October

Xana mikarhi yin’wana swi pfa swi ku tikela ku yingisa? Hosi Davhida a swi n’wi tikela kutani u khongele eka Xikwembu a ku: “Endla leswaku ndzi ku yingisa hi ku swi rhandza.” (Ps. 51:12) Davhida a a rhandza Yehovha. Hambiswiritano, mikarhi yin’wana Davhida a swi n’wi tikela ku yingisa, ku fana na hina. Hikwalahokayini? Xo sungula, hi tswariwe hi ri ni mukhuva wa ku nga yingisi. Xa vumbirhi, Sathana u tshamela ku hi wonga leswaku hi xandzuka ku fana na yena. (2 Kor. 11:3) Xa vunharhu, hi hanya ni vanhu lava nga ni moya wa ku xandzuka, “lowu sweswi wu tirhaka eka vana lava nga yingisiki.” (Efe. 2:2) Hi fanele hi tikarhatela ku lwisana na ku dyoha ni ku nga pfumeleli Diyavulosi ni misava leyi va hi endla hi ngheniwa hi moya wa ku nga yingisi. Hi fanele hi endla matshalatshala leswaku hi yingisa Yehovha ni lava a va hlawuleke leswaku va hi lawula. w23.10 6 ¶1

Hi nga dyondza yini eka singita ra Yesu ro hundzula mati ma va vhinyo? Hi dyondza ku titsongahata. Yesu a nga tibanga xifuva hikwalaho ka singita rero; entiyisweni, a nga si tshama a tiba xifuva hikwalaho ka swilo leswi a swi endleke. Ematshan’weni ya sweswo, hi ku titsongahata mikarhi hinkwayo a a yisa ku dzuneka hinkwako eka Tata wakwe. (Yoh. 5:​19, 30; 8:28) Loko hi tekelela Yesu hi ku va hi titsongahata, a hi nge tibi xifuva hikwalaho ka swilo leswi hi swi fikeleleke. A hi tinyungubyiseni hi Xikwembu lexi hi nyikeke nkateko wo va hi xi tirhela ku ri ni ku tiba xifuva. (Yer. 9:​23, 24) Hi fanele hi xi dzunisa. Anakeni, a hi nge koti ku endla nchumu lowunene handle ko pfuniwa hi Yehovha. (1 Kor. 1:​26-31) Loko hi titsongahata, a hi nge lavi ku ndhundhuzeriwa hikwalaho ka swilo leswinene leswi hi swi endlelaka van’wana. Ha eneriseka hi ku tiva leswaku Yehovha wa swi vona naswona u swi teka swi ri swa nkoka leswi hi swi endlaka. (Ringanisa Matewu 6:​2-4; Hev. 13:16) A swi kanakanisi leswaku hi tsakisa Yehovha loko hi tekelela Yesu hi ku va hi titsongahata.—1 Pet. 5:6. w23.04 4 ¶9; 5 ¶11-12

Hi ku pfuniwa hi moya lowo kwetsima, muapostola Pawulo u khutaze Vakreste leswaku va ehleketelela van’wana. Hi nga xi tirhisa njhani xitsundzuxo lexi loko hi ri etidyondzweni? Hi ku tsundzuka leswaku ku fana na hina, van’wana va swi lava ku hlamula. Ehleketa hi mhaka leyi. Loko u ri karhi u bula ni vanghana va wena, xana ku ta vulavula wena ntsena u nga va nyiki nkarhi? Doo! Wa swi lava leswaku na vona va katseka eka bulo rero. Hilaha ku fanaka, etidyondzweni hi lava leswaku vo tala va hlamula hilaha va nga kotaka hakona. Entiyisweni, ndlela yin’wana ya nkoka yo khutaza vamakwerhu i ku va nyika nkarhi wo kombisa ripfumelo ra vona. (1 Kor. 10:24) Nyikela tinhlamulo to koma leswaku ni van’wana va kota ku hlamula. Hambiloko u nyikela nhlamulo yo koma, papalata ku vulavula hi tinhla to tala. Loko u vungavunga tinhla hinkwato eka ndzimana yo karhi, van’wana a ve nge he swi koti ku hlamula. w23.04 22-23 ¶11-13

