October

Ku ni vumbhoni byo tala lebyi nga lo dlaa, bya leswaku Yehovha wa va sirhelela vanhu vakwe namuntlha. Ehleketa hi leswi, hi chumayela ni ku dyondzisa ematikweni hinkwawo ya misava. (Mat. 28:19, 20) Hikwalaho, hi paluxa mitirho yo biha ya Diyavulosi. A swi kanakanisi leswaku loko Sathana a a swi kota a a ta yimisa ntirho hinkwawo lowu hi wu endlaka, kambe a nge swi koti. Hikwalaho a hi fanelanga hi chavisiwa hi mimoya yo biha. Loko hi tshembeka eka Yehovha, swiyimo swo tika leswi madimona ma hi tiselaka swona swi ta kuma ndzhuti swi yima. Hambiswiritano, hinkwerhu ka hina hi fanele hi lwisana ni mimoya yo biha ni ku tshemba Yehovha. Loko hi endla tano, hi ta kuma mikateko yo tala naswona hi ta papalata ku kanganyisiwa hi mavunwa ya Sathana. Nakambe, a hi nge hanyi bya mhunti hikwalaho ko chava madimona kutani hi tshika ku tirhela Yehovha. Xa nkoka swinene, hi ta tiyisa vuxaka bya hina na Yehovha. Mudyondzisiwa Yakobo u tsale a ku: “Mi kaneta Diyavulosi kutani u ta baleka a suka eka n’wina. Tshinelani eka Xikwembu, kutani xi ta tshinela eka n’wina.”—Yak. 4:7, 8. w19.04 24 ¶15; 25 ¶18

Vana va n’wina i nyiko, “i ndzhaka leyi humaka eka Yehovha,” naswona u mi nyike vutihlamuleri bya ku yi khathalela. U nga va sirhelela njhani leswaku va nga xanisiwi? Xo sungula, tikarhatele ku tiva vuxokoxoko hi ta ku xanisiwa ka vana. Tiva muxaka wa vanhu lava xanisaka vana ni marhengu lama va ma tirhisaka ku va kanganyisa. Tshama u xalamukele swiyimo swa khombo. (Swiv. 22:3; 24:3) Tsundzuka leswaku hakanyingi, vaxanisi va vana i vanhu lava vana va va toloveleke naswona va va tshembaka. Xa vumbirhi, endla leswaku vana va wena va nga chavi ku bula na wena. (Det. 6:6, 7; Yak. 1:19) Tsundzuka leswaku hakanyingi, vana lava xanisiweke va chava ku mangala kumbe ku vulavula hi swona. N’wana a nga chava leswaku hambi o mangala a nge tshembiwi kumbe muxanisi a nga ha va a n’wi chavisile leswaku a nga pfuki a byele munhu. Loko u xiya leswaku ku ni leswi nga fambiki kahle hi n’wana, ringeta ku n’wi vutisa swivutiso hi musa kutani u rhiya ndleve loko a hlamula. Xa vunharhu, dyondzisa vana va wena. Va dyondzise leswi va faneleke va swi vula kumbe ku swi endla loko munhu a ringeta ku va khomakhoma hi ndlela leyi nga riki yinene. w19.05 13 ¶19-22

Hikwalahokayini vanhu lava tikurisaka va nyenyetsa eka Yehovha? Xivangelo xin’wana hi leswaku lava tikurisaka va tekelela Sathana. Ehleketa hi leswi, Sathana a anakanya leswaku Yesu, loyi Xikwembu xi n’wi tirhiseke ku vumba swilo hinkwaswo a nga n’wi khinsamela a n’wi gandzela! (Mat. 4:8, 9; Kol. 1:15, 16) Loko hi vona vanhu lava tikurisaka ha tiyiseka leswaku vutlhari bya misava i vuphukuphuku eka Xikwembu. (1 Kor. 3:19) Bibele yi hi pfuna leswaku hi nga titeki hi ri vo antswa ku tlula van’wana. Kambe yi vula leswaku a swi hoxanga ku tirhandza. Yesu u te: “U fanele u rhandza warikwenu hi ndlela leyi u tirhandzaka hayona,” leswi vulaka leswaku a swi hoxanga ku tirhandza hi mpimo lowu faneleke. (Mat. 19:19) Hambiswiritano, Bibele yi vula leswaku swi bihile ku titeka hi ri vo antswa ku tlula van’wana. Yi ri: “Mi nga endli nchumu hi ku kanetana kumbe hi ku tikurisa, kambe hi ku titsongahata mi teka van’wana va ri lava tlakukeke eka n’wina.”—Filp. 2:3; Rhom. 12:3. w19.05 24 ¶13-14

Anakanya hi leswi u swi cinceke evuton’wini bya wena loko wa ha ku dyondza ntiyiso lowu nga eRitweni ra Xikwembu kutani u tinyiketela eka Yehovha. Vo tala va hina hi boheke ku tshika swilo swo biha leswi a hi swi endla. (1 Kor. 6:9-11) Hi khensa Yehovha leswi a hi pfuneke hi kota ku tshika ku endla swilo swo tano swo biha! Hambiswiritano, a hi fanelanga hi ehleketa leswaku a ka ha ri na swin’wana leswi hi nga swi cincaka evuton’wini bya hina. Hambileswi se hi tshikeke ku endla swidyoho leswikulu leswi a hi swi endla loko hi nga si khuvuriwa, hi fanele hi tirha hi matimba leswaku hi papalata xihi na xihi lexi nga hi ringaka ku tlhelela eka mahanyelo ya hina ya khale. Kutani ku ni swilo swimbirhi leswi hi faneleke hi swi endla. Xo sungula, hi fanele hi “tshika ku titwananisa” ni misava leyi. Xa vumbirhi, hi fanele hi “hundzuka” hi ku hundzula mianakanyo ya hina. Ku hundzuka loku Pawulo a a vulavula ha kona a hi ku cinca ndlela leyi hi langutekaka hayona ntsena. Swi khumba vutomi bya hina hinkwabyo. Hi fanele hi hundzula mianakanyo ya hina, vumunhu bya hina, langutelo ra hina, ndlela leyi hi titwaka hayona ni ku navela ka hina. w19.06 9 ¶4-6

