 ¶8-9

Vanhu lava hanyaka hi vutlhari bya misava va hlekula vanhu lava hanyaka hi milawu ya Bibele, hi ku vula leswaku yi hundzeriwe hi nkarhi. Vanhu vo tano va nga ha vutisa va ku, ‘Hikwalahokayini Xikwembu xi hi vumbe hi ri ni ku navela ka swa masangu kambe xi hi byela leswaku hi tikhoma?’ Va vutisa xivutiso xexo hikuva va ehleketa leswaku loko vanhu va navela ku endla swo karhi va fanele va swi endla. Kambe Bibele a yi vuli swona sweswo. Yi hi dyondzisa leswaku hi nga swi kota ku lwisana ni ku navela ko biha. (Kol. 3:5) Ku engetela kwalaho, Yehovha u endle leswaku ku navela ka swa masangu ku enerisiwa hi ndlela leyi faneleke evukatini. (1 Kor. 7:8, 9) Bibele yi hi dyondzisa ku va ni langutelo lerinene hi swa masangu, yi hambanile ni leswi dyondzisiwaka hi misava ya Sathana. Yi vula leswaku ku endla swa masangu swa tsakisa. (Swiv. 5:18, 19) Bibele yi tlhela yi vula leswi: “Un’wana ni un’wana wa n’wina u fanele a tiva ndlela yo lawula miri wakwe hi ku kwetsima ni ku xiximeka, ku nga ri hi ku navela ka timhaka ta masangu loku nga lawulekiki ni loku nga enerisekiki.”—1 Tes. 4:4, 5. w19.05 22-23 ¶7-9

Yehovha a nge ma pfumeleli matiko leswaku ma lovisa vanhu vakwe. Hikuva va kote ku yimela vito rakwe hi xivindzi naswona va yingise xileriso xakwe xa leswaku va huma eBabilona Lonkulu. (Mit. 15:16, 17; Nhlav. 18:4) Nakambe va pfune vanhu leswaku va huma eka Babilona Lonkulu. Hikwalaho, malandza ya Yehovha a ma nge ‘weriwi hi man’wana ya makhombo lama nga ta n’wi wela.’ Hambiswiritano, ripfumelo ra wona ri ta ringiwa. (Ezek. 38:2, 8) Endzhaku ka ku lovisiwa ka mihlangano hinkwayo ya vukhongeri bya mavunwa, ku ta sala malandza ya Xikwembu ntsena. Hikwalaho, Sathana u ta dya makala. U ta humesa vukarhi byakwe hi ku tirhisa “mimoya . . . leyi nga basangiki,” leswaku a kucetela matiko ma hlasela malandza ya Yehovha. (Nhlav. 16:13, 14) Matiko wolawo lama hlanganeke ma vuriwa “Gogo wa tiko ra Magogo.” Loko matiko ma hlasela vanhu va Yehovha, ma ta va ma fike endhawini yo fanekisela leyi vuriwaka Armagedoni.—Nhlav. 16:16. w19.09 11 ¶12-13

Enkarhini wa Vaisrayele va khale, Sathana u tirhise vukhongeri bya mavunwa ku kucetela vanhu ku tikhoma ku biha hi swa masangu. Ninamuntlha, u endla leswi fanaka. Vukhongeri bya mavunwa byi endla leswaku ku tikhoma ko biha hi swa masangu ku vonaka ku nga ri nchumu wo biha. Hikwalaho ka sweswo, vo tala lava a va tivula vagandzeri va Xikwembu va tshike ku hanya hi milawu ya xona ya mahanyelo leyi twisisekaka. Muapostola Pawulo u hlamusele vuyelo bya kona eka papila leri a ri tsaleleke Varhoma. (Rhom. 1:28-31) Swin’wana swa “swilo leswi nga fanelangiki” i mixaka hinkwayo ya ku tikhoma ko biha hi swa masangu ku katsa ni vusodoma. (Rhom. 1:24-27, 32; Nhlav. 2:20) Hakunene i swa nkoka leswaku hi landzela leswi Bibele yi swi dyondzisaka. Vutlhari bya misava byi lwisana ni milawu ya Yehovha yo lulama. A byi n’wi pfuni munhu leswaku a va ni mihandzu ya moya wa Xikwembu kambe byi n’wi endla a va ni “mitirho ya nyama.” (Gal. 5:19-23) Byi khutaza vanhu ku tikukumuxa ni ku tikurisa kutani va va “lava tirhandzaka.” (2 Tim. 3:2-4) Sweswo swi hambanile ni leswi malandza ya Xikwembu ma khutaziwaka swona, ku nga ku va vanhu vo olova ni ku titsongahata.—2 Sam. 22:28. w19.06 5-6 ¶12-14

