November

Namuntlha, vanhu vo tala hambi ku ri lava ku vuriwaka leswaku va tlharihile, va swi teka swi ri vuphukuphuku switsundzuxo swa le Bibeleni leswi hi byelaka ndlela leyi hi faneleke hi titeka hayona. Va nga ha vula leswaku ku titsongahata swi ta va endla nkuwa wo khandziyeka. Hi byihi vuyelo lebyi tisiwaka hi langutelo ro tano ra misava ya Sathana? Xana vanhu lava tikurisaka va tsakile? Xana va ni mindyangu leyi tsakeke ni vanghana va xiviri? Xana va ni vuxaka ni Xikwembu? Hi ku ya hi leswi u swi voneke i yini leswi tisaka vuyelo lebyinene? Xana i ku landzela vutlhari bya misava kumbe i ku landzela vutlhari lebyi humaka eRitweni ra Xikwembu? (1 Kor. 3:19) Vanhu lava tirhisaka switsundzuxo swa vanhu lava misava yi va tekaka va tlharihile va fana ni munhu la vutisaka ndlela eka munhu loyi na yena a lahlekeke. Loko Yesu a vulavula hi vanhu lava a va tekiwa va tlharihile enkarhini wakwe, u te: “I vakongomisi lava feke matihlo. Kutani, loko munhu loyi a feke matihlo a kongomisa un’wana loyi a feke matihlo, havambirhi va ta wela emugodini.” (Mat. 15:14) Hakunene vutlhari bya misava i vuphukuphuku eka Xikwembu. w19.05 24-25 ¶14-16

Emalembeni ya sweswinyana, nhlayo ya lava va dyaka swifanekiselo yi ya yi tlakuka lembe ni lembe. Xana hi fanele hi karhateka hi mhaka leyi? Doo! “Yehovha wa va tiva lava nga vakwe.” (2 Tim. 2:19) Ku hambana na Yehovha, vamakwerhu lava hlayelaka vanhu lava dyaka swifanekiselo eXitsundzuxweni, a va va tivi vatotiwa va ntiyiso. Hikokwalaho, nhlayo yoleyo yi katsa ni lava va ehleketaka leswaku i vatotiwa kasi a hi vona. Hi xikombiso, van’wana lava a va dya se va tshikile. Van’wana va nga ha va va ri ni ntshikilelo wa mianakanyo kumbe swiphiqo swin’wana kutani va titwa onge va faneleka ku ya fuma na Kreste etilweni. Swi le rivaleni leswaku a hi swi tivi leswaku i vangani vatotiwa lava ha riki kona laha misaveni. Ku ta va ku ri ni vatotiwa ematikweni yo tala loko Yesu a tela ku va teka va ya etilweni. Bibele yi vula leswaku emasikwini ya makumu, ku ta va ku ri ni nhlayo yitsongo ya vatotiwa lava saleke laha misaveni. (Nhlav. 12:17) Kambe a yi vuli leswaku ku ta va ku sale vatotiwa vangani loko nhlomulo lowukulu wu sungula. w20.01 29-30 ¶11-13

Yesu u tirhise xikombiso xa n’wana loyi a hambukile ku kombisa ndlela leyi Yehovha a hi rhandzaka hayona tanihi vana vakwe. (Luka 15:11-32) Tatana wa le xifanisweni xexo, a nga tshikanga ku tibyela leswaku n’wana wakwe u ta vuya. Loko n’wana yoloye a vuya, tata wakwe u n’wi amukele hi mandla mambirhi. Loko hi hambuka eka Yehovha kutani hi hundzuka, ha tiyiseka leswaku Tata wa hina loyi a nga ni rirhandzu, u tiyimiserile ku hi amukela hi mandla mambirhi. Tata wa hina u ta lulamisa ku onhaka hinkwako loku vangiweke hi Adamu. Endzhaku ka loko Adamu a xandzukile, Yehovha u hlawule vanhu va 144 000, lava nga ta fuma tanihi vaprista etilweni ni N’wana wakwe. Yesu ni lava a nga ta fuma na vona, va ta pfuna vanhu lava yingisaka leswaku va va lava hetisekeke emisaveni leyintshwa. Endzhaku ka loko va hlule ndzingo wo hetelela, Xikwembu xi ta va nyika vutomi lebyi nga heriki. Tata wa hina u ta tsaka swinene loko a vona misava yi tele hi vana vakwe lava hetisekeke. Wolowo ku ta va nkarhi wo tsakisa hakunene! w20.02 6-7 ¶17-19

Hinkwerhu hi fanele hi tivutisa leswi, ‘Xana ndzi hundzukile hakunene leswaku ndzi va Mukreste kumbe ndzi tiendla onge ndzi hundzukile ematihlweni ya vanhu?’ I swa nkoka leswaku ku va ni ku hambana. Eka marito ya Yesu lama tsariweke eka Matewu 12:43-45, u kombise leswi hi faneleke hi swi endla. Marito wolawo ma kombisa ntiyiso lowu wa nkoka: Loko hi tshika miehleketo yo biha hi fanele hi yi siva hi miehleketo leyinene leyi tsakisaka Xikwembu. Xana swa koteka ku hundzula mianakanyo ya hina kumbe leswi hakunene hi nga xiswona embilwini? Rito ra Xikwembu ri hlamula ri ku: “Mi ambala vumunhu lebyintshwa lebyi endliweke hi ku rhandza ka Xikwembu hi ku lulama ka ntiyiso ni ku tshembeka.” (Efe. 4:24) Hi nga swi kota ku hundzula mianakanyo ya hina kambe a swi olovi. Hi fanele hi papalata ku navela ko biha ni ku endla swilo swo biha hi tlhela hi hundzula “ndlela ya [hina] ya ku ehleketa.” Leswi swi katsa ku hundzula ku navela ka hina, mikhuva ya hina ni leswi swi hi susumetaka. Leswi swi lava leswaku hi hambeta hi endla matshalatshala. w19.06 9-10 ¶6-7

