May

Endzhaku ko vona ntlawa wa le tilweni, Yohane u vone “ntshungu lowukulu.” Ku hambana ni lava 144 000, ntshungu lowukulu i ntsandzavahlayi. Hi dyondza yini hi wona? Yohane u byeriwe leswi: “Vanhu lava va huma enhlomulweni lowukulu naswona va hlantswe swiambalo swa vona swo leha va swi endla swo basa hi ngati ya Xinyimpfana.” (Nhlav. 7:14) Endzhaku ko pona nhlomulo lowukulu, “ntshungu lowukulu” wu ta hanya laha misaveni naswona wu ta tiphina hi mikateko yo tsakisa. (Ps. 37:​9-11, 27-29; Swiv. 2:​21, 22; Nhlav. 7:​16, 17) Hambi hi hlawuriwe ku ya hanya etilweni kumbe laha misaveni, xana ha tivona hi ri eka nhlamuselo leyi tsariweke eka Nhlavutelo ndzima 7? Hi fanele hi tivona hi ri kwalaho. Mayana nkarhi wo tsakisa lowu malandza ya Xikwembu ya mitlawa leyi yimbirhi ma nga ta tiphina ha wona! Hi ta khapakhapa hi ntsako hi leswi hi hlawuleke ku seketela vuhosi bya Yehovha. w22.05 16 ¶6-7

Loko ku ve u tshama u endla xiboho xa nkoka, a swi kanakanisi leswaku u kombele vutlhari eka Xikwembu naswona sweswo swa twala. (Yak. 1:5) Hosi Solomoni u tsale a ku: “Vutlhari i bya nkoka swinene.” (Swiv. 4:7) I ntiyiso leswaku Solomoni a a nga vulavuli hi vutlhari byin’wana ni byin’wana. A a vulavula hi vutlhari lebyi humaka eka Yehovha Xikwembu. Xana vutlhari lebyi humaka eka Xikwembu byi nga hi pfuna hi kota ku langutana ni swiphiqo leswi hi nga na swona namuntlha? Ina byi nga hi pfuna. Ndlela yin’we leyi hi nga vaka vanhu vo tlhariha hayona i ku dyondza ni ku tirhisa tidyondzo ta vavanuna vambirhi lava a va tlharihile swinene. Wo sungula i Solomoni. Bibele yi vula leswaku “Xikwembu xi [nyike] Solomoni vutlhari ni ku twisisa lokukulu.” (1 Tih. 4:29) Wa vumbirhi i Yesu loyi a a tlharihile swinene ku tlula vanhu hinkwavo lava tshameke va hanya. (Mat. 12:42) A ku profetiwe leswi hi Yesu: “Moya wa Yehovha wu ta va ehenhla ka yena, moya wa vutlhari ni wa ku twisisa.”—Esa. 11:2. w22.05 20 ¶1-2

Hinkwerhu hi nga hlela ni ku fikelela leswi hi lavaka ku swi endla entirhweni wa Xikwembu. Xiya xikombiso xa makwerhu wa xisati Beverley loyi a nga ni malembe ya 75. U vabye ngopfu lerova a a nga ha koti ku famba. Kambe a a swi navela hi mbilu hinkwayo ku katseka eka tsima ra Xitsundzuxo. U hlele ku endla swo karhi. Loko a kote ku fikelela leswi a hleleke ku swi endla hi nkarhi wa tsima, sweswo swi n’wi tsakise ngopfu. Matshalatshala yakwe ma khutaze ni van’wana leswaku va endla leswi fanaka ensin’wini. Yehovha u wu teka wu ri wa nkoka ntirho lowu endliwaka hi vadyuhari hambiloko swiyimo swi nga ha va pfumeleli ku endla swo tala. (Ps. 71:17) Pulana leswi u nga kotaka ku swi fikelela. Loko u ya emahlweni u antswisa vumunhu bya wena, u ta tsakisa Yehovha. Dyondza ku va ni vuswikoti byo karhi lebyi nga ta endla leswaku u tirhisiwa hi Xikwembu ni nhlangano wa xona. Lava tindlela to pfuna vamakwerhu hilaha u nga kotaka hakona. Ku fana na Timotiya, Yehovha u ta ku katekisa naswona “vanhu hinkwavo va ta swi vona leswaku u Mukreste loyi a wupfeke.”—1 Tim. 4:15. w22.04 27 ¶18-19

Ku vuriwa yini hambiloko u endle hinkwaswo leswi u nga swi kotaka kambe un’wana wa vana va wena a ku byela leswaku a nga ha swi lavi ku tirhela Yehovha? U nga tivoni nandzu. Yehovha u nyike hinkwerhu ka hina nyiko yo kota ku tihlawulela, ku katsa ni n’wana wa wena naswona hi nga kota ku hlawula loko hi lava ku n’wi gandzela kumbe doo! Tshama u ri ni ntshembo wa leswaku siku rin’wana u ta tlhelela eka Yena. Tsundzuka xikombiso xa n’wana loyi a a lahlekile. (Luka 15:​11-19, 22-24) Jaha rolero a ri hambukile swinene endleleni ya ku lulama kambe eku heteleleni ri tlhelerile. Vatswari, mi ni nkateko lowukulu wo kurisa vagandzeri va Yehovha va mundzuku. (Ps. 78:​4-6) Ku endla swoleswo a hi matlangwana naswona ha mi bumabumela hileswi mi tikarhatelaka ku pfuna vana va n’wina va rhandza Yehovha ni ku va kurisa hi ku va tshinya hi swileriso swa Yehovha. Mi nga tiyiseka leswaku Tata wa hina wa le tilweni la nga ni rirhandzu, u ta tsaka.—Efe. 6:4. w22.05 30-31 ¶16-18