Eliya u tirhele Yehovha emikarhini yo tika naswona u ve ni swiphiqo leswikulu. Yehovha u byele Eliya leswaku a avela Elixa ntirho wun’wana wa yena, hi ku endla tano Yehovha a a nyika Eliya munghana loyi a a ta n’wi pfuna loko a titwa a hela matimba. Hikwalaho, loko hi tiphofula eka munghana, hi ta titwa hi antswa. (2 Tih. 2:2) Loko u vona onge a ku na munhu loyi u nga tiphofulaka eka yena, kombela Yehovha a ku pfuna u kuma Mukreste la wupfeke loyi a nga ta ku chavelela. Yehovha u pfune Eliya leswaku a tshika ku vilela naswona u tirhele Yehovha hi ku tshembeka malembe yo tala. Rungula ra Eliya ri hi nyika ntshembo. Mikarhi yin’wana hi nga tshikileleka lerova hi sala hi lo lakahla, hi nga ha tivi ta hina. Kambe loko hi tshemba Yehovha u ta hi nyika matimba yo ya emahlweni hi n’wi tirhela.—Esa. 40:28, 29. w19.06 15 ¶4; 16 ¶9-10

Hi nga va ni xivindzi loko hi chumayela van’wana mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu. Hikwalahokayini? Hikuva loko hi chumayela, hi dyondza ku titshega hi Yehovha ni ku va hi nga chavi vanhu. Leswi ku endla vutiolori swi hi tiyisaka miri, ku chumayela hi yindlu ni yindlu, etindhawini ta mani na mani, hi xitshuketa ni le tindhawini ta mabindzu swi endla leswaku hi va ni xivindzi. Loko sweswi hi ri ni xivindzi xo chumayela, hi ta va hi lunghekile loko ntirho wa hina wu siveriwa. (1 Tes. 2:1, 2) Hi nga dyondza swo tala eka makwerhu waxisati loyi a a ri ni xivindzi hi ndlela leyi hlamarisaka. Nancy Yuen a a komile, a a lehe 1,5 wa timitara kambe a ri ni xivindzi swinene. U arile ku tshika ku chumayela mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu. Hikwalaho ka sweswo, u pfaleriwe ekhotsweni malembe ya 20 eChina. Valawuri lava a va n’wi konanisa va vule leswaku u “ome nhloko ku tlula vanhu hinkwavo” etikweni. w19.07 5 ¶13-14

Vanhu van’wana va ni torha ro dyondza ntiyiso wa le Bibeleni, kambe van’wana va nga ha tikomba va nga ri na mhaka loko u vulavula na vona ro sungula. Hi nga ha boheka ku va khutaza leswaku va navela ku dyondza Bibele. Leswaku hi va ni vuyelo lebyinene ensin’wini, hi fanele hi lunghiselela kahle. Hlawula tinhlokomhaka leti nga ta tsakeriwa hi vanhu va le nsin’wini ya n’wina. Kutani u lunghiselela xingheniso xa nhlokomhaka yin’wana ni yin’wana. Hi xikombiso, u nga ha kombela n’wini wa muti u ku: “Ndzi kombela ku twa vonelo ra wena hi mhaka leyi. Vanhu vo tala emisaveni hinkwayo va ni swiphiqo swo tala. Xana u ehleketa leswaku mfumo wa vanhu wu nga swi kota ku tlhantlha swiphiqo leswi nga kona laha misaveni?” Kutani u nga ha bula na yena hi Daniyele 2:44. Kumbexana u nga ha ku: “U ehleketa leswaku hi yihi ndlela yo dyondzisa vana mahanyelo lamanene? Ndzi kombela u ndzi byela, u swi vona njhani?” Kutani u bula na yena hi Deteronoma 6:6, 7. A swi kanakanisi leswaku loko hi pfuna vanhu va va vadyondzisiwa va Kreste ha tsaka swinene! w19.07 15 ¶4, 6-7

Makwerhu loyi a nga ni nkarhi wo leha a ri karhi a chumayela vanhu lava nga ngheniki kereke eFar East u ri: “Hi ntolovelo loko vanhu va laha Taiwan va ku, ‘A hi pfumeli eka Xikwembu,’ va va va vula leswaku a va swi gandzeli swikwembu leswi vanhu va kwalaho va swi gandzelaka. Hikwalaho, ndzi va byela leswaku swikwembu swo tala swi endliwe hi vanhu naswona a hi swa ntiyiso. Hakanyingi ndzi va hlayela Yeremiya 16:20 kutani ndzi va vutisa ndzi ku: ‘Hi nga swi tiva njhani leswaku hi xihi xikwembu xa ntiyiso?’ Ndzi rhiya ndleve loko va hlamula, kutani ndzi hlaya Esaya 41:23 leyi nge: ‘Hi byeleni leswi nga ta endleka enkarhini lowu taka, leswaku hi ta swi tiva loko mi ri swikwembu.’ Endzhaku ka sweswo ndzi bula na vona hi swilo leswi Yehovha a swi profeteke khale ivi endzhaku ka nkarhi swi endleka.” Makwerhu un’wana u ri: “Ndzi va komba ndlela leyi ku hanya hi milawu ya Bibele swi pfunaka hayona, ndzi va hlamusela ni vuprofeta bya le Bibeleni lebyi endlekeke ni milawu leyi lawulaka ntumbuluko. Kutani ndzi va pfuna ku twisisa leswaku leswi hinkwaswo, swi kombisa leswaku ku ni Muvumbi la tlhariheke. Loko munhu a sungula ku swi xiya leswaku ku fanele ku ri ni Xikwembu, ndzi n’wi komba leswi Bibele yi swi vulaka hi Yehovha.” w19.07 23-24 ¶14-15