Yehovha u twele Lota vusiwana hi ku rhumela tintsumi leswaku ti ya n’wi ponisa swin’we ni ndyangu wakwe. Hambiswiritano, Lota u ‘hlwerile.’ Tintsumi ti boheke ku n’wi khoma hi voko swin’we ni ndyangu wakwe kutani ti va humesela ehandle ka muti. (Gen. 19:15, 16) Tintsumi ti va byele leswaku va balekela etintshaveni. Kambe Lota a a nga swi lavi ku ya lomu Yehovha a n’wi leriseke kona, u kombele ku ya emutini lowu nga ekusuhi. (Gen. 19:17-20) Yehovha u lehisele Lota mbilu kutani a n’wi pfumelela ku ya emutini wolowo. Endzhakunyana, Lota u sungule ku chava ku tshama emutini wolowo kutani a rhurhela etintshaveni, kwale Yehovha a a n’wi lerise ku ya kona eku sunguleni. (Gen. 19:30) Hakunene Yehovha u n’wi lehisele mbilu Lota! Ku fana na Lota, makwerhu a nga ha endla swiboho leswi hoxeke kutani ku va ni vuyelo byo vava. Loko sweswo swi humelela, i yini leswi hi nga swi endlaka? Hi nga tikuma hi n’wi byele leswaku i mhangu ku tilavela, hambileswi sweswo ku nga ntiyiso. (Gal. 6:7) Kambe a hi fanelanga hi vula sweswo. Hi fanele hi tekelela ndlela leyi Yehovha a pfuneke Lota hayona. w19.06 20-21 ¶3-5

Loko valala va hina va yirisa vugandzeri bya hina, xikongomelo xa vona hi leswaku hi ta chava ku tirhela Yehovha. Va hi yirisa va tlhela va tlhandlekela hi ku hangalasa mavunwa hi hina, va rhumela maphorisa ma ta ngundzuvanya makaya ya hina, va hi yisa ekhoto hi nkani kumbe va pfalela van’wana va hina ekhotsweni. Leswi va koteke ku pfalela van’wana va hina ekhotsweni va ehleketa leswaku hi ta chava. Loko hi pfumela ku chavisiwa hi nga ha sungula ku koka milenge kumbe hi tshika ku tirhela Yehovha. A hi swi lavi ku fana ni lava ku vulavuriwaka ha vona eka Levhitika 26:36, 37. A hi nge ku pfumeleli ku chava ku hi endla hi koka milenge kumbe hi tshika ku tirhela Yehovha. Hi tshemba Yehovha hi ku helela naswona a hi khomiwi hi rhumbyana. (Esa. 28:16) Hi khongela eka Yehovha leswaku a hi kongomisa. Loko Yehovha a hi seketela a wu kona mfumo ni wun’we wa vanhu lowu nga ta hi sivela ku gandzela Yehovha. Ku xanisiwa ku nga hi endla hi tiyimisela ku tirhela Yehovha swinene ematshan’weni yo hi chavisa. w19.07 9-10 ¶6-7

Hambiloko u nga si kuma munhu loyi a navelaka ku va mudyondzisiwa u nga wi mapa, yana emahlweni u lavisisa. Yesu u vule leswaku lava endlaka vadyondzisiwa va fana ni vaphasi va tihlampfi. Vaphasi va tihlampfi va nga ha tirha tiawara to tala va nga si phasa nhlampfi na yin’we. Mikarhi yo tala va phasa nivusiku kumbe hi matakuxa naswona mikarhi yin’wana va boheka ku famba mpfhuka wo leha. (Luka 5:5) Hilaha ku fanaka, Vakreste van’wana va heta tiawara to tala va ri karhi va chumayela hi mikarhi yo hambanahambana etindhawini to hambanahambana. Hikwalahokayini? Leswaku va ta hlangana ni vanhu vo tala. Lava tikarhataka hi ndlela leyi hakanyingi va kuma vanhu lava tsakelaka rungula ra hina. Xana u nga ringeta ku chumayela endhawini leyi vanhu va kumekaka hi nkarhi wo karhi eka yona? Hikwalahokayini hi fanele hi lehisa mbilu loko hi fambisa tidyondzo ta Bibele? Hikuva hi fanele hi pfuna xichudeni xi tiva leswi Bibele yi swi dyondzisaka xi tlhela xi yi rhandza. Hi fanele hi pfuna xichudeni leswaku xi tiva Yehovha ku nga Mutsari wa Bibele, xi tlhela xi n’wi rhandza. w19.07 18-19 ¶14-15

Van’wana va hina hi tshamela ku titwa nandzu hikwalaho ka swidyoho leswi hi nga tshama hi swi endla. Loko swi ri tano, swi nga va njhani loko wo dyondza hi gandzelo ra nkutsulo ra Yesu eka dyondzo ya wena n’wini? Loko hi dyondza, hi anakanyisisa ni ku khongela hileswi hi swi dyondzeke swi nga hi pfuna leswaku hi tshika ku titwa nandzu. A hi nge he kingindziwi hi nandzu wa swidyoho leswi Yehovha a hi rivaleleke swona. Xiya swin’wana leswi hi nga swi dyondzaka eka Pawulo. Van’wana va nga va va tshike ntirho lowu holelaka swinene leswaku va ta kota ku endla leswi engetelekeke entirhweni wa Yehovha. Loko swi ri tano, xana hi nga rivala swilo swa le ndzhaku hi ku tshika ku anakanya hi swilo leswi a hi ta va hi ri na swona? (Tinhl. 11:4-6; Ekl. 7:10) “Swilo swa le ndzhaku” swi nga ha katsa swilo leswinene leswi hi swi endleke entirhweni wa Yehovha kumbe miringo leyi hi tshameke hi va na yona. I ntiyiso leswaku loko hi anakanyisisa hi ndlela leyi Yehovha a hi katekiseke hayona, vuxaka bya hina na yena byi ta tiya. Hambiswiritano, a hi fanelanga hi tibyela leswaku se hi wu hetile ntirho.—1 Kor. 15:58. w19.08 3 ¶5-6

