May

Vakreste vo sungula na vona va khumbekile loko ku ve ni ndlala leyikulu “emisaveni hinkwayo.” A swi kanakanisi leswaku tinhloko ta mindyangu a ti vilela leswaku a ti ta yi khathalela njhani mindyangu ya tona. Xana ku vuriwa yini hi vantshwa lava a va hlele ku heta nkarhi wa vona wo tala entirhweni wo chumayela? Xana va nga va va ehlekete leswaku va fanele va yimanyana? Swi nga ri na mhaka swiyimo leswi a va langutane na swona, Vakreste volavo va fambisane ni xiyimo. Va ye emahlweni va chumayela hilaha va nga kotaka hakona naswona va avelane leswi a va ri na swona ni Vakreste va le Yudiya. (Mit. 11:​29, 30) Lava phalariweke va vone ndlela leyi Yehovha a a va seketela hayona. (Mat. 6:​31-33) Swi fanele swi endle leswaku vuxaka bya vona ni vamakwerhu lava va va pfuneke byi tiya. Lava nyikeleke kumbe lava katsekeke entirhweni wo phalala, va ve ni ntsako lowu tisiwaka hi ku nyika.—Mit. 20:35. w23.04 16 ¶12-13

Mikarhi yin’wana Yehovha u hlamula swikhongelo swa vanhu vakwe hi ku tirhisa vanhu lava nga n’wi gandzeriki leswaku va va pfuna. Hi xikombiso, u endle leswaku Hosi Atazekiseki a pfumelela Nehemiya leswaku a tlhelela eYerusalema leswaku a ya pfuneta ku pfuxeta muti. (Neh. 2:​3-6) Hilaha ku fanaka, namuntlha Yehovha a nga endla leswaku hambi ku ri vanhu lava nga n’wi gandzeriki va hi pfuna loko hi lava mpfuno. Hi ntolovelo swikhongelo swa hina a swi hlamuriwi hi tindlela to hlawuleka. Kambe tinhlamulo leti hi ti kumaka hi tona leti hi ti lavaka leswaku hi tshama hi tshembekile eka Tata wa hina wa le tilweni. Hikwalaho tshama u rindzele ku vona tinhlamulo ta swikhongelo swa wena. Nkarhi na nkarhi, tinyike nkarhi ni ku tlhela u ehleketisisa hi ndlela leyi Yehovha a swi hlamulaka hayona swikhongelo swa wena. (Ps. 66:​19, 20) Hi fanele hi va ni ripfumelo ku nga ri hi ku khongela eka Yehovha ntsena kambe ni ku tlhela hi amukela ndlela leyi a swi hlamulaka hayona swikhongelo swa hina swi nga ri na mhaka leswaku u swi hlamula njhani.—Hev. 11:6. w23.05 11 ¶13; 12 ¶15-16

Loko hi tinyiketela eka Yehovha, hi tshembise ku n’wi gandzela ni ku endla ku rhandza kakwe. Hi fanele hi endla leswi hi tiboheke swona. Ku hanya hi xitshembiso lexi a swi tiki. Sweswo swa twala hikuva Yehovha u hi vumbele ku endla ku rhandza kakwe. (Nhlav. 4:11) U hi vumbe hi ri ni ku navela ku n’wi tiva ni ku n’wi gandzela naswona u hi endle hi xifaniso xakwe. Hikwalaho ka sweswo, hi kota ku tshinela eka yena naswona swa hi tsakisa ku endla ku rhandza kakwe. Xa nkoka swinene, loko hi endla ku rhandza ka Xikwembu ni ku yingisa N’wana wa xona ha “phyuphyisiwa.” (Mat. 11:​28-30) Hikwalaho, yana emahlweni u rhandza Yehovha swinene hi ku anakanyisisa hi swilo hinkwaswo leswinene leswi a ku endleleke swona ni mikateko leyi a nga ta ku nyika yona. Loko u ya u rhandza Xikwembu, swi ta ya swi ku olovela ku xi yingisa. (1 Yoh. 5:3) Yesu u kote ku endla ku rhandza ka Xikwembu hileswi a a khongela eka Yehovha a kombela ku pfuniwa naswona a a ehleketisisa hi hakelo leyi a a ta yi kuma. (Hev. 5:7; 12:2) Ku fana na Yesu, khongela eka Yehovha leswaku a ku tiyisa ni ku tshama u ri karhi u ehleketisisa hi ntshembo lowu hi nga na wona wa ku hanya hilaha ku nga heriki. w23.08 27-28 ¶4-5

Hinkwerhu ha va rhandza vanhu lava kotaka ku lehisa mbilu. Hikwalahokayini hi endla tano? Hikuva ha va xixima vanhu lava kotaka ku rindza va nga heli mbilu. Ha swi khensa loko van’wana va hi lehisela mbilu loko hi endla swihoxo. Nakambe ha swi tlangela leswi lava hi dyondziseke Bibele a va hi lehisela mbilu loko swi hi tikela ku dyondza, ku amukela kumbe ku hanya hi leswi Bibele yi swi dyondzisaka. Xa nkoka ku tlula hinkwaswo, ha swi tlangela leswi Yehovha a nga hi heleliki mbilu! Hambileswi hi rhandzaka vanhu lava lehisaka mbilu, mikarhi yin’wana swi nga hi tikela ku lehisa mbilu. Hi xikombiso, swi nga hi tikela ku lehisa mbilu loko ku ri ni ntlimbano wa timovha ngopfungopfu loko hi jahile. Hi nga ha kufumela loko van’wana va hi siringa. Kasi mikarhi yin’wana swi nga hi tikela ku tshama hi rindzele misava leyintshwa leyi Yehovha a hi tshembiseke yona. Hambiswiritano, eka swiyimo leswi hinkwaswo hi fanele hi lehisa mbilu swinene. w23.08 20 ¶1-2