Swilo leswi swa nkoka swi katsa ku kwetsimisiwa ka vito ra Yehovha, ku hetiseka ka swikongomelo swakwe swin’we ni ku rhula ni vun’we evandlheni. (Mat. 6:9, 10; Yoh. 13:35) Loko swilo leswi swi ri swa nkoka ngopfu evuton’wini bya hina, sweswo swi kombisa leswaku ha n’wi rhandza Yehovha. Nakambe muapostola Pawulo u vule leswaku hi fanele hi “nga vi na xivati.” Leswi a swi vuli swona leswaku hi fanele hi va lava hetisekeke. Kambe Yehovha u ta hi teka hi ri lava pfumalaka xivati, loko hi tikarhatela ku n’wi rhandza hi tlhela hi rhandza vamakwerhu ni ku tiyiseka hi swilo swa nkoka swinene. Ndlela yin’wana leyi hi nga kombisaka rirhandzu hayona i ku endla leswi nga ematimbeni ya hina leswaku hi papalata ku khunguvanyisa vamakwerhu. Ku yingisa xileriso xo papalata ku khunguvanyisa van’wana i swa nkoka swinene. Hi nga n’wi khunguvanyisa njhani munhu un’wana? Hi nga n’wi khunguvanyisa hi vuhungasi lebyi hi byi hlawulaka, hi swiambalo swa hina kumbe hi ntirho wa hina. Leswi hi swi endlaka swi nga ha va swi nga hoxanga. Kambe xiphiqo hiloko swi khunguvanyisa van’wana.—Mat. 18:6. w19.08 10 ¶9-11

Ku sukela hi 1935, Timbhoni ta Yehovha ti swi twisisile leswaku ntshungu lowukulu wa le xivonweni xa Yohane wu vumbiwa hi ntlawa wa Vakreste vo tshembeka lava nga ni ntshembo wo hanya hilaha ku nga heriki laha misaveni. (Nhlav. 7:9, 10) Leswaku wu ta pona nhlomulo lowukulu, ntshungu lowukulu wu fanele ku dyondzisiwa ntiyiso ku nga si sungula ku Fuma ka Kreste ka Gidi ra Malembe. Wu fanele wu va ni ripfumelo leri tiyeke leswaku wu ta “pona swilo leswi hinkwaswo leswi faneleke ku endleka” ku nga si fika ku Fuma ka Kreste ka Gidi ra Malembe. (Luka 21:34-36) Lava ntshungu lowukulu va tsaka hi ntshembo lowu va nga na wona. Va swi twisisa leswaku Yehovha hi yena a hlawulaka laha vagandzeri vakwe va nga ta n’wi tirhela va ri kona, etilweni kumbe laha misaveni. Vatotiwa ni ntshungu lowukulu va swi tiva leswaku va ta ponisiwa hi musa lowukulu wa Yehovha lowu a wu kombiseke hi ku rhuma Yesu Kreste leswaku a ta hi fela.—Rhom. 3:24. w19.09 28 ¶10; 29 ¶12-13

Xana u le exiavelweni lexintshwa? Endla leswaku xi va lexi humelelaka. U nga ehleketi leswaku a wu nga pfuni nchumu exiavelweni xa wena xa khale. Ehleketa hi tindlela to tala leti Yehovha a ku pfunaka ha tona naswona u ya emahlweni u chumayela. Tekelela Vakreste vo tshembeka va le nkarhini wa vaapostola. Kun’wana ni kun’wana laha a va ri kona a va “famba etikweni hinkwaro va chumayela mahungu lamanene ya rito ra Xikwembu.” (Mit. 8:1, 4) Loko u ya emahlweni u chumayela u nga ha kuma vuyelo lebyinene. Hi xikombiso, maphayona lama nga hlongoriwa etikweni rin’wana ma rhurhele etikweni rin’wana laha ku nga ni xilaveko xa vachumayeri va Mfumo laha ku vulavuriwaka ririmi ra vona. Endzhaku ka tin’hweti ti nga ri tingani vanhu vo tala va sungule ku tsakela ivi ku sunguriwa ntlawa. Ntsako wa hina wu fanele wu titshega hi vuxaka bya hina na Yehovha. Hikwalaho, tshama u ri ni vuxaka lebyinene na Yehovha, u titshega hi vutlhari byakwe, nkongomiso wakwe ni nseketelo wakwe. Tsundzuka leswaku a wu rhandza xiavelo xa wena xa khale hikwalaho ka leswi a wu chumayela vanhu va kwale. Hikwalaho, sweswi veka mianakanyo ya wena eka xiavelo xa wena lexintshwa kutani u ta vona ndlela leyi Yehovha a nga ta ku pfuna hayona leswaku u xi rhandza.—Ekl. 7:10. w19.08 24-25 ¶15-16