Hi nga rivali leswaku i swa nkoka ku ya emahlweni hi pfuna vanhu ngopfungopfu hi ku va hi chumayela. Hi fanele hi fambisana ni swiyimo entirhweni wo chumayela. Hi hlangana ni vanhu lava pfumelaka eka swilo swo hambanahambana, va nga ni mavonelo ni mindhavuko leyi nga faniki. Muapostola Pawulo a a fambisana ni swiyimo naswona hi nga dyondza eka yena. Yesu u hlawule Pawulo leswaku a va “muapostola eka vamatiko.” (Rhom. 11:13) Pawulo u chumayele Vayuda, Magriki, tintlhari, vanhu ntsena, vatirhelamfumo ni tihosi. Leswaku Pawulo a kota ku fikelela timbilu ta vanhu lava hinkwavo, u ve “swilo hinkwaswo eka vanhu va mixaka hinkwayo.” (1 Kor. 9:​19-22) U yi tekele enhlokweni mindhavuko ya vanhu lava a a va chumayela, ndlela leyi va kurisiweke hayona ni leswi va swi pfumelaka naswona sweswo swi n’wi pfunile leswaku a va fikelela timbilu. Na hina hi nga antswisa ndlela leyi hi chumayelaka hayona loko hi fambisana ni swiyimo ni ku ehleketa hi ndlela leyinene leyi hi nga va pfunaka hayona. w23.07 23 ¶11-12

Loko u ri munhu wo olova, a swi vuli swona leswaku u tsanile. Swi lava ku tikhoma loko u ri endzingweni. Ku olova i wun’wana wa “mihandzu ya moya lowo kwetsima.” (Gal. 5:​22, 23) Rito ra Xigriki leri hundzuluxeriweke ri va “ku olova” mikarhi yin’wana a ri tirhisiwa ku hlamusela hanci ya nhova leyi leteriweke. Ehleketa hi hanci ya nhova leyi se yi nga ha karhatiki. A ya ha karhati kambe yi na matimba. Loko swi ta eka hina vanhu, i yini leswi nga hi pfunaka leswaku hi va vanhu vo olova kambe hi nga tsananga? Hina a hi nge swi koti ku endla tano hi ri hexe. Hi fanele hi khongelela moya wa Xikwembu, hi xi kombela leswaku xi hi pfuna hi va vanhu vo olova. Ku ni vanhu vo tala lava dyondzeke ku va vanhu vo olova. Timbhoni to tala ti hlamule hi ndlela yo rhula loko ti tlhontlhiwa hi vakaneti naswona sweswo swi tsakise vahlaleri.—2 Tim. 2:​24, 25. w23.09 15 ¶3

Eka xivono xo hlamarisa, muapostola Yohane u vone vakulu va 24 etilweni va ri karhi va gandzela Yehovha. Va dzunise Xikwembu ni ku vula leswaku swa xi fanela “ku dzunisiwa ni ku xiximiwa ni ku va ni matimba.” (Nhlav. 4:​10, 11) Tintsumi to tshembeka na tona ti ni swivangelo swa ntsandzavahlayi swo va ti dzunisa Yehovha ni ku n’wi xixima. Ti tshama na yena etilweni naswona ti n’wi tiva kahle. Ti vona vumunhu byakwe eka leswi a swi endlaka. Loko ti vona ndlela leyi Yehovha a endlaka swilo hayona, sweswo swi endla leswaku ti n’wi dzunisa. (Yobo 38:​4-7) Na hina hi lava ku dzunisa Yehovha loko hi khongela, hi n’wi byela leswi endlaka hi n’wi rhandza ni ku n’wi khensa. Loko u ri karhi u hlaya Bibele, ringeta ku kumisisa vumunhu lebyi Yehovha a byi kombiseke ngopfungopfu lebyi ku tsakisaka. (Yobo 37:23; Rhom. 11:33) Byela Yehovha ndlela leyi u titwaka hayona hi vumunhu byolebyo. Hi nga tlhela hi dzunisa Yehovha hileswi a hi pfunaka ku katsa ni vamakwerhu emisaveni hinkwayo.—1 Sam. 2:​1, 2. w23.05 3-4 ¶6-7