Yehovha u byele Gidiyoni leswaku a tlherisela masocha yakwe yo tala ekaya ivi a sala ni masocha lama nga tatiki xandla. A nga ha va a tivutise leswi: ‘Xana swa boha? Xana swi ta tirha?’ Nilokoswiritano, Gidiyoni u yingisile. Vakulu namuntlha va tekelela Gidiyoni hi ku va va fambisana ni ku cinca loku humaka eka nhlangano wa Yehovha. (Hev. 13:17) Hambileswi Gidiyoni a a chava naswona xiavelo xakwe a xi ri ni khombo, u yingise Yehovha. (Vaav. 9:17) Endzhaku ka loko Yehovha a n’wi tiyisekisile, Gidiyoni a a nga kanakani leswaku Xikwembu a xi ta n’wi seketela loko a ri karhi a sirhelela vanhu va xona. Vakulu lava tshamaka etindhawini leti ntirho wa hina wu yirisiweke va tekelela Gidiyoni. Hi xivindzi va rhangela eka tinhlengeletano ta vandlha ni le ka ntirho wa nsimu hambiloko va xungetiwa ku pfaleriwa ejele, va konanisiwa, va heleriwa hi ntirho kumbe ku khomiwa hi ndlela ya tihanyi. Hi nkarhi wa nhlomulo lowukulu, vakulu va fanele va va ni xivindzi xo yingisa swileriso leswi va nga ta nyikiwa swona hambiloko ku endla tano swi nga ha vekaka vutomi bya vona ekhombyeni. w23.06 5-6 ¶12-13

Yehovha u endle leswaku eBibeleni ku tsariwa mitirho leyinene ya Muprista Lonkulu Yoyada leswaku hi ta dyondza eka yona. (Rhom. 15:4) Loko Yoyada a fa, u kombiwe xichavo xo hlawuleke hi ku va a lahliwa “eMutini wa Davhida eswilahlweni swa tihosi, hikuva a a endle leswinene eIsrayele hileswi a a xixima Xikwembu xa ntiyiso ni yindlu ya xona.” (2 Tikr. 24:​15, 16) Mhaka ya Yoyada yi nga hi pfuna hinkwerhu leswaku hi tikarhatela ku chava Xikwembu. Vakulu va nga tekelela Yoyada hi ku va mikarhi hinkwayo va lava tindlela to sirhelela vandlha. (Mit. 20:28) Vamakwerhu lava dyuhaleke va nga dyondza eka Yoyada leswaku loko va tshama va tshembekile ni ku chava Yehovha, A nga va tirhisa ku hetisisa xikongomelo Xakwe. Lavatsongo va nga dyondza eka ndlela leyi Yehovha a khomeke Yoyada hayona ni ku N’wi tekelela hi ku xixima lava dyuhaleke ngopfungopfu lava nga ni malembe yo tala va tirhela Yehovha hi ku tshembeka. (Swiv. 16:31) A hi seketeleni “lava rhangelaka” hi ku va yingisa.—Hev. 13:17. w23.06 17 ¶14-15

Loko u ri etidyondzweni tirhisa vuxiyaxiya loko swi ta emhakeni ya leswaku u ta hlamula kangani. Loko hi tshamela ku tlakusa voko, hi nga ha endla leswaku mufambisi a titwa a boheka ku tshamela ku hi komba hambiloko van’wana va nga si hlamula. Leswi swi nga ha tshikisa van’wana ku hlamula. (Ekl. 3:7) A hi nge swi koti ku hlamula hilaha hi lavaka hakona loko vahuweleri vo tala va yimisa mavoko. Mikarhi yin’wana, mufambisi a nge swi koti ku hi komba hinkwerhu. Sweswo swi nga hi heta matimba, kambe a swi fanelanga swi hi khunguvanyisa loko va nga kombanga hina leswaku hi hlamula. (Ekl. 7:9) Loko u nga swi koti ku hlamula ko tala hilaha u navelaka hakona, hikwalahokayini u nga yingiserisisi loko van’wana va ri karhi va hlamula kutani endzhaku ka tinhlengeletano ta vandlha u va bumabumela? Vamakwerhu va nga ha khutaziwa hileswi u va bumabumelaka hilaha a va ta khutaziwa hakona hi tinhlamulo leti a wu ta va u tinyikerile. w23.04 23-24 ¶14-16

Dyondza Rito ra Xikwembu u tlhela u anakanyisisa ha rona. Ku fana ni leswi nsinya lowu nga ni timitsu leti enteke wu kotaka ku yima wu tiyile, na hina hi nga kota ku yima hi tiyile loko ripfumelo ra hina ri titshege hi Rito ra Xikwembu. Loko nsinya wolowo wu ri karhi wu kula, timitsu ta wona ti ya ti dzika ni ku nava. Loko hi dyondza ni ku anakanyisisa, hi tiyisa ripfumelo ra hina ni ku ya emahlweni hi tshemba leswaku tindlela ta Xikwembu i tinene. (Kol. 2:​6, 7) Ehleketa ndlela leyi malandza ya Yehovha enkarhini lowu nga hundza ma pfunekeke hayona loko a ma kongomisa, a ma letela ni ku ma sirhelela. Hi xikombiso, Ezekiyele u yingise hi vurhon’wana loko ntsumi yi pima tempele ya le xivonweni. Xivono lexi xi tiyise Ezekiyele naswona xi hi dyondzisa tidyondzo ta nkoka ta ndlela leyi hi nga namarhelaka milawu ya Yehovha loko swi ta eka vugandzeri lebyi tengeke. (Ezek. 40:​1-4; 43:​10-12) Nakambe hi nga vuyeriwa loko hi tinyika nkarhi wo dyondza ni ku anakanyisisa hi swilo leswi enteke eRitweni ra Xikwembu. Hi nga yima hi tiyile hi tshemba Yehovha hi ku helela.—Ps. 112:7. w23.07 18 ¶15-16