Hinkwerhu ka hina hi fanele hi nyika Yehovha leswi hi nga swi kotaka leswaku evandlheni ku va ni ku rhula. Xiya xikombiso xa Vakreste va le mikarhini ya Bibele. A va ri na tinyiko ni swiavelo swo hambanahambana. (1 Kor. 12:​4, 7-11) Kambe sweswo a swi endlanga leswaku va phikizana kumbe va avana. Pawulo u va khutaze leswaku va endla leswi lavekaka “ku aka miri wa Kreste.” U tsalele Vaefesa a ku: “Loko xirho xin’wana ni xin’wana xi tirha kahle, leswi swi endla leswaku miri wu kula loko wu ri karhi wu tiaka hi rirhandzu.” (Efe. 4:​1-3, 11, 12) Lava endleke tano va kondletele ku rhula ni vun’we, ku nga leswi hi swi vonaka emavandlheni namuntlha. Tiyimisele ku papalata ku tiringanisa ni van’wana. Dyondza eka Yesu ni ku tlhela u n’wi tekelela. Tiyiseka leswaku Yehovha u “lulamile naswona a . . . nge wu rivali ntirho wa [wena].” (Hev. 6:10) Yehovha wa ma tlangela matshalatshala ya wena ya ku n’wi tsakisa. w22.04 14 ¶15-16

Ha tsaka ku tiva leswaku a hi hina hi endlaka xiboho xa loko Yehovha a ta rivalela mudyohi kumbe doo! Kambe ku ni leswi hi faneleke hi endla xiboho eka swona. Hi le ka swiyimo swihi? Eka swiyimo swin’wana munhu a nga ha hi dyohela hambi ku ri hi ndlela leyikulu ivi a kombela leswaku hi n’wi rivalela. Mikarhi yin’wana a nga tshama a nga kombeli ku rivaleriwa. Nilokoswiritano, hi nga hlawula ku n’wi rivalela hi ku tshika ku va ni xikhomela ni ku n’wi hlundzukela. Entiyisweni leswi swa tika naswona swi teka nkarhi, ngopfungopfu loko hi twisiwe ku vava. Xihondzo xo Rindza xa September 15, 1994 xi ri: “Loko u rivalela mudyohi, leswi a swi vuli leswaku u seketela xidyoho. Eka Mukreste, ku rivalela swi vula ku tshika mhaka emavokweni ya Yehovha, u tshemba yena. I Muavanyisi la lulameke wa vuako, naswona hi nkarhi wa yena u ta hetisisa vululami.” w22.06 9 ¶6-7

Yehovha u tshembise leswaku enkarhini wa hina u ta hlengeleta vanhu va matiko, tinxaka ni tindzimi naswona a a ta endla leswaku va n’wi gandzela hi vun’we. Namuntlha, ntlawa wa vanhu volavo wu tiveka tanihi “ntshungu lowukulu.” (Nhlav. 7:​9, 10) Hambileswi ntshungu lowu wu nga ni vavanuna, vavasati ni vana va mindhavuko yo hambanahambana, i ndyangu lowukulu emisaveni hinkwayo lowu nga ni vun’we. (Ps. 133:1; Yoh. 10:16) Va tshama va tiyimisele ku byela un’wana ni un’wana loyi a va yingisaka hi ntshembo wa vona wa ku hanya emisaveni leyintshwa. (Mat. 28:​19, 20; Nhlav. 14:​6, 7; 22:17) Loko u ri un’wana wa lava ntshungu lowukulu a swi kanakanisi leswaku ntshembo lowu i wa nkoka swinene eka wena. Sathana a nga lavi u va ni ntshembo. U tiyimisele ku ku endla u tshemba leswaku Yehovha a nge swi endli leswi a hi tshembiseke swona. Loko Sathana o swi kota ku hi endla hi nga ha vi ni ntshembo, a hi nge he vi na xivindzi naswona hi nga tshika na ku gandzela Yehovha. w22.06 20-21 ¶2-3

Ntshembo wa hina lowu tiyeke wu hi pfuna ku langutana ni miringo leyi fanaka ni xidzedze hikuva ha tshemba leswaku swilo swi ta antswa. Tsundzuka leswaku Yesu u hi lemukisile leswaku hi ta xanisiwa. (Yoh. 15:20) Loko hi anakanyisisa hi switshembiso leswi nga ta endleka enkarhini lowu taka, swi ta endla leswaku hi khomelela eka ndlela leyi hi yi tekeke ya ku hanya tanihi Vakreste. Xiya ndlela leyi ntshembo wu n’wi tiyiseke hayona Yesu hambileswi a a swi tiva leswaku u ta dlayiwa hi ndlela ya tihanyi. Hi siku ra Pentekosta ya 33 C.E., muapostola Petro u tshahe vuprofeta lebyi nga ebukwini ya Tipisalema lebyi hlamuselaka ndlela leyi Yesu a a rhule ni ku tiyiseka hayona, byi te: “Ndzi ta tshama ndzi ri ni ntshembo; hikuva a wu nge ndzi tshiki eSirheni naswona a wu nge pfumeli leswaku miri wa nandza wa wena la tshembekaka wu bola. . . . U ta endla leswaku ndzi tsaka swinene emahlweni ka wena.” (Mit. 2:​25-28; Ps. 16:​8-11) Yesu a a tshemba leswaku Xikwembu xi ta n’wi pfuxa ni leswaku a a ta va ni ntsako wo tlhela a va swin’we ni Tata wakwe wa le tilweni.—Hev. 12:​2, 3. w22.10 25 ¶4-5

