June

Yehovha u va katekisile Vakreste va le mikarhini ya vaapostola loko va ri karhi va fambisana ni swiyimo swa vona leswi cinceke. Mikarhi yo tala a va xanisiwa naswona mikarhi yin’wana va nga swi langutelanga. Ehleketa leswi endlekeleke Barnaba na muapostola Pawulo loko va ri karhi va chumayela eListra. Eku sunguleni lava a va va chumayela va va amukele hi mandla mambirhi. Kambe endzhaku, vakaneti “va kucetel[e] mitshungu” naswona van’wana va vanhu volavo va khandle Pawulo hi maribye ivi va n’wi siya hileswi a va ehleketa leswaku u file. (Mit. 14:19) Kambe Barnaba na Pawulo va ye emahlweni va ya chumayela kun’wana. Xana ku ve ni vuyelo byihi? Va endle “vanhu vo hlayanyana vadyondzisiwa” naswona marito ni xikombiso xa vona xi tiyise vapfumerikulobye. (Mit. 14:​21, 22) Vo tala va vuyeriwile hileswi Barnaba na Pawulo va nga helangiki matimba loko va xanisiwa hi xitshuketa. Hi ta katekisiwa loko hi nga heli matimba entirhweni lowu Yehovha a lavaka leswaku hi wu endla. w23.04 16-17 ¶13-14

Hosi Davhida a a ri ni valala vo tala lava nga ni khombo naswona mikarhi yo tala a a khongela eka Yehovha leswaku a n’wi pfuna. Davhida a a tiyiseka leswaku Yehovha wa swi yingisa ni ku tlhela a hlamula swikhongelo swakwe. Na wena u nga tiyiseka. Bibele yi hi tiyisekisa leswaku Yehovha a nga hi nyika vutlhari ni matimba lama hi ma lavaka leswaku hi tiyisela. A nga ha tirhisa vamakwerhu kumbe vanhu lava nga n’wi gandzeriki sweswi leswaku va hi pfuna hi ndlela yo karhi. Hambileswi mikarhi yin’wana Yehovha a nga swi hlamuriki swikhongelo swa hina hi ndlela leyi a hi langutele hayona, ha swi tiva leswaku u ta swi hlamula. U ta hi nyika leswi hi swi lavaka naswona hi nkarhi lowu hi swi lavaka ha wona. Yana emahlweni u khongela, u va ni ripfumelo ni ku tiyiseka leswaku Yehovha u ta ku khathalela sweswi naswona emisaveni leyintshwa u ta “enerisa ku navela ka swivumbiwa hinkwaswo leswi hanyaka.”—Ps. 145:16. w23.05 8 ¶4; 13 ¶17-18

I swinene ku ehleketisisa hi mikateko leyi u yi kumeke hileswi u fikeleleke leswi u swi kunguhateke. Xana u nga anakanyisisa hi mikateko yihi? Loko u tiyimisele ku hlaya Bibele kumbe ku khongela, ehleketa hi ndlela leyi sweswo swi nga ta tiyisa vuxaka bya wena na Yehovha. (Ps. 145:​18, 19) Loko u tiyimisele ku antswisa vumunhu bya wena tanihi Mukreste, anakanyisisa hi ndlela leyi sweswo swi nga ta antswisa vuxaka bya wena ni van’wana. (Kol. 3:14) Swi nga va njhani u swi tsala hansi swivangelo hinkwaswo leswi endlaka u lava ku fikelela leswi u swi kunguhateke. Nkarhi ni nkarhi kamba swilo leswi u swi tsaleke. Tinyike nkarhi wo va ni lava nga ta ku khutaza ku fikelela leswi u swi kunguhateke. (Swiv. 13:20) I ntiyiso leswaku hinkwerhu mikarhi yin’wana hi pfa hi titwa hi nga ri na matimba yo endla leswi hi lavaka ku swi fikelela. Xana leswi swi vula leswaku a hi nge swi koti ku endla leswi hi lavaka ku swi fikelela? Doo! Hi nga tikarhatela ku endla leswi hi lavaka ku swi fikelela hambiloko hi nga ri na ku navela. Hambileswi ku endla leswi swi lavaka hi tikhoma, vuyelo bya kona bya tsakisa. w23.05 27-28 ¶5-8

Ku tiva leswaku hi fanele hi yimela timhaka ta hina, swi nga endla leswaku hi nga tumbeti swidyoho swa hina, hi swi lulamisa ni ku papalata ku swi phindha. Ku endla tano swi nga hi pfuna leswaku hi tshama emphikizanweni wa vutomi. Loko ku ve u endle xiboho lexi nga riki xinene, u nga endla yini? U nga heti nkarhi ni matimba ya wena u ringeta ku tiyimelela kumbe u tisola kumbe u sola vanhu van’wana. Ematshan’weni ya sweswo, pfumela leswaku u endle swihoxo ivi u endla leswi u nga swi kotaka sweswi. Loko u biwa hi ripfalo hikwalaho ka swilo swo biha leswi u swi endleke, khongela eka Yehovha hi ku titsongahata, u pfumela xihoxo xa wena ni ku n’wi kombela leswaku a ku rivalela. (Ps. 25:11; 51:​3, 4) Kombela ku rivaleriwa eka vanhu lava u va dyoheleke naswona loko swi fanerile, kombela mpfuno eka vakulu. (Yak. 5:​14, 15) Dyondza eka swihoxo swa wena ni ku papalata ku swi phindha. Loko u endla tano, tiyiseka leswaku Yehovha u ta ku komba tintswalo ni ku tlhela a ku seketela.—Ps. 103:​8-13. w23.08 28-29 ¶8-9