Hi nga khongela eka Xikwembu nkarhi wun’wana ni wun’wana, swi nga ri na mhaka leswaku hi kwihi. U tshama a lunghekele ku yingisa swikhongelo swa hina. Ku tiva leswaku Yehovha wa swi yingisa swikhongelo swa hina swi endla hi n’wi rhandza. Mupisalema u te: “Ndza n’wi rhandza Yehovha hikuva u twa rito ra mina.” (Ps. 116:1) Tata wa hina a ngo yingisa swikhongelo swa hina ntsena kambe u tlhela a swi hlamula. Muapostola Yohane u tiyisekisa mhaka leyi u ri: “Xikwembu xa hi twa loko hi kombela xin’wana ni xin’wana lexi fambisanaka ni ku rhandza ka xona.” (1 Yoh. 5:14, 15) Swi nga endleka Yehovha a nga swi hlamuli hi ndlela leyi a hi ehleketa hayona swikhongelo swa hina. Wa swi tiva leswi nga swinene eka hina, hikwalaho mikarhi yin’wana hi nga kombela swo karhi kambe a nga hi nyiki kumbe a lava leswaku hi rindza. (2 Kor. 12:7-9) Yehovha wa hi khathalela. U endla hinkwaswo leswi vatatana va faneleke va swi endla. (1 Tim. 5:8) Wa khathala hi swilaveko swa vana vakwe. A nga lavi leswaku hi vilela hi swakudya, swiambalo kumbe ndhawu yo tumbeta nhloko. (Mat. 6:32, 33; 7:11) Leswi a nga mutswari loyi a nga ni rirhandzu, Yehovha u endle lunghiselelo ra leswaku hi ta tiphina hi swilo leswi hi swi lavaka enkarhini lowu taka. w20.02 5 ¶10-12

A hi hinkwavo lava nga ni ntshembo wo ya hanya etilweni lava nga xiphemu xa “nandza wo tshembeka ni wo tlhariha.” (Mat. 24:45-47) Ku fana ni le mikarhini ya vaapostola, ninamuntlha Yehovha na Yesu va tirhisa vanhu vatsongo leswaku va phamela kumbe ku dyondzisa vanhu vo tala. Enkarhini wa vaapostola, i Vakreste va nga ri vangani lava totiweke lava tirhisiweke ku tsala Matsalwa ya Vukreste ya Xigriki. Ninamuntlha, i Vakreste va nga ri vangani lava totiweke lava byarhisiweke vutihlamuleri byo phamela vanhu va Xikwembu “swakudya hi nkarhi lowu faneleke.” Yehovha u endle xiboho xo nyika malandza yakwe yo tala vutomi lebyi nga heriki laha misaveni ni malandza yakwe ma nga ri mangani nkateko wo ya fuma na Yesu etilweni. Yehovha u katekisa malandza yakwe hinkwawo, ku nga “Muyuda” swin’we ni “vanhu va khume” naswona u lava leswaku hinkwawo ma yingisa milawu yakwe ni ku tshama ma tshembekile. (Zak. 8:23) Hinkwawo ma fanele ma titsongahata naswona ma fanele ma n’wi tirhela swin’we hi vun’we. Nakambe hinkwawo ma fanele ma tikarhatela ku kondletela ku rhula evandlheni. Leswi makumu ma nga kwala nyongeni, onge hinkwerhu hi nga ya emahlweni hi tirhela Yehovha ni ku landzela Kreste tanihi “ntlhambi wun’we.” w20.01 31 ¶15-16

A hi nge ma sindzisi maxaka ya hina leswaku ma amukela mahungu lamanene, kambe hi nga ma pfuna leswaku ma ehleketisisa hi leswi Bibele yi swi vulaka. (2 Tim. 3:14, 15) Va vekele xikombiso. Hakanyingi swiendlo swa hina swi vula swo tala eka maxaka ya hina ku tlula leswi hi va byelaka swona. U nga tshiki ku pfuna maxaka ya wena. Yehovha u hi vekela xikombiso. U nyika vanhu nkarhi wo yingisa mahungu lamanene “hi ku phindhaphindha” leswaku va ta kuma vutomi lebyi nga heriki. (Yer. 44:4) Muapostola Pawulo u byele Timotiya leswaku a ya emahlweni a pfuna van’wana. Hikwalahokayini? Hikuva loko a endla tano, u ta tiponisa swin’we ni lava va n’wi yingisaka. (1 Tim. 4:16) Ha ma rhandza maxaka ya hina naswona hi navela leswaku ma kuma vutivi lebyi nga eRitweni ra Xikwembu. w19.08 14 ¶2; 16-17 ¶8-9