Loko hi tshikilelekile hi nga kuma matimba loko hi ya etinhlengeletanweni ta vandlha. Loko hi ri etinhlengeletanweni teto, Yehovha u ta kota ku hi ‘pfuna a tlhela a hi chavelela.’ Loko hi ri kwalaho wa hi tiyisa hi ku tirhisa moya lowo kwetsima, Rito rakwe ni vanhu vakwe. Etinhlengeletanweni ha “khutazana.” (Rhom. 1:11, 12) Makwerhu wa xisati loyi a vuriwaka Sophia u ri: “Rirhandzu leri Yehovha ni vamakwerhu va ndzi kombisaka rona ri endla leswaku ndzi kota ku tiyisela. Xa nkoka eka mina i ku ya etinhlengeletanweni. Loko ndzi ya ensin’wini ni le tinhlengeletanweni nkarhi hinkwawo ndzi kota ku tiyisela ntshikilelo.” Loko hi hele matimba, a hi tsundzukeni leswaku Yehovha u ta hi pfuna naswona u tshembisa ku herisa swilo hinkwaswo leswi hi vangelaka ntshikilelo enkarhini lowu taka. U hi nyika “matimba yo navela ni ku endla” leswaku hi lwisana ni ntshikilelo niloko hi hele matimba hi nga ha ri na ntshembo.—Filp. 2:13. w19.06 19 ¶17-18

Yesu a a lava ku byela vadyondzisiwa vakwe mhaka ya nkoka hikuva nhlengeletano yoleyo a ku ta va nhlengeletano yakwe na vona yo sungula endzhaku ka loko a pfuxiwile! Enhlengeletanweni yoleyo, Yesu u byele vadyondzisiwa vakwe ntirho wa nkoka lowu a va fanele va wu endla, ku nga ntirho lowu na hina hi nga eku wu endleni namuntlha. U te: “Hikwalaho, fambani mi ya endla vanhu va matiko hinkwawo va va vadyondzisiwa, . . . mi va dyondzisa ku yingisa hinkwaswo leswi ndzi mi leriseke swona.” (Mat. 28:19, 20) Yesu u lava leswaku valandzeri vakwe hinkwavo va chumayela. Xileriso lexi, a a nga xi byeli vaapostola vakwe va 11 ntsena. Hikwalahokayini hi vula tano? Enhlengeletanweni yoleyo leyi a yi ri entshaveni ya le Galeliya, a ku nga ri na vaapostola ntsena. Tsundzuka, ntsumi yi byele vavasati yi ku: “Mi ta n’wi vona [eGaleliya].” (Mat. 28:7) Swi le rivaleni leswaku a ku ri ni vavasati vo tshembeka. w20.01 2-3 ¶1-4

Yesu u swi hlamuserile leswi vangaka leswaku hi xanisiwa. U vule leswaku hi ta vengiwa hikuva a hi xiphemu xa misava. Loko hi xanisiwa, a swi vuli swona leswaku Yehovha a nga hi rhandzi. Kambe swi kombisa leswaku hi endla leswinene! Vanhu a va nge swi koti ku herisa vugandzeri bya Yehovha, Xikwembu xa matimba hinkwawo. Vo tala va ringetile kambe va be hansi! Ehleketa hi leswi endlekeke hi nkarhi wa Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava. Hi nkarhi wolowo, mimfumo ya matiko yo tala yi xanise vanhu va Xikwembu hi tihanyi. Mfumo wa Manazi eJarimani ni mimfumo ya le Australia, Canada ni le matikweni man’wana yi yirise ntirho wa Timbhoni ta Yehovha. Kambe, xiya leswi endlekeke. Loko nyimpi yi sungula hi 1939, a ku ri ni vahuweleri va 72 475, emisaveni hinkwayo. Kambe loko nyimpi yi hela hi 1945, a ku ri ni vahuweleri va 156 299, hikuva Yehovha u katekise vanhu vakwe. Nhlayo ya vahuweleri a yi andze swinene loko yi pimanisiwa ni ya lava a va ri kona loko ku sungula nyimpi! w19.07 9 ¶4-5

Hambiloko u nga ri na dyondzo ya Bibele sweswi, u nga hoxa xandla hi tindlela tin’wana eka ntirho wo endla vadyondzisiwa. Hi xikombiso, loko u vona munhu loyi a taka ro sungula eHolweni ya Mfumo, u nga n’wi amukela hi mandla mambirhi u tlhela u bula na yena. Hi ndlela yoleyo, u ta va u n’wi tiyisekisa leswaku hina Vakreste va ntiyiso hi dume hi rirhandzu. Loko u nyikela tinhlamulo to koma etinhlengeletanweni ta vandlha, u dyondzisa lava sungulaka ku ta ndlela yo phofula ripfumelo ra vona hi ndlela leyi xiximekaka. U nga ha famba ni muhuweleri lontshwa ensin’wini, u n’wi pfuna ku tirhisa Matsalwa loko a dyondzisa vanhu. Loko u endla tano, u ta va u ri karhi u n’wi dyondzisa ku tekelela Kreste. (Luka 10:25-28) Vakreste vo tala va khomekile hikwalaho ka vutihlamuleri lebyi va nga na byona. Hambiswiritano, va kuma nkarhi wo fambisa tidyondzo ta Bibele naswona sweswo swa va tsakisa. w19.07 17 ¶11, 13