Hi fanele hi tiveka ehansi ka Yehovha hikuva i Muvumbi wa hina. Hi yena loyi a nga ni mfanelo yo vekela swivumbiwa swakwe milawu. (Nhlav. 4:11) Xivangelo xin’wana lexi endlaka hi n’wi yingisa, hileswi a fumaka hi ndlela leyinene. I khale vanhu va ri karhi va fuma vanhu van’wana. Kambe Yehovha hi yena ntsena Mufumi wo tlhariha naswona a nga ni rirhandzu, tintswalo ni ntwelavusiwana ku tlula vafumi hinkwavo. (Eks. 34:6; Rhom. 16:27; 1 Yoh. 4:8) Hi kombisa leswaku hi tiveka ehansi ka Yehovha hi ku tikarhatela ku n’wi yingisa eka hinkwaswo ni ku nga titshegi hi vutlhari bya hina. (Swiv. 3:5) Swa hi olovela ku tiveka ehansi ka Yehovha tanihi leswi hi yaka hi n’wi tiva kahle leswaku u njhani. Hikwalahokayini? Hikuva hinkwaswo leswi a swi endlaka swi kombisa leswi a nga xiswona. (Ps. 145:9) Loko hi dyondza hi Yehovha, hi ta ya hi n’wi rhandza swinene. Loko rirhandzu rero ri ya ri kula, a swi nge kali swi lava hi tsaleriwa swinawanawana leswi nge endlani leswi, leswi mi nga swi endli swi bihile. w19.09 14 ¶1, 3

Sathana u endla vanhu va titwa va tshikilelekile naswona va nga ri na ntshembo. Hi xikombiso, u lava va tshemba leswaku Yehovha a nge hi rivaleli swidyoho swa hina naswona a nga hi rhandzi. Hakunene mavunwa lawa ma heta mongo! (Yoh. 8:44) Loko hi ya eka Kreste, hi rivaleriwa swidyoho. (Mat. 11:28) Nakambe ntiyiso wa mhaka hi lowu, Yehovha wa hi rhandza swinene. (Rhom. 8:32, 38, 39) Ndzhwalo lowu Yesu a kombeleke leswaku hi wu rhwala wa hambana ni mindzhwalo leyin’wana. Hi xikombiso, vanhu vo tala loko va chayisa entirhweni va va va karhele swinene naswona va nga tsakanga. Ku hambana ni sweswo, loko hi chayisa entirhweni lowu Yehovha na Kreste va hi nyikeke wona, ha phyuphya swinene. Mikarhi yin’wana hi nga ha titwa hi karhele ivi hi tikoka hi ya etidyondzweni nimadyambu. Kambe, hakanyingi loko hi vuya etidyondzweni, hi vuya hi phyuphyile naswona hi ri ni matimba. Hi titwa hi ndlela leyi fanaka loko hi vuya ensin’wini ni loko hi heta ku va ni dyondzo ya Bibele ya munhu hi yexe. Entiyisweni, hi phyuphya ngopfu ku tlula matimba lawa hi ma tirhiseke! w19.09 20 ¶1; 23-24 ¶15-16

Yehovha u lava leswaku hi tshama hi khomekile hi ntirho wo chumayela tanihi leswi “siku” rakwe ri nga kwala nyongeni. Hi fanele hi tiyiseka leswaku hi ni “swo tala swo swi endla entirhweni wa Hosi.” (1 Kor. 15:58) Loko Yesu a vulavula hi swilo leswi a swi ta endleka hi nkarhi wa masiku ya makumu u te: “Nakambe, ku fanele ku rhanga ku chumayeriwa mahungu lamanene emisaveni hinkwayo.” (Mar. 13:4, 8, 10; Mat. 24:14) Ehleketa hi mhaka leyi: Nkarhi ni nkarhi loko u ya ensin’wini, u va u hoxa xandla eku hetisiseni ka vuprofeta lebyi bya le Bibeleni! Ntirho wo chumayela hi Mfumo wu ya wu kula. Hi xikombiso, ehleketa hi ndlela leyi nhlayo ya vahuweleri va Mfumo yi andzeke hayona emisaveni hinkwayo emasikwini lawa ya makumu. Hi 1914, a ku ri ni vahuweleri va 5 155 ematikweni ya 43. Namuntlha, ku ni vahuweleri va kwalomu ka 8,5 wa timiliyoni ematikweni ya 240! Kambe ntirho wa ha lo vuya. Hi fanele hi ya emahlweni hi chumayela hi Mfumo wa Xikwembu tanihi leswi ku nga wona ntsena lowu nga ta tlhantlha swiphiqo swa vanhu.—Ps. 145:11-13. w19.10 8 ¶3; 9-10 ¶7-8

