April

Tivutise: ‘Xana ndzi yi teka njhani ndzayo? Xana ndza swi pfumela swihoxo swa mina kumbexana ndza tiyimelela? Xana ndzi hatlisela ku komba van’wana hi tintiho?’ Loko u ri karhi u hlaya hi vanhu vo tshembeka va le Bibeleni, xiya langutelo leri a va ri na rona loko swi ta emhakeni leyi. Loko u ri karhi u hlaya hi vona, tivutise leswi: ‘Ndzi nga endla yini leswaku ndzi fana ni nandza loyi wa Yehovha wo tshembeka?’ Hi nga vuyeriwa hi ku dyondza eka vamakwerhu lava kuleke ni vantshwa. Hi xikombiso, xana evandlheni ra ka n’wina ku ni makwerhu loyi a tiyiselaka mavabyi kumbexana ku tshikileriwa hi tintangha kumbe ku kanetiwa hi maxaka? Xana ku ni leswi u lavaka ku swi tekelela eka makwerhu loyi? Hi ku n’wi tekelela, na wena u nga dyondza tindlela to tiyisela maxangu lawa u langutaneke na wona. Ha tsaka hikuva hi ni vamakwerhu lava hi nga tekelelaka ripfumelo ra vona!—Hev. 13:7. w22.04 13 ¶13-14

Loko swilo swi hi fambela ximatsi, ha tsaka loko nkulu a hi yingisela ni ku hi chavelela loko hi tiphofula. Loko hi lava mpfuno wo dyondzisa xichudeni xa Bibele, ha tsaka loko phayona leri nga ni ntokoto ri famba na hina ni ku tlhela ri hi nyika swiringanyeto. Vamakwerhu lava va swi tsakela ku hi pfuna. Na hina hi nga kuma ntsako lowu fanaka loko hi pfuna vamakwerhu. Loko u lava ku pfuna hi tindlela leti kumbe tin’wana, i yini leswi nga ta ku pfuna leswaku u swi fikelela? Swi tive hi ku kongoma leswi u lavaka ku swi fikelela. Hi xikombiso, u nga ha tibyela u ku: ‘Ndzi lava ku endla leswi engetelekeke evandlheni.’ Kambe sweswo swi nga ha ku tikela ku swi fikelela nakambe swi nga ha ku tikela ku tiva niloko se u swi fikelerile. U nga mbambeli, swi tive hi ku kongoma leswi u lavaka ku swi fikelela. U nga ha swi tsala ehansi ni ku pulana ku u ta swi fikelela njhani. w22.04 25 ¶12-13

Yehovha sweswi u le ku hlengeleteni ka “ntshungu lowukulu” naswona wa wu letela leswaku wu fanelekela ku hanya ehansi ka Mfumo wakwe. (Nhlav. 7:​9, 10) Hambileswi namuntlha va hanyaka emisaveni leyi avaneke hi tinyimpi ni ku chava, lava vumbaka ntlawa lowu va tirha hi matimba leswaku ku nga vi na rivengo exikarhi ka vona. Hi ndlela yo fanekisela va hundzula mabanga ya vona ma va swikomu. (Mik. 4:3) Ematshan’weni yo katseka eka tinyimpi leti yayarhelaka, va pfuna vanhu leswaku va kuma ‘vutomi bya xiviri’ hi ku va dyondzisa hi Xikwembu xa ntiyiso ni xikongomelo xa xona. (1 Tim. 6:19) Swirho swa mindyangu swi nga va kaneta kumbe va tikeriwa hi swa timali hileswi va seketelaka Mfumo wa Xikwembu, kambe Yehovha wa tiyiseka leswaku leswi va swi lavaka va swi kuma. (Mat. 6:​25, 30-33; Luka 18:​29, 30) Mhaka yoleyo ya hi tiyisekisa leswaku Mfumo wa Xikwembu i wa xiviri naswona wu ta ya emahlweni wu hetisisa xikongomelo xa xona. w22.12 5 ¶13

Eku heleni ka malembe ya 1 000, hinkwavo lava nga ta va va ri karhi va hanya laha misaveni va ta va va nga ha ri na xidyoho. A nga kona ni un’we loyi a nga ta va a ri ni xidyoho lexi hi xi kumeke eka Adamu. (Rhom. 5:12) Ndzhukano lowu a wu vangiwe hi xidyoho xa Adamu wu ta va wu susiwe hi ku helela. Hi ndlela yoleyo, lava nga emisaveni va ta “hanya” tanihi vanhu lava nga riki na xidyoho eku heleni ka malembe ya 1 000. (Nhlav. 20:5) Ha swi tiva leswaku Yesu u tshame a tshembekile eka Xikwembu hambiloko Sathana a n’wi ringa. U tshame a tshembekile loko a ringiwa. Kambe xana vanhu hinkwavo lava nga riki na xidyoho va ta tiyimisela ku endla tano loko Sathana a nyikiwe nkarhi wo va ringa? Un’wana ni un’wana u ta tihlamulela xivutiso lexi loko Sathana a ntshunxiwile ekheleni ro enta eku heleni ka malembe ya 1 000. (Nhlav. 20:7) Lava nga ta tshama va tshembekile hi nkarhi wa ndzingo wo hetelela va ta kuma vutomi lebyi nga heriki naswona va ta ntshunxeka hilaha ku heleleke. (Rhom. 8:21) Lava nga ta xandzuka va ta loviseriwa makumu.—Nhlav. 20:​8-10. w22.05 19 ¶18-19