Bibele yi tele hi swikombiso leswinene leswi vantshwa va xinuna va nga swi tekelelaka. Vavanuna volavo va le nkarhini lowu nga hundza a va rhandza Xikwembu naswona a va ri ni vutihlamuleri byo hambanahambana bya ku khathalela vanhu va xona. U nga tlhela u kuma swikombiso leswinene swa Vakreste lava wupfeke endyangwini wa ka n’wina ni le vandlheni. (Hev. 13:7) Nakambe u ni xikombiso lexinene xa Yesu Kreste. (1 Pet. 2:21) Loko u ri karhi u dyondza swikombiso swa vona hi vukheta, xiya vumunhu lebyi u byi rhandzaka eka vona. (Hev. 12:​1, 2) Kutani u hlawula ndlela leyi u nga va tekelelaka hayona vavanuna lava. Wanuna loyi a nga ni vuswikoti byo ehleketa u rhanga a ehleketa a nga se endla swo karhi. Hikwalaho, tirha hi matimba leswaku u va ni vumunhu byo tano ni ku ya emahlweni u byi hlayisa. Sungula hi ku dyondza milawu ya le Bibeleni ni ku ehleketa hi ndlela leyi yi ku vuyerisaka hayona. Endzhaku ka sweswo, yi tirhise leswaku yi ku pfuna u endla swiboho leswi nga ta tsakisa Yehovha. (Ps. 119:9) Wolowo i nchumu wa nkoka lowu nga ta ku pfuna u va Mukreste loyi a wupfeke.—Swiv. 2:​11, 12; Hev. 5:14. w23.12 24-25 ¶4-5

Vatswari va nga dyondzisa vana va vona ku hlamula hi ndlela yo rhula loko van’wana va va tlhontlha hikwalaho ka leswi va swi pfumelaka. (Yak. 3:13) Hi nkarhi wa vugandzeri bya ndyangu vatswari van’wana va praktisa ni vana va vona. Va bula hi leswi vana va vona va nga ha byeriwaka swona exikolweni ni ku va komba ndlela leyi va nga ha hlamulaka hayona ni ku dyondzisa vana va vona ku vulavula hi ndlela yo rhula. Loko hi nkarhi wa vugandzeri bya ndyangu vatswari va burisana ni vana va vona hi swilo leswi va nga ha hlanganaka na swona exikolweni, swi ta pfuna vana leswaku va kota ku hlamusela leswi va pfumelaka eka swona hi ndlela leyi khorwisaka, ni ku tlhela va ti tiyisekisa hi voxe leswaku leswi va swi pfumelaka swa twala. Xiyenge lexi nge, “Vantshwa Va Vutisa” eka jw.org xi katsa ni matluka ya xitoloveto ya vantshwa. Switoloveto leswi swi endleriwe ku pfuna vantshwa va tiyisa ripfumelo ra vona ni leswaku va tilulamisela ku hlamusela timhaka hi marito ya vona. Loko hi dyondza hi swilo leswi hi ri ndyangu, hinkwerhu hi ta dyondza ndlela yo yimela ripfumelo ra hina hi ndlela yo rhula. w23.09 16-17 ¶10; 18 ¶15-16

Xana u tshame u kunguhata ku antswisa vuxaka bya wena na Yehovha kambe swi ku tikela ku swi fikelela? Loko swi ri tano, a wu wexe. Hi xikombiso, Philip a a lava ku khongela ko tala eka Yehovha ni ku antswisa swikhongelo swakwe kambe a swi n’wi tikela ku kuma nkarhi wo khongela. Erika a a lava ku hatla a fika nhlengeletano ya nsimu yi nga si sungula; kambe mikarhi yo tala a a biwa hi nkarhi. Loko ku ri ni leswi u kunguhateke ku swi fikelela kambe u nga si swi fikelela, tiyiseka leswaku a wu mutsandzeki. Hambiloko u kunguhate ku fikelela nchumu lowutsongo, mikarhi yo tala swi lava nkarhi ni ku tirha hi matimba. Leswi u lavaka ku fikelela leswi u swi kunguhateke, swi kombisa leswaku u teka vuxaka bya wena na Yehovha byi ri bya risima naswona u lava ku n’wi nyika swa xiyimo xa le henhla. A hi ya hava matshalatshala ya wena eka Yehovha. I ntiyiso leswaku a nga langutelanga leswaku u n’wi nyika leswi u nga kotiki ku swi endla. (Ps. 103:14; Mik. 6:8) Kutani kunguhata leswi u nga kotaka ku swi fikelela hi ku ya hi xiyimo xa wena. w23.05 26 ¶1-2