Yehovha u tirhise Barizilayi leswaku a pfuna Hosi Davhida. Davhida ni vanhu vakwe a va “khomiwe hi ndlala ni torha . . . naswona va karhele” hi nkarhi lowu a va baleka Absalomu n’wana wa Davhida. Hambileswi Barizilayi a khalabyile, yena ni vanhu van’wana va hoxe vutomi bya vona ekhombyeni leswaku va ya pfuna Davhida ni vanhu lava a ri na vona. Barizilayi a nga tibyelanga leswaku leswi se a dyuharile, a nga ha pfuni nchumu eka Yehovha. Kurinasweswo, u endle leswi a nga swi kotaka leswaku a pfuna malandza ya Xikwembu lawa a ma lava ku pfuniwa. (2 Sam. 17:27-29) Hi dyondza yini emhakeni leyi? Hambiloko hi dyuharile, Yehovha a nga hi tirhisa leswaku hi pfuna Vakrestekulorhi lava lavaka ku pfuniwa, swi nga ri na mhaka leswaku va kumeka kwihi. (Swiv. 3:27, 28; 19:17) Hambiloko hi nga ta ka hi nga swi koti ku va pfuna hi ku kongoma, hi nga va pfuna hi ku nyikela eka ntirho wa misava hinkwayo, minyikelo yoleyo yi ta va pfuna hi nkarhi wa maxangu.—2 Kor. 8:14, 15. w19.10 21 ¶6

Swi nga hi tikela ku phofulela van’wana ndlela leyi hi titwaka hayona hikwalaho ka leswi hi tshameke hi twisiwa ku vava. (Swiv. 18:19) Kumbexana hi nga ha vona onge a hi na wona nkarhi wo endla xinghana. Nilokoswiritano, hi nga heli matimba. Loko hi lava leswaku vamakwerhu va hi seketela hi nkarhi wa maxangu, hi fanele hi sungula ku va tshemba sweswi hi timbilu ta hina hinkwato. Ku tshemba vamakwerhu swi ta hi pfuna leswaku hi kuma vanghana va ntiyiso. (1 Pet. 1:22) Yesu u kombise leswaku wa va tshemba vanghana vakwe hi ku va byela swilo hinkwaswo. (Yoh. 15:15) Na hina, hi nga n’wi tekelela hi ku va hi byela vanghana va hina swilo leswi hi tsakisaka, swi hi vilerisaka ni leswi hi kwatisaka. Loko u rhiya ndleve loko un’wana a ri karhi a vulavula na wena, u ta swi xiya leswaku ku na swo tala leswi mi fanaka hi swona. Loko u vulavurisana ni van’wana u ntshunxekile, vunghana bya wena na vona byi ta tiya.—Swiv. 27:9. w19.11 4 ¶8-9

Hi nkarhi wa nhlomulo lowukulu, rungula leri hi ri chumayelaka ri ta cinca. Sweswi, hi chumayela mahungu lamanene ya Mfumo naswona hi tikarhatela ku endla vadyondzisiwa. Kambe hi nkarhi wolowo, hi ta chumayela rungula leri nga ni khombo ku fana ni xihangu. (Nhlav. 16:21) Kumbexana hi ta chumayela vanhu hi va byela leswaku ku lovisiwa ka Sathana se ku fikile. Ku nga ri khale, hi ta ri tiva rungula leri hi nga ta ri chumayela ni ndlela leyi hi nga ta ri chumayela hayona. Xana hi ta tirhisa tindlela leti a hi chumayela ha tona ku sukela khale kumbe hi ta tirhisa tindlela tin’wana? Hi ta vona hi swona. Ku nga khathariseki ndlela leyi hi nga ta yi tirhisa, hi ta va ni nkateko wo twarisa rungula ra Yehovha ra vuavanyisi! (Ezek. 2:3-5) Rungula ra hina ri ta hlundzukisa matiko naswona ma ta ringeta ku herisa ntirho wa hina wo chumayela hi ku helela. Leswi Yehovha a hi seketelaka entirhweni wa hina wo chumayela namuntlha ni hi nkarhi wolowo u ta hi seketela. Ha tiyiseka leswaku Yehovha u ta hi nyika matimba ya ku endla ku rhandza kakwe.—Mik. 3:8. w19.10 16 ¶8-9