Hi 1919, vanhu va Xikwembu va humile eBabilona Lonkulu. Hi lembe rero, ku ve ni “nandza wo tshembeka ni wo tlhariha” loyi a sunguleke ku tirha leswaku vanhu va timbilu letinene va sungula ku famba ‘eNdleleni yo Kwetsima.’ (Mat. 24:​45-47; Esa. 35:8) Ntirho lowu vanhu vo tshembeka va wu endleke enkarhini lowu hundzeke wo basisa ndlela, wu pfune vanhu lava sunguleke ku famba endleleni yoleyo leyikulu ku dyondza swo tala hi Yehovha ni hi swikongomelo swakwe. (Swiv. 4:18) Nakambe a va fanele va hanya hi milawu ya Yehovha. Yehovha a nga langutelanga leswaku vanhu vakwe va endla ku cinca loku faneleke hi nkarhi wun’we. Ematshwan’weni ya sweswo, u basisa vanhu vakwe hakatsongotsongo. Mayana ndlela leyi hinkwerhu hi nga ta tsaka hayona loko hi kota ku tsakisa Xikwembu eka swilo hinkwaswo leswi hi swi endlaka! Patu rin’wana ni rin’wana ri lava ku lunghisiwa nkarhi ni nkarhi. Ku sukela hi 1919, ntirho wo basisa “Ndlela yo Kwetsima” wu ya emahlweni wu endliwa leswaku swi koteka leswaku vanhu vo tala va huma eBabilona Lonkulu. w23.05 17 ¶15-16

Huvo leyi Fumaka yi le ku leteleni ka vapfuni hi ku kongoma eka tikomiti to hambanahambana ta Huvo leyi Fumaka. Sweswi hi vulavulaka, vapfuni lava va le ku endleni ka vutihlamuleri byo tala enhlanganweni wa Yehovha hi ku tshembeka. Va lunghekele ku ya emahlweni ni ku endla ntirho wo khathalela tinyimpfu ta Kreste. Loko nhlomulo lowukulu wu ri ekusuhi ni ku hela, vahlawuriwa vo hetelela lava saleke laha misaveni va ta tekiwa va ya etilweni, kutani vanhu va Yehovha lava nga ta sala laha misaveni va ta ya emahlweni va n’wi gandzela hi ku tshembeka. Ha yi tlangela swinene ndlela leyi Yesu a rhangelaka hayona hikuva vanhu va Yehovha a va nge tshiki ku n’wi gandzela hi ku tshembeka. Hi nkarhi wolowo, ha swi tiva leswaku ntlawa lowu Bibele yi wu vitanaka Gogo Wa Magogo wu ta hlasela vanhu va Xikwembu. (Ezek. 38:​18-20) Kambe nhlaselo wolowo wu ta ba ehansi; a wu nge swi koti ku tshikisa vanhu va Xikwembu leswaku va xi gandzela. Hakunene xi ta va ponisa! Exivon’weni, muapostola Yohane u vone “ntshungu lowukulu” wa lava tinyimpfu tin’wana ta Kreste. Yohane u byeriwe leswaku “ntshungu lowukulu” wu huma “enhlomulweni lowukulu.” (Nhlav. 7:​9, 14) Hikwalaho, ha tiyiseka hi ku helela leswaku Yehovha u ta wu ponisa! w24.02 5-6 ¶13-14

Hi nga endla yini leswaku hi kuma moya lowo kwetsima? Hi nga wu kombela eka Yehovha hi xikhongelo, hi dyondza Rito ra Xikwembu leri huhuteriweke ni ku nga tshiki ku tihlanganisa ni nhlangano wa xona lowu kongomisiwaka hi moya lowo kwetsima. Ku endla tano swi ta hi pfuna leswaku hi va ni “mihandzu ya moya lowo kwetsima.” (Gal. 5:​22, 23) Xikwembu a xi nyiki mani na mani moya wa xona lowo kwetsima kambe xi wu nyika lava tshamaka va ehleketa swilo leswi tengeke ni lava nga ni mahanyelo lama baseke. Xi ta tshika ku hi nyika moya wa xona lowo kwetsima loko hi tshamela ku ehleketa hi swilo leswi thyakeke ni ku tlhela hi swi endla. (1 Tes. 4:​7, 8) Leswaku hi ya emahlweni hi kuma moya lowo kwetsima, hi “nga sandzi vuprofeta.” (1 Tes. 5:20) Eka ndzimana leyi, “vuprofeta” i marungula lama hi ma kumaka hikwalaho ka moya lowo kwetsima wa Xikwembu ku katsa ni lama vulavulaka hi siku ra Yehovha ni mikarhi leyi hi hanyaka eka yona. A hi ri tlheriseli endzhaku siku leri emianakanyweni ya hina hi ku tibyela leswaku Armagedoni a yi nge fiki ha ha hanya. Ematshan’weni ya sweswo, hi tshama hi ri karhi hi ehleketa ha rona, hi tikhoma hi ndlela leyinene ni ku tshama hi khomekile hi ku ‘tinyiketela eka Xikwembu.’—2 Pet. 3:​11, 12. w23.06 12 ¶13-14