Vanhu lava nga ni xivindzi va pfa va chava kambe a va ku pfumeleli ku chava koloko leswaku ku va sivela ku endla leswinene. Daniyele a a ri jaha leri nga ni xivindzi. U dyondze matsalwa ya vaprofeta va Xikwembu ku katsa ni vuprofeta bya Yeremiya. Loko a ri karhi a dyondza, hi ku famba ka nkarhi u xiye leswaku Vayuda lava heteke malembe yo tala va ri mahlonga eBabilona a va ta tshunxiwa ku nga ri khale. (Dan. 9:2) Swi le rivaleni leswaku loko Daniyele a vona vuprofeta bya Bibele byi hetiseka, u ye a tshemba Yehovha naswona lava nga ni ripfumelo leri tiyeke eka Xikwembu va nga va ni xivindzi. (Ringanisa Varhoma 8:​32, 37-39.) Xa nkoka swinene, mikarhi yo tala Daniyele a a khongela eka Tata wakwe wa le tilweni. (Dan. 6:10) A a byela Yehovha swidyoho swakwe ni ku phofula ndlela leyi a a titwa hayona. Daniyele u tlhele a kombela mpfuno eka Xikwembu. (Dan. 9:​4, 5, 19) Ku fana na hina hinkwerhu, Daniyele a nga velekiwanga a ri munhu wa xivindzi. U ve na xivindzi hileswi a a dyondza, a khongela ni ku tshemba Yehovha. w23.08 3 ¶4; 4 ¶7

Loko hi yingisa vafumi swi vuyerisa hina ni van’wana. Njhani? A hi nge xupuriwi ku fana ni lava tlulaka nawu. (Rhom. 13:​1, 4) Loko hi yingisa valawuri, va ta swi vona leswaku Timbhoni ta Yehovha i vaakatiko lava yingisaka. Hi xikombiso, eka malembe yo tala lama hundzeke le Nigeria masocha ma nghene eHolweni ya Mfumo loko tidyondzo ti ri karhi ti ya emahlweni. A ma lavana ni vanhu lava a va ala ku hakela swibalo. Kambe ndhuna ya masocha wolawo yi byele masocha leswaku ma famba, yi te: “Timbhoni ta Yehovha ta hakela swibalo.” Mikarhi hinkwayo loko u yingisa nawu u nga endla leswaku vanhu va Yehovha va va ni ndhuma leyinene, ku nga ndhuma leyi nga ta va sirhelela siku rin’wana. w23.10 9 ¶13

Se i khale malandza man’wana ya Yehovha ma rindzele leswaku makumu ya misava leyi ma fika. Hi ku ya hi langutelo ra vanhu, ku hetiseka ka xitshembiso xa Xikwembu ku nga ha vonaka ku hlwela. Yehovha u vulavule hi mhaka yoleyo loko a tiyisekisa muprofeta Habakuku loko a vula a ku: “Xivono lexi i xa nkarhi lowu taka naswona xi hatlisela ku hetiseka, a xi nge hembi. Hambiloko xo hlwela, tshama u xi rindzerile! Hikuva xi ta hetiseka. A xi nge hlweli!” (Hab. 2:3) Xana Xikwembu xi tiyisekise Habakuku ntsena? Kumbe xana marito ya xona ma hi khumba namuntlha? Hi ku pfuniwa hi moya lowo kwetsima, muapostola Pawulo u tirhise marito wolawo eka Vakreste lava rindzeleke misava leyintshwa. (Hev. 10:37) Hi nga tiyiseka leswaku hambiloko xitshembiso xa ku ponisiwa ka hina xi vonaka xi hlwela, “xi ta hetiseka. A xi nge hlweli!” w23.04 30 ¶16

Vaisrayele va byi be hi makatla vumbhoni lebyi nga lo tlangandla bya leswaku Yehovha a a tirhisa Muxe tanihi muyimeri Wakwe. (Tinhl. 14:​10, 11) Hi ku phindhaphindha va ale ku pfumela leswaku Muxe a a tirhisiwa hi Yehovha. Hikwalaho ka sweswo, Yehovha a nga va pfumelelanga Vaisrayele volavo leswaku va nghena eTikweni leri Tshembisiweke. (Tinhl. 14:30) Hambiswiritano, ku ni Vaisrayele van’wana lava landzeleke nkongomiso wa Yehovha. Hi xikombiso, Yehovha u te: ‘Kalebe u ndzi yingise hi mbilu hinkwayo.’ (Tinhl. 14:24) Xikwembu xi katekise Kalebe ni ku tlhela xi n’wi pfumelela a hlawula laha a lavaka ku tshama kona etikweni ra Kanana. (Yox. 14:​12-14) Vaisrayele lava pfumeleriweke ku nghena eTikweni leri Tshembisiweke va veke xikombiso lexinene xa ku yingisa nkongomiso wa Yehovha. Loko Yoxuwa a sive Muxe tanihi murhangeri loyi a hlawuriweke, Vaisrayele va “n’wi xixime swinene vutomi byakwe hinkwabyo.” (Yox. 4:14) Yehovha u va katekisile hikwalaho ka sweswo hi ku va nghenisa etikweni leri a va tshembiseke rona.—Yox. 21:​43, 44. w24.02 21 ¶6-7

Ku fana ni leswi dokodela a kotaka ku tiva xiyimo xa mbilu ya hina hi ku khoma nsiha wa le vokweni, na hina hi nga kambela ndlela leyi hi rhandzaka Xikwembu hayona hi ku va hi xiya ndlela leyi hi rhandzaka vanhu hayona. Loko hi xiya leswaku a ha ha va rhandzi ngopfu vamakwerhu, sweswo swi nga kombisa leswaku ndlela leyi hi rhandzaka Xikwembu hayona yi hungutekile. Kambe loko mikarhi hinkwayo hi rhandza vamakwerhu, sweswo swi kombisa leswaku hi xi rhandza swinene Xikwembu. Hi fanele hi karhateka loko hi nga ha va rhandzi ngopfu vamakwerhu. Hikwalahokayini? Hikuva swi nga ha vula leswaku vuxaka bya hina na Yehovha byi tsanile. Muapostola Yohane u yi veke erivaleni mhaka leyi loko a hi tsundzuxa a ku: “Loyi a nga rhandziki makwavo, la n’wi vonaka, a nge xi rhandzi Xikwembu lexi a nga si tshamaka a xi vona.” (1 Yoh. 4:20) Hi dyondza yini? Hi tsakisa Yehovha ntsena loko hi “rhandzana.”—1 Yoh. 4:​7-9, 11. w23.11 8 ¶3; 9 ¶5-6