Muapostola Pawulo a nga swi pfumelelanga swilo leswinene kumbe swo biha leswi a nga tshama a swi endla swi n’wi kavanyeta ku tirhela Yehovha. Kahlekahle u vule leswaku ku “rivala swilo swa le ndzhaku” i swa nkoka leswaku a ta kota ku “tikarhatela ku kuma swilo leswi nga emahlweni,” leswaku a ta heta mphikizano. Hi swihi swilo swin’wana leswi a swi ta va swi kavanyete Pawulo? Xo sungula, loko Pawulo a nga si va Mukreste a swi n’wi fambela kahle tanihi Muyuda. Hambiswiritano, swilo sweswo hinkwaswo Pawulo a swi teka swi ri “nhulu ya thyaka.” (Filp. 3:3-8) Xa vumbirhi, hambileswi a a titwa nandzu hileswi a nga tshama a xanisa Vakreste, sweswo a nga swi pfumelelanga swi n’wi kavanyeta ku tirhela Yehovha. Xa vunharhu, a nga kalanga a ehleketa leswaku se u tirhe ngopfu entirhweni wa Yehovha kutani a nga ha fanelanga a ya emahlweni a tikarhata. Pawulo u tirhe hi matimba evutirhelini hambileswi a tiyiseleke miringo yo tala yo tanihi ku pfaleriwa ejele, ku biwa, ku khandliwa hi maribye, ku tshovekeriwa hi xikepe, ku pfumala swakudya ni swiambalo. (2 Kor. 11:23-27) Ku nga khathariseki swilo swo tala leswinene leswi a swi endleke ni maxangu lama a veke na wona, a a swi tiva leswaku u fanele a ya emahlweni a tirhela Yehovha. Na hina hi fanele hi endla tano. w19.08 3 ¶5

Vamakwerhu vo tala lava tshamaka ematikweni lawa va nga pfumeleriwiki ku chumayela erivaleni kumbe hi yindlu ni yindlu, va chumayela hi tindlela tin’wana. (Mat. 10:17-20) Etikweni rin’wana leri nga ni xiyimo xo tano, mulanguteri wa muganga u ringanyete leswaku muhuweleri un’wana ni un’wana a chumayela maxaka yakwe, vaakelani, swichudenikulobye, vatirhikulobye ni lava a va toloveleke. Ku nga si hela malembe mambirhi, nhlayo ya mavandlha eka xifundzha xexo yi andze hi ndlela yo hlamarisa. Kumbexana laha hi tshamaka kona ntirho wa hina wo chumayela a wu siveriwanga. Kambe hi leyi dyondzo ya nkoka leyi hi nga yi dyondzaka eka vamakwerhu lava vekeke mihandzu: Nkarhi hinkwawo lava tindlela to chumayela hi xitalo u ri ni ntshembo wa leswaku Yehovha u ta ku nyika matimba u kota ku chumayela hambiloko swi tika. (Filp. 2:13) A hi tiyisekeni hi swilo swa nkoka swinene, hi pfumala xivati, hi papalata ku khunguvanyisa van’wana ni ku veka mbhandzu wa ku lulama. Loko hi endla tano, rirhandzu ra hina ri ta kula naswona hi ta yisa ku dzuneka eka Yehovha Tata wa hina wa rirhandzu. w19.08 13 ¶17-18

Vo tala va hina a hi swi rhandzi ku heta nkarhi wo tala ni vanhu lava mikarhi hinkwayo va lavaka leswaku swilo swi endliwa hi ndlela ya vona naswona va nga laviki ku tsundzuxiwa. Kambe ha phyuphya loko hi ri ni vamakwerhu lava hi ‘twelaka vusiwana, va hi rhandza, va hi komba tintswalo ni ku tlhela va titsongahata.’ (1 Pet. 3:8) Tanihi leswi hi rhandzaka vanhu lava titsongahataka, swi vula leswaku loko hi titsongahata na hina va ta hi rhandza. Ku titsongahata swi endla hi va ni langutelo lerinene. Ku vula ntiyiso, mikarhi yin’wana hi pfa hi vona vanhu va nga khomiwi kahle. Mikarhi yin’wana vanhu lava nga ni vuswikoti eka swilo swo karhi a va bumabumeriwi. Kambe lava nga riki na vuswikoti va bumabumeriwa swinene. Hambiswiritano, Solomoni u vule leswaku i vutlhari ku va ni langutelo lerinene ematshan’weni yo vilerisiwa hi swilo swo biha leswi endlekaka. (Ekl. 6:9) Loko hi titsongahata, swi ta hi olovela ku amukela ndlela leyi swilo swi fambaka hayona hambiloko swi nga hi tsakisi. w19.09 4-5 ¶9-10

Lava nga ni vulawuri byo karhi, vo tanihi vatatana va ni vutihlamuleri byo pfuna van’wana. Yehovha u nyike tatana vutihlamuleri bya ku va nhloko ya ndyangu, naswona u langutele leswaku a letela ni ku tshinya vana vakwe. (1 Kor. 11:3) Kambe vulawuri bya tatana byi ni swipimelo, u fanele a tihlamulela eka Yehovha loyi vito ra ndyangu wun’wana ni wun’wana ri humaka eka yena. (Efe. 3:14, 15) Vatatana va kombisa leswaku va tiveka ehansi ka Yehovha loko va tirhisa vulawuri bya vona hi ndlela leyi n’wi tsakisaka. Mi nga tirhisi vulawuri lebyi Yehovha a mi nyikeke byona hi ndlela yo biha. Pfumela loko u endle swihoxo, u tlhela u amukela loko van’wana va ku nyika ndzayo leyi humaka eBibeleni. Loko u endla tano, ndyangu wa wena wu ta ku xixima hikwalaho ka ku titsongahata ka wena. Loko u khongela swin’we ni ndyangu wa wena, khongela hi mbilu hinkwayo, sweswo swi ta endla leswaku wu swi xiya leswaku u titshege hi Yehovha. Xa nkoka swinene, rhangisa ntirho wa Yehovha evuton’wini bya wena. (Det. 6:6-9) Loko u veka xikombiso lexinene, ndyangu wa wena wu ta tikarhatela ku xi tekelela. w19.09 15 ¶8; 17 ¶14; 18 ¶16