Vuprofeta lebyi byi endleke loko Sathana a kucetele Vayuda ni Varhoma leswaku va dlaya N’wana wa Xikwembu. (Luka 23:​13, 20-24) Ku fana ni leswi loko munhu a vaviseke xirhendze a nga tsandzekaka ku famba swa xinkarhana, na Yesu a a nga koti ku endla nchumu ku ringana masiku manharhu hileswi a a file. (Mat. 16:21) Leswaku vuprofeta lebyi nga eka Genesa 3:15 byi kota ku endleka, a swi nga ta koteka leswaku Yesu a tshama esirheni a nga pfuxiwi. Hikwalahokayini? Hikuva hi ku ya hi vuprofeta, n’wana a a ta pfotlosa nhloko ya nyoka. Leswi swi vula leswaku xirhendze xa Yesu a xi ta hola. Swi ve tano! Hi siku ra vunharhu endzhaku ka loko a file, Yesu u pfuxiwile a ri xivumbiwa xa moya lexi nga fiki. Hi nkarhi wa Xikwembu lowu faneleke, Yesu u ta pfotlosa Sathana a n’wi herisa. (Hev. 2:14) Lava nga ta fuma na Yesu va ta pfuneta leswaku ku herisiwa valala hinkwavo va Xikwembu emisaveni ku nga vana va nyoka.—Nhlav. 17:14; 20:​4, 10. w22.07 16 ¶11-12

Vatswari pfunani vana va n’wina va hlawula vanghana lavanene. Rito ra Xikwembu ri swi veka erivaleni leswaku vanghana va hina va nga hi kucetela ku endla leswinene kumbe swo biha. Xana ma va tiva vanghana va vana va n’wina? Mi nga endla yini leswaku mi pfuna vana va n’wina va va ni vanghana lava rhandzaka Yehovha? (1 Kor. 15:33) Mi nga va pfuna ku hlawula vanghana lavanene hi ku rhamba vamakwerhu lava nga ni vuxaka lebyinene ni Xikwembu leswaku va va na n’wina loko mi endla mitirho yo karhi mi ri hi ndyangu. (Ps. 119:63) Tatana loyi a vuriwaka Tony u ri: “Loko hi ri karhi hi kurisa vana va hina, mina ni nsati wa mina a hi rhamba vamakwerhu va malembe ni mindhavuko yo hambanahambana leswaku va hi vhakela ekaya. A hi dya na vona swakudya ni ku tlhela hi va na vona eka vugandzeri bya ndyangu. Leyi i ndlela leyinene ya ku tiva vanhu lava rhandzaka Yehovha ni ku tlhela va n’wi tirhela va tsakile. . . . Leswi swi va khumbe swinene vana va hina loko va twa hi mitokoto, ku hiseka ni leswi a va titsona swo karhi leswaku va tirhela Xikwembu naswona sweswo swi pfune vana va hina ku tshinela eka Yehovha.” w22.05 29-30 ¶14-15

Loko vakulu va hlangana ni mudyohi, xikongomelo xa vona i ku teka xiboho lexi a na se xi tekiweke etilweni. Vandlha ri vuyeriwa njhani hikwalaho ka lunghiselelo leri? Lunghiselelo leri ri endla leswaku vadyohi lava nga hundzukiki va susiwa evandlheni leswaku ku ta sirheleriwa tinyimpfu ta Yehovha ta risima. (1 Kor. 5:​6, 7, 11-13; Tito 3:​10, 11) Leswi swi nga tlhela swi pfuna mudyohi leswaku a hundzuka kutani a rivaleriwa hi Yehovha. (Luka 5:32) Vakulu va khongelela mudyohi loyi a hundzukeke ivi va kombela Yehovha leswaku a n’wi pfuna a tlhela a va ni vuxaka lebyinene na yena. (Yak. 5:15) A hi nge mudyohi a nga hundzukanga endzhaku ko hlangana ni vakulu. Hikwalaho ka sweswo u ta susiwa evandlheni. Kambe hi ku famba ka nkarhi loko munhu yoloye a tiehleketa ivi a hundzuka hi mbilu hinkwayo, Yehovha u tiyimisele ku n’wi rivalela. (Luka 15:​17-24) U ta rivaleriwa hambiloko a endle swidyoho leswikulu.—2 Tikr. 33:​9, 12, 13; 1 Tim. 1:15. w22.06 9 ¶5-6

Hi ku pfuniwa hi Yehovha, Vakreste emisaveni hinkwayo va hlule swiyimo swo tika naswona va swi kotile ku kaneta Diyavulosi. (1 Pet. 5:9) Na wena u nga swi kota. Ku nga ri khale Yehovha u ta lerisa Yesu ni lava fumaka na yena leswaku va “herisa mitirho ya Diyavulosi.” (1 Yoh. 3:8) Endzhaku ka sweswo, vagandzeri va Xikwembu va laha misaveni a va nge he “chavi nchumu naswona a ku na lexi nga ta [va] chavisa.” (Esa. 54:14; Mik. 4:4) Kambe loko ku nga si fika nkarhi wolowo, hi fanele hi tikarhatela ku hlula ku chava. Hi fanele hi ya emahlweni hi ti tiyisekisa leswaku Yehovha u rhandza ni ku sirhelela malandza yakwe. Hi ta tshika ku chava loko hi anakanyisisa ni ku vulavula hi ndlela leyi Yehovha a ma sirheleleke hayona malandza yakwe ya le nkarhini lowu nga hundza. Nakambe hi nga rivali ndlela leyi Yehovha a nga tshama a hi pfuna hayona loko hi khome nyarhi hi timhondzo. Hi ku pfuniwa hi Yehovha, hi nga swi kota ku tshika ku chava!—Ps. 34:4. w22.06 19 ¶19-20