Siku rin’wana, vaapostola vambirhi ku nga Yakobo na Yohane va rhume mhani wa vona leswaku a ya va kombelela swikhundlha eMfun’weni wa Xikwembu eka Yesu. (Mat. 20:​20, 21) Yakobo na Yohane va kombise leswaku va tikukumuxa naswona a va lava ku tekeriwa enhlokweni. (Swiv. 16:18) Yakobo na Yohane a hi vona ntsena lava kombiseke vumunhu byo biha loko ku endleka sweswo. Xiya leswi vaapostola lavan’wana va swi endleke: “Loko lavan’wana va khume va twa mhaka leyi, va hlundzukela vamakwavo lava vambirhi.” (Mat. 20:24) Hi nga ha ehleketa hi mholovo leyikulu leyi veke kona exikarhi ka vaapostola ni vamakwavo lavambirhi. Yesu u yi tamele njhani mhaka leyi? A nga va hlundzukelanga. A nga vulanga leswaku u ta lava vaapostola vo antswa, lava titsongahataka swinene ni lava a va ta rhandzana mikarhi hinkwayo. Ematshan’weni ya sweswo, Yesu u va pfunile ni ku va lehisela mbilu vavanuna lava va timbilu letinene. (Mat. 20:​25-28) U ye emahlweni a va pfuna hi ndlela ya rirhandzu. w23.03 28-29 ¶10-13

U nga ha va u fikelele swo tala. Kumbexana se u ni malembe yo tala u ri karhi u tikarhatela ku dyondza Bibele. Sweswo swi ku pfunile u tiyiseka leswaku Bibele i Rito ra Xikwembu. Xa nkoka swinene, hi leswaku u tive ni ku rhandza Mutsari wa buku yoleyo yo kwetsima. Ndlela leyi u rhandzaka Yehovha hayona yi kurile lerova sweswi u nandza wa Yehovha la tinyiketeleke ni ku khuvuriwa. A hi ku tsakisa ka swona! A swi kanakanisi leswaku ripfumelo ra wena ri ringiwe hi tindlela to tala loko u ri karhi u tikarhatela ku fanelekela ku khuvuriwa. Kambe loko vuxaka bya wena na Yehovha byi ri karhi byi kula, u ta langutana ni miringo yin’wana. Sathana u ta ringeta ku endla leswaku u nga ha n’wi rhandzi Yehovha ni ku ku tshikisa ku n’wi tirhela. (Efe. 4:14) U nga pfumeli leswaku sweswo swi ku endlekela. I yini lexi nga ku pfunaka u tshama u tshembekile eka Yehovha ni ku endla leswi u nga swi tshembisa loko u tinyiketela? U fanele u ya emahlweni u antswisa vuxaka bya wena ni Xikwembu hi ku ‘tikarhatela’ ku va Mukreste la wupfeke.—Hev. 6:1.w22.08 2 ¶1-2

Endyangwini, xirho ha xin’we xi fanele xi swi tiva leswaku ku na timhaka to karhi leti nga vulavuriwiki ehandle. Hi xikombiso, wansati la nga Mukreste a nga ha va a ri ni mukhuva lowu hlekisaka nuna wakwe. Xana nuna wakwe u ta n’wi khomisa tingana hi ku byela van’wana ha wona? Nikatsongo! Wa n’wi rhandza nsati wakwe naswona a nga swi lavi ku n’wi twisa ku vava. (Efe. 5:33) Vantshwa va swi lava na vona ku xiximiwa. Vatswari va fanele va yi tekela enhlokweni mhaka leyi. Vatswari a va fanelanga va khomisa vana va vona tingana hi ku byela van’wana swihoxo swa vona. (Kol. 3:21) Vana va fanele va dyondzisiwa leswaku ku ni timhaka leti va nga fanelangiki ku byela vanhu va le handle, leti nga khomisaka swirho swa ndyangu tingana. Loko xirho ha xin’we xa ndyangu xi nga byeli van’wana swilo leswi va nga fanelangiki va swi tiva, ndyangu wu va na vun’we. w22.09 10 ¶9

Yehovha u vulavule na Yobo, a n’wi tsundzuxa hi vutlhari Byakwe lebyikulu ni ndlela leyi A swi khathalelaka hayona swiharhi. U n’wi byele na hi swiharhi swo tala swo hlamarisa. (Yobo 38:​1, 2; 39:​9, 13, 19, 27; 40:15; 41:​1, 2) Yehovha u tlhele a tirhisa jaha ro tshembeka Elihu leswaku ri tiyisa ni ku chavelela Yobo. Elihu u n’wi tiyisekisile leswaku mikarhi hinkwayo Yehovha u katekisa vagandzeri Vakwe lava tiyiselaka. Kambe Yehovha u tlhele a tirhisa Elihu leswaku a tshinya Yobo hi ndlela ya rirhandzu. Elihu u pfune Yobo leswaku a languta swilo hi tihlo rin’wana, hi ku n’wi tsundzuxa leswaku hi vatsongo ngopfu loko hi pimanisiwa na Yehovha Mutumbuluxi wa swilo hinkwaswo. Yehovha u tlhele a byela Yobo leswaku a endla swin’wana; a a fanele a khongelela vanghana vakwe vanharhu lava dyoheke. (Yobo 42:​8-10) Yehovha u hi seketela njhani namuntlha loko hi ri emiringweni yo tika? Yehovha a nga vulavuli na hina hi ku kongoma hilaha a endleke hakona eka Yobo kambe u vulavula na hina hi ku tirhisa Rito Rakwe, ku nga Bibele.—Rhom. 15:4. w22.08 11 ¶10-11