Marka a a rhandza ku pfuna van’wana. Hakanyingi a a tirha na muapostola Pawulo na muapostola Petro loko va ri karhi va endla ntirho wa Yehovha, hi yena loyi a tiyiseka leswaku va kuma swilo leswi va swi lavaka. (Mit. 13:2-5; 1 Pet. 5:13) Pawulo u vule leswaku Marka hi un’wana wa “vatirhikulorhi eMfun’weni wa Xikwembu,” loyi a n’wi chaveleleke. (Kol. 4:11) Marka u ve munghana lonkulu wa Pawulo. Hi xikombiso, loko Pawulo a pfaleriwe ro hetelela eRhoma kwalomu ka 65 C.E., u tsalele Timotiya papila ra vumbirhi. Eka papila rero, u kombele Timotiya leswaku a ta na Marka eRhoma. (2 Tim. 4:11) Pawulo u wu tlangerile ntirho lowu Marka a n’wi endleleke wona enkarhini lowu hundzeke, hi swona leswi endleke a n’wi kombela leswaku a ta va na yena hi nkarhi wolowo wa nkoka. Marka u pfune Pawulo hi tindlela to tala, ku nga ha va hi swakudya kumbe swilo leswi a ta swi tirhisa loko a tsala. Nseketelo lowu Pawulo a wu kumeke wu n’wi pfunile leswaku a kota ku tiyisela ku kondza a dlayiwa. w20.01 11 ¶12-13

Hi hlawule ku titsona swo karhi evuton’wini ni ku tirha hi matimba. Yesu u hi lemukisile leswaku hi ta xanisiwa. Kambe hi nga langutela leswaku Yehovha u ta hi nyika matimba yo tiyisela miringo leyi hi hlangavetanaka na yona. Loko hi tiyisela, ripfumelo ra hina ri ta tiya swinene. (Yak. 1:2-4) Hi nga tlhela hi langutela leswaku Yehovha u ta hi nyika leswi hi swi lavaka, Yesu u ta hi khathalela naswona vamakwerhu va ta hi khutaza. (Mat. 6:31-33; Yoh. 10:14; 1 Tes. 5:11) Wansati loyi Yesu a n’wi hanyiseke eka “vuvabyi byo khuluka ngati” u nambe a phyuphya hi siku leri a n’wi hanyiseke ha rona. (Luka 8:43-48) Kambe a ta phyuphya hilaha ku heleleke ntsena loko a va mudyondzisiwa wo tshembeka wa Kreste. U ehleketa leswaku u endle yini? Loko ku ri leswaku u hlawule ku rhwala joko ra Yesu, ehleketa nkateko lowu a nga ta va a wu kumile wa ku tirha na Yesu etilweni! Hinkwaswo leswi a titsoneke swona leswaku a landzela Kreste ku ta va ku nga ri nchumu loko swi pimanisiwa ni nkateko wolowo. Swi nga ri na mhaka leswaku hi ni ntshembo wo ya hanya etilweni kumbe laha misaveni, ha khensa swinene leswi hi amukeleke xirhambo xa Yesu lexi nge: “Tanani eka mina!” w19.09 25 ¶21-22

Malandza ya Davhida ma ye eka wanuna un’wana loyi a fuwile swinene wa Muisrayele loyi a vuriwa Nabali, ma ya kombela swakudya. Ma titwe ma ntshunxekile ku kombela eka yena tanihi leswi a ma sirhelela ntlhambi wakwe emananga. Kambe Nabali u ma tsonile. Sweswo swi hlundzukise Davhida lerova a lava ku dlaya Nabali swin’we ni vavanuna hinkwavo va ndyangu wakwe. (1 Sam. 25:3-13, 22) Kambe Abigayele nsati wa Nabali, a rhulile naswona a sasekile. Hi xivindzi, u tiwisele emilengeni ya Davhida a n’wi kombela leswaku a nga tirihiseli leswaku a nga vi ni nandzu wa ngati. Hi vutlhari Abigayele u tsundzuxe Davhida leswaku a swi tshikela Yehovha. Marito ya Abigayele ma n’wi khumbile swinene Davhida. U swi xiyile leswaku Abigayele a rhumiwe hi Yehovha. (1 Sam. 25:23-28, 32-34) Abigayele a ri ni timfanelo letinene leti endleke leswaku a kota ku tirhisiwa hi Yehovha. Hilaha ku fanaka, vamakwerhu va xisati lava rhuleke naswona va nga ni vuxiyaxiya, Yehovha a nga va tirhisa leswaku va pfuna mindyangu ya vona ni van’wana evandlheni.—Tito 2:3-5. w19.10 23 ¶10