Yoyada u pfune Hosi Yehowaxi leswaku a va munhu lonene. Sweswo swi endle leswaku hosi leyi a ya ha ri muntshwa yi lava ku tsakisa Yehovha. Kambe endzhaku ka loko Yoyada a file, Yehowaxi u yingisele tihosana leti a ti xandzukile. (2 Tikr. 24:​4, 17, 18) Hambileswi sweswo swi twiseke Yehovha ku vava, u “rhumel[e] vaprofeta hi ku phindaphinda leswaku va tlhelela eka yena . . . , kambe a va yingisanga.” A va n’wi yingisanga hambi ku ri Zakariya n’wana wa Yoyada loyi a a ri muprofeta ni muprista wa Yehovha tlhelo muzala wa Yehowaxi. Hosi Yehowaxi u dlaye Zakariya. (2 Tikr. 22:11; 24:​19-22) Yehowaxi a nga tshamanga a ri karhi a chava Yehovha. Yehovha u vule leswi: “Lava nga ndzi xiximiki va ta khomisiwa tingana.” (1 Sam. 2:30) Hi ku famba ka nkarhi, masocha lamatsongo ya Vasiriya ma hlule “masocha yo tala” ya Yehowaxi naswona yena ma n’wi ‘vavise swinene.’ (2 Tikr. 24:​24, 25) Yehowaxi u dlayiwe hi malandza yakwe hikwalaho ka leswi a dlayeke Zakariya. w23.06 18-19 ¶16-17

Muapostola Pawulo u hete nkarhi wo tala eEfesa a ri karhi a chumayela ni ku dyondzisa mahungu lamanene. (Mit. 19:​1, 8-10; 20:​20, 21) A a va rhandza swinene vamakwavo evandlheni naswona a a lava ku va pfuna va tshama va tshembekile eka Yehovha. Vaefesa lava Pawulo a va tsaleleke va tshame va va mahlonga ya vukhongeri bya mavunwa naswona a va tshembela eka masalamusi. Vanhu va le Efesa a va endla swilo swo biha swinene naswona sweswo a swi nga va khomisi tingana. A va phyandlasela nhlambha loko va ri etindhawini ta mitlangu ni loko va ri eminkhubyeni ya vukhongeri. (Efe. 5:3) Vaefesa vo tala a va nga ha ri “na tingana” hikwalaho ka swiendlo swa vona, leswi vulaka leswaku “a va tlanyarile.” (Efe. 4:​17-19) Loko va nga si dyondza milawu ya Yehovha ya leswinene ni leswo biha, Vaefesa a va nga biwi hi ripfalo loko va endla swilo swo biha. Hi yona mhaka Pawulo a vuleke leswaku “mianakanyo ya [vona] yi le munyameni naswona [va] le kule ni vutomi lebyi humaka eka Xikwembu.” A ku ri ni Vaefesa van’wana lava a va humile emunyameni. w24.03 20 ¶2; 21 ¶4-6

Xiavelo xa Gidiyoni xa ku va muavanyisi a xi lava leswaku a tirha hi matimba. Loko Vamidiyani va baleka enyimpini nivusiku, Gidiyoni u va hlongorisile ku suka eNkoveni wa Yizriyele ku ya fika eNambyeni wa Yordani. (Vaav. 7:22) Xana Gidiyoni u tlhele eNambyeni wa Yordani? Doo! Hambileswi a va karhele, yena ni vavanuna vakwe va 300, va tsemakanyile va ya emahlweni ni ku va hlongorisa. Eku heteleleni, va khome Vamidiyani ivi va va hlula. (Vaav. 8:​4-12) Gidiyoni a a tshemba leswaku Yehovha a a ta n’wi nyika matimba naswona a nga n’wi khomisanga tingana. (Vaav. 6:​14, 34) Siku rin’wana, Gidiyoni ni vavanuna vakwe va hlongorise tihosi timbirhi ta Vamidiyani hi milenge leti kumbexana a ti khandziye tikamela. (Vaav. 8:​12, 21) Kambe hi ku pfuniwa hi Xikwembu, Vaisrayele volavo lava a va tiyimiserile va hlurile. Hilaha ku fanaka, vakulu va nga titshega hi Yehovha loyi “a nga karhaliki kumbe ku hela matimba.” U ta va nyika matimba loko va ma lava. —Esa. 40:28, 29. w23.06 6 ¶14, 16

Hi nga yima hi tiyile swi nga ri na mhaka leswaku hi langutana ni miringo ya njhani. Kutani tshemba Yehovha. Xiya ndlela leyi Baraka a humeleleke hayona hikwalaho ko tshemba nkongomiso wa Yehovha. Hambileswi masocha yakwe a ma nga ri na switlhangu kumbe matlhari, Yehovha u n’wi lerise leswaku a ya lwa ni masocha lama a ma hlomile lama rhangeriwaka hi Sisera ndhuna ya masocha ya Mukanana. (Vaav. 5:8) Muprofeta waxisati Debora u byele Baraka leswaku a rhelela a ya lwa na Sisera loyi a a ri ni makalichi ya 900. Baraka u yingisile hambileswi a a swi tiva leswaku a swi ta tikela Vaisrayele ku lwa na Sisera ni makalichi yakwe ya rivilo erivaleni leri nga levhele. Loko masocha ma ri karhi ma rhelela eNtshaveni ya Taboro, Yehovha u endle leswaku ku na mpfula ya matimba. Makalichi ya Sisera ma bodlhomele endzhopeni naswona Yehovha u endle leswaku Baraka a hlula. (Vaav. 4:​1-7, 10, 13-16) Hilaha ku fanaka, Yehovha u ta endla leswaku hi hlula loko hi n’wi tshemba swin’we ni nkongomiso lowu a hi nyikaka wona hi ku tirhisa nhlangano wakwe. w23.07 18-19 ¶17-18