Loko a ha ri ntsongo, Hosi Yehowaxi u endle xiboho xa vutlhari. Leswi a a nga ri na bava, u yingise switsundzuxo swa Muprista Lonkulu Yoyada loyi a a tshembekile. Muprista yoloye u letele Yehowaxi onge hiloko a ri n’wana wakwe. Hikwalaho ka sweswo, Yehowaxi u teke xiboho xo tirhela Yehovha ni ku pfuna vanhu leswaku va endla hilaha ku fanaka. Yehowaxi u tlhele a endla malunghiselelo ya leswaku ku lunghisiwa tempele ya Yehovha. (2 Tikr. 24:​1, 2, 4, 13, 14) Loko ku ve u dyondzisiwa ku rhandza Yehovha ni ku hanya hi milawu yakwe, yoleyo i nyiko ya risima. (Swiv. 2:​1, 10-12) Vatswari va wena va nga ku letela hi tindlela to tala. Loko u tirhisa switsundzuxo swa le Matsalweni leswi u nyikiwaka swona, u ta tsakisa vatswari va wena. Xa nkoka swinene, u ta tsakisa Xikwembu ni ku tshama u ri munghana wa xona. (Swiv. 22:6; 23:​15, 24) Sweswo i swivangelo leswinene swo va u tekelela xikombiso xa Yehowaxi loko a ha ri ntsongo. w23.09 8-9 ¶3-5

Yehovha u tshembisa ku yingisela swikhongelo swa hina. Xikwembu xa hina xi rhandza vagandzeri va xona vo tshembeka, kutani a xi nge pfuki xi honise swikhongelo swa vona. (Ps. 10:17; 37:28) Hambiswiritano, sweswo a swi vuli swona leswaku xi ta hi nyika swilo hinkwaswo leswi hi swi kombelaka. Swi nga ha lava leswaku hi rindzela misava leyintshwa leswaku hi ta kota ku kuma swin’wana swa swilo leswi hi swi kombelaka. Yehovha u tlhela a languta loko swikombelo swa hina swi fambisana ni xikongomelo xakwe. (Esa. 55:​8, 9) Xin’wana xa swilo leswi Yehovha a swi lavaka hi leswaku misava yi tala hi vanhu lava n’wi yingisaka hi ku swi rhandza tanihi Mufumi wa vona. Kambe Sathana u vula leswaku vanhu va nga tsaka ntsena loko va tifuma. (Gen. 3:​1-5) Yehovha u tshike vanhu va tifuma leswaku swi ta va erivaleni leswaku leswi Diyavulosi a swi vulaka i mavunwa. Kambe ku va vanhu va tifuma swi vange swiphiqo swo tala leswi hi langutanaka na swona namuntlha. (Ekl. 8:9) Ha swi twisisa leswaku enkarhini wa sweswi Yehovha a nge swi susi hinkwaswo swiphiqo leswi. w23.11 21 ¶4-5

Yehovha u tshembise leswaku matiko yo tala a ma ta katekisiwa hikwalaho ka Abrahama. Hambiswiritano, Abrahama a a ri ni malembe ya 100 naswona Sara a a ri ni malembe ya 90 kambe a va nga si kuma n’wana loyi va tshembisiweke yena. Hi ku ya hi vonela ra vanhu, a swi vonaka onge a swi nga ta koteka leswaku Abrahama na Sara va va ni n’wana. Lowu a ku ri ndzingo lowukulu eka Abrahama. “Kambe hikwalaho ka ripfumelo a a ri ni ntshembo wa leswaku a a ta va tata wa matiko yo tala.” (Rhom. 4:​18, 19) Eku heteleleni, leswi a ri ni ripfumelo eka swona swi endlekile. U ve tata wa Isaka, ku nga n’wana loyi se a ku ri khale va n’wi rindzile. (Rhom. 4:​20-22) Na hina hi nga amukeriwa hi Xikwembu ni ku vuriwa vanghana va Xikwembu vo lulama, ku fana na Abrahama. Entiyisweni, Pawulo u kandziyise mhaka leyi loko a tsala a ku: “Marito lama nge ‘u vuriwe lowo lulama’ a ma nga tsaleriwanga [Abrahama] ntsena, kambe ma tsaleriwe na hina lava hi nga ta vuriwa lava lulameke, hikuva hi pfumela eka Loyi a pfuxeke Yesu.” (Rhom. 4:​23, 24) Ku fana na Abrahama, hi fanele hi swi kombisa hi mitirho leswaku hi ni ripfumelo ni ku tlhela hi va ni ntshembo. w23.12 7 ¶16-17