Vakreste hinkwavo va ntiyiso va fanele va fambela ekule na Babilona Lonkulu. Swi nga endleka leswaku loko xichudeni xa Bibele xi nga si dyondza ntiyiso, a xi ri xirho xa vukhongeri byo karhi bya mavunwa. Kumbexana a xi katseka eka migingiriko hinkwayo leyi a yi endliwa eka vukhongeri byebyo. Kumbe a xi humesa mali ya nhlengo evukhongerini bya kona. Loko xichudeni xa Bibele xi nga si bumabumeriwa leswaku xi va muhuweleri loyi a nga khuvuriwangiki, xi fanele xi tihambanisa hi ku helela ni vukhongeri bya mavunwa. Xi fanele xi yisa papila eka vukhongeri bya xona bya khale leri kombisaka leswaku a xa ha swi lavi ku va xirho xa vukhongeri byebyo kumbe ku tihlanganisa ni vukhongeri lebyi fambisanaka na Babilona Lonkulu. Mukreste wa ntiyiso u fanele a papalata ntirho wun’wana ni wun’wana lowu fambisanaka na Babilona Lonkulu. (2 Kor. 6:14-17) Hikwalahokayini hi bava hi khalakhasa emhakeni leyi? Hikuva a hi lavi ku katseka nikatsongo emitirhweni ni le swidyohweni swa vukhongeri lebyi nga basangiki emahlweni ka Xikwembu.—Esa. 52:11. w19.10 12 ¶16-17

Yeremiya u tsale buku leyi vitaniwaka hi vito rakwe naswona swi tikomba onge hi yena loyi a tsaleke tibuku ta Bibele ta Tihosi to Sungula ni ta Vumbirhi. Ntirho wolowo wu endle a xiya leswaku Yehovha u ni tintswalo eka vanhu lava nga hetisekangiki. Hi xikombiso, a swi tiva leswaku endzhaku ka loko Hosi Akabu a hundzukile, Yehovha u n’wi sirhelerile eka khombo leri a ri ta wela ndyangu wakwe. (1 Tih. 21:27-29) Nakambe, Yeremiya a a swi tiva leswaku swiendlo swa Manase a swi bihe ngopfu eka Yehovha ku tlula swiendlo swa Akabu. Nilokoswiritano, Yehovha u rivalele Manase hileswi a hundzukeke. (2 Tih. 21:16, 17; 2 Tikr. 33:10-13) Rungula rero, hi rona leri pfuneke Yeremiya a tekelela ku lehisa mbilu ni tintswalo ta Xikwembu. Xiya ndlela leyi Yeremiya a pfuneke Baruku hayona hi nkarhi lowu a kavanyeteka entirhweni wakwe. Ematshan’weni yo va Yeremiya a helela munghana wakwe mbilu, hi musa u n’wi pfunile hi ku tirhisa rungula leri a ri huma eka Xikwembu.—Yer. 45:1-5. w19.11 6 ¶14-15

Eka buku ya Levhitika, hi twa leswaku Muisrayele a a endla gandzelo ro kombela ku rhula “leswaku a kombisa ku khensa.” (Lev. 7:11-13, 16-18) A nga boheki ku endla gandzelo rero kambe a a ri endla hi ku tirhandzela. Ku fana ni magandzelo yo kombela ku rhula, hi kombisa ndlela leyi hi titwaka hayona hi Yehovha hi ku n’wi tirhela hi ku tirhandzela. Hi nyika Yehovha swilo swa nkoka hileswi hi n’wi rhandzaka hi timbilu ta hina hinkwato. Yehovha wa tsaka loko a vona vagandzeri vakwe va timiliyoni va n’wi tirhela hileswi va n’wi rhandzaka ni hileswi va rhandzaka milawu yakwe! Yehovha wa swi tlangela leswi hi n’wi endlelaka swona naswona wa xi vona xikongomelo xa hina xo endla tano. Hi xikombiso, loko u dyuharile naswona u nga ha swi koti ku n’wi tirhela hilaha u lavaka hakona, tiyiseka leswaku Yehovha wa xi twisisa xiyimo xa wena. U nga ha vona onge leswi u swi endlaka a swi nyawuli kambe Yehovha wa yi vona ndlela leyi u n’wi rhandzaka hayona ni matshalatshala lawa u ma endlaka yo n’wi tirhela. Wa tsaka loko a ku vona u tikarhatela ku n’wi nyika swilo swa wena swa nkoka. w19.11 22 ¶9; 23 ¶11-12

I swa nkoka ku ringanisela loko swi ta emhakeni ya ntirho. Hosi Solomoni u huhuteriwe ku tsala a ku: “Xilo xin’wana ni xin’wana xi ni nkarhi wa xona.” U vulavule hi nkarhi wa ku byala, wa ku aka, wa ku rila, wa ku hleka, wa ku cina ni swin’wana. (Ekl. 3:1-8) Swi le rivaleni leswaku evuton’wini ku ni swilo swimbirhi swa nkoka, ku nga ku tirha ni ku wisa. Yesu a a ri ni langutelo lerinene hi ntirho ni ku wisa. Eka xiendlakalo xin’wana, vaapostola vakwe va vuye hi le ku chumayeleni laha a va khomeke ngopfu lerova va pfumale ni “nkarhinyana wo dya.” Yesu u va byele marito ya ndzimana ya namuntlha. (Mar. 6:30-34) Hambileswi mikarhi yin’wana Yesu ni vadyondzisiwa vakwe a va nga koti ku wisa hilaha a va lava hakona kambe Yesu a a swi tiva leswaku va fanele va wisa. Mikarhi yin’wana hi fanele hi tinyika nkarhi wo wisa kumbe wo endla swilo leswintshwa. Leswi swi vonaka kahle eka Savata ya vhiki ni vhiki, ku nga lunghiselelo leri Xikwembu a xi ri endlele vanhu va xona va le Israyele wa khale. Namuntlha a hi le hansi ka Nawu wa Muxe kambe hi nga vuyeriwa eka wona loko hi kambisisa leswi a wu swi vula mayelana ni Savata. w19.12 3 ¶6-7