Tanihi Vakreste hi fanele hi endla yini loko xifaniso xa pornography xi ku humelele, eka xitirhisiwa xa hina xa elektroniki? Hi fanele hi hatla hi xi pfala. Lexi nga hi pfunaka leswaku hi endla tano i ku tsundzuka leswaku nchumu wa nkoka swinene eka hina i vuxaka lebyi hi nga na byona na Yehovha. Kahlekahle, swifaniso leswi nga vonakiki swi ri swa pornography swi nga pfuxa ku navela timhaka ta masangu. Hikwalahokayini hi fanele hi swi papalata? A hi swi lavi ku ehleketa hi ku endla nchumu lowu nga endlaka leswaku hi endla vuoswi etimbilwini ta hina. (Mat. 5:​28, 29) Nkulu loyi a vuriwaka David wa le Thailand u ri: “Ndzi ti vutisa leswi: ‘Hambiloko swifaniso swi vonaka swi nga ri swa pornography, xana Yehovha wa tsaka loko ndzi ya emahlweni ndzi swi hlalela?’ Ku tivutisa swivutiso swo tano swi ndzi pfuna ndzi endla swiboho swa vutlhari.” Ku tikarhatela ku chava ku twisa Yehovha ku vava swi ta hi pfuna hi endla xiboho xa vutlhari. Ku chava Yehovha i “masungulo ya vutlhari.” w23.06 23 ¶12-13

“Emakamareni” ku nga ha va emavandlheni ya hina. Hi nkarhi wa nhlomulo lowukulu, Yehovha u ta hi sirhelela hilaha a tshembiseke hakona loko hi tshama hi ri ni vun’we ni vamakwerhu. Hikwalaho, sweswi hi fanele hi tirha hi matimba leswaku hi nga va khodeleli ntsena vamakwerhu kambe hi va rhandza. Leswaku hi pona swi nga ha lava leswaku hi endla tano! Vanhu hinkwavo va ta weriwa hi maxangu loko “siku lerikulu ra Yehovha” ri fika. (Sof. 1:​14, 15) Vanhu va Yehovha na vona va ta tikeriwa. Kambe loko hi tilunghiselela ka ha ri sweswi, a hi nge karhateki naswona hi ta swi kota ku pfuna van’wana. Hi ta tiyisela mitlhontlho hinkwayo leyi hi nga langutanaka na yona. Loko vamakwerhu va xaniseka, hi ta endla hinkwaswo leswi hi nga swi kotaka leswaku hi va phalala hi ku va kombisa ntwelavusiwana ni ku va nyika leswi va swi pfumalaka. Hi ta va nyandza yin’we ni vamakwerhu lava se hi va rhandzaka. Kutani Yehovha u ta hi katekisa hi vutomi lebyi nga heriki emisaveni leyi makhombo hinkwawo ni nhlomulo swi nga ta va swi nga ha ri kona.—Esa. 65:17. w23.07 7 ¶16-17

Mikarhi yo tala Rito ra Xikwembu ri vulavula hi vavanuna vo tshembeka tanihi lava nga ni matimba. Kambe hambi ku ri vanhu lava nga ni matimba swinene, mikarhi yin’wana a va titwa va nga ri na wona. Hi xikombiso, mikarhi yin’wana Hosi Davhida a titwa a “tiy[e] ku fana ni ntshava” kambe mikarhi yin’wana a a titwa a “chava.” (Ps. 30:7) Hambileswi Samsoni a a ri ni matimba lamakulu hikwalaho ka leswi Xikwembu xi n’wi nyikeke wona hi ku tirhisa moya wa xona, Samsoni a a swi tiva leswaku ‘matimba yakwe a ma ta suka a fana ni vanhu lavan’wana’ loko Xikwembu xi tshika ku n’wi nyika wona. (Vaav. 14:​5, 6; 16:17) Vavanuna lava vo tshembeka a va ri ni matimba hileswi Yehovha a a va nyika wona. Muapostola Pawulo a a pfumela leswaku na yena a a lava matimba lama humaka eka Yehovha. (2 Kor. 12:​9, 10) A a ri ni xiphiqo xa rihanyo. (Gal. 4:​13, 14) Mikarhi yin’wana, a swi n’wi tikela ku endla leswinene. (Rhom. 7:​18, 19) Kasi mikarhi yin’wana, a a vilela ni ku chava. (2 Kor. 1:​8, 9) Kambe loko Pawulo a tsanile a a ri ni matimba. Njhani? Yehovha u nyike Pawulo matimba lawa a a ma lava. U n’wi tiyisile. w23.10 12 ¶1-2