Leswaku hi pona hi fanele hi lehisa mbilu. Ku fana ni malandza yo tshembeka ya le nkarhini lowu hundzeke, hi fanele hi rindzela Xikwembu leswaku xi hetisisa switshembiso swa xona. (Hev. 6:​11, 12) Bibele yi fanisa xiyimo xa hina ni xa murimi. (Yak. 5:​7, 8) Murimi u tirha hi matimba leswaku a byala ni ku cheleta leswi a swi byaleke kambe a nga swi tivi leswaku swi ta mila rini. Kutani murimi u lehisa mbilu ni ku tshemba leswaku u ta tshovela. Hilaha ku fanaka, hi tshama hi ri ni swo swi endla entirhweni wa Xikwembu hambileswi hi nga ri “tivi[ki] siku leri Hosi ya [hina] yi nga ta ta ha rona.” (Mat. 24:42) Hi lehisa mbilu hi nga kanakani leswaku Yehovha u ta hetisisa hinkwaswo leswi a hi tshembiseke swona hi nkarhi lowu faneleke. Loko ho hela mbilu, hi nga ha karhala ku rindza ivi hi sungula ku hambuka entiyisweni. Hi nga ha sungula ku hlongorisa swilo leswi nga hi nyikaka ntsako wa xinkarhana. Kambe loko hi lehisa mbilu hi nga kota ku tiyisela ku fika emakumu ivi hi ponisiwa.—Mik. 7:7. w23.08 22 ¶7

Loko hi kambisisa vuprofeta lebyi nga eka Daniyele 2:​41-43 ni byin’wana lebyi nga ebukwini ya Daniyele ni ya Nhlavutelo, hi nga gimeta hi ku vula leswaku mikondzo yi yimela Mfumo wa Manghezi ni Maamerika, lowu nga mfumo wa matimba wa misava naswona wu nga eku fumeni namuntlha. Mayelana ni mfumo lowu wa misava, Daniyele u vule leswaku “mfumo lowu wu ta va ni matimbanyana, kambe wu ta va wu nga tiyanga.” Hikwalahokayini wu nga tiyanga? Hikuva vanhu lava yimeriwaka hi vumba byo tsakama va endla leswaku mfumo lowu wu nga koti ku kombisa matimba ya wona lama fanaka ni nsimbhi. Hi ku ya hi nhlamuselo ya Daniyele hi xifaniso lexi hosi yi xi voneke enorhweni, hi dyondza tinhla ta nkoka to hlayanyana. Yo sungula, Mfumo wa Misava wa Manghezi ni Maamerika wu kombise leswaku wu ni matimba hi tindlela to karhi. Hi xikombiso, wu hoxe xandla swinene eku hluleni eka Nyimpi yo Sungula ya Misava ni Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava. Hambiswiritano, mfumo lowu wa misava a wu tiyanga naswona wu ta ya emahlweni wu nga tiyi hikwalaho ka vanhu lava wu va fumaka. Yinhla ya vumbirhi, mfumo lowu wa misava ku ta va wona wo hetelela lowu nga ta va wu ri eku fumeni loko Mfumo wa Xikwembu wu herisa mifumo hinkwayo ya vanhu. w23.08 10-11 ¶12-13

Mikarhi yin’wana Davhida a a titwa a tshikilelekile hikwalaho ka swiphiqo ni miringo leyi a a langutana na yona. (Ps. 18:​4,5) Hambiswiritano, u tiyisiwe hi rirhandzu ni ndlela leyi Yehovha a a n’wi khathalela hayona. Yehovha u kongomise munghana wakwe loyi a a karhele eka ‘madyelo lama nga ni byanyi byo tala’ ni ‘tindhawu to wisela leti kumaka mati kahle.’ Hikwalaho, Davhida u tlhele a va ni matimba naswona u kote ku ya emahlweni a gandzela Yehovha a tsakile. (Ps. 18:​28-32;23:2) Hilaha ku fanaka namuntlha, loko hi langutana ni swiphiqo evuton’wini bya hina “a hi herisiwanga hikwalaho ka rirhandzu ra Yehovha.” (Swir. 3:22; Kol. 1:11) Mikarhi yo tala vutomi bya Davhida a byi ri ekhombyeni naswona a a ri ni valala vo tala lava nga ni matimba. Hambiswiritano, rirhandzu ra Yehovha a ri n’wi endla a titwa a sirhelelekile. Davhida a a swi vona leswaku Yehovha a a ri na yena eswiyin’weni hinkwaswo naswona sweswo swi n’wi tiyisekisile. Hi yona mhaka a yimbeleleke a ku: “[Yehovha] u ndzi ponisile eku chaveni ka mina hinkwako.” (Ps. 34:4) Hambileswi mikarhi yin’wana Davhida a a chava, u kote ku hlula ku chava koloko hileswi a a swi tiva leswaku Yehovha wa n’wi rhandza. w24.01 30 ¶15-17