Yehovha u tshembise leswaku u ta khathalela malandza yakwe naswona u vona swi fanerile ku hetisisa xitshembiso xexo. (Ps. 31:1-3) Ku engetela kwalaho, wa swi tiva leswaku a hi ta hela matimba loko a a nga ma khathaleli malandza yakwe. U hi tshembisa leswaku u ta hi khathalela hi tlhelo ra nyama ni ra moya naswona a xi kona lexi nga n’wi sivelaka ku hetisisa xitshembiso lexi. (Mat. 6:30-33; 24:45) Ku tiva leswaku Yehovha wa swi hetisisa switshembiso swakwe, swi endla hi tiyiseka leswaku u ta hi pfuna loko hi langutana ni swiphiqo swa timali. Xiya leswi endlekeke eka Vakreste va le nkarhini wa vaapostola. Loko vandlha ra le Yerusalema ri weriwe hi nxaniso lowukulu, “hinkwavo handle ka vaapostola va hangalakile.” (Mit. 8:1) Hikwalahokayini? Hikwalaho ka swiphiqo swa timali! Vakreste va lahlekeriwe hi makaya ni mabindzu ya vona. Hambiswiritano, Yehovha a nga va tshikanga naswona a va heleriwanga hi ntsako. (Mit. 8:4; Hev. 13:5, 6; Yak. 1:2, 3) U va seketerile Vakreste volavo vo tshembeka, na hina u ta hi seketela.—Ps. 37:18, 19. w20.01 17-18 ¶14-15

Loko Davhida a sirhelela tinyimpfu ta tata wakwe eka nghala ni bere, u swi xiyile leswaku i Yehovha loyi a n’wi pfuneke a hlula swivandzana sweswo. Loko a hlula nhenha ya xihontlovila Goliyadi, Davhida u swi xiyile leswaku u kongomisiwe hi Yehovha. (1 Sam. 17:37) Loko a ta va a balekele Hosi Sawulo loyi a ri ni mavondzo, Davhida u swi xiyile leswaku i Yehovha loyi a n’wi poniseke. (Ps. 18, xingheniso) Munhu loyi a tikukumuxaka, a ta va a ti be xifuva a vula leswaku u hlule hikwalaho ka matimba yakwe. Kambe Davhida a a titsongahata, hikwalaho u kote ku xiya leswaku u pfuniwe hi Yehovha. Hi dyondza yini? A hi fanelanga hi kombela Yehovha leswaku a hi pfuna ntsena. Hi fanele hi tlhela hi xiya loko a hi pfuna ni ndlela leyi a hi pfunaka hayona. Loko hi titsongahata, hi ta swi xiya leswaku a hi nga ta endla nchumu handle ko pfuniwa hi Yehovha. Loko hi xiya ndlela leyi Yehovha a hi pfunaka hayona, vuxaka bya hina na yena byi ta tiya. w19.12 20 ¶18-19

Hi ni swivangelo swo tala leswi endlaka hi tiyiseka leswaku Yehovha u hi teka hi ri va nkoka. U hi kokele eka yena naswona u xiye ndlela leyi hi anguleke hayona eka mahungu lamanene. (Yoh. 6:44) Loko hi tshinela eka Yehovha, na yena u ta tshinela eka hina. (Yak. 4:8) U tlhela a tinyika nkarhi wo hi dyondzisa, ku kombisa leswaku hi va nkoka eka yena. Wa swi tiva leswaku hi vanhu va njhani ni leswaku hi nga swi kota ku antswisa vumunhu bya hina. Nakambe, wa hi tshinya hikwalaho ka leswi a hi rhandzaka. Mayana vumbhoni byonghasi lebyi kombisaka leswaku Yehovha u hi teka hi ri va nkoka! Van’wana a va teka Hosi Davhida a ri xikangalafula kambe Davhida a a swi tiva leswaku Yehovha wa n’wi rhandza naswona wa n’wi seketela. Ku tiva sweswo swi n’wi tiyisile. (2 Sam. 16:5-7) Loko hi titwa hi tshikilelekile kumbe hi langutana ni swiphiqo, Yehovha u ta hi pfuna hi kota ku tiyisela. (Ps. 18:27-29) Loko Yehovha a hi seketela, a xi kona ni xin’we lexi nga hi sivelaka ku n’wi tirhela hi tsakile.—Rhom. 8:31. w20.01 15 ¶7-8

Loko u dyondzisa munhu Bibele khongelani mi nga si sungula ku dyondza. Swi kahle ku pfula ni ku gimeta hi xikhongelo loko mi dyondza, kumbexana mi nga endla tano endzhaku ka mavhiki ma nga ri mangani. Hi fanele hi pfuna munhu loyi hi dyondzaka na yena, a vona leswaku hi ta kota ku twisisa Rito ra Xikwembu ntsena loko hi pfuniwa hi moya wa xona lowo kwetsima. Vamakwerhu van’wana loko va nga si sungula hi xikhongelo, va rhanga hi ku hlaya Yakobo 1:5, leyi nge: “Loko ku ri ni loyi a pfumalaka vutlhari exikarhi ka n’wina, a a ye emahlweni a kombela eka Xikwembu.” Kutani va vutisa munhu loyi va dyondzaka na yena va ku, “Hi nga byi kombela njhani vutlhari eka Xikwembu?” Hi ntolovelo u hlamula a ku, hi ku khongela eka Xikwembu. N’wi dyondzise ndlela yo khongela. N’wi byele leswaku Yehovha u lava ku twa xikhongelo xakwe lexi humaka embilwini. N’wi hlamusele leswaku loko a khongela a ri yexe, a nga tiphofula eka Yehovha hilaha a nga kotaka hakona. Tsundzuka leswaku Yehovha wa swi tiva leswi hi swi ehleketaka.—Ps. 139:2-4. w20.01 2 ¶3; 5 ¶11-12