Hi fanele hi tsundzuka leswaku loko munhu a hi nyika ndzayo, swi nga endleka hi endle xihoxo handle ko swi xiya. Eka xiyimo xo tano, swi nga ha hi tikela ku amukela ndzayo. Hi nga sungula ku xopaxopa munhu loyi a hi nyikeke ndzayo yoleyo kumbe ndlela leyi a vulavuleke na hina hayona. Kambe loko hi titsongahata hi ta yi amukela hi mbilu yo basa. Munhu wa ku titsongahata wa tlangela loko a tsundzuxiwa. Hi xikombiso: A hi nge u le tidyondzweni naswona endzhaku ko vulavula ni vamakwerhu vo hlaya, un’wana wa vona u ku kokela etlhelo kutani a ku byela leswaku ku namarhele swakudya emenweni ya wena. Swi nga ha ku khomisa tingana sweswo. Kambe a swi kanakanisi leswaku u ta n’wi khensa hi leswi a ku byeleke. Entiyisweni u nga ha navela onge loko un’wana a ku byele khale! Hilaha ku fanaka, hi ku titsongahata hi fanele hi tlangela loko makwerhu wo karhi a kanya xivindzi a hi nyika ndzayo. Swi vula leswaku makwerhu yoloye i munghana wa xiviri, ku nga ri nala wa hina.—Swiv. 27:6; Gal. 4:16. w19.09 5 ¶11-12

Yehovha u nyike manana vutihlamuleri bya nkoka endyangwini, naswona u n’wi nyike vulawuri ehenhla ka vana vakwe. Leswi manana a swi endlaka ni ku swi vula, swi nga khumba vana vakwe vutomi bya vona hinkwabyo. (Swiv. 22:6) Xiya leswi vamanana va nga swi dyondzaka eka Mariya mana wa Yesu. Mariya a ma tiva kahle Matsalwa. A a xixima Yehovha swinene naswona a ri ni vuxaka lebyinene na yena. A tiyimisele hi mbilu hinkwayo ku endla ku rhandza ka Yehovha, hambiloko sweswo a swi ta cinca vutomi byakwe hi ku helela. (Luka 1:35-38, 46-55) Vamanana mi nga dyondza swo tala eka Mariya. Njhani? Xo sungula, hi ku tiyisa vuxaka bya n’wina na Yehovha hi ku khongela ni hi ku va ni dyondzo ya Bibele ya munhu hi yexe. Xa vumbirhi, mi fanele mi tiyimisela ku cinca swo karhi evuton’wini bya n’wina leswaku mi tsakisa Yehovha. w19.09 18 ¶17-19

Muapostola Yohane u vone xivono xo tsakisa xa vuprofeta. Eka xivono xexo, tintsumi ti byeriwa ku khoma timheho ta ndzoviso ta nhlomulo lowukulu ku kondza ku funghiwa ntlawa wa malandza. (Nhlav. 7:1-3) Ntlawa wolowo wu vumbiwa hi lava 144 000 lava nga ta fuma na Yesu etilweni. (Luka 12:32; Nhlav. 7:4) Endzhaku u vone ntlawa wun’wana lowukulu swinene lerova a hlamala a ku: “Waswivo!”—ku nga rito leri kombisaka ku hlamarisiwa hi ku vona nchumu lowu a wu nga wu rindzelanga. Xana Yohane u vone yini? U vone “ntshungu lowukulu, lowu a ku nga ri na munhu la kotaka ku wu hlaya, wu huma eka matiko hinkwawo ni tinyimba hinkwato ni vanhu hinkwavo ni tindzimi hinkwato, wu yime emahlweni ka xiluvelo ni le mahlweni ka Xinyimpfana.” (Nhlav. 7:9-14) Swi fanele swi n’wi tsakise ngopfu Yohane ku tiva hi ta ntshungu lowukulu lowu nga ta gandzela Xikwembu enkarhini lowu taka! Handle ko kanakana xivono xexo xi tiyise ripfumelo ra Yohane. Na hina xi fanele xi hi tiyisa ripfumelo swinene tanihi leswi hi hanyaka enkarhini wa ku hetiseka ka xivono xexo. Se hi tivonele hi ya hina ku hlengeletiwa ka vanhu va timiliyoni lava nga ni ntshembo wo pona nhlomulo lowukulu naswona va nga ta hanya hilaha ku nga heriki laha misaveni. w19.09 26 ¶2-3

Ehleketa hi ndlela leyi matiko ma nga ta titwa hayona loko ma ta va ma endle xitiviso lexi ku nga khale xi rindzeriwile lexi nge, “ku ni ku rhula ni nsirhelelo.” Ma ta ti ba xifuva hi ku vula leswaku se ku ni ku rhula ni nsirhelelo emisaveni. Ma ta tibyela leswaku se ma swi kotile ku tlhantlha swiphiqo hinkwaswo emisaveni. Kambe a ma nge swi koti ku lawula leswi nga ta humelela! “Babilona Lonkulu” u ta lovisiwa! (Nhlav. 17:5, 15-18) ‘Xikwembu xi ta swi nghenisa etimbilwini ta wona leswaku ma endla ku rhandza ka xona.’ I yini ku rhandza ka xona? I ku lovisa vukhongeri hinkwabyo bya mavunwa ku katsa ni Vujagana. Xikwembu xi ta nghenisa miehleketo ya xona etimbilwini ta “timhondzo ta khume” ni le ka “xivandzana xo tshwuka.” Timhondzo ta khume ti yimela mifumo hinkwayo ya tipolitiki leyi seketelaka “xivandzana,” ku nga Nhlangano wa Matiko. (Nhlav. 17:3, 11-13; 18:8) Nhlomulo lowukulu wu ta sungula loko mifumo yoleyo ya tipolitiki yi hlasela vukhongeri bya mavunwa. Swi ta endleka hi xitshuketa naswona swi ta chavisa swinene. w19.10 14 ¶1, 3