EVandlheni ra le Rhoma a ku ri ni Vakreste lava nga Vayuda ni lava nga riki Vayuda. Loko Nawu wa Muxe wu herisiwile, nawu wa ku yirisiwa ka swakudya swo karhi a wu nga ha tirhi. (Mar. 7:19) Ku sukela hi nkarhi wolowo, Vakreste van’wana lava nga Vayuda a va tshunxekile ku dya mixaka hinkwayo ya swakudya. Hambiswiritano, Vakreste van’wana lava nga va Vayuda a va nga ntshunxeki ku dya swakudya swoleswo. Vandlha ri avanile hikwalaho ka mhaka leyi. Muapostola Pawulo u kandziyise ndlela leyi swi nga swa nkoka hayona leswaku ku va ni ku rhula. Xisweswo, Pawulo u pfune vamakwavo va vona ndlela leyi ku avana koloko a ku ri ni khombo hayona eka vona ni le ka vandlha hinkwaro. (Rhom. 14:​19, 20) Nakambe a a tiyimisele ku cinca mahanyelo yakwe leswaku a nga khunguvanyisi van’wana. (1 Kor. 9:​19-22) Hilaha ku fanaka, hi nga aka van’wana hi tlhela hi kondletela ku rhula loko hi papalata ku phikizana hi timhaka leti nga ta munhu hi yexe. w22.08 22 ¶7

Loko hi lava ku fikelela swo karhi entirhweni wa Yehovha, hi tirha hi matimba leswaku hi swi fikelela. Swi tano na loko hi lava ku endla swo lulama. Yehovha u ta hi lehisela mbilu a hi pfuna leswaku hi antswisa hakatsongotsongo. (Ps. 84:​5, 7) Hi rirhandzu Yehovha wa hi tsundzuxa leswaku ku endla leswo lulama a swi tiki. (1 Yoh. 5:3) Hikwalaho, swa hi sirhelela naswona siku ni siku hi lava nsirhelelo wolowo. Tsundzuka swiambalo swa nyimpi leswi muapostola Pawulo a vulavuleke ha swona. (Efe. 6:​14-18) I yini lexi a xi sirhelela mbilu ya socha? A ku ri “xisirhelelo xa xifuva xa ku lulama,” lexi yimelaka milawu ya Yehovha yo lulama. Tanihi leswi xisirhelelo xa xifuva xi sirhelelaka mbilu ya xiviri, hilaha ku fanaka milawu ya Yehovha ya leswo lulama yi sirhelela mbilu yo fanekisela, ku nga leswi hi nga swona endzeni. Hikwalaho, tiyiseka leswaku swiambalo swa wena swa nyimpi swi katsa xisirhelelo xa xifuva xa ku lulama!—Swiv. 4:23. w22.08 29 ¶13-14

Rito ra Xikwembu ri kongomise vanhu vo tshembeka hi ndlela leyinene emalembeni ya magidi lama hundzeke. Sweswo swi endleke njhani? Yehovha u endle leswaku vanhu va endla tikopi ta matsalwa wolawo yo kwetsima. Hambileswi vamatsalana lava a vo va vanhu lava velekiweke na xidyoho, a va endla ntirho wa vona hi vukheta swinene. Hi xikombiso, xidyondzeki xin’wana xi tsale leswi hi Matsalwa ya Xiheveru: “Hi nga vula hi nga tipfinyingi leswaku a ku na tibuku tin’wana ta khale swinene leti hundzuluxeriweke kahle swinene hi ndlela leyi.” Kutani hi nga tiyiseka leswaku marito lama hi ma hlayaka eBibeleni ya hina namuntlha ya huma eka Mutsari wa yona, ku nga Yehovha. Yehovha i Xihlovo xa “nyiko yin’wana ni yin’wana leyinene ni nyiko yin’wana ni yin’wana leyi hetisekeke.” (Yak. 1:17) Bibele i yin’wana ya tinyiko ta nkoka leyi Yehovha a hi nyikeke yona. Nyiko yi hi byela swo karhi hi munyiki, ndlela leyi a hi tivaka hayona ni leswi hi swi lavaka. Swi tano na hi Munyiki wa Bibele. Loko hi kambisisa nyiko leyi, hi dyondza swo tala hi Yehovha. Hi dyondza hi ndlela leyi Yehovha a hi tivaka hayona ni leswi hi swi lavaka. w23.02 2-3 ¶3-4

Ku ta va nkarhi wo tsakisa loko vanhu va sungula ku pfuxiwa laha misaveni hi nkarhi wa Mfumo wa Kreste wa Gidi ra Malembe! Hinkwavo lava nga feriwa hi vanhu lava va va rhandzaka va swi langutele emahlweni ku tlhela va va vona. Na Yehovha u titwa tano. (Yobo 14:15) Ehleketa ndlela leyi vanhu va nga ta tsaka hayona emisaveni hinkwayo loko vanhu lava va va rhandzaka va pfuxiwa. “Lava lulameke” lava mavito ya vona ma tsariweke ebukwini ya vutomi, va ta pfuka va “kuma vutomi.” (Mit. 24:15; Yoh. 5:29) Kumbexana vo tala va maxaka ya hina va ta va van’wana lava nga ta pfuxiwa ku sungula loko vafi va pfuxiwa. Nakambe “lava nga lulamangiki,” ku nga vanhu lava nga kumangiki nkarhi lowu eneleke wo tiva Yehovha kumbe ku n’wi tirhela loko va nga si fa, va ta “pfukela ku avanyisiwa.” Hinkwavo lava nga ta pfuxiwa swi ta lava leswaku va dyondzisiwa. (Esa. 26:9; 61:11) Hikwalaho swi ta lava leswaku ku endliwa tsima lerikulu ro dyondzisa vanhu.—Esa. 11:10. w22.09 20 ¶1-2