Yehovha hi yena la endlaka xiboho xa leswaku u ta va hlawula rini vatotiwa. (Rhom. 8:28-30) Yehovha u sungule ku hlawula vatotiwa endzhaku ka loko Yesu a pfuxiwile. Swi tikomba onge emikarhini ya vaapostola, Vakreste hinkwavo va ntiyiso a va ri vatotiwa. Kambe endzhaku ka malembe yo tala, vunyingi bya lava a va tivula Vakreste, a va nga ha tshembekanga eka Kreste. Hambiswiritano, emalembeni wolawo, Yehovha u tote vanhu vatsongo lava a va ri Vakreste va ntiyiso. A va fana ni koroni leyi Yesu a vuleke leswaku a yi ta kula swin’we ni mfava. (Mat. 13:24-30) Emasikwini lawa ya makumu, Yehovha u ye emahlweni a hlawula vanhu lava nga ta va xiphemu xa lava 144 000. Kutani loko Xikwembu xi endla xiboho xo hlawula vatotiwa van’wana hambileswi makumu ma nga kwala nyongeni, hi ta seketela xiboho xa xona. (Rhom. 9:11) Hi fanele hi tivonela leswaku hi nga tikhomi ku fana ni vatirhi lava Yesu a vulavuleke hi vona eka xin’wana xa swifaniso swakwe. A va vilela hikwalaho ka ndlela leyi muthori wa vona a va khomeke hayona vanhu lava sunguleke ku tirha hi awara yo hetelela.—Mat. 20:8-15. w20.01 30 ¶14

Yehovha u lava leswaku ndyangu wakwe wu tshama wu tsakile. Hi ni swivangelo swo tala leswi endlaka hi tsaka hambiloko hi pfa hi langutana ni swiyimo swo tika. Hi xikombiso, ha tiyiseka leswaku Tata wa hina wa le tilweni wa hi rhandza swinene. Hi ri tiva kahle Rito rakwe, ku nga Bibele. (Yer. 15:16) Hi swirho swa ndyangu wo hlawuleka lowu vumbiwaka hi vanhu lava rhandzanaka, lava rhandzaka Yehovha swin’we ni milawu yakwe. (Ps. 106:4, 5) Hi tshama hi tsakile hikuva ha tiyiseka leswaku vutomi bya ha to tsakisa enkarhini lowu taka. Ha swi tiva leswaku ku nga ri khale Yehovha u ta herisa vuhomboloki hinkwabyo naswona ehansi ka Mfumo wakwe, misava hinkwayo yi ta va Paradeyisi. Nakambe hi ni ntshembo wa leswaku lava feke, va ta pfuxiwa kutani va hlangana ni maxaka ya vona. (Yoh. 5:28, 29) Mayana ndlela leyi sweswo swi nga ta tsakisa hayona! Xa nkoka swinene, ha tiyiseka leswaku ku nga ri khale, vanhu hinkwavo etilweni ni laha misaveni, va ta gandzela Tata wa hina wa rirhandzu hi ndlela leyi n’wi faneleke. w20.02 13 ¶15-16

Loko u endla swidyoho leswikulu, u nga swi fihli. Paluxa swidyoho swa wena eka Yehovha hi xikhongelo. Loko u endla tano, u ta titwa u rhuliwe ndzhwalo lowu a wu vangiwa hi ku kingindziwa hi ripfalo. Kambe leswaku u tlhela u va ni vuxaka lebyinene na Yehovha, ku na swin’wana leswi u faneleke u swi endla handle ka ku khongela ntsena. U fanele u amukela ndzayo. Loko Yehovha a rhumele muprofeta Natani leswaku a ya paluxa xidyoho lexi Hosi Davhida a xi endleke na Bati-xeba, Davhida a nga tiyimelelanga kumbe a ringeta ku tsongahata xidyoho xakwe. U pfumerile leswaku u dyohele nuna wa Bati-xeba na Yehovha. Davhida u amukele ndzayo leyi humaka eka Yehovha naswona Yehovha u n’wi rivalerile. (2 Sam. 12:10-14) Loko hi endle xidyoho lexikulu, hi fanele hi vulavula ni vanhu lava Yehovha a va hlawuleke leswaku va hi risa. (Yak. 5:14, 15) Hi fanele hi papalata moya wa ku tiyimelela loko hi dyohile. Loko hi amukela hi tlhela hi tirhisa ndzayo leyi hi nyikiweke yona, hi ta kuma ku rhula ni ntsako. w20.02 24-25 ¶17-18

“Vanhu va khume,” va yimela vanhu lava nga ni ntshembo wo hanya laha misaveni hilaha ku nga heriki. Va swi tiva leswaku Yehovha u katekise ntlawa wa vatotiwa lowu yimeriwaka hi “Muyuda” naswona va swi teka ku ri nkateko ku gandzela swin’we na wona. Hambileswi swi nga kotekiki ku tiva mavito hinkwawo ya vatotiwa lava nga kona laha misaveni namuntlha, lava nga ni ntshembo wo hanya laha misaveni va nga swi kota ku “famba” na vona. Njhani? Ndzimana ya namuntlha yi hi nyika nhlamulo. Xiya leswaku ndzimana leyi ya Bibele yi vulavula hi Muyuda un’we kambe rito leri nge “n’wina” ri kombetela eka vanhu vo tala. Leswi swi vula leswaku rito leri nge Muyuda, a ri kombeteli eka munhu un’we kambe ri kombetela eka ntlawa hinkwawo wa vatotiwa. Vatotiwa ni vanhu lava nga riki vatotiwa, va tirhela Yehovha swin’we. Hambiswiritano, lava nga riki vatotiwa va swi tiva leswaku Murhangeri wa vona i Yesu, ku nga ri vatotiwa.—Mat. 23:10. w20.01 26 ¶1-2