Enkarhini wa vaapostola, Diyotrefo a a vondzoka lava a va rhangela evandlheni ra Vukreste. A a lava “ku tiveka emahlweni” evandlheni, hikwalaho u hangalase mavunwa yo biha hi muapostola Yohane ni vamakwerhu van’wana lava a va ri ni vutihlamuleri. (3 Yoh. 10) Hambileswi hi nga taka hi nga swi endli leswi endliweke hi Diyotrefo, hi nga sungula ku vondzoka makwerhu loyi a nyikiweke vutihlamuleri lebyi a hi byi lava, ngopfungopfu loko hi tivona hi faneleka ku fana ni makwerhu wa kona. Mavondzo ma fana ni mfava lowu nga ni chefu. Loko mo kala ma dzima timitsu etimbilwini ta hina, swi ta tika ku ma tsuvula. Swin’wana leswi nga vangaka mavondzo, i vukwele, ku tikukumuxa ni vutianakanyi. Mavondzo ma nga endla leswaku hi nga swi koti ku komba van’wana rirhandzu, ntwelavusiwana ni musa. Loko hi vona onge se hi ngheniwa hi moya wa mavondzo, hi fanele hi tsuvula moya wolowo etimbilwini ta hina hi ku hatlisa. w20.02 15 ¶6-7

Muapostola Pawulo a a vula leswaku u langutane ni ndzingo wo tika swinene. U vule leswaku ndzingo wolowo a wu ri “ntsumi ya Sathana,” leyi a yi tshamela ku n’wi “makala” (“ba.” nhlamuselo ya le hansi.) Swi nga endleka Sathana kumbe tintsumi takwe ku nga ri tona leti vangeleke Pawulo miringo leyi a langutane na yona kumbe ku n’wi tlhava hi mutwa enyameni. Kambe swi nga endleka leswaku loko tintsumi teto to homboloka ti vona “mutwa” wolowo, ti wu jeketerile wu nghena endzeni hi ndlela yo fanekisela leswaku Pawulo a ta twa ku vava swinene. Xana Pawulo u endle yini? Eku sunguleni, Pawulo a lava leswaku “mutwa” wolowo wu susiwa. U te: “Ndzi kombele Hosi [Yehovha] kanharhu leswaku [a] susa mutwa lowu eka mina.” Hambileswi Pawulo a khongeleke, mutwa a wu sukanga enyameni yakwe. Xana leswi swi vula leswaku Yehovha a nga swi hlamulanga swikhongelo swa Pawulo? Doo! U swi hlamurile. Yehovha a nga wu susanga ndzingo lowu Pawulo a langutane na wona kambe u n’wi nyike matimba yo wu tiyisela. Yehovha u te: “Matimba ya mina ma endliwa lama hetisekeke eku tsaneni.” (2 Kor. 12:8, 9) Hikwalaho ko pfuniwa hi Xikwembu, Pawulo u kume ntsako ni ku rhula ka miehleketo!—Filp. 4:4-7. w19.11 9 ¶4-5

Hi fanele hi gandzela Yehovha ntsena hikuva i Muvumbi wa hina ni Munyiki wa Vutomi. (Nhlav. 4:11) Kambe ku ni mitlhontlho leyi hi langutanaka na yona. Hambiloko hi rhandza Yehovha naswona hi n’wi xixima, hi nga ha tikuma hi pfumelele swilo swin’wana swi hi endla hi nga ha gandzeli yena ntsena. Bibele yi vula leswaku ku gandzela Yehovha ntsena swi vula ku n’wi rhandza hi mbilu hinkwayo. Loko hi tinyiketele eka Yehovha, hi ta gandzela yena ntsena. A hi nge pfumeli ku rhandza munhu wo karhi kumbe nchumu wo karhi ku tlula yena. (Eks. 34:14) Hi ni swivangelo leswi twalaka swo rhandza Yehovha. Hikwalahokayini? Hikuva rirhandzu ra hina ri sekeriwe eka ntiyiso lowu hi wu dyondzeke mayelana na yena. Ha ti rhandza swinene timfanelo takwe. Ha swi tiva swilo leswi a swi rhandzaka ni leswi a swi vengaka. Hi tiva ni xikongomelo xakwe hi hina naswona ha xi seketela. Hi titwa hi fundzhiwile leswi a hi pfumeleleke ku va vanghana vakwe. (Ps. 25:14) Hinkwaswo leswi hi swi dyondzaka hi Muvumbi wa hina, swi endla hi tshinela swinene eka yena.—Yak. 4:8. w19.10 26 ¶1-3

Namuntlha, vamakwerhu va langutana ni mitlhontlho yo hambanahambana. Hi xikombiso, vo tala va weriwa hi timhangu ta ntumbuluko kumbe leti vangiwaka hi vanhu. Loko sweswo swi endleka, van’wana va hina hi nga swi kota ku rhurhela vamakwerhu volavo. Van’wana va nga va pfuna hi swa timali. Kambe hinkwerhu hi nga swi kota ku kombela Yehovha a va pfuna. Loko makwerhu wo karhi a ri ni gome, swi nga endleka hi nga swi tivi leswi hi nga swi vulaka kumbe ku swi endla. Kambe hinkwerhu hi nga pfuna. Hi xikombiso, hi nga tinyika nkarhi wo va ni vanghana va hina. Hi nga rhiya ndleve loko va vulavula. Hi nga va hlayela tsalwa leri chavelelaka leri hi ri rhandzaka. (Esa. 50:4) Xa nkoka swinene, i ku seketela vanghana va wena hi nkarhi wa maxangu. Hi fanele hi tiyimisela ku tiyisa vunghana bya hina ni vamakwerhu sweswi. Vunghana bya hina byi ta tshama hilaha ku nga heriki! w19.11 7 ¶18-19