Dyondza eka swiboho leswi hoxeke swa Yehowaxi. Endzhaku ka loko Muprista Lonkulu Yoyada a file, Yehowaxi u hlawule vanghana vo biha. (2 Tikr. 24:​17, 18) U hlawule ku yingisa tihosana ta le Yuda leti a ti nga n’wi rhandzi Yehovha. Kumbexana wa pfumela leswaku Yehowaxi a a fanele a nga ti yingisanga tihosana toleto to homboloka. Ematshan’weni ya sweswo, u ti yingisile. Entiyisweni, loko Zakariya muzala wa Yehowaxi a ringeta ku n’wi pfuna, Yehowaxi u endle leswaku a dlayiwa. (2 Tikr. 24:​20, 21; Mat. 23:35) Byolebyo a ku ri vuphukuphuku! Yehowaxi u ve ni masungulo lamanene kambe lexi twisaka ku vava, u ve mudlayi ni ku tlhela a lwisana ni vugandzeri bya ntiyiso. Eku heteleleni, malandza yakwe ma n’wi dlayile. (2 Tikr. 24:​22-25) Swilo a swi ta va swi n’wi fambele kahle evuton’wini loko a a lo ya emahlweni a yingisa Yehovha ni lava N’wi rhandzaka! w23.09 9 ¶6

Yesu a a swi tiva leswaku muapostola Petro a a ta tshama a tshembekile. Kutani hi ndlela ya musa Yesu u byele Petro leswaku “[a] nga chavi.” Leswi Yesu a a n’wi tshemba, swi cince vutomi bya Petro. Hi ku famba ka nkarhi, Petro na Andriya makwavo va tshike bindzu ra vona ro phasa tinhlampfi ivi va landzela Mesiya mikarhi hinkwayo naswona xiboho xexo xi va tisele mikateko yo tala. (Mar. 1:​16-18) Petro u tokote swilo swo tala swo tsakisa loko a ri karhi a landzela Kreste. U vone Yesu a hanyisa lava vabyaka, a hlongola madimona ni ku pfuxa lava feke. (Mat. 8:​14-17; Mar. 5:​37, 41, 42) Petro u vone xivono xa Yesu a ri Hosi eMfun’weni wa Xikwembu ku nga xivono lexi a tshameke a ri karhi a xi tsundzuka. (Mar. 9:​1-8; 2 Pet. 1:​16-18) Petro u vone swilo leswi a a nga ehleketi ha swona. A swi kanakanisi leswaku swi n’wi tsakisile leswi a nga pfumelelangiki ku titwa a nga faneleki swi n’wi sivela ku kuma mikateko leyi! w23.09 21 ¶4-5

Eka papila rakwe ro sungula, muapostola Petro u tirhise xiga lexi nge “rhandzanani swinene.” Rirhandzu ro tano ri funengeta “swidyoho swo tala” ku nga ri swidyoho swi nga ri swingani. (1 Pet. 4:8) Kumbexana Petro u tsundzuke dyondzo leyi Yesu a n’wi dyondziseke yona mayelana ni ku rivalela. Hi nkarhi wolowo, kumbexana Petro a a tibyela leswaku u ni musa loko a vula leswaku a a ta rivalela makwavo “ka nkombo.” Kambe Yesu u dyondzise Petro ku katsa na hina leswaku hi rivalela “ka 77,” leswi vulaka leswaku hi rivalela mikarhi hinkwayo. (Mat. 18:21) Loko swi ku tikela ku tirhisa ndzayo leyi, u nga heli matimba! Malandza hinkwawo ya Yehovha mikarhi yin’wana swa ma tikela ku rivalela. Nchumu wa nkoka lowu u nga wu endlaka sweswi i ku endla leswi u nga swi kotaka leswaku u rivalela makwenu ni ku endla ku rhula na yena. w23.09 29 ¶12

Loko a ri ekhwirini ra nhlampfi, Yonasi a a tshemba leswaku Yehovha a a ta xi yingisa xikhongelo xakwe lexi a xi kombisa leswaku u hundzukile naswona wa titsongahata a tlhela a tiyiseka leswaku Yehovha a a ta n’wi pfuna. Endzhaku ka sweswo, Yehovha u n’wi ponisile naswona Yonasi se a a tiyimisele ku endla xiavelo lexi a nyikiweke xona. (Yon. 2:10–3:4) Loko u ri endzingweni, xana u pfa u titwa u karhatekile swinene lerova swi ku tikela na ku phofula leswi ku karhataka hi xikhongelo? Kumbe, xana u titwa u nga ri na matimba ya ku dyondza? Tsundzuka leswaku Yehovha u xi twisisa kahle xiyimo xa wena. Kutani hambiloko wo ka u nga boxi swo tala exikhongelweni xa wena, u nga tiyiseka leswaku u ta ku nyika leswi u swi pfumalaka. (Efe. 3:20) Loko swi ku tikela ku hlaya ni ku dyondza hileswi u twaka ku vava, ringeta ku yingisela Bibele kumbe mikandziyiso leyi rhekhodiweke. Swi nga tlhela swi ku pfuna ku yingisela rin’wana ra tinsimu ta hina kumbe u hlalela vhidiyo eka jw.org. Yehovha u lava ku ku nyika matimba naswona u ta endla tano loko u khongela eka yena ivi u lavisisa tinhlamulo ta swikhongelo swa wena eBibeleni ni le ka swilo hinkwaswo leswi a hi nyikaka swona leswaku hi tiyisa vuxaka bya hina na yena. w23.10 13 ¶6; 14 ¶9