Loko u langutana ni ndzingo lowu ku chavisaka, tsundzuka leswaku Yehovha wa wu tiva ndzingo wolowo naswona wa yi tiva ndlela leyi wu ku endlaka u titwa hayona. Hi xikombiso, Yehovha a nga vonanga ntsena ndlela ya tihanyi leyi Vaegipta a va va khome hayona Vaisrayele kambe u vone ni “ku vava loku va ku [tweke].” (Eks. 3:7) Kambe u nga ha tivutisa leswaku Yehovha u ku seketela njhani loko u langutane ni ndzingo wo chavisa. Hikwalaho, n’wi kombele a ku pfuna u vona ndlela leyi a ku seketelaka hayona. (2 Tih. 6:​15-17) Kutani ehleketa hi leswi: Xana ku ni mbulavulo kumbe nhlamulo yo karhi leyi u yi tweke evandlheni leyi ku tiyiseke? Xana ku ni nkandziyiso, vhidiyo kumbe risimu ro karhi leri ku khutazeke? Xana ku ni makwerhu loyi a ku khutazeke kumbe a ku hlayela tsalwa leri ku khumbeke? Swa olova ku va hi nga ri tekeli enhlokweni rirhandzu leri vamakwerhu va hi kombaka rona ku katsa ni swakudya leswi hi tiyisaka ripfumelo. Hambiswiritano, toleto i tinyiko letinene leti humaka eka Yehovha. (Esa. 65:13; Mar. 10:​29, 30) Ti kombisa leswaku Yehovha wa khathala hi wena. (Esa. 49:​14-16) Nakambe ti kombisa leswaku Yehovha u faneriwa hi ku va u n’wi tshemba. w24.01 4-5 ¶9-10

Loko Yesu a ri ekusuhi ni ku tlhelela etilweni, u tsundzuxe vadyondzisiwa vakwe hi xiavelo xa vona xo chumayela hi yena “eYerusalema, etikweni hinkwaro ra Yudiya ni le Samariya ni ku ya fika emakumu ka misava.” (Mit. 1:8; Luka 24:​46-48) Endzhakunyana ka sweswo, varhangeri va Vayuda va khome muapostola Petro na Yohane va va yisa emahlweni ka Sanedri kutani va lerisa vavanuna lava vo tshembeka leswaku va tshika ku chumayela ni ku tlhela va va xungeta. (Mit. 4:​18, 21) Petro na Yohane va te: “Loko mi vona swi fanerile emahlweni ka Xikwembu ku yingisa n’wina ku ri na xona, avanyisani hi n’wexe. Kambe loko ku ri hina, a hi nge tshiki ku vulavula hi swilo leswi hi swi voneke ni leswi hi swi tweke.” (Mit. 4:​19, 20) Loko Petro na Yohane va tshunxiwa, vadyondzisiwa lava va khongele eka Yehovha va kombela leswaku a va pfuna va endla ku rhandza kakwe. Yehovha u xi hlamurile xikhongelo xexo.—Mit. 4:31. w23.05 5 ¶11-12

Se swi ni malembe yo tala Yehovha na Yesu va rhandzana swinene. I khale swinene va ri ni vuxaka lebyikulu. Yehovha u swi veke erivaleni leswaku wa n’wi rhandza Yesu hilaha hi hlayeke hakona eka ndzimana ya namuntla. Yehovha a a ta va a vule a ku, ‘Loyi hi yena ndzi n’wi amukeleke.’ Hambiswiritano, a a lava leswaku hi tiva ndlela leyi a rhandzaka Yesu hayona kutani u n’wi vitane “N’wananga, loyi ndzi n’wi rhandzaka.” Yehovha a a tinyungubyisa hi Yesu ni leswi a a ta swi endla. (Efe. 1:7) Kasi Yesu a a nga kanakani leswaku Tata wakwe wa n’wi rhandza. A a tiyiseka leswaku Yehovha u n’wi rhandza swinene. U swi vule ko tala leswaku Tatana wa n’wi rhandza.—Yoh. 3:35; 10:17; 17:24. w24.01 28 ¶8

Ehleketa hi leswi: A hi nge munhu loyi u n’wi rhandzaka u vula swilo swo biha hi wena. Wa swi tiva leswaku sweswo i mavunwa kambe van’wana va swi tshemba. Lexi twisaka ku vava, van’wana va sungula ku haxa mavunwa wolawo naswona vo tala va ma tshemba. A wu ta titwa njhani? A swi kanakanisi leswaku mavunwa wolawo ma ta ku twisa ku vava. Xikombiso lexi, xi nga hi pfuna hi twisisa ndlela leyi Yehovha a titweke hayona loko a thyakisiwa vito. Yin’wana ya tintsumi takwe yi vulavule mavunwa hi yena eka Evha, wansati wo sungula. U tshembe mavunwa wolawo. Mavunwa wolawo ma endle leswaku vatswari va hina vo sungula va xandzukela Yehovha. Hikwalaho ka sweswo, xidyoho ni rifu swi tlulele vanhu. (Gen. 3:​1-6; Rhom. 5:12) Swiphiqo hinkwaswo leswi nga kona namuntlha, ku nga rifu, tinyimpi ni ku xaniseka swi ve kona hikwalaho ka mavunwa lawa Sathana a ma hangalaseke. Xana Yehovha u twa ku vava hikwalaho ka mavunwa wolawo ni swiphiqo leswi veke kona hikwalaho ka wona? A swi kanakanisi leswaku ma n’wi twisa ku vava kambe Yehovha a nga dyanga makala kumbe a va ni xikhomela. Ku hambana ni sweswo, u tshama a ri “Xikwembu lexi tsakeke.”—1 Tim. 1:11. w24.02 8 ¶1-2