Munhu un’wana ni un’wana a a endla gandzelo rero hi ku tirhandzela hikwalaho ka leswi a a rhandza Yehovha Xikwembu xakwe. Munhu loyi a a endla gandzelo, ndyangu wakwe ni vaprista hi vona lava a va dya nyama ya xiharhi lexi a ku endliwe gandzelo hi xona. Kambe swirho swin’wana swa xiharhi xexo a swi nyikiwa Yehovha. I swirho swihi? Yehovha a a teka mafurha ya xiharhi ma ri ya nkoka swinene. U tlhele a vula leswaku swirho swin’wana swa xiharhi, ku katsa ni tinso a swi ri swa nkoka swinene. (Lev. 3:6, 12, 14-16) Hikwalaho, Yehovha a a tsaka swinene loko Vaisrayele hi ku tirhandzela va n’wi nyika swirho swa nkoka swa xiharhi ku katsa ni mafurha. Muisrayele loyi a a endla gandzelo ro tano, a kombisa leswaku u lava ku nyika Xikwembu swilo swakwe swa nkoka swinene. Hilaha ku fanaka, leswi Yesu a a rhandza Yehovha u endle hinkwaswo leswi a nga swi kotaka leswaku a n’wi tirhela hi mbilu hinkwayo. (Yoh. 14:31) Yesu a swi n’wi tsakisa ngopfu ku endla ku rhandza ka Xikwembu naswona a a wu rhandza ngopfu nawu wa xona. (Ps. 40:8) A swi kanakanisi leswaku swi n’wi tsakise ngopfu Yehovha loko a vona Yesu a n’wi tirhela hi ku tirhandzela! w19.11 22-23 ¶9-10

Rito ra Xikwembu ri vula leswaku endzhaku ka ‘masiku’ ya tsevu ya ku tumbuluxa, Xikwembu xi wisile entirhweni wa xona wo tumbuluxa. (Gen. 2:2) Hambiswiritano, Yehovha u rhandza ku tirha naswona wa “ha tirha.” (Yoh. 5:17) Lunghiselelo ra Savata ya vhiki ni vhiki, ri yelana kahle ni siku ra ku wisa ka Yehovha loku hlamuseriweke eka Genesa. Xikwembu xi vule leswaku Savata a ku ri xikombiso exikarhi ka xona na Israyele. (Eks. 31:12-14) Vanhu hinkwavo a va nga pfumeleriwi ku tirha hi siku rero, ku katsa vana, mahlonga ni swifuwo. (Eks. 20:10) A ku ri siku ro va vanhu va gandzela Yehovha. Varhangeri vo tala va vukhongeri va le nkarhini wa Yesu va sungule ku veka swinawanawana swo tika mayelana ni siku ra Savata. A va vula leswaku a swi pfumeleriwi ku kha swichocho kumbe ku hanyisa munhu hi Savata. (Mar. 2:23-27; 3:2-5) Sweswo a ku nga ri swona leswi Xikwembu a xi lava swona, Yesu u yi veke erivaleni mhaka yoleyo eka lava a va tiyimisele ku n’wi yingisa. w19.12 3-4 ¶8-9

Loko hi dyondza hi timfanelo ta Yehovha, swi ta hi olovela ku n’wi tekelela. Davhida a a n’wi tiva kahle Tata wakwe wa le tilweni hikwalaho swi n’wi oloverile ku n’wi tekelela loko a tirhisana ni vanhu van’wana. Leswi Davhida a a ri ni vuxaka lebyinene na Yehovha, u ve yin’wana ya tihosi leti a ti rhandziwa swinene naswona Yehovha a a tirhisa yena tanihi xikombiso eka tihosi letin’wana ta le Israyele. (1 Tih. 15:11; 2 Tih. 14:1-3) Hi dyondza yini? Hi fanele hi ‘tekelela Xikwembu.’ Loko hi tekelela timfanelo ta xona, hi kombisa leswaku hi vana va xona. (Efe. 4:24) A hi nge tshiki ku dyondza hi Yehovha. (Ekl. 3:11) Xa nkoka swinene, hi fanele hi n’wi tiva hi tlhela hi tirhisa leswi hi swi tivaka. Loko hi tirhisa leswi hi swi dyondzaka ni ku tekelela Tata wa hina wa rirhandzu, u ta ya emahlweni a tshinela eka hina. (Yak. 4:8) Hi ku tirhisa Rito rakwe, wa hi tiyisekisa leswaku a nge va tshiki lava n’wi lavaka. w19.12 20 ¶20; 21 ¶21, 23

Yakobe a a rhandza vana vakwe hinkwavo kambe a a rhandza ngopfu Yosefa loyi a ri ni malembe ya 17. Xana vamakwavo va Yosefa va endle yini? Va sungule ku n’wi vondzoka ni ku n’wi venga. Hikwalaho va n’wi xavisile leswaku a ya va hlonga kutani va hembela tata wa vona va ku n’wana wakwe loyi a n’wi rhandzaka ngopfu u dlayiwe hi xivandzana. Mavondzo ya vona ma kavanyete ku rhula loku a ku ri kona endyangwini ni ku twisa tata wa vona ku vava. (Gen. 37:3, 4, 27-34) Mavondzo ma wela eka yin’wana ya “mitirho ya nyama” leyi nga endlaka leswaku munhu a nga ngheni eMfun’weni wa Xikwembu. (Gal. 5:19-21) Hakanyingi mavondzo ma tswala vulala, madzolonga ni swifafa. Xikombiso xa vamakwavo va Yosefa xi kombisa ndlela leyi mavondzo ma nga byi onhaka hayona vuxaka ni ku rhula endyangwini. Hambileswi hi nga ta ka hi nga swi endli leswi endliweke hi vamakwavo va Yosefa kambe hinkwerhu hi ni timbilu leti nga hetisekangiki naswona ti kanganyisaka. Leswi hi swona swi endlaka leswaku mikarhi yin’wana hi pfa hi va ni mavondzo. w20.02 14 ¶1-3