Yehovha u kombise leswaku u tlakukile eka ntlawa wa tihosi. U lwele Vaisrayele ni ku va pfuna leswaku va hlula tindhawu letikulu eTikweni leri Tshembisiweke. (Yox. 11:​4-6, 20; 12:​1, 7, 24) Hi ku phindhaphindha, Yehovha u swi kombisile leswaku hi Loyi a Tlakukeke! Loko Hosi Nebukadnetsara wa le Babilona a tinyungubyise hi ‘matimba ya yena, ndhuma ni ku xiximeka kakwe’ ematshan’weni yo titsongahata ivi a dzunisa Yehovha tanihi Loyi a faneriwaka hi ku dzunisiwa, Xikwembu xi endle leswaku a hlangana nhloko. Endzhaku ka loko miehleketo ya Nebukadnetsara yi vuyile u “dzunis[e] La Nge Henhlahenhla” naswona se a a pfumela leswaku “ku fuma ka [Yehovha] i ku fuma ka nkarhi lowu nga riki na makumu.” U tlhele a ku: “A nga kona loyi a nga n’wi sivelaka.” (Dan. 4:​30, 33-35) Mupisalema u te: “Ra tsaka tiko leri Xikwembu xa rona ku nga Yehovha, vanhu lava a va hlawuleke leswaku va va ndzhaka yakwe.” (Ps. 33:12) Hakunene hi ni xivangelo lexi twalaka xo va hi tshembeka eka Yehovha! w22.10 15-16 ¶13-15

Vuprofeta byo tala bya Bibele lebyi se byi hetisekeke, byi endla hi tiyiseka leswaku switshembiso swa Xikwembu leswi nga ta endleka enkarhini lowu taka swi ta hetiseka. Hi titwa ku fana ni mupisalema loyi a khongeleke eka Yehovha a ku: “Ndzi navela ku ponisiwa hi wena, hikuva ndzi tshemba rito ra wena.” (Ps. 119:81) EBibeleni Yehovha u hi nyike “vumundzuku lebyi [hi] byi languteleke.” (Yer. 29:11) Ntshembo lowu hi nga na wona mayelana ni leswi nga ta endleka enkarhini lowu taka, a wu titsheganga hi vanhu kambe hi Yehovha. Onge hi nga ya emahlweni hi tshemba Rito ra Xikwembu hi ku dyondza vuprofeta bya Bibele. Leswaku hi kuma xivangelo xin’wana lexi endlaka hi tshemba Bibele, kambisisa vuyelo lebyinene lebyi vanhu va byi kumaka loko va yingisa switsundzuxo swa yona. (Ps. 119:​66, 138) Hi xikombiso, vatekani lava a va ri ekusuhi ni ku dlaya vukati sweswi va tshame swin’we naswona va tsakile. Vana va vona va kulela endyangwini wa Vakreste lowu nga ni rirhandzu naswona va titwa va sirhelelekile ni ku rhandziwa.—Efe. 5:​22-29. w23.01 5 ¶12-13

Ehleketa hi ndlela leyi se u vuyeriweke hayona loko switshembiso leswi nga eRitweni ra Xikwembu swi ri karhi swi hetiseka. Hi xikombiso, Yesu u tshembise leswaku Tata wakwe u ta ku nyika swilo leswi lavekaka leswaku u kota ku hanya. (Mat. 6:​32, 33) Yesu u tlhele a ku tiyisekisa leswaku Yehovha u ta ku nyika moya lowo kwetsima loko u wu kombela. (Luka 11:13) Yehovha se u swi endlile swilo sweswo a swi tshembiseke. A swi kanakanisi leswaku ku ni switshembiso swin’wana leswi u nga ehleketaka ha swona leswi a ku endleleke swona. Hi xikombiso, u tshembisa ku ku rivalela, ku ku chavelela ni ku ku nyika leswi nga ta ku pfuna leswaku u tiyisa vuxaka bya wena na yena. (Mat. 6:14; 24:45; 2 Kor. 1:3) Loko u anakanyisisa hi leswi Xikwembu xi ku endleleke swona, u ta ya u swi tshemba swinene leswi xi nga ta ku endlela swona enkarhini lowu taka. Ha tiyiseka leswaku Yehovha u ta hetisisa switshembiso swakwe. Mupisalema u tsale a ku, “Wa tsaka loyi a . . . tshembaka Yehovha Xikwembu xakwe, . . . Loyi a tshamaka a tshembekile.”—Ps. 146:​5, 6. w22.10 27 ¶15; 28 ¶17