Tabernakela ni titempele leti hi ku famba ka nkarhi ti akiweke eYerusalema a ti fana endzeni. Endzeni a ku ri ni makamara mambirhi, ku nga “Kamara Ro Kwetsima” ni “Kamara Ro Kwetsima Ngopfu” lawa a ma hambanisiwa hi khetheni ro saseka. (Hev. 9:​2-5; Eks. 26:​31-33) Endzeni ka Kamara Ro Kwetsima a ku ri ni xo tlhoma timboni xa nsuku, alitari yo hisela murhi wo nuhela ni tafula ra xinkwa xo kwetsima. Endzeni ka Kamara Ro Kwetsima, a ku nghena ntsena ‘vaprista lava vekiweke’ leswaku va ya endla ntirho wa vona wo kwetsima. (Tinhl. 3:​3, 7, 10) Endzeni ka Kamara Ro Kwetsima Ngopfu a ku ri ni areka ya ntwanano ya nsuku leyi a yi yimela vukona bya Yehovha. (Eks. 25:​21, 22) A ku ri muprista lonkulu ntsena loyi a a pfumeleriwa ku hundza hi le khethenini a ya eNdhawini yo Kwetsima Ngopfu hi Siku Ra Ku Kombela Ku Rivaleriwa leri a ri va kona kan’we hi lembe. (Lev. 16:​2, 17) A a nghena ni ngati ya swifuwo leswaku a ya kombelela yena ni tiko hinkwaro ku rivaleriwa. Hi ku famba ka nkarhi, Yehovha u endle leswaku swi twisiseka ku leswi a swi endliwa etabernakeleni a swi yimela yini.—Hev. 9:​6, 7. w23.10 27 ¶12

ERitweni ra Xikwembu hi byeriwa hi ku phindhaphindha leswaku hi “rhandzana.” (Yoh. 15:12; Rhom. 13:8; 1 Tes. 4:9; 1 Pet. 1:22; 1 Yoh. 4:11) Hambiswiritano, rirhandzu ri suka embilwini naswona vanhu a va swi koti ku vona swa le timbilwini ta hina. Kutani hi nga swi kombisa njhani leswaku ha va rhandza vanhu? Hi nga swi kombisa hi marito ni hi swiendlo. Ku ni tindlela to hambanahambana leti hi nga kombisaka vamakwerhu leswaku ha va rhandza. Hi leswi swikombiso swin’wana: “Byelanani ntiyiso.” (Zak. 8:16) ‘Hanyisanani hi ku rhula.’ (Mar. 9:50) “Vanani lavo rhanga eku xiximaneni.” (Rhom. 12:10) “Amukelanani.” (Rhom. 15:7) “Yanani emahlweni mi . . . rivalelana.” (Kol. 3:13) “Yanani emahlweni mi rhwalelana mindzhwalo.” (Gal. 6:2) “Yanani emahlweni mi chavelelana.” (1 Tes. 4:18) “Yanani emahlweni mi . . . akana.” (1 Tes. 5:11) “Mi khongelelana.”—Yak. 5:16. w23.11 9 ¶7-8

Siku ni siku hi endla swiboho leswi lavaka leswaku hi va ni ripfumelo leri tiyeke. Hi xikombiso, hi endla swiboho loko swi ta eka ku hlawula vanghana, vuhungasi, dyondzo, vukati, vana ni ntirho wo tihanyisa. Hi endla kahle ku tivutisa leswi: ‘Xana swiboho swa mina swi kombisa leswaku ndza tiyiseka leswaku misava leyi yi ta lovisiwa ivi yi siviwa hi misava leyintshwa ya Xikwembu? Kumbe, xana swiboho swa mina swi hlohloteriwa hi vanhu lava hanyelaka bya namuntlha ntsena?’ (Mat. 6:​19, 20; Luka 12:​16-21) Hi ta endla swiboho leswinene loko hi tiyisa ripfumelo ra hina ra leswaku misava leyintshwa yi kwala nyongeni. Hi langutana ni miringo leyi lavaka leswaku hi va ni ripfumelo leri tiyeke. Hi nga ha xanisiwa, hi khomiwa hi vuvabyi lebyi nga tshungulekiki kumbe hi langutana ni swilo swin’wana leswi nga endlaka hi hela matimba. Loko swa ha sungula, hi nga swi kota ku wu tiyisela ndzingo wolowo. Kambe loko wu teka nkarhi wo leha hilaha mikarhi yo tala miringo yi endlaka ha kona, swi ta lava hi va ni ripfumelo leri tiyeke leswaku hi kota ku tiyisela ni ku ya emahlweni hi tirhela Yehovha hi tsakile.—1 Pet. 1:​6, 7. w23.04 27 ¶4-5

Yehovha u langutele leswaku hi endla swilo leswi fambisanaka ni swikhongelo swa hina. Hi xikombiso, makwerhu a nga khongela eka Yehovha a kombela leswaku a n’wi pfuna a kuma masiku entirhweni leswaku a kota ku ya enhlengeletanweni ya xifundzha. Yehovha a nga xi hlamula njhani xikhongelo xexo? A nga ha nyika makwerhu xivindzi leswaku a ya vulavula ni muthori wakwe. Kambe swi ta lava leswaku makwerhu a famba a ya kombela muthori wakwe. Swi nga ha lava a kombela hi ku phindhaphindha. Kumbexana swi nga lava a cincana ni mutirhi un’wana masiku ya ku tirha kumbe a teka masiku yo wisa handle ko va a hakeriwa. Yehovha u langutele leswaku hi khongela hi ku phindhaphindha mayelana ni leswi hi karhataka. Yesu u vule leswaku swin’wana swa leswi hi swi kombelaka a hi nge nyikiwi swona hi ku hatlisa. (Luka 11:9) Hikwalaho, yana emahlweni u khongela! Khongela hi mbilu hinkwayo naswona hi ku phindhaphindha. (Luka 18:​1-7) Loko hi endla tano, hi kombisa Yehovha leswaku hi swi lava hi mbilu hinkwayo leswi hi n’wi kombelaka swona. Nakambe hi kombisa leswaku ha tshemba ku u ta hi pfuna. w23.11 22 ¶10-11