Xiga lexi nge ku ‘hambukisiwa’ xi kombisa leswaku hi nga kavanyeteka hikwalaho ko ringeta ku tilavela rifuwo. Kutani, hi nghenisa timbilu ta hina eku “naveleni ko tala ka vuphukuphuku loku . . . vavisaka.” (1 Tim. 6:9) Ematshan’wini yo pfumelela ku navela koloko ku dzima timintsu etimbilwini ta hina, hi fanele hi ku xalamukela hikuva i rin’wana ra marhengu lawa Sathana a ringetaka ku hi hlasela hi wona. A hi nge hi ni mali yo xava swilo swo tala leswi hi swi lavaka. Xana hi endla xihoxo loko hi xava swilo leswi hi swi lavaka kambe swi nga riki swa nkoka? A swi tano. Kambe ehleketa hi swivutiso leswi: Hambiloko hi ri ni mali yo xava nchumu wo karhi, xana hi ta va na wona nkarhi ni matimba yo wu khathalela? Xana hi nga sungula ku rhandza rifuwo ra hina ku tlula mpimo? Xana ndlela leyi hi rhandzaka rifuwo ra hina hayona yi nga endla leswaku hi angula ku fana ni jaha leri aleke xirhambo xa Yesu xa leswaku ri endla leswi engetelekeke entirhweni wa Xikwembu? (Mar. 10:17-22) Onge hi nga papalata ku rhandza rifuwo kutani hi tirhisa nkarhi ni matimba ya hina leswaku hi endla ku rhandza ka Xikwembu! w19.11 17-18 ¶15-16

Xikwembu xi ta ku nyika “matimba yo . . . endla” ni ya ku hetisisa xiboho lexi u xi endleke. (Filp. 2:13) Hikwalaho, khongela u kombela matimba yo teka goza. Kombela Yehovha a ku nyika matimba hi ku tirhisa moya wakwe lowo kwetsima. U nga tshiki ku khongela hambiloko u vona onge nhlamulo ya xikhongelo xa wena ya hlwela. Yesu u te: “Yanani emahlweni mi kombela [moya lowo kwetsima], mi ta nyikiwa.” (Luka 11:9, 13) Hlela kahle. Leswaku u kota ku heta ntirho wun’wana ni wun’wana lowu u wu sungulaka, u fanele u hlela kahle. Kutani u endla hilaha u hleleke hakona. Hilaha ku fanaka, loko u endla xiboho, xaxameta swilo leswi u faneleke u swi endla leswaku u ta kota ku hetisisa xiboho xa wena. Ku ava mitirho leyikulu hi swiphemuphemu swi ta ku pfuna u kota ku vona ndzima leyi u yi boxaka. Muapostola Pawulo u khutaze Vakreste va le Korinto leswaku va tivekela swo karhi etlhelo, “hi siku ro sungula ra vhiki rin’wana ni rin’wana” leswi a va ta nyikela ha swona ematshan’weni ya ku yima va ta yi humesa hi siku leri a nga ta fika ha rona. (1 Kor. 16:2) Nakambe ku ava mitirho leyikulu hi swiphemuphemu swi ta ku hungutela ntshikilelo. w19.11 29 ¶13-14

Hi nga vula leswaku munhu u tiva swo karhi hi Yehovha loko a tiva vito ra Xikwembu kumbe a tiva swilo swin’wana leswi a swi vuleke kumbe leswi a swi endleke. Kambe ku tiva Yehovha kahle swi katsa swo tala. Hi fanele hi tinyika nkarhi wo dyondza hi Yehovha ni hi timfanelo takwe. Xisweswo, hi ta kota ku xi twisisa kahle xivangelo lexi endleke a vula ni ku endla swilo swo karhi. Sweswo swi ta hi pfuna hi tiva loko swilo leswi hi swi ehleketaka ni leswi hi swi endlaka swi n’wi tsakisa. Loko hi tiva leswi Yehovha a lavaka hi swi endla, hi fanele hi tikarhatela ku swi endla. Vanhu van’wana va nga hi hlekula loko hi lava ku tirhela Yehovha naswona va ta hi kaneta loko hi sungula ku tihlanganisa ni vanhu va yena. Kambe loko hi tshemba Yehovha, a nge hi tshiki. Loko hi endla tano, hi ta va hi sungula vunghana ni Xikwembu lebyi nga ta tshama hilaha ku nga heriki. Xana swa koteka ku tiva Yehovha kahle? Ina, swa koteka! w19.12 16-17 ¶3-4