Mfumo wa misava lowu fanekiseriwaka hi “mikondzo . . . leyi endliweke hi nsimbhi ni vumba” se wu le ku fumeni. Wu sungule ku fuma hi nkarhi wa Nyimpi yo Sungula ya Misava loko mfumo wa Britain na United States yi endla ntwanano wo hlawuleka, ku nga ntwanano wa Manghezi na Maamerika. Xifaniso xa le norhweni wa Nebukadnetsara xi tlhele xi kombisa swilo swin’wana mayelana ni mfumo lowu wa misava, leswi a swi ta endla leswaku wu hambana ni mifumo leyin’wana leyi fumeke, wona wu nga si fuma. Ku hambana ni mifumo ya misava leyi fumeke ku sungula leyi boxiweke eka xivono, ntwanano wa Manghezi ni Maamerika a wu fanekiseriwi hi nsuku kumbe silivhere kambe wu fanekiseriwa hi nsimbhi leyi pfanganisiweke ni vumba. Vumba byi fanekisela “vana va vanhu,” kumbe vanhu lava tolovelekeke. (Dan. 2:​43, nhlamuselo ya le hansi.) Namuntlha swi lo tlangandla, leswaku vanhu va ni nkucetelo lowukulu eka minhlawulo, matsima yo lwela timfanelo ta vanhu, titoyitoyi ni minhlangano yo yimela timfanelo ta vatirhi naswona leswi swi endla leswaku mfumo lowu wa misava wu nga swi koti ku endla leswi wu swi lavaka. w22.07 4-5 ¶9-10

Xana wa kanakana ku khuvuriwa? Swi nga ku pfuna ku tivutisa leswi, ‘Ndza ha yimele yini?’ (Mit. 8:36) Xiya leswaku Yesu u fanise ku endla ku rhandza ka Tata wakwe ni swakudya. Hikwalahokayini? Swakudya i swa nkoka eka hina. Yesu a a swi tiva leswaku swilo hinkwaswo leswi Yehovha a hi kombelaka ku swi endla i swinene eka hina. Yehovha a nga lavi hi endla swilo leswi nga ta hi vavisa. Xana Yehovha u lava leswaku u khuvuriwa? Ina. (Mit. 2:38) U nga tiyiseka leswaku ku yingisa xileriso xa leswaku u khuvuriwa swi ta ku vuyerisa. Loko u nga kanakani ku dya swakudya swo xawula, hikwalahokayini u kanakana ku khuvuriwa? Wa ha yimele yini? Vo tala va nga ha ku, “A ndzi si lungheka.” Xiboho xo va u tinyiketela eka Yehovha ni ku khuvuriwa i xa nkoka swinene ku tlula hinkwaswo. Kutani swi lava u tinyika nkarhi wo anakanyisisa hi xona ni ku endla matshalatshala leswaku u lungheka. w23.03 7 ¶18-20

Loko Yesu a hlawuriwa, u ve n’wana wo sungula wa wansati. Endzhaku ka loko Yesu a file ni ku pfuxiwa, Xikwembu xi n’wi “nyike ku vangama ni xichavo” naswona xi n’wi nyike “matimba yo lawula . . . etilweni ni le misaveni,” ku katsa ni matimba yo “herisa mitirho ya Diyavulosi.” (Hev. 2:7; Mat. 28:18; 1 Yoh. 3:8) Ku ni xiphemu xa vumbirhi xa vana va wansati. Muapostola Pawulo u vulavule hi vona loko a byela Vayuda ni Vakreste lava hlawuriweke a ku: “Loko mi ri vadyondzisiwa va Kreste, hakunene mi vana va Abrahama, vadyandzhaka hikwalaho ka xitshembiso.” (Gal. 3:​28, 29) Loko Yehovha a hlawula Mukreste hi moya lowo kwetsima, munhu yoloye u va xiphemu xa vana va wansati. Yesu Kreste ni lava 144000, lava a fumaka na vona va vumba vana va wansati. (Nhlav. 14:1) Hinkwavo lava va ehleketa ni ku endla swilo ku fana ni Tata wa vona Yehovha Xikwembu. w22.07 16 ¶8-9

Hi langutele ku weriwa hi miringo leyikulu emasikwini lawa yo hetelela. (2 Tim. 3:1) Eka swiyimo swo tano, hi nga ha titwa hi tshikilelekile, ngopfungopfu loko miringo ya kona yi welana kunene kumbe yi hi wela hi nkarhi wun’we. Tsundzuka leswaku Yehovha u na hina naswona u ta hi pfuna hi kota ku langutana ni miringo yin’wana ni yin’wana. Ehleketa ndlela leyi Yehovha a pfuneke Yobo wanuna wo tshembeka. U weriwe hi maxangu yo tala hi xinkarhana. Hi siku rin’we, Yobo u twe leswaku malandza, swifuwo ni vana vakwe lava a va rhandzaka va dlayiwe hi ndlela yo vava. (Yobo 1:​13-19) Loko a ha ku sweswo i switsongo, u biwe hi vuvabyi byo vava swinene lebyi n’wi chicheke ni xindzhuti. (Yobo 2:7) Yehovha a a langute Yobo. Leswi a a rhandza Yobo, U n’wi pfunile leswaku a tiyisela miringo yakwe. w22.08 11 ¶8-10