Yehovha u tshembise munghana wakwe Abrahama leswaku a a ta va ni n’wana naswona tinxaka hinkwato emisaveni a ti ta katekisiwa hikwalaho ka n’wana yoloye. (Gen. 15:5; 22:18) Leswi Abrahama a a ri ni ripfumelo leri tiyeke eka Xikwembu, a a tshemba leswaku xitshembiso xa Xikwembu a xi ta hetiseka. Kambe loko a ri ni malembe ya 100 naswona nsati wakwe a ri ni malembe ya 90, vatekani volavo vo tshembeka a va nga si kuma n’wana. (Gen. 21:​1-7) Hambiswiritano, Bibele yi ri: “Hikwalaho ka ripfumelo [Abrahama] a a ri ni ntshembo wa leswaku a a ta va tata wa matiko yo tala, hilaha a byeriweke hakona.” (Rhom. 4:18) Wa swi tiva leswaku xitshembiso lexi Abrahama a a xi languterile xi endlekile. U ve tata wa Isaka, ku nga n’wana loyi a ku ri khale a a n’wi languterile. Hikwalahokayini Abrahama a a tshemba leswaku Yehovha u ta endla leswi a swi tshembiseke? Abrahama a a “tshemba leswaku leswi [Xikwembu] xi swi tshembiseke” a swi ta endleka hikuva a a xi tiva kahle Xikwembu. (Rhom. 4:21) Yehovha u amukele Abrahama ni ku vula leswaku u lulamile hikwalaho ka ripfumelo rakwe.—Yak. 2:23. w23.12 8 ¶1-2

Muntshwa wa xinuna loyi vanhu van’wana va nga tshembelaka eka yena, u byi endla kahle vutihlamuleri byakwe hinkwabyo. Xiya xikombiso lexinene xa Yesu. A a nga ri loyi a nga khathaliki kumbe ku pfumala vutihlamuleri. Ku ri na sweswo, u byi endle kahle vutihlamuleri lebyi Yehovha a a n’wi nyike byona hambiloko swi tika ku endla tano. A a va rhandza swinene vanhu, ngopfungopfu vadyondzisiwa vakwe naswona hi ku tirhandzela, u nyikele hi vutomi byakwe hikwalaho ka vona. (Yoh. 13:1) Leswaku u tekelela Yesu, u fanele u tirha hi matimba eka xiavelo xin’wana ni xin’wana lexi u nyikiwaka xona. Loko u nga tiyiseki leswaku u nga xi endla njhani, titsongahate ivi u kombela mpfuno eka vamakwerhu lava wupfeke. U nga lolohi eka swiavelo swa wena. (Rhom. 12:11) Ku ri na sweswo, xi endle kahle xiavelo xa wena, u xi “endlela Yehovha, ku nga ri vanhu.” (Kol. 3:23) I ntiyiso leswaku u ta swi endla swihoxo, kutani titsongahate ivi u amukela swihoxo leswi u swi endleke.—Swiv. 11:2. w23.12 26 ¶8

A hi ku tsakisa ka swona ku khuvuriwa ni ku va xiphemu xa ndyangu wa Yehovha. I nkateko ku va ni vuxaka lebyikulu na Yehovha naswona hi nga pfumelelana na mupisalema Davhida loyi a nga te: ‘Wa tsaka loyi Yehovha a n’wi hlawulaka a n’wi tshineta eka yena leswaku a ta tshama eswivaveni swa yena.’ (Ps. 65:4) A hi vanhu hinkwavo lava Yehovha a va pfumelelaka leswaku va va ni vuxaka na yena. U hlawula lava kombisaka leswaku va lava ku va ni vuxaka na yena. (Yak. 4:8) Loko u tinyiketela eka Yehovha ni ku tlhela u khuvuriwa, u nga tiyiseka leswaku endzhaku ko khuvuriwa, u ta ku “chululela mikateko, kukondza ku nga ha pfumaleki nchumu.” (Mal. 3:10; Yer. 17:8) Nkhuvulo ko va masungulo ntsena. U ta lava ku endla hinkwaswo leswi u nga swi kotaka leswaku u hanya hi xihlambanyo xa wena xa ku tinyiketela, hambiloko u langutana ni miringo. (Ekl. 5:​4, 5) Leswi u nga mudyondzisiwa wa Yesu, u ta n’wi tekelela ni ku yingisa swileriso swakwe hilaha u nga kotaka hakona.—Mat. 28:​19, 20; 1 Pet. 2:21. w24.03 8 ¶1-3