U nga swi kombisa njhani leswaku u tiyimiserile ku tshama u tshembekile eka Yehovha ku fana na Yosefa? U nga endla xiboho sweswi xa leswi u nga ta swi endla loko u ri endzingweni. Tidyondzise ku papalata ku endla ni ku ehleketa hi swilo leswi Yehovha a swi vengaka. (Ps. 97:10; 119:165) Loko u endla tano, a wu nge dyohi loko u ringiwa. Eka xiyimo xa wena, kumbexana wa swi tiva leswaku u kume ntiyiso nileswaku u lava ku tirhela Yehovha hi mbilu ya wena hinkwayo kambe ka ha ri ni leswi ku khomelelaka leswaku u nga tinyiketeli ni ku khuvuriwa. U nga endla leswi Hosi Davhida a swi endleke. U nga kombela Yehovha u ku: “Ndzi lavisise, Xikwembu xanga, u tiva mbilu ya mina. Ndzi kambisise, u tiva miehleketo ya mina leyi karhatekeke. Xiya loko ku ri ni ndlela yo homboloka eka mina, u ndzi fambisa endleleni leyi nga riki na makumu.” (Ps. 139:​23, 24) Yehovha u katekisa “lava [n’wi] lavaka hi mbilu hinkwayo.” Leswi u tirhaka hi matimba leswaku u tinyiketela ni ku fanelekela ku khuvuriwa, u komba Yehovha leswaku u swi lava hi mbilu hinkwayo ku endla tano.—Hev. 11:6. w24.03 6 ¶13-15

Muprista lonkulu a a hlawuriwile leswaku a yimela vanhu emahlweni ka Xikwembu. Muprista wo sungula lonkulu wa Muisrayele ku nga Aroni, a a vekiwe hi Yehovha hi ku kongoma loko tabernakela yi nyiketeriwa. Hambiswiritano, hilaha muapostola Pawulo a hlamuseleke hakona, “vo tala va boheke ku va vaprista hi ku tlhandlamana hikuva rifu ri va sivele ku tshama va ri vaprista.” (Hev. 7:​23-26) Nakambe tanihi leswi vaprista lavakulu a va velekiwe ni xidyoho, a va fanele va tlhela va nyikela ni magandzelo ya leswaku va rivaleriwa swidyoho swa vona vini. Laha hi kota ku vona ku hambana lokukulu loku nga kona exikarhi ka vaprista lavakulu va le Israyele ni Muprista Lonkulu Yesu Kreste. Tanihi Muprista wa hina Lonkulu, Yesu Kreste “i nandza . . . wa tabernakela ya ntiyiso leyi yimisiweke hi Yehovha, ku nga ri hi munhu.” (Hev. 8:​1, 2) Pawulo u hlamusele leswaku “leswi [Yesu] a hanyaka hilaha ku nga heriki, a nga tlhandlamiwi hi munhu eka ntirho wakwe wa vuprista.” Pawulo u tlhele a vula leswaku leswi Yesu “a nga nyamangiki, loyi a hambaneke ni vadyohi” naswona a nga faniki ni vaprista lavakulu va le Israyele, “a swi bohi leswaku a nyikela magandzelo siku ni siku” leswaku a rivaleriwa swidyoho. w23.10 26 ¶8-9

“Tilo ro sungula” i mifumo ya tipolitiki leyi lawuriwaka hi Sathana ni madimona yakwe. (Mat. 4:​8, 9; 1 Yoh. 5:19) Hilaha rito “misava” ri tirhisiweke hakona eBibeleni, ri nga tlhela ri vula vanhu. (Gen. 11:1; Ps. 96:1) Hikwalaho, “misava yo sungula” i vanhu vo homboloka. Yehovha a nge lunghisi “tilo” ni “misava” leswi nga kona namuntlha; ku ri na sweswo, u ta swi lovisela makumu. U ta siva tilo ni misava leswi nga kona sweswi hi “tilo lerintshwa ni misava leyintshwa,” ku nga mfumo lowuntshwa lowu nga ta fuma vanhu vo lulama. Leswi misava yi rhukaniweke, Yehovha u ta susa ndzhukano wolowo ni ku tlhela a endla leswaku vanhu va nga ha vi ni xidyoho. Hilaha Esaya a profeteke hakona, Yehovha u ta endla leswaku misava hinkwayo yi va ndhawu yo xonga leyi fanaka ni ntanga wa Edeni. Hi ta endliwa lavantshwa hi ku va hi horisiwa hilaha ku heleleke. Lava lamaleke, lava nga voniki ni lava nga twiki va ta horisiwa hambi ku ri lava feke va ta pfuxiwa.—Esa. 25:8; 35:​1-7. w23.11 4 ¶9-10

“Nhlomulo lowukulu” wu ta sungula hi xitshuketa. (Mat. 24:21) Hambiswiritano, ku hambana ni timhangu tin’wana to tala, nhlomulo lowukulu a wu nge jumi vanhu hinkwavo. Yesu u lemukise valandzeri vakwe leswaku va lunghekela siku rero emalembeni ya kwalomu ka 2 000 lama hundzeke. Loko hi lunghekile, swi ta hi olovela ku tiyisela nkarhi wolowo wo tika ni ku pfuna van’wana leswaku va endla tano. (Luka 21:36) Swi ta lava hi tiyisela leswaku hi yingisa Yehovha, hi tshemba leswaku u ta hi sirhelela. Hi ta endla yini loko vamakwerhu va lahlekeriwa hi nhundzu ya vona? (Hab. 3:​17, 18) Swi ta lava hi va ni ntwelavusiwana leswaku hi kota ku va phalala. Hi ta endla yini loko hi boheka ku tshama ni vamakwerhu endhawini yin’we ku ringana nkarhi wo karhi hikwalaho ka leswi matiko lama hlanganeke ma hi hlaselaka? (Ezek. 38:​10-12) Swi ta lava leswaku hi kombisa vamakwerhu rirhandzu lerikulu leswaku hi kota ku tiyisela nkarhi wolowo wo tika. w23.07 2 ¶2-3