Xana ku hetiseka ka vuprofeta bya ku pfuxetiwa ka vugandzeri lebyi tengeke bya hi khumba namuntlha? Ina! Hi ndlela yihi? Ku sukela hi 1919 C.E., vanhu va timiliyoni va tshunxiwile eka Babilona Lonkulu, ku nga mfumo wa misava wa vukhongeri bya mavunwa. Va kongomisiwe endhawini yo antswa swinene ku tlula Tiko leri Tshembisiweke ra Vaisrayele. Va yisiwe eka paradeyisi yo fanekisela. (Esa. 51:3; 66:8) Ku sukela hi 1919 C.E., vahlawuriwa va hanya eka paradeyisi yo fanekisela. Loko nkarhi wu ri karhi wu famba, lava nga ni ntshembo wo hanya laha misaveni, ku nga lava “tinyimpfu tin’wana” na vona va le ka paradeyisi yo fanekisela naswona va tiphina hi mikateko yo tala ya Yehovha. (Yoh. 10:16; Esa. 25:6; 65:13) Paradeyisi yo fanekisela leyi va nga eka yona, yi kumeka emisaveni hinkwayo. Namuntlha, swi nga ri na mhaka leswaku hi tshama kwihi, hi nga va xiphemu xa paradeyisi yo fanekisela loko ntsena hi seketela vugandzeri bya ntiyiso. w22.11 11-12 ¶12-15

Xana swa ku tikela ku twisisa leswaku Yehovha u tshama a ri kona “hilaha ku nga heriki”? (Esa. 40:28) A hi wena ntsena. Elihu u vule leswi hi Xikwembu: “Malembe ya xona ma tele, a ma hlayeki.” (Yobo 36:26) Kambe ku va hi nga koti ku twisisa nchumu wo karhi a swi vuli swona leswaku a hi ntiyiso. Hi xikombiso, hi nga va hi nga swi twisisi hi ku helela leswaku gezi ri tirha njhani, kambe xana sweswo swi vula leswaku a ri kona? Nikatsongo! Hilaha ku fanaka, swi nga endleka hi nga swi twisisi hi ku helela leswaku hikwalahokayini Yehovha a nga ri na masungulo ni mahetelelo. Kambe leswi a swi vuli swona leswaku Xikwembu a xi hanyi hilaha ku nga heriki. Muvumbi a nga tsandziwi hi leswi hina hi kotaka ku swi twisisa kumbe leswi hi nga swi twisisiki. (Rhom. 11:​33-36) A a ri kona loko ku nga si endliwa vuako hinkwabyo ku katsa ni ku voninga ka dyambu. U ve kona loko a nga si ‘andlala matilo.’—Yer. 51:15. w22.12 2-3 ¶3-4

Mikarhi yin’wana ha komberiwa ku yimela van’wana hi xikhongelo. Hi xikombiso, makwerhu waxisati la fambisaka dyondzo ya Bibele a nga ha kombela makwerhu waxisati loyi a fambeke na yena leswaku a pfula hi xikhongelo. Swi nga endleka makwerhu yoloye waxisati a nga xi tivi kahle xichudeni kutani a nga ha tsakela ku pfala hi xikhongelo. Hi ndlela yoleyo, a nga ha kota ku tiva leswi a faneleke a swi vula hi ku ya hi swilaveko swa xichudeni. Makwerhu a nga ha komberiwa ku khongela eka nhlengeletano ya nsimu kumbe ya vandlha. Vamakwerhu lava komberiwaka ku endla tano va fanele va nga xi rivali xikongomelo xa nhlengeletano. Xikhongelo a xi fanelanga xi tirhiseriwa ku tshinya vandlha kumbe ku endla switiviso. Eka tinhlengeletano ta vandlha, hi ntolovelo timinete ta ntlhanu ti vekeriwe risimu ni xikhongelo, hikwalaho makwerhu loyi a khongelaka a nga fanelanga a tirhisa “marito yo tala,” ngopfungopfu loko tinhlengeletano ta vandlha ti sungula.—Mat. 6:7. w22.07 24 ¶17-18

Yesu u profete leswaku emasikwini yo hetelela a ku ta va ni mintungu kumbe mavabyi lama hangalakaka “etindhawini to hambanahambana.” (Luka 21:11) Xana ku tiva sweswo swi endla leswaku hi va ni ku rhula njhani? Mintungu a yi hi hlamarisi. Ha swi xiya leswaku swilo swi endleka hilaha Yesu a vuleke hakona. Hi ni xivangelo xo yingisa xitsundzuxo lexi Yesu a xi nyikeke lava hanyaka enkarhini wa makumu lexi nge: “Tivoneleni leswaku mi nga chavi.” I ntiyiso leswaku ntungu wu ta kavanyeta mitirho leyi a wu tolovele ku yi endla, kambe u nga tshiki ku endla dyondzo ya munhu hi yexe kumbe ku va kona etinhlengeletanweni ta vandlha. Mitokoto leyi kumekaka eka minkandziyiso ni tivhidiyo ta hina yi ta ku tsundzuxa leswaku vamakwerhu va tshama va tshembekile hambiloko va ri ni swiphiqo leswi fanaka ni swa wena. w22.12 17 ¶4, 6

Yakobo u swi veke erivaleni leswaku a a n’wi rhandza swinene Yosefa n’wana wakwe. (Gen. 37:​3, 4) Vabuti wa Yosefa va n’wi vondzokile hikwalaho ka sweswo. Loko va pfulekeriwa hi nkarhi, va xavise Yosefa eka van’wamabindzu va va Midiyani. Van’wamabindzu volavo va teke Yosefa va n’wi yisa eEgipta laha a ku ri kule swinene hi tikhilomitara ta madzana naswona va tlhele va fika va n’wi xavisela Potifaro, ndhuna ya varindzi va Faro. Vutomi bya Yosefa byi cince hi ku copeta ka tihlo, u rhange hi ku va xirhandzwa xa bava wakwe ivi a ya va hlonga ra xiyimo xa le hansi ra Muegipta! (Gen. 39:1) Mikarhi yin’wana hi langutana ni swiphiqo leswi “welaka vanhu” ku nga miringo leyi vanhu hinkwavo yi va welaka. (1 Kor. 10:13) Mikarhi yin’wana ha xaniseka hileswi hi felaka ku va vadyondzisiwa va Yesu. Hi xikombiso, hi nga ha hlekiwa, hi kanetiwa hambi ku ri ku xanisiwa hikwalaho ka ripfumelo ra hina. (2 Tim. 3:12) Yehovha a nga ku endla u humelela swi nga ri na mhaka leswaku u langutana ni ndzingo wa njhani. w23.01 14-15 ¶3-4