Ku vuriwa yini loko wena ni nkataku mi nga swi rhandzi ku va swin’we? Mi nga endla yini? Ehleketa hi ndzilo. A wo na swi pfuketana wu pfurha. Wu lava ku hlanganyetiwa hi swihunyana kutani hi ku famba ka nkarhi hi tihunyi letikulu. Hilaha ku fanaka, swi nga va njhani mi tinyika nkarhi lowutsongo wo va swin’we siku ni siku? Endlani leswi mi swi tsakelaka ha vumbirhi bya n’wina. (Yak. 3:18) Loko mi endla tano, mi nga ha sungula ku pfurhetela rirhandzu ra n’wina. I swa nkoka swinene ku xiximana evukatini. Swi fana ni moya lowu endlaka leswaku ndzilo wu ya wu pfurha. Loko ku nga ri na moya ndzilo wu hatla wu timeka. Hilaha ku fanaka, loko vatekani va nga xiximani, rirhandzu ra vona ri nga hatla ri hola. Kambe loko nuna na nsati va tikarhatela ku xiximana, va tiyisa rirhandzu ra vona. Tsundzuka leswaku ku xiximana, a hi loko wena u tibyela leswaku u xixima nkataku kambe hiloko yena a titwa a xiximiwa. w23.05 22 ¶9; 24 ¶14-15

EBibeleni malandza yo tshembeka ya Xikwembu ma vulavula hi mikarhi leyi a ma titwa ma karhatekile ni ku chuha hikwalaho ka valala va vona kumbe swiyimo swin’wana swo tika. (Ps. 18:4; 55:​1, 5) Hilaha ku fanaka, hi nga ha kanetiwa exikolweni, entirhweni, emakaya kumbe hi mfumo. Hi nga ha chava ku fa hileswi hi vabyaka. Hi mikarhi yo tano hi nga ha titwa hi nga pfuni nchumu. Xana Yehovha u hi pfuna njhani hi mikarhi yoleyo? Wa hi chavelela a tlhela a hi endla hi tsaka. Hikwalaho, tinyike nkarhi wa ku tshinela eka Yehovha hi ku khongela ni ku hlaya Rito rakwe nkarhi ni nkarhi. (Ps. 77:​1, 12-14) Kutani loko u tshikilelekile, nchumu wo sungula lowu u faneleke u wu endla i ku tsutsumela eka Tata wa wena wa le matilweni. Phofulela Yehovha leswi ku vilerisaka ni leswi ku chavisaka. N’wi pfumelele a vulavula na wena ni ku ku chavelela hi ku tirhisa Matsalwa.—Ps. 119:28. w24.01 24-25 ¶14-16

I swa nkoka ku va ni nchumu lowu hi susumetelaka ku fikelela leswi hi kunguhateke ku swi antswisa eka vuxaka bya hina na Yehovha. Loko u swi navela hi mbilu hinkwayo ku fikelela nchumu wo karhi, u ta tirha hi matimba leswaku u wu fikelela. Loko hi ri ni ku navela lokukulu hi ta swi kota ku fikelela leswi hi swi kunguhateke. U nga endla yini leswaku u ya u swi navela swinene ku fikelela leswi u swi kunguhateke? Khongelela ku swi navela hi mbilu hinkwayo ku fikelela leswi u swi kunguhateke. Hi ku tirhisa moya wakwe lowo kwetsima, Yehovha a nga endla u swi fikelela leswi u swi kunguhateke. Mikarhi yin’wana hi kunguhata ku fikelela swo karhi hileswi hi swi tivaka leswaku hi fanele hi endla tano naswona sweswo i swinene. Kambe hi nga ha va hi nga swi naveli ku swi fikelela. Anakanyisisa hi leswi Yehovha a ku endleleke swona. (Ps. 143:5) Muapostola Pawulo u anakanyisise hi musa lowukulu lowu Yehovha a n’wi kombeke wona naswona sweswo swi endle leswaku a tirha hi matimba entirhweni wa Yehovha. (1 Kor. 15:​9, 10; 1 Tim. 1:​12-14) Hilaha ku fanaka, loko u ya u anakanyisisa hi leswi Yehovha a ku endleleke swona, u ta ya u swi navela hi mbilu hinkwayo ku fikelela leswi u swi kunguhateke.—Ps. 116:12. w23.05 27 ¶3-5

Hi tsakisa Tata wa hina wa le tilweni loko hi dzunisa vito rakwe. (Ps. 119:108) Xana leswi swi vula leswaku Xikwembu xa matimba hinkwawo xi fana ni vanhu lava endlaka swihoxo naswona va lavaka ku dzunisiwa hikwalaho ka ku va va nga titshembi? Doo! Loko hi dzunisa Tata wa hina wa le matilweni, hi kombisa leswaku leswi Sathana a swi vuleke hi hina hinkwerhu a hi ntiyiso. Sathana u vula leswaku a ku na munhu loyi a nga yimelaka vito ra Xikwembu hi ku tshembeka naswona a ku na loyi a nga tshamaka a tshembekile eka Xikwembu loko a ringiwa. Nakambe u tlhela a vula leswaku hi ta tshika ku tirhela Xikwembu loko hi vona onge ku endla tano a swi hi vuyerisi. (Yobo 1:​9-11; 2:4) Kambe Yobo loyi a tshameke a tshembekile eka Xikwembu u kombise leswaku Sathana i muhembi. Xana na wena u ta tshama u tshembekile eka Xikwembu? Hinkwerhu hi ni njombo yo hlawula ku yimela vito ra Tata wa hina ni ku tlhela hi n’wi tsakisa hi ku n’wi tirhela hi ku tshembeka. (Swiv. 27:11) Hakunene i nkateko ku endla tano. w24.02 8-9 ¶3-5