Vatekani va nga dyondza eka Akhwila na Prisila lava a va rhandziwa hi Vakreste vo tala vo sungula. (Rhom. 16:​3, 4) A va tirha, va chumayela ni ku pfuna van’wana swin’we. (Mit. 18:​2, 3, 24-26) Mikarhi hinkwayo loko Bibele yi vulavula hi Akhwila na Prisila, yi va boxa xikan’we. Vatekani va nga va tekelela njhani? Ehleketa hi swilo swo tala leswi wena ni nkataku mi faneleke mi swi endla. Xana mi nga endla yin’wana ya mitirho leyi xikan’we ematshan’weni ya leswaku un’wana ni un’wana a ti endlela yona? Hi xikombiso, Akhwila na Prisila a va chumayela swin’we. Xana nkarhi ni nkarhi wa hlela leswaku mi endla hilaha ku fanaka? Nakambe Akhwila na Prisila a va tirha swin’we. Swi nga endleka wena ni nkataku mi nga tirhi swin’we kambe xana mi nga endla mitirho ya le kaya swin’we? (Ekl. 4:9) Loko mi pfunana ku endla mitirho ya le kaya swin’we, mi ya mi va nyandza yin’we naswona mi kuma nkarhi wo bula. w23.05 22-23 ¶10-12

Hinkwerhu hi va ni ku chava mikarhi yin’wana. Hi xikombiso, loko Hosi Sawulo a ri karhi a hlotana na Davhida, Davhida u balekele eGati lowu nga muti wa Vafilista. Akixi hosi ya le Gati, u twe leswaku Davhida i nhenha ya nyimpi leyi qamberiweke risimu ra leswaku u dlaye “makume . . . ya magidi” ya Vafilista. Davhida u “sungule ku chava . . . swinene.” (1 Sam. 21:​10-12) A a chava leswi Akixi a a ta n’wi endla swona. Xana Davhida u ku hlule njhani ku chava kakwe? Eka Pisalema 56, Davhida u phofule ndlela leyi a a titwa hayona loko a ri eGati. U hlamusele leswi n’wi endleke a chava ni leswi n’wi pfuneke a hlula ku chava kakwe. Loko a titwa a chava, u tshembe Yehovha. (Ps. 56:​1-3, 11) Davhida a a ri ni swivangelo leswinene swo tshemba Yehovha. Hi ku pfuniwa hi Yehovha, u tirhise kungu leri nga tolovelekangiki kambe leri n’wi tirheleke hi ku tiendla onge u hlangane nhloko! U pone ri ahlamile hikuva ku ri ni ku va Akixi a lava ku n’wi dlaya, a a nga lavi no n’wi vona.—1 Sam. 21:13–22:1. w24.01 2 ¶1-3

I vamani lava ku vuriwaka ha vona eka tsalwa ra namuntlha? I vahlawuriwa lava pfuxiweke! Kutani loko vahlawuriwa vo hetelela lava saleke laha misaveni va tekiwa va ya etilweni loko nhlomulo lowukulu wu ri ekusuhi ni ku hela, xiavelo xa vona xo sungula ku ta va ku lwa. Endzhaku ka loko va pfuxeriwe etilweni, va ta lwa ni valala va Xikwembu enyimpini yo hetelela va ri na Kreste swin’we ni tintsumi ta yena to kwetsima. Ehleketa hi mhaka leyi! Van’wana va Vakreste lava hlawuriweke lava nga kona laha misaveni va dyuharile naswona a va ha ri na matimba. Kambe loko va pfuxeriwa ku ya hanya etilweni, va ta va swivumbiwa swa moya leswi nga ni matimba naswona va ta va ni xiavelo xa ku ya lwa nyimpi va ri etlhelo ka Hosi ya vona leyi nga Nhenha, Yesu Kreste. Endzhaku ka loko nyimpi ya Armagedoni yi herile, va ta tirha swin’we na Yesu Kreste leswaku va endla vanhu va nga ha vi na xidyoho. Handle ko kanakana, loko va ri etilweni va ta kota ku pfuna vamakwavo va laha misaveni hi ndlela leyikulu, ku tlula loko va ha ri vanhu lava nga ni xidyoho! w24.02 6-7 ¶15-16

Vanhu van’wana lava lunghekeleke ku tinyiketela ni ku khuvuriwa, va ha veketela. Va nga ha chava leswaku endzhaku ka loko va khuvuriwile va nga ha endla xidyoho lexikulu ivi va susiwa evandlheni. Loko u chava sweswo, tiyiseka leswaku Yehovha u ta ku nyika swilo hinkwaswo leswi lavekaka “leswaku [u] famba hi mukhuva lowu fanelaka eka [yena], [u] n’wi tsakisa hilaha ku heleleke.” (Kol. 1:10) U ta tlhela a ku nyika ni matimba ya ku endla leswinene. Se u pfune vo tala va kota ku endla tano. (1 Kor. 10:13) Hi yona mhaka ku susiwaka vanhu vatsongo evandlheni ra Vukreste. Yehovha u pfuna vanhu vakwe leswaku va tshama va tshembekile. Vanhu lava velekiweke ni xidyoho va ringeka ku endla swo biha. (Yak. 1:14) Hambiswiritano, u fanele u hlawula leswi u nga ta swi endla loko u ringiwa. Ntiyiso wa mhaka hileswaku hi wena u tihlawulelaka ndlela leyi u lavaka ku hanya hayona. Hambileswi van’wana va vulaka leswi hambaneke, u nga swi kota ku dyondza ku lawula ku navela ka wena loku hoxeke. w24.03 5 ¶11-12