Mikarhi yin’wana hi nga vona swi fanerile ku bula ni makwerhu la hi twiseke ku vava. Kambe hi endla kahle ku sungula hi ku tivutisa swivutiso swo fana ni leswi: ‘Xana ndzi ni vuxokoxoko hinkwabyo?’ (Swiv. 18:13) ‘Xana swi nga endleka a a nga tiyimiselanga ku ndzi twisa ku vava?’ (Ekl. 7:20) ‘Xana ndzi tshame ndzi endla xihoxo lexi fanaka?’ (Ekl. 7:​21, 22) ‘Xana ku bula ni makwerhu yoloye swi ta endla leswaku xiyimo xi nyanya ematshan’weni yo va xi antswa?’ Loko hi tinyika nkarhi wo kambisisa swivutiso swo fana ni leswi, hi nga kuma leswaku ndlela leyi hi rhandzaka makwerhu hayona yi nga endla hi xi ba hi makatla xihoxo xakwe. Hinkwerhu hi kombisa leswaku hi valandzeri va Yesu va ntiyiso loko hi kombisa vamakwerhu rirhandzu ra ntiyiso hambileswi va endlaka swihoxo. Loko hi endla tano, hi nga pfuna vanhu leswaku va vona vugandzeri bya ntiyiso naswona va hi joyina loko hi gandzela Yehovha. A hi tiyimiseleni ku ya emahlweni hi kombisa rirhandzu leri endlaka hi tiva Vakreste va ntiyiso. w23.03 31 ¶18-19

Bibele yi kombisa vumunhu bya Mutsari wa yona lebyi nga bya nkoka ku nga rirhandzu. Leswi Yehovha a hi rhandzaka, a nga hi tikiseli hi rungula ro tala leri swi nga bohiki leswaku hi ri tiva. (Yoh. 21:25) Yehovha u tlhele a hi komba leswaku wa hi rhandza hi ku vulavula na hina hi ndlela leyi kombisaka leswaku hi va nkoka. EBibeleni a nga hi nyikanga milawu ya ntsandzavahlayi ni ku lawula xin’wana ni xin’wana lexi hi xi endlaka evuton’wini bya hina. Ematshan’weni ya sweswo, u tirhisa mitokoto, vuprofeta lebyi tsakisaka ni switsundzuxo leswi tirhaka ku hi pfuna leswaku hi tiendlela swiboho leswinene. Hi ku tirhisa tindlela leti, Rito ra Xikwembu ri endla leswaku hi xi rhandza naswona hi xi yingisa swi suka embilwini. Bibele yi kombisa leswaku Yehovha wa khathala swinene ha hina. Njhani? Rito rakwe ri tele hi mitokoto ya vanhu lava kombiseke ndlela leyi va titweke hayona. Ha yi twisisa ndlela leyi vanhu va le Bibeleni va titweke hayona hikuva a va ri vanhu lava “fanaka na hina.” (Yak. 5:17) Xa nkoka swinene, loko hi xiyisisa ndlela leyi a tirhisaneke ni vanhu lava fanaka na hina hayona, hi kota ku swi twisisa kahle leswaku “Yehovha u ni ntwelavusiwana lowukulu ni tintswalo.”—Yak. 5:11. w23.02 6 ¶13-15

Buku yo hetelela ya Bibele yi sungula hi marito lama nge: “Leyi i nhlavutelo ya Yesu Kreste, leyi Xikwembu xi n’wi nyikeke yona, leswaku a komba malandza yakwe swilo leswi faneleke swi endleka ku nga ri khale.” (Nhlav. 1:1) Hikwalaho, swa hi tsakisa ku tiva leswi endlekaka emisaveni ni ndlela leyi swi nga ha hetisisaka vuprofeta bya Bibele hayona. Hi nga ha tsakela ku bula ni van’wana hi swiendlakalo leswi. Loko hi bula ni van’wana hi vuprofeta bya Bibele, hi fanele hi papalata ku ehleketelela leswaku ku ta endleka yini. Hikwalahokayini? Hikuva a hi swi lavi ku vulavula hi swilo leswi nga onhaka vun’we evandlheni. Hi xikombiso, hi nga ha twa vafumi va misava leyi va vulavula hi ndlela leyi va nga lunghisaka xiyimo xo karhi ni ku endla leswaku ku va ni ku rhula ni nsirhelelo. Ematshan’weni yo kumbetela leswaku leswi va swi vuleke swi hetisisa vuprofeta lebyi nga eka 1 Vatesalonika 5:​3, hi fanele hi fambisana ni matwisiselo lama nga enkarhini. Loko mabulo ya hina ma fambisana ni leswi humesiweke hi nhlangano wa Yehovha, hi endla leswaku vandlha ri tshama ri ri ni vun’we eka “ndlela leyi [ri] ehleketaka ha yona.”—1 Kor. 1:10; 4:6. w23.02 16 ¶4-5