Yesu u vule leswaku vadyondzisiwa vakwe va ntiyiso va ta tiviwa hi ku va ni rirhandzu ro fana ni leri a ri na rona. Marito wolawo ma hetisekile hi nkarhi wa vaapostola ni namuntlha ma karhi ma hetiseka. Hakunene swa fanela leswaku hi rhandzana, ku nga khathariseki mintlhontlho leyi hi langutanaka na yona! Tivutise: ‘Ndzi nga dyondza yini eka vamakwerhu lava yeke emahlweni va rhandzana hambiloko va langutane ni mintlhontlho?’ Leswi hi nga hetisekangiki, a swi olovi ku va hi rhandzana swi suka embilwini. Hambiswiritano, hi fanele hi tikarhatela ku tekelela Kreste. Yesu u hi dyondzise ndlela leyi swi nga swa nkoka hayona ku kondletela ku rhula loko makwerhu a hi hehla hi mhaka yo karhi. (Mat. 5:23, 24) U vule leswaku hi fanele hi va ni vuxaka lebyinene ni vanhu van’wana loko hi lava ku tsakisa Xikwembu. Yehovha wa tsaka loko hi tikarhatela ku endla ku rhula ni vamakwerhu. A nge byi amukeli vugandzeri bya hina loko hi tsuvele van’wana naswona hi nga lavi ku endla ku rhula na vona.—1 Yoh. 4:20. w20.03 24 ¶1-4

Sathana, “tata wa mavunwa” u kanganyise vanhu ku sukela enkarhini wa Adamu na Evha. (Yoh. 8:44) Man’wana ya mavunwa wolawo ma katsa tidyondzo ta mavunwa malunghana ni rifu ni leswi endlekaka hi munhu loko a file. Mikhuva ni swiendlo swo tala leswi tolovelekeke namuntlha swi sekeriwe eka tidyondzo ta Sathana mayelana ni vafi. Hikwalahokayini vanhu vo tala va tshemba mavunwa ya Sathana? Sathana wa yi tiva ndlela leyi vanhu va titwaka hayona hi rifu kutani u tirhisa vutivi byebyo leswaku a va kanganyisa. A hi lavi ku fa hikuva hi vumberiwe ku hanya hilaha ku nga heriki. (Ekl. 3:11) Hi teka rifu ku ri nala. (1 Kor. 15:26) Matshalatshala ya Sathana yo tumbeta ntiyiso mayelana ni vafi a ma humelelanga. Entiyisweni, vanhu vo tala ku tlula rini na rini va swi tiva leswi Bibele yi swi dyondzisaka mayelana ni xiyimo xa vafi ni ntshembo wa ku pfuxiwa naswona va swi byela van’wana. (Ekl. 9:5, 10; Mit. 24:15) Ntiyiso wolowo wa hi chavelela ni ku hi pfuna leswaku hi nga chavi kumbe ku kanakana mayelana ni leswi endlekaka loko munhu a fa. w19.04 14 ¶1; 15 ¶5-6

Yehovha Xikwembu u rhandza vagandzeri va yena naswona a nge tshiki ku va rhandza. U rhandza ni vululami. (Ps. 33:5) Hikwalaho, ha tiyiseka leswaku: (1) Yehovha u twa ku vava loko malandza yakwe ma khomiwa hi ndlela yo biha. (2) Vanhu vakwe va ta kombiwa vululami naswona u ta xupula lava va va khomaka hi ndlela yo biha. Nawu lowu Xikwembu xi wu nyikeke Vaisrayele hi ku tirhisa Muxe a wu vekiwe hikwalaho ka rirhandzu. A wu kondletela vululami eka vanhu hinkwavo ku katsa ni lava nga kotiki ku tisirhelela. (Det. 10:18) A wu kombisa leswaku Yehovha u va rhandza ngopfu vagandzeri vakwe. Nawu wa Muxe wu hele hi 33 C.E. loko ku simekiwa vandlha ra Vukreste. Xana Vakreste a va nga ha ri na Nawu lowu simekiweke erirhandzwini lowu kondletelaka vululami? A swi tano! Vakreste va nyikiwe nawu lowuntshwa, ku nga “nawu wa Kreste.” Yesu a nga va tsalelanga swinawanawana valandzeri vakwe, kambe u va nyike switsundzuxo, milawu ni misinya ya milawu leyi nga ta va kongomisa evuton’wini. “Nawu wa Kreste” wu katsa swilo hinkwaswo leswi Yesu a swi dyondziseke. w19.05 2 ¶1-3

Hi ntumbuluko vanhu va lava ku chaveleriwa naswona va ni vuswikoti byo hlamarisa byo chavelela van’wana. Hi xikombiso, loko n’wana a ri karhi a tlanga ivi a wa a tshwumuka tsolo, a nga ha tsutsumela eka Mama kumbe Papa a ri karhi a rila. Vatswari a va nge swi koti ku horisa mbanga yakwe kambe va nga swi kota ku n’wi khongotela. Va nga ha n’wi vutisa leswaku, swi lo yini? Kutani va n’wi sula mihloti, va ri karhi va n’wi khongotela, kumbexana va n’wi tota murhi kumbe va n’wi bandicha. Swi nga si ya kwihi, wa miyela, a nga ha tlhelela eku tlangeni. Hi ku famba ka nkarhi tsolo ri ta hola. Mikarhi yin’wana vana va vavisiwa hi tindlela leti chavisaka ngopfu. Van’wana va xanisiwa hi swa masangu. N’wana a nga ha xanisiwa kan’we kumbe a xanisiwa malembe yo tala. Mabibi ya mbilu lama vangiwaka hi ku xanisiwa ko tano a ma heli. Vaxanisi van’wana va kumiwa va tlhela va xupuriwa. Kambe mikarhi yin’wana swi tikomba onge vaxanisi a va xupuriwi. Hambiloko muxanisi o hatla a kumiwa a tlhela a khomiwa, n’wana la xanisiweke hi swa masangu a nga ha dya mbitsi niloko se a ri ntswatsi. w19.05 14 ¶1-2