Eka xiendlakalo xin’wana, Yehovha u hungute moya wakwe lowo kwetsima eka Muxe, a wu nyika vakulukumba va Vaisrayele lava a va yime ekusuhi ni tende ra nhlangano. Endzhakunyana, Muxe u twe leswaku vakulukumba vambirhi lava a va nga yanga etendeni ra nhlangano, va kume moya lowo kwetsima naswona va sungule ku profeta. Xana u angule njhani loko Yoxuwa a n’wi kombela leswaku a sivela vakulukumba volavo ku profeta? Muxe a nga va nga na mavondzo loko Yehovha a tirhisa vakulukumba volavo vambirhi. Kurinasweswo, u tsake na vona hileswi va nyikiweke vutihlamuleri. (Tinhl. 11:24-29) Hi nga dyondza yini eka Muxe? Loko u ri nkulu, xana u tshame u komberiwa ku letela un’wana leswaku a endla ntirho lowu u wu endlaka evandlheni naswona u wu rhandzaka? Loko u titsongahata ku fana na Muxe, a wu nge vileli loko u komberiwa ku letela makwerhu un’wana leswaku hi ku famba ka nkarhi a ta kota ku endla xiavelo xexo. Kurinasweswo, u ta swi tsakela swinene ku pfuna makwenu. w20.02 15 ¶9; 17 ¶10-11

Vuvabyi byi nga hi tekela ntsako, byi endla hi titwa hi nga ha pfuni nchumu. Hi nga hela matimba loko van’wana va sungula ku xiya leswaku ha vabya kumbe loko se hi boheka ku titshega hi van’wana loko hi lava mpfuno. Hambiloko van’wana va nga swi tivi, hi nga khomiwa hi tingana hikwalaho ka leswi hi nga ha swi kotiki ku endla swilo leswi a hi swi endla khale. Loko hi langutana ni xiyimo xo fana ni lexi, Yehovha wa hi seketela. Njhani? EBibeleni, Yehovha u hi byela marito yo tala lamanene lama kombisaka leswaku u hi teka hi ri va nkoka hambiloko hi vabya. (Ps. 31:19; 41:3) Loko hi hlaya Bibele, Yehovha u ta hi pfuna leswaku hi hlula ku titwa hi nga pfuni nchumu loku vangiwaka hi vuvabyi. Loko u vabya, tiyiseka leswaku Yehovha wa ma vona maxangu lawa u langutanaka na wona. N’wi kombele a ku pfuna u kota ku langutana ni xiyimo hi ndlela leyinene. Hlaya Bibele u twa marito lamanene lawa Yehovha a ku tsaleleke wona. Hlaya tindzimana leti vulavulaka hi ndlela leyi Yehovha a ma tekaka ma ri ya nkoka hayona malandza yakwe. Loko u endla tano, u ta swi vona leswaku Yehovha wa khathala hi vanhu lava n’wi tirhelaka hi ku tshembeka.—Ps. 84:11. w20.01 15-16 ¶9-10; 17 ¶12

Isaka a fuwile swinene kutani Vafilista a va n’wi vondzoka hikwalaho ka rifuwo rakwe. (Gen. 26:12-14) Va kale va seletela ni swihlovo leswi Isaka a nwisa swifuwo swakwe eka swona. (Gen. 26:15, 16, 27) Ku fana ni Vafilista, van’wana namuntlha va vondzoka vanhu lava fuweke ku va tlula. A vo lava swilo leswi van’wana va nga na swona ntsena kambe a va lavi leswaku vanhu van’wana va va ni swilo leswinene. Varhangeri va vukhongeri va Vayuda a va vondzoka Yesu hikwalaho ka leswi a rhandziwa hi vanhu. (Mat. 7:28, 29) Yesu a a ri muyimeri wa Xikwembu naswona a dyondzisa ntiyiso. Hambiswiritano, varhangeri volavo va vukhongeri va hangalase mavunwa hi Yesu hi xikongomelo xo onha ndhuma yakwe. (Mar. 15:10; Yoh. 11:47, 48; 12:12, 13, 19) Hi dyondza yini emhakeni leyi? Hi fanele hi papalata ku vondzoka vamakwerhu lava nga ni vumunhu lebyi endlaka va rhandziwa evandlheni. Kurinasweswo, a hi ringeteni ku tekelela mahanyelo ya vona lamanene.—1 Kor. 11:1. w20.02 15 ¶4-5