Hikwalahokayini u rhandza Yesu Kreste? Yesu u rhandza ntiyiso ni leswo lulama naswona wa titsongahata. Loko u rhandza ntiyiso ni leswo lulama a swi kanakanisi leswaku wa n’wi rhandza na Yesu Kreste. Ehleketa ndlela leyi Yesu a yimeleleke ntiyiso ni leswo lulama hi xivindzi hayona. (Yoh. 18:37) Yesu u va khutaza njhani van’wana leswaku va titsongahata? Yesu u hi dyondzisa ku titsongahata hi swiendlo. Hi xikombiso, u yise ku vangama hinkwako eka Tata wakwe ku nga ri eka yena. (Mar. 10:​17, 18; Yoh. 5:19) Xana ku titsongahata ka Yesu ku endla u titwa njhani? Xana a swi ku endli u rhandza N’wana wa Xikwembu ni ku n’wi landzela? A swi kanakanisi leswaku swi endla u n’wi rhandza. Hikwalahokayini Yesu a titsongahata? Hikuva u rhandza ni ku tekelela Tata wakwe la titsongahataka. (Ps. 18:35; Hev. 1:3) Xana a swi ku endli u lava ku va ni vuxaka na Yesu hileswi a tekelelaka vumunhu bya Yehovha hilaha ku heleleke? w23.03 3-4 ¶6-7

Bibele yi vulavula hi mitlawa yimbirhi ya vanhu lava swi nga ta koteka leswaku va hanya hilaha ku nga heriki, ku nga “lava lulameke” ni “lava nga lulamangiki.” “Lava lulameke” hi lava tirheleke Yehovha hi ku tshembeka loko va ha hanya. Kasi “lava nga lulamangiki” a va n’wi gandzelanga. Leswi mitlawa leyimbirhi yi nga ta pfuxiwa, xana swi vula leswaku hinkwayo ka yona yi tsariwile ebukwini ya vutomi? Loko va nga si fa, “lava lulameke” mavito ya vona ma tsariwile ebukwini ya vutomi. Xana mavito ya vona ma suriwile ebukwini yoleyo endzhaku ka loko va file? Doo, hikuva va ha ‘hanya’ emianakanyweni ya Yehovha. Yehovha “a hi Xikwembu xa lava feke, kambe i xa lava hanyaka, hikuva eka xona hinkwavo va hanya.” (Luka 20:38) Leswi swi vula leswaku lavo lulama loko va pfuxiwa emisaveni, mavito ya vona ma ta va ma ri kona ebukwini ya vutomi kambe ma ta va ma ha tsariwe hi “pensele.”—Luka 14:14. w22.09 16 ¶9-10

Yehovha a a lava leswaku munhu wo sungula a tiphina hi ntumbuluko Wakwe. Loko Xikwembu xi vumba Adamu, xi n’wi nyike paradeyisi yo xonga leswaku a tiphina hi ku yi valanga naswona xi tlhele xi n’wi nyika ntirho wo yi khathalela ni ku yi ndlandlamuxa. (Gen. 2:​8, 9) Ehleketa ndlela leyi Adamu a a tsake hayona loko a vona mbewu yi mila ni swiluva swi baleka. A ku ri nkateko lowukulu lowu Adamu a a ri na wona wo khathalela ntanga wa Edeni! Yehovha u tlhele a nyika Adamu ntirho wo thya swiharhi swo hambanahambana mavito. (Gen. 2:​19, 20) Ematshan’weni ya leswaku Yehovha a swi thya hi yexe, u nyike Adamu ntirho wolowo. A swi kanakanisi leswaku loko Adamu a nga si thya swiharhi mavito, u rhange hi ku swi dyondza hi vukheta, a xiyisisa mikhuva ni mahanyelo ya swona. Adamu u tiphinile hi ku endla ntirho lowu. Handle ko kanakana leswi swi endle leswaku a ya emahlweni a tlangela vutlhari bya Tata wakwe, vutshila Byakwe ni swilo leswi A swi tumbuluxeke. w23.03 15 ¶3

Mfumo wa Manghezi ni Maamerika hi wona mfumo wo hetelela wa misava hi ku ya hi Bibele tanihi leswi wu yimeriwaka hi mikondzo ya xifaniso lexikulu. (Dan. 2:​31-33) A wu nge he siviwi hi mfumo wun’wana wa tipolitiki. Ematshan’weni ya sweswo, wu ta herisiwa hi ku copeta ka tihlo eArmagedoni loko Mfumo wa Xikwembu wu pfotlosa wona ni mifumo leyin’wana hinkwayo ya vanhu. (Nhlav. 16:​13, 14, 16; 19:​19, 20) Vuprofeta lebyi byi nga hi vuyerisa njhani? Vuprofeta bya Daniyele byi nyikela vumbhoni lebyi engetelekeke lebyi kombisaka leswaku hi hanya emikarhini ya makumu. Eka malembe yo tlula 2 500 lama hundzeke, Daniyele u profete leswaku endzhaku ka mfumo wa Babilona, a ku ta va ni mifumo ya mune ya misava leyi a yi ta va khumba swinene vanhu va Xikwembu. Daniyele u kombise leswaku Mfumo wa Misava wa Manghezi ni Maamerika a ku ta va wona wo hetelela eka leya mune. Leswi swa hi chavelela ni ku tlhela swi hi nyika ntshembo wa leswaku ku nga ri khale Mfumo wa Xikwembu wu ta herisa mifumo ya vanhu ivi wu fuma misava. w22.07 4 ¶9; 5 ¶11-12