Ndzayo yi nga vava swinene. Hi nga vona onge a yi hi fanelanga kumbe a yi nyikeriwanga kahle. Hikwalaho ka sweswo, hi nga lahlekeriwa hi nchumu wa nkoka ku nga ku vona ku ndzayo yoleyo i xikombiso xa leswaku Yehovha wa hi rhandza. (Hev. 12:​5, 11) Amukela ndzayo kutani u antswisa loko swi fanerile. Mikarhi yo tala Yesu u tshinye Petro emahlweni ka vaapostola lavan’wana. (Mar. 8:33; Luka 22:​31-34) Sweswo swi nga va swi n’wi khomise tingana! Hambiswiritano, Petro u tshame a tshembekile eka Yesu. U amukele ndzayo ni ku dyondza eka swihoxo swakwe. Eku heteleleni, Yehovha u katekise Petro hikwalaho ka leswi a tshembekeke ivi a n’wi nyika vutihlamuleri lebyikulu evandlheni. (Yoh. 21:​15-17; Mit. 10:​24-33; 1 Pet. 1:1) Ha vuyeriwa ku katsa ni van’wana loko hi nga ehleketisisi ngopfu hi ndlela leyi hi titweke hayona loko hi nyikiwa ndzayo, kambe hi yi amukela naswona hi antswisa laha ku faneleke. Loko hi endla tano, Yehovha u ta ya a hi tirhisa naswona vamakwerhu va ta swi tsakela ku tirha na hina. w22.11 21-22 ¶6-7

Abrahama a a swi tiva leswaku Yehovha a nge pfuki a endle nchumu lowu nga lulamangiki. Hi ku ya hi muapostola Pawulo, Abrahama a a swi tiva leswaku Yehovha u ta swi kota ku pfuxa n’wana wakwe Isaka la n’wi rhandzaka. (Hev. 11:​17-19) Phela, Yehovha a a tshembise leswaku Isaka u ta va tata wa matiko naswona hi nkarhi wolowo, a a nga ri na vana. Abrahama a a n’wi rhandza Yehovha, kutani a a tshemba leswaku mikarhi hinkwayo Tata wakwe u ta endla leswinene. Hambileswi a swi tika, ripfumelo ra Abrahama ri endle leswaku a yingisa. (Gen. 22:​1-12) Hi nga n’wi tekelela njhani Abrahama? Ku fana na yena, hi fanele hi ya emahlweni hi dyondza hi Yehovha. Loko hi endla tano, hi ta tshinela ekusuhi na yena naswona hi ta ya hi n’wi rhandza swinene. (Ps. 73:28) Ripfalo ra hina ri ta leteleka leswaku hi endla leswi Xikwembu xi swi lavaka. (Hev. 5:14) Hikwalaho ka sweswo, loko un’wana a ringeta ku hi kucetela ku endla swilo swo biha, a hi nge swi endli. Hi ta venga ku endla nchumu wun’wana ni wun’wana lowu nga ta twisa Tata wa hina ku vava ni ku tlhela hi onha vuxaka bya hina na yena. w22.08 28-29 ¶11-12

Loko muapostola Pawulo na Barnaba va tlhelela eListra, Ikoniya ni le Antiyoka, ‘va hlawule vakulu eka vandlha ha rin’we.’ (Mit. 14:​21-23) A swi kanakanisi leswaku vakulu volavo va chavelele mavandlha, ku fana ni leswi vakulu va swi endlaka namuntlha. Vakulu, xalamukelani ku pfuna lava nga ha lavaka ku khutaziwa hi “rito lerinene.” Pawulo u tsundzuxe vamakwavo leswaku malandza lama nga xiphemu xa “papa lerikulu swinene ra timbhoni” ma tiyisele maxangu hikwalaho ka leswi Yehovha a ma nyikeke matimba. (Hev. 12:1) Pawulo a a swi tiva leswaku mitokoto ya vanhu va nkarhi lowu nga hundza lava tiyiseleke maxangu yo hambanahambana hi ku tshembeka, a yi ta endla leswaku vamakwavo va va ni xivindzi ni ku tshama va ri karhi va anakanyisisa hi “muti wa Xikwembu lexi hanyaka.” (Hev. 12:22) Ninamuntlha swa ha ri tano. Swa hi tiyisa loko hi hlaya hi ndlela leyi Yehovha a pfuneke Gidiyoni, Baraka, Davhida na Samuwele ni van’wana vo tala.—Hev. 11:​32-35. w22.08 21-22 ¶5-6