Hi mahlo ya mianakanyo, tivone u tshama ePeresiya kwalomu ka malembe ya 2 500 lama hundzeke naswona u lava ku ya vulavula ni hosi. Wa swi tiva leswaku a wu nge wu veki nenge emahlweni ka hosi handle ka mpfumelelo. Loko wo ringeta ku endla tano, swi herile hi wena! Swa tsakisa ku tiva leswaku Yehovha a nga fani ni hosi ya le Peresiya! Yehovha u lava leswaku hi vulavula na yena nkarhi wun’wana ni wun’wana lowu hi wu lavaka. U lava hi titwa hi ntshunxekile ku vulavula na yena. Hi xikombiso, hambileswi Yehovha a vitaniwaka hi mavito lama tlakukeke yo tanihi Mutumbuluxi Lonkulu, Lowa Matimba Hinkwawo ni leri nge Hosi Leyi Lawulaka kambe u lava leswaku hi n’wi vitana hi vito leri tolovelekeke leri nge ‘Tatana.’ (Mat. 6:9) Swa tsakisa hakunene ku tiva leswaku Yehovha u lava hi n’wi teka tanihi Tatana loyi a hi rhandzaka! Swa fanela ku vitana Yehovha hi ku ‘Tatana’ hikuva hi yena a hi nyikeke vutomi. (Ps. 36:9) Leswi a nga Tata wa hina, hi fanele hi n’wi yingisa. Loko hi endla swilo leswi a hi byelaka swona, hi ta kuma mikateko yo tala. (Hev. 12:9) Mikateko yoleyo yi katsa vutomi lebyi nga heriki laha misaveni kumbe etilweni. w20.02 2 ¶1-3

Xikongomelo xa hina, i ku pfuna munhu loyi hi dyondzaka na yena Bibele leswaku a va ni vuxaka lebyinene ni Xikwembu. (Efe. 4:13) Un’wana u pfumela ku dyondza Bibele hileswi a lavaka ku cinca mahanyelo yakwe. Loko ndlela leyi a rhandzaka Yehovha hayona yi ya yi kula, u ta lava ku pfuna van’wana, ku katsa ni lava nga evandlheni. (Mat. 22:37-39) N’wi hlamusele leswaku ntirho wo chumayela wu seketeriwa hi minyikelo ya ku tirhandzela, na yena a nga nyikela loko a swi tsakela. N’wi dyondzise leswi a faneleke a swi endla loko a langutana ni swiphiqo. Hi xikombiso, loko munhu loyi u dyondzaka na yena a ri muhuweleri loyi a nga khuvuriwangiki kutani a ku byela leswaku u khunguvanyisiwe hi munhu wo karhi evandlheni, u fanele u endla yini? U nga yimi na munhu, n’wi hlamusele ndlela yo tlhantlha swiphiqo hi ku tirhisa Matsalwa. A nga hlawula ku rivalela makwerhu kumbe ku ya vulavurisana na yena hi mhaka yoleyo hi xikongomelo xo ‘kuma makwerhu.’ (Ringanisa na Matewu 18:15.) N’wi dyondzise ndlela leyinene yo veka timhaka. w20.01 5-6 ¶14-15

Hi nga kombisa leswaku ha swi tlangela ku rivaleriwa hi Yehovha, hi ku khongela hi kombela ku rivaleriwa, hi ku amukela ndzayo ni hi ku papalata ku endla swihoxo leswi fanaka. Loko hi endla tano, hi ta kuma ku rhula. Swa chavelela hakunene ku tiva leswaku “Yehovha u le kusuhi ni lava tshovekeke timbilu; u ponisa lava hetiweke matimba.” (Ps. 34:18) Leswi hi hanyaka evugimamusi bya masiku ya makumu, swilo leswi nga ta hi vilerisa swi ta ya swi nyanya. Loko u vilela hi mhaka yo karhi, u nga ha yimayimi kombela Yehovha leswaku a ku pfuna. Tinyike nkarhi wo dyondza Bibele. Dyondza eka Hana, muapostola Pawulo na Hosi Davhida. Kombela Tata wa wena wa le tilweni a ku pfuna u tiva leswi ku vilerisaka. (Ps. 139:23) Lahlela mindzhwalo hinkwayo leyi ku tikaka eka yena. Loko u endla tano, u ta titwa ku fana ni mupisalema loyi a yimbeleleleke Yehovha a ku: “Loko ndzi karhateka swinene, u ndzi chavelerile u tlhela u ndzi endla ndzi tsaka.”—Ps. 94:19. w20.02 24 ¶17; 25 ¶20-21

Xiga xa Xigriki lexi hundzuluxeriweke xi va “huhuteriwe hi Xikwembu,” xi vula ku “hefemulela hi Xikwembu.” Xikwembu xi tirhise moya wa xona leswaku xi “hefemulela” mianakanyo ya xona emianakanyweni ya vatsari va Bibele. Loko hi hlaya Bibele ni ku anakanyisisa hi leswi hi swi hlayeke, nkongomiso wa Xikwembu wu nghena emianakanyweni ni le timbilwini ta hina. Marito wolawo lama huhuteriweke, ma endla hi hanya hi ndlela leyi tsakisaka Xikwembu. (Hev. 4:12) Leswaku hi vuyeriwa hi xitalo eka moya lowo kwetsima, hi fanele hi tivekela nkarhi wo dyondza Bibele nkarhi ni nkarhi hi tlhela hi anakanyisisa hi leswi hi swi hlayeke. Sweswo, swi ta endla hi hanya hi ku pfumelelana ni Rito ra Xikwembu. Naswona hi fanele hi gandzela Xikwembu swin’we. (Ps. 22:22) Etinhlengeletanweni ta hina ku ni moya wa Yehovha. (Nhlav. 2:29) Loko hi hlengeletanile ni Vakrestekulorhi, ha khongela hi kombela moya lowo kwetsima, hi yimbelela tinsimu ta Mfumo leti sekeriweke eRitweni ra Xikwembu ni ku yingisela mimbulavulo leyi andlariwaka hi vamakwerhu lava hlawuriweke hi moya lowo kwetsima. Leswaku hi vuyeriwa hi xitalo eka moya lowo kwetsima, hi fanele hi ya etinhlengeletanweni ta vandlha hi lunghekele ku hlamula. w19.11 11 ¶13-14