Mikarhi yin’wana vatswari va nga hela matimba hikwalaho ka mitlhontlho leyi va langutanaka na yona kambe vana i nyiko leyi humaka eka Yehovha. Mikarhi hinkwayo u tshama a lunghekele ku pfuna. Wa swi yingisa swikhongelo swa vatswari. U hlamula swikhongelo swa vona hi ku tirhisa Bibele, tibuku ta hina ni switsundzuxo leswi va swi kumaka eka vatswari van’wana evandlheni lava nga swikombiso leswinene. Ku vuriwa leswaku swi teka 20 wa malembe ku kurisa n’wana kambe vatswari va ta tshama va ri vatswari. Swin’wana swa swilo swa nkoka leswi vatswari va nga swi nyikaka vana va vona i rirhandzu, nkarhi ni ku va letela hi ku tirhisa Bibele. N’wana ha un’we u ta angula hi ndlela leyi hambaneke eka leswi a dyondzisiwaka swona. Hambiswiritano, vo tala lava kurisiweke hi vatswari lava rhandzaka Yehovha, va titwa ku fana ni makwerhu un’wana wa xisati wa le Asia, loyi a vuriwaka Joanna Mae, loyi a nga te: “Ndza tsaka swinene hikwalaho ka leswi vatswari va mina va ndzi tshinyeke ni ku ndzi dyondzisa leswaku ndzi rhandza Yehovha. A va lo ndzi veleka ntsena kambe va tlhele va endla leswaku ndzi hanya vutomi lebyi nga ni xikongomelo.” (Swiv. 23:24, 25) Vakreste va timiliyoni va titwa hi ndlela leyi fanaka. w19.12 27 ¶21-22

A swi lavi hi ya ekule leswaku hi kuma vamakwerhu lava lavaka ku chaveleriwa. Hi fanele hi lava tindlela to chavelela van’wana handle ko chava. Hi xikombiso, hi nga chava ku chavelela van’wana hileswi hi nga tiviki leswi hi nga swi vulaka kumbe ku swi endla. Hi nga swi kota ku chavelela van’wana ntsena loko hi khathala hi vona. Leswi makumu ma nga kwala nyongeni, xiyimo xa misava leyi xi ta ya xi nyanya ku biha naswona vutomi byi ta tika. (2 Tim. 3:13) Hi ta ya emahlweni hi lava ku chaveleriwa tanihi leswi hi endlaka swihoxo hikwalaho ka leswi hi nga hetisekangiki. Muapostola Pawulo u kote ku tiyisela ku kondza a fa hikwalaho ko chaveleriwa hi Vakrestekulobye. Na hina hi nga swi kota ku pfuna vamakwerhu leswaku va tshama va tshembekile eka Yehovha.—1 Tes. 3:2, 3. w20.01 12-13 ¶17-19

Vatotiwa a va swi lavi leswaku vanhu van’wana va va khoma hi ndlela yo hlawuleka. (Filp. 2:2, 3) Va swi tiva leswaku loko Yehovha a va tota a nga byelanga munhu. Hikwalaho ka sweswo, munhu loyi a totiweke a nga hlamali loko van’wana va nga tshembi leswaku u totiwile. U swi twisisa kahle leswi Bibele yi hi byelaka swona loko yi ku, hi nga hatliseli ku tshemba munhu loyi a vulaka leswaku Xikwembu xi n’wi nyike vutihlamuleri byo hlawuleka. Leswi a nga laviki ku tikokela mahlo, Mukreste loyi a totiweke a nge byeli vanhu leswaku u totiwile. Nakambe a nge tikukumuxi hikwalaho ka leswi a totiweke. (1 Kor. 4:7, 8) Vakreste lava totiweke a va fambi va lavana ni vatotiwakulobye leswaku va ta bula hi ta ku totiwa ka vona kumbe va vumba mitlawa yo dyondza Bibele exihundleni. (Gal. 1:15-17) Sweswo a swi ta vanga ku avana evandlheni. A va ta va va lwisana ni moya lowo kwetsima lowu endlaka leswaku vanhu va Xikwembu va hanyisana hi ku rhula ni vun’we.—Rhom. 16:17, 18. w20.01 28 ¶6-7

Vanhu lava vukhongeri bya vona byi herisiweke, va ta hlundzuka hikwalaho ka leswi vukhongeri bya Timbhoni ta Yehovha byi nga herisiwangiki. Va ta kombisa ku hlundzuka ka vona etindhawini hinkwato, ku katsa ni le ka social media. Matiko swin’we ni mufumi wa wona Sathana, ma ta hi venga hikwalaho ka leswi vukhongeri bya hina byi nga herisiwangiki. Ma ta va ma tsandzekile ku fikelela xikongomelo xa wona xo herisa vukhongeri hinkwabyo laha misaveni. Hikwalaho ka sweswo, ma ta hi tshwukisela mahlo. Hi nkarhi wolowo, matiko ma ta va Gogo wa Magogo. Ma ta hlengeletana leswaku ma hlasela vanhu va Yehovha hi ndlela ya tihanyi. (Ezek. 38:2, 14-16) Swi nga hi vilerisa ku ehleketa hi leswi nga ta endleka hi nkarhi wolowo tanihi leswi hi nga tiviki vuxokoxoko hinkwabyo bya swilo leswi nga ta endleka. Kambe leswi hi tiyisekaka ha swona hi leswi: A hi fanelanga hi chava nhlomulo lowukulu. Yehovha u ta hi nyika swiletelo leswi nga ta hi ponisa.—Ps. 34:19. w19.10 16-17 ¶10-11