Lava nga ta pfuxiwa va ta avanyisiwa hi ku ya hi “mitirho” yihi? Xana ku ta va ku ri mitirho leyi va yi endleke loko va nga si fa? Doo! Tsundzuka leswaku loko va fa, swidyoho swa vona swi suriwile. Hikwalaho, “mitirho ya vona” a ku nge vi leyi va yi endleke loko va ha hanya. Kurinasweswo, ku vulavuriwa hi mitirho leyi va nga ta yi endla endzhaku ka loko va dyondzisiwile emisaveni leyintshwa. Hambi ku ri vavanuna vo tshembeka vo fana na Nowa, Samuwele, Davhida na Daniyele va ta boheka ku dyondza hi Yesu Kreste ni ku tlhela va kombisa ripfumelo eka gandzelo rakwe. A swi kanakanisi leswaku lava nga lulamangiki va ta boheka ku dyondza swo tala! Ku ta endleka yini hi lava nga ta tiomisa nhloko? Nhlavutelo 20:15 yi ri: “Mani na mani loyi a nga kumeka a nga tsariwanga ebukwini ya vutomi a lahleriwa etiveni ra ndzilo.” Va ta loviseriwa makumu. Hikwalaho i swa nkoka swinene leswaku hi tiyiseka ku mavito ya hina ma tsariwile ebukwini ya vutomi nileswaku ma nga suriwi! w22.09 19 ¶17-19

Swiboho swo tala leswi hi swi endlaka eka rihanyo ra hina ni swa vutshunguri swi titshege hi ripfalo ra hina leri leteriweke hi Bibele. (1 Tim. 3:9) Loko hi ri karhi hi endla swiboho ni ku bula ni van’wana, hi endla kahle ku tirhisa leswi vuriweke eka Vafilipiya 4:5 leyi nge: “Ku anakanyela ka n’wina a ku tiviwe hi vanhu hinkwavo.” Loko hi anakanyela, a hi vileli ngopfu hi rihanyo ra hina. Ha va rhandza ni ku va xixima vamakwerhu hambiloko va endla swiboho leswi hambaneke ni swa hina. (Rhom. 14:​10-12) Hi kombisa leswaku ha n’wi khensa Yehovha Xihlovo xa vutomi, hi ku sirhelela vutomi bya hina ni ku n’wi endlela leswi hi nga swi kotaka. (Nhlav. 4:11) Enkarhini wa sweswi, hi fanele hi tiyisela mavabyi ni makhombo. Kambe leyi a hi yona ndlela leyi Muvumbi a a lava hi hanya hayona. Ku nga ri khale, u ta hi nyika vutomi lebyi nga heriki laha mavabyi ni rifu swi nga ta hela. (Nhlav. 21:4) Enkarhini wa sweswi, a hi tiphineni hi ku hanya ni ku tirhela Yehovha Tata wa hina wa le tilweni la nga ni rirhandzu! w23.02 25 ¶17-18

Yehovha se u swi kombisile leswaku u tlakukile eka “vafumi lava nga kona.” (Rhom. 13:1) Xiya swikombiso swinharhu. Faro wa le Egipta u endle vanhu va Yehovha mahlonga naswona hi ku phindhaphindha u ale ku va tshunxa. Kambe Yehovha u va tshunxile ivi a nwerisa Faro eLwandle ro Tshwuka. (Eks. 14:​26-28; Ps. 136:15) Hosi Belxatsara u endle nkhuvo ivi a “titlakus[a] eka Hosi ya matilo” ni ku “dzunisa swikwembu swa silivhere ni swa nsuku” ematshan’weni yo dzunisa Yehovha. (Dan. 5:​22, 23) Kambe Xikwembu xi yi tsongahatile hosi yoleyo leyi nga ni manyunyu. “Hi vusiku byebyo” Belxatsara u dlayiwile naswona mfumo wakwe wu nyikiwe Vameda ni Vaperesiya. (Dan. 5:​30, 31) Hosi Heroda Agripa Wo Sungula wa le Palestina u endle leswaku muapostola Yakobo a dlayiwa ivi a pfalela muapostola Petro ejele hi xikongomelo xa leswaku na yena a dlayiwa. Kambe Yehovha a nga n’wi pfumelelanga Heroda leswaku a ya emahlweni na makungu yakwe. ‘Ntsumi ya Yehovha yi n’wi bile’ naswona u file.—Mit. 12:​1-5, 21-23. w22.10 15 ¶12

Loko hi hlaya hi ndlela leyi Yehovha a khathaleleke lava a va tshembekile eka yena enkarhini lowu hundzeke, ntshembo wa hina wu ta ya wu tiya swinene. Hinkwaswo leswi tsariweke eRitweni ra Xikwembu “swi tsaleriwe ku letela hina, leswaku hi ta va ni ntshembo hikwalaho ka ku tiyisela ka hina ni hikwalaho ka nchavelelo lowu humaka eMatsalweni.” (Rhom. 15:4) Anakanyisisa hi ndlela leyi Yehovha a swi endleke hayona leswi a swi tshembiseke. Ehleketa hi leswi Xikwembu xi swi endleleke Abrahama na Sara. Leswi se a va kurile, a va nga ha ta swi kota ku va ni vana. Kambe Xikwembu xi va tshembise leswaku a va ta kuma n’wana. (Gen. 18:10) Xana Abrahama u angule njhani? Bibele yi ri: “Hikwalaho ka ripfumelo a a ri ni ntshembo wa leswaku a a ta va tata wa matiko yo tala.” (Rhom. 4:18) Hambileswi hi ku ya hi langutelo ra vanhu a swi vonaka onge a swi nge koteki, Abrahama a a tshemba leswaku Yehovha u ta swi endla leswi A swi tshembiseke. Wanuna yoloye wo tshembeka a nga khomisiwanga tingana. (Rhom. 4:​19-21) Mitokoto yo tano yi hi dyondzisa leswaku hi nga n’wi tshemba Yehovha mikarhi hinkwayo leswaku u ta hetisisa switshembiso swakwe. w22.10 27 ¶13-14