Endzhaku ka loko Muxe na Yoxuwa va file, Yehovha u vekele vanhu vakwe vaavanyisi. Endzhaku ka sweswo, loko vanhu vakwe va fumiwa hi tihosi, Yehovha u hlawule vaprofeta leswaku va va kongomisa. Tihosi to tshembeka ti yingise switsundzuxo swa vaprofeta. Hi xikombiso, Hosi Davhida u pfumerile ku tshinyiwa hi muprofeta Nathani. (2 Sam. 12:​7, 13; 1 Tikr. 17:​3, 4) Hosi Yehoxafati u titshege hi switsundzuxo swa muprofeta Yahaziyele ni ku tlhela a khutaza vanhu va le Yuda leswaku va ‘tshemba vaprofeta va Xikwembu.’ (2 Tikr. 20:​14, 15) Loko ri n’wi xele kambirhi, Hosi Hezekiya u kombele mpfuno eka muprofeta Esaya. (Esa. 37:​1-6) Mikarhi hinkwayo loko tihosi ti landzela nkongomiso wa Yehovha, A A ti katekisa naswona tiko a ri sirheleleka. (2 Tikr. 20:​29, 30; 32:22) A swi ri erivaleni leswaku Yehovha a a tirhisa vaprofeta ku kongomisa vanhu vakwe. w24.02 21 ¶8

Sathana u lava hi va vanghana va vanhu lava nga ta endla swi hi tikela ku hanya hi milawu ya Yehovha. Hi fanele hi tsundzuka leswaku vanghana va hina a ko va lava hi hetaka nkarhi na vona hi xiviri ntsena. Va katsa ni lava hi bulaka na vona eka social media. Hi fanele hi lwisana ni langutelo ra vanhu lava nga n’wi gandzeriki Yehovha ra leswaku a swi bihanga ku endla swo biha. Hina a hi humbiwanga mano. (Efe. 4:​19, 20) Hi endla kahle ku tivutisa leswi: ‘Loko swi nga bohi, xana ndza swi papalata hi ku helela ku tihlanganisa ni vatirhikulorhi, vadyondzikulorhi kumbe vanhu van’wana lava nga yi xiximiki milawu ya Yehovha? Xana ndzi yingisa milawu ya Yehovha hambiloko van’wana va ndzi xopaxopa hileswi ndzi endlaka tano?’ Hilaha swi boxiweke hakona eka 2 Timotiya 2:​20-22, swi nga lava hi tlhela hi tivonela loko hi hlawula vanghana evandlheni. Hi swi tekela enhlokweni leswaku ku nga ha va ni vamakwerhu lava nga taka va nga hi pfuni leswaku hi tshama hi tshembekile eka Yehovha. w24.03 22-23 ¶11-12

Xana u tshame u tivutisa leswaku Yehovha u njhani? Hambileswi hi nga swi kotiki ku vona Yehovha, Bibele yi n’wi hlamusela hi tindlela to hambanahambana. U vitaniwa “dyambu ni xitlhangu” ni “ndzilo lowu lovisaka.” (Ps. 84:11; Hev. 12:29) Exivon’weni xakwe, Ezekiyele u hlamusele Yehovha a fana ni ribye ra safiri, nchumu lowu hatimaka ku fana ni nsuku lowu hlanganisiweke na silivhere ni nkwangulatilo lowu vangamaka. (Ezek. 1:​26-28) Leswi hi nga kotiki ku vona Yehovha, swi nga hi tikela ku tshemba leswaku wa hi rhandza. Van’wana va ehleketa leswaku Yehovha a nge pfuki a va rhandzile hikwalaho ka leswi nga tshama swi va endlekela evuton’wini bya vona. Yehovha wa yi twisisa ndlela leyi hi titwaka hayona ni ndlela leyi swi hi khumbaka hayona. Leswaku a hi pfuna, eRitweni rakwe u hi hlamusela leswaku i Xikwembu xa njhani. Rirhandzu i rito rin’we leri n’wi hlamuselaka kahle Yehovha. (1 Yoh. 4:8) Yena hi yexe i rirhandzu. Ri lawula xin’wana ni xin’wana lexi a xi endlaka. Xikwembu xi ni rirhandzu lerikulu lerova xi rhandza ni lava nga xi rhandziki.—Mat. 5:​44, 45. w24.01 26 ¶1-3

Yehovha u hlawule Muxe leswaku a humesa Vaisrayele eEgipta naswona U tirhise papa ninhlikanhi kasi nivusiku A A va voningela hi ku tirhisa ndzilo, ku nga leswi a ku ri vumbhoni eka vona. (Eks. 13:21) Muxe u landzelele papa leri yiseke yena ni Vaisrayele eLwandle ro Tshwuka. Vanhu va sungule ku chava hileswi emahlweni ka vona a va siveriwe hi lwandle kasi endzhaku ka vona a va hlongorisiwa hi vuthu ra Vaegipta leri a ri lava ku va dlaya. Kambe a ku nga ri xihoxo. Yehovha u tirhise Muxe leswaku a kongomisa vanhu vakwe endhawini yoleyo. (Eks. 14:2) Endzhaku ka sweswo, Xikwembu xi va ponise hi ndlela yo hlamarisa. (Eks. 14:​26-28) Eka malembe ya 40 lama landzeleke, Muxe u ye emahlweni a titshega hi papa leswaku a kongomisa vanhu va Xikwembu emananga. (Eks. 33:​7, 9, 10) Yehovha a a vulavula na Muxe hi ku tirhisa papa rolero naswona Muxe a a hundzisa swileriso sweswo eka vanhu. Vaisrayele a va ri ni vumbhoni byo tala bya leswaku Yehovha a a tirhisa Muxe ku va kongomisa. w24.02 21 ¶4-5