A ho vula hi nomu ntsena leswaku ha khensa kambe hi komba Yehovha leswaku ha khensa hi marito ni hi swiendlo. Leswi swi hi endla hi hambana ni vanhu vo tala namuntlha. Hi hanya emisaveni leyi vanhu vo tala va nga khensiki leswi Xikwembu xi va endlelaka swona. Xin’wana lexi kombisaka leswaku hi hanya “emasikwini yo hetelela” hileswi vanhu va nga khensiki. (2 Tim. 3:1, 2) Hi nga pfumeli ku ngheniwa hi moya wo tano! Yehovha u lava leswaku vana vakwe hinkwavo va hanyisana kahle hi ku rhula. Ndlela leyi hi rhandzanaka hayona yi kombisa leswaku hi Vakreste va ntiyiso. (Yoh. 13:35) Hi pfumelelana ni mupisalema loyi a nga te: “A hi ku xonga ni ku tsakisa ka swona loko vamakwavo va tshama swin’we hi vun’we!” (Ps. 133:1) Loko hi rhandza vamakwerhu, hi komba Yehovha leswaku ha n’wi rhandza. (1 Yoh. 4:20) Mayana ku tsakisa ka swona ku va swirho swa ndyangu wa vamakwerhu lava ‘kombanaka musa ni ku twelana vusiwana’!—Efe. 4:32. w20.02 9 ¶6-7

Swiphiqo swa Hana a swi helanga hi nkarhi wolowo. A ha ta boheka ku tshama emutini wun’we na Penina. Bibele a yi vuli leswaku Penina u cincile mahanyelo yakwe. Hana a ha boheka ku tiyisela ku tlhaviwa hi marito hi Penina. Kambe Hana u kume ku rhula. Endzhaku ka loko a khongele eka Yehovha, a nga ha tlhelanga a vilela. U pfumelele Yehovha leswaku a n’wi chavelela. Hi ku famba ka nkarhi, Hana u katekisiwile hi ku va ni vana! (1 Sam. 1:2, 6, 7, 17-20) Hi nga kuma ku rhula hambiloko swilo leswi hi vilerisaka swi teka nkarhi wo leha. Hambiloko hi khongela hi mbilu hinkwayo naswona hi nga xwi etinhlengeletanweni ta vandlha, swiphiqo swin’wana swi nga teka nkarhi wo leha. Kambe eka Hana, hi dyondza leswaku a xi kona lexi nga sivelaka Yehovha ku hi chavelela loko hi langutana ni swiphiqo. Yehovha a nge hi rivali naswona ku nga ri khale u ta hi hakela hikwalaho ka ku tshembeka ka hina.—Hev. 11:6. w20.02 22 ¶9-10

Vakulu a va tshiki ku komba van’wana misinya ya milawu ya Bibele leyi nga va pfunaka leswaku va teka goza lerinene. Hikwalahokayini va fanele va vulavula loko swi fanerile? Xiya xikombiso xa muprista Eli: Muprista Lonkulu Eli a a ri ni vana vambirhi va majaha naswona a a va rhandza ngopfu. Vana volavo a va nga n’wi xiximi Yehovha. Leswi a va ri vaprista, a va ri ni vutihlamuleri bya nkoka etabernakeleni. Kambe a va tirhisa vutihlamuleri byebyo hi ndlela yo biha, a va nga swi xiximi switlhavelo leswi a swi endleriwa Yehovha naswona a va tikhome ku biha hi swa masangu. (1 Sam. 2:12-17, 22) Hi ku ya hi Nawu wa Muxe, vana va Eli a va faneriwa hi ku dlayiwa kambe Eli a nga tiyisanga voko loko a va tshinya naswona u va tshike va ya emahlweni va tirha etabernakeleni. (Det. 21:18-21) Xana Yehovha u yi langute njhani ndlela leyi Eli a tameleke mhaka yoleyo hayona? U byele Eli a ku: “Hikwalahokayini [u] tshamela ku xixima vana va [wena] ku tlula mina?” Endzhaku Yehovha u endle xiboho xo dlaya vavanuna volavo vambirhi vo homboloka.—1 Sam. 2:29, 34. w20.03 19 ¶4-5