Marito wolawo ma hetiseke loko Vayuda va tshunxiwa evuhlongeni. Yehovha u ve Muleteri Lonkulu wa vona naswona hi nkongomiso wakwe, vanhu va swi kotile ku pfuxeta vugandzeri lebyi tengeke. Hi katekile namuntlha hileswi Yehovha a nga Muleteri wa hina Lonkulu. Esaya u ya emahlweni a hi fanisa ni swichudeni leswi dyondzisiwaka hi Yehovha, u ri: “Mi ta vona Muleteri wa n’wina Lonkulu hi matihlo ya n’wina.” Eka xikombiso lexi, Muleteri u hlamuseriwa a yime emahlweni ka swichudeni swakwe. Hi na nkateko wo vuyeriwa eka swiletelo swakwe namuntlha. Yehovha u hi letela njhani? Hi ku tirhisa nhlangano wakwe. Ha khensa swinene ku va hi kuma nkongomiso lowu humaka eka nhlangano wakwe! Swiletelo leswi hi swi kumaka etinhlengeletanweni ta vandlha ku katsa ni le ka mikandziyiso, vuhaxi bya JW ni tindlela tin’wana, swa hi pfuna ku tiyisela mitlhontlho hi tsakile. w22.11 10 ¶8-9

Mayelana ni nkarhi lowu muti wa Yerusalema ni tempele a swi ta lovisiwa ha wona ni “ku fika ka makumu” ya misava leyi ku nga nkarhi lowu hi hanyaka eka wona, Yesu u te: “Mayelana ni siku ra kona kumbe nkarhi a ku na munhu loyi a swi tivaka, hambi ku ri tintsumi etilweni kumbe N’wana, kambe swi tiviwa hi Tatana.” Kutani u lemukise vadyondzisiwa vakwe hinkwavo leswaku ‘va tshama va xalamukile’ ni ku ‘tshama va rindzile.’ (Mar. 13:​32-37) Vakreste vo sungula va Vayuda a va fanele va tshama va rindzile hikuva a swi khumba vutomi bya vona. Yesu u byele valandzeri vakwe a ku: “Loko mi vona muti wa Yerusalema wu rhendzeriwe hi masocha, swi tiveni leswaku nkarhi wa ku lovisiwa ka wona wu tshinele.” Hi nkarhi wolowo, a va fanele va yingisa xilemukiso xa Yesu kutani “va balekel[a] etintshaveni.” (Luka 21:​20, 21) Lava yingiseke va ponile loko muti wa Yerusalema wu lovisiwa hi Varhoma. Namuntlha hi hanya emikarhini ya makumu yo homboloka. Hikwalaho na hina hi fanele hi tlhariha naswona hi tshama hi rindzile. w23.02 14 ¶1-2; 16 ¶3

Yehovha u dyondzisa malandza yakwe leswaku ma tshembeka nileswaku ma va lama lulameke. Hikwalaho ka sweswo, ma xiximeka naswona ma ni ku rhula. (Swiv. 13:​5, 6) Xana u swi endlile leswi eka wena loko u ri karhi u dyondza Bibele? U dyondze leswaku tindlela ta Yehovha ti pfuna vanhu hinkwavo ku katsa na wena. (Ps. 77:13) Hikwalaho u lava ku endla leswi Xikwembu xi nge swi lulamile. (Mat. 6:33) U lava ku yimela ntiyiso ni ku kombisa leswaku leswi Sathana a swi vuleke hi Xikwembu xa hina Yehovha i mavunwa. U nga swi endlisa ku yini sweswo? U nga hlawula ku hanya hi ndlela leyi nge: “Ndzi bakanya mavunwa ya Sathana naswona ndzi yima na ntiyiso. Ndzi lava ku fumiwa hi Yehovha naswona ndzi lava ku endla leswi a nge i swinene.” U swi kombisa njhani sweswo? Khongela eka Yehovha ivi u tinyiketela eka yena ni ku tlhela u kombisa vanhu leswaku u tinyiketerile hi ku khuvuriwa. Ku rhandza ntiyiso ni leswinene, hi xona xivangelo xa nkoka swinene xo hlawula ku khuvuriwa. w23.03 3 ¶4-5

Ku ni muxaka wun’wana wa ku rhula lowu misava leyi yi nga tiviki nchumu ha wona. I “ku rhula ka Xikwembu,” ku nga ku rhula loku hi vaka na kona hikwalaho ka vuxaka lebyinene lebyi hi nga na byona ni Tata wa hina wa le tilweni. Loko hi ri ni ku rhula ni Xikwembu, a hi karhateki. (Filp. 4:​6, 7) Ha tiphina hi ku va ni vuxaka ni lava xi rhandzaka. Nakambe ha tiphina hi ku va ni vuxaka lebyinene ni “Xikwembu xa ku rhula.” (1 Tes. 5:23) Loko hi yingisa Tata wa hina, hi n’wi tiva kahle ni ku n’wi tshemba, ku rhula ka Xikwembu ku nga chavelela timbilu ta hina leti karhatekeke loko hi langutana ni swiyimo swo tika. Xana swi nga koteka leswaku hi va ni ku rhula ka Xikwembu loko hi langutane ni mikarhi yo tika yo fana ni mintungu, timhangu ta ntumbuluko, titoyitoyi kumbe hi xanisiwa? Hinkwaswo leswi swi nga endla hi chava. Hi ku swi rhandza vamakwerhu va yingise xitsundzuxo xa Yesu lexi boxiweke eka ndzimana ya siku ya namuntlha. Nakambe hi ku pfuniwa hi Yehovha, va kote ku kuma ku rhula loko va ri karhi va tiyisela miringo leyikulu. w22.12 16 ¶1-2

A hi nge swi koti ku lawula swilo hinkwaswo leswi endlekaka evuton’wini bya hina. Hikwalaho, hi fanele papalata ku tibyela leswaku hi va nkoka eka Yehovha hikwalaho ka mitirho leyi hi yi endlelaka Xikwembu kumbe hi tiringanisa ni van’wana. (Gal. 6:4) I swa nkoka ku lava tindlela to gandzela Yehovha ni ku pfuna van’wana. Papalata swilo leswi ku dyelaka nkarhi evuton’wini bya wena ni ku endla swikweleti leswi nga bohiki leswaku u ta kota ku endla leswi engetelekeke entirhweni wa Xikwembu. Sungula hakatsongotsongo leswaku u ta kota ku fikelela leswi u swi navelaka. Hi xikombiso, loko ku ve u lava ku va phayona ra nkarhi hinkwawo, xana u nga sungula hi ku teka bya nkarhinyana sweswi? Loko u navela ku va nandza wa vutirheli, swi nga va njhani loko wo heta nkarhi lowu engetelekeke ensin’wini? Ntokoto lowu u nga ta wu kuma sweswi, wu nga ku pfulela njombo ya ku tirhisiwa enkarhini lowu taka. Tiyimisele ku endla leswi u nga swi kotaka eka swiavelo swa wena. w22.04 26 ¶16-17

Yehovha a nga hi pfuna hi langutana ni swiphiqo evuton’wini bya hina ni ku tsaka loko hi n’wi gandzela. Loko hi khongela eka Yehovha kutani hi n’wi byela leswi hi karhataka, a nga sungula hi ku hi nyika matimba lama hi ma lavaka leswaku hi kota ku tiyisela xiyimo. Loko ndzingo lowu hi langutanaka na wona wu nga heli hilaha a hi langutele hakona, swi nga lava leswaku hi kombela Yehovha hi ku phindaphinda leswaku a hi nyika matimba ya ku wu tiyisela. U lava leswaku hi endla tano. Sweswo hi swi vona eka marito lama ya Esaya: “Mi nga n’wi wisisi [Yehovha].” (Esa. 62:7) Xana swi vula yini sweswo? Loko hi khongela eka Yehovha hi fanele hi phikelela onge hiloko hi nga lavi leswaku Yehovha a wisa. Marito ya Esaya lama kumekaka eka Luka 11:​8-10 na 13 ma hi tsundzuxa hi swikombiso swa Yesu mayelana ni ku khongela. Kwalaho Yesu u hi khutaza ku ‘ya emahlweni hi kombela’ moya lowo kwetsima. Hi nga tlhela hi kombela Yehovha a hi nyika nkongomiso lowu hi wu lavaka leswaku hi kota ku endla swiboho leswinene. w22.11 8 ¶1; 9 ¶6-7

Wena ni ndyangu wa wena mi nga swi kota ku tilunghiselela sweswi mi nga si xanisiwa. U nga ringeti ku ehleketa hi swilo hinkwaswo swo biha leswi nga ha mi endlekelaka. Ematshan’weni ya sweswo, tiyisa vuxaka bya wena na Yehovha ni ku pfuna vana va wena va endla hilaha ku fanaka. Loko mikarhi yin’wana u karhateka, chululela Xikwembu leswi nga embilwini ya wena. (Ps. 62:​7, 8) Tanihi ndyangu, bulani hi swivangelo hinkwaswo leswi endlaka mi tshemba Yehovha. Ku fana ni loko mi tilunghiselela ku langutana ni mhangu ya ntumbuluko, malulamiselo lama mi ma endlaka sweswi ni ku tshemba Yehovha swi ta pfuna vana va wena leswaku va va ni xivindzi ni ku rhula. Ku rhula ka Xikwembu ku endla hi titwa hi sirhelelekile. (Filp. 4:​6, 7) Yehovha u tirhisa ku rhula loku leswaku a hi thova timbilu hambiloko ku ri ni mintungu, timhangu ta ntumbuluko ni loko hi xanisiwa. U tirhisa vakulu lava tirhaka hi matimba leswaku va hi kongomisa. Hinkwerhu ka hina u hi nyika njombo ya leswaku hi pfunana. Ku rhula loku hi tiphinaka ha kona sweswi ku ta hi hlomisela ku langutana ni miringo leyikulu leya ha taka hambi ku ri “nhlomulo lowukulu.”—Mat. 24:21. w22.12 27 ¶17-18

Hi fanele hi tikarhatela ku tshika ku titwa nandzu loku hi nga vaka na kona hikwalaho ka swidyoho leswi hi swi endleke enkarhini lowu nga hundza. I ntiyiso leswaku a hi nge tlangi hi lunghiselelo ra gandzelo ra nkutsulo ivi hi endla “xidyoho hi vomu.” (Hev. 10:​26-31) Kambe hi nga tiyiseka leswaku loko hi hundzuka hi ku helela, hi lava mpfuno eka Yehovha, hi cinca mahanyelo ya hina kutani u ta hi rivalela hi ndlela leyikulu. (Esa. 55:7; Mit. 3:19) Gandzelo ra nkutsulo ri ni matimba yo susa swidyoho swa hina hinkwaswo naswona ri ta endla swi koteka ku hanya eParadeyisini. Vutomi byi ta tsakisa eParadeyisini. Hi ta endla ntirho ni ku hlangana ni vanhu vo tsakisa mikarhi hinkwayo. Lexi tsakisaka, siku ni siku hi ta kota ku tiva Tata wa hina wa le tilweni ku antswa ni ku tiphina hi leswi a hi nyikaka swona. Mikarhi hinkwayo hi ta dyondza swo tala ha yena naswona ku ta va ni swo tala swo swi dyondza hi ntumbuluko wakwe. w22.12 13 ¶17, 19

“Wansati” loyi a ku nge vi Evha. Vuprofeta byi vula leswaku n’wana wa wansati a a ta “phyandlasa” nhloko ya nyoka. Nyoka i xivumbiwa xa moya lexi yimelaka Sathana naswona a nga kona ni un’we eka vana va Evha lava nga ni xidyoho loyi a nga kotaka ku herisa Sathana. Xana Sathana a a ta lovisiwa njhani? Buku yo hetelela ya Bibele yi swi veka erivaleni leswaku i mani wansati loyi ku vulavuriwaka ha yena eka Genesa 3:15. (Nhlav. 12:​1, 2, 5, 10) Loyi a hi wansati loyi a tolovelekeke! Emilengeni yakwe ku ni n’weti naswona enhlokweni yakwe u ambale harhi ya tinyeleti ta 12. U veleka n’wana loyi a nga tolovelekangiki ku nga, Mfumo wa Xikwembu. Mfumo lowu i wa le tilweni kutani sweswo swi vula leswaku ni wansati loyi i wa le tilweni. U yimela xiphemu xa le tilweni xa nhlangano wa Yehovha lowu vumbiwaka hi tintsumi to tshembeka. (Gal. 4:26) Rito ra Xikwembu ri hi pfuna ku tiva n’wana wo sungula wa wansati. N’wana loyi a a ta va ntukulu wa Abrahama.—Gen. 22:​15-18. w22.07 15-16 ¶6-8

Nyiko ya Yehovha ku nga Bibele yi lo mphaa, hi vutlhari byakwe. Switsundzuxo swa Bibele swi pfuna vanhu. Bibele yi hundzula vutomi bya vanhu. Loko tibuku to sungula ta Bibele ti tsariwa, Muxe u byele vanhu va Xikwembu ku nga Vaisrayele a ku: “Marito lawa a hi ya hava eka n’wina, ma vula vutomi eka n’wina.” (Det. 32:47) Lava yingiseke Matsalwa a va ta tiphina hi ntsako. (Ps. 1:​2, 3) Hambileswi Rito ra Xikwembu ri tsariweke khale, ni sweswi ra ha ri ni matimba yo hundzula vutomi bya vanhu. Milawu ya vutlhari leyi nga eBibeleni i ya hilaha ku nga heriki naswona yi pfune vanhu lava hanyeke emikarhini yo hambanahambana. Loko hi ri karhi hi hlaya ni ku anakanyisisa hi leswi hi swi dyondzaka ebukwini yoleyo yo kwetsima, Mutsari wa yona u tirhisa matimba yakwe ya moya lowo kwetsima ku hi pfuna hi vona ndlela leyi hi nga tirhisaka switsundzuxo swa Bibele evuton’wini bya hina. (Ps. 119:27; Mal. 3:16; Hev. 4:12) Mutsari wa Bibele la hanyaka u tiyimisele ku ku pfuna. Sweswo swi fanele swi hi endla hi lava ku yi hlaya nkarhi ni nkarhi! w23.02 3 ¶5-6

Nhlavutelo ndzima 13 yi hi byela leswaku nhloko leyi ya vunkombo, ku nga Mfumo wa Misava wa Manghezi ni Maamerika wu fana ni xivandzana xa “timhondzo timbirhi to fana ni ta xinyimpfana kambe xi sungula ku vulavula ku fana ni dragona.” Xivandzana lexi, xi “endla masingita lamakulu emahlweni ka vanhu lerova xi endla ni ndzilo wu xika hi le tilweni wu ta emisaveni.” (Nhlav. 13:​11-15) Nhlavutelo ndzima 16 na 19 ti hlamusela xivandzana lexi tanihi “muprofeta wa mavunwa.” (Nhlav. 16:13; 19:20) Buku ya Daniyele yi hlamusela leswi fanaka ku nga leswaku Mfumo wa Misava wa Manghezi ni Maamerika a wu ta “onha hi ndlela yo hlamarisa.” (Dan. 8:​19, 23, 24) Sweswo hi swona leswi endlekeke hi nkarhi wa Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava. Tibomo timbirhi ta athomo leti heriseke nyimpi le Pacific a ti endliwe hi van’wasayense va le Britain na Amerika. Hi ku endla tibomo leti, Mfumo wa Misava wa Manghezi ni Maamerika, wu endle leswaku “ndzilo wu xika hi le tilweni wu ta emisaveni.” w22.05 10 ¶9