Loko mikarhi yin’wana hi titwa hi ri vampheheleni, hi fanele hi tsundzuka leswaku Yehovha u hi kokele eka yena hi ndlela yakwe. (Yoh. 6:44) U languta leswinene eka hina, leswi kumbexana na hina vini hi nga kotiki ku swi vona naswona u tiva timbilu ta hina. (2 Tikr. 6:30) Hikwalaho, hi nga n’wi tshemba loko a vula leswaku hi va risima. (1 Yoh. 3:​19, 20) Loko hi nga si dyondza ntiyiso, van’wana va hina hi endle swilo leswi na sweswi swi endlaka hi biwa hi ripfalo. (1 Pet. 4:3) Hambi ku ri Vakreste vo tshembeka va ha lwisana ni xidyoho. Xana mikarhi yin’wana u pfa u titwa onge Yehovha a nge ku rivaleli? Loko swi ri tano, swi nga ku chavelela ku tiva leswaku ni malandza yo tshembeka ya Yehovha ma titwe ku fana na wena. Hi xikombiso, muapostola Pawulo u titwe a nga pfuni nchumu loko a ehleketa hi swilo leswi a nga tshama a swi endla. (Rhom. 7:24) I ntiyiso leswaku Pawulo a a hundzukile ni ku tlhela a khuvuriwa. Nilokoswiritano, u vule leswaku hi yena “lontsongo eka vaapostola” naswona i “mudyohi lonkulu.”—1 Kor. 15:9; 1 Tim. 1:15. w24.03 27 ¶5-6

Dyondzo yin’wana leyi hi yi kumaka eka xiboho xo biha xa Hosi Yehowaxi, i ya leswaku hi fanele hi hlawula vanghana lava nga ta hi kucetela ku endla leswinene, ku nga vanghana lava rhandzaka Yehovha ni lava lavaka ku n’wi tsakisa. A swi bohi leswaku hi va vanghana va tintangha ta hina ntsena. Tsundzuka leswaku Yehowaxi a a ri ntsongo swinene eka munghana wakwe Yoyada. Loko swi ta eka ku hlawula vanghana, tivutise leswi: ‘Xana vanghana lava, va ndzi pfuna leswaku ndzi va ni ripfumelo leri tiyeke eka Yehovha? Xana va ndzi khutaza leswaku ndzi hanya hi milawu ya Xikwembu? Xana va vulavula hi Yehovha ni hi swilo leswi hi swi dyondzaka eka nhlangano wakwe? Xana va yi xixima milawu ya Xikwembu? Xana va ndzi byela ntsena leswi ndzi lavaka ku swi twa kumbe a va chavi ku ndzi tsundzuxa loko ndzi nga swi endli kahle swilo?’ (Swiv. 27:​5, 6, 17) Loko vanghana va wena va nga n’wi rhandzi Yehovha, fambela ekule na vona. Kambe loko u ri ni vanghana lava rhandzaka Yehovha, va namarhele, va ta ku pfuna.—Swiv. 13:20. w23.09 9-10 ¶6-7

Rito Alfa i rito ro sungula eka tialfabete ta Xigriki kasi Omega i ro hetelela. Hi ku tirhisa nhlamuselo ya “Alfa na Omega,” Yehovha u kombisa leswaku loko a sungula nchumu wo karhi wa tiyiseka leswaku wa wu heta. Endzhaku ka loko Yehovha a vumbe Adamu na Evha, u va katekise a ku: “Tswalanani mi andza mi tata misava, mi yi fuma.” (Gen. 1:28) Entiyisweni a swi fana ni loko Yehovha a ku, “Alfa.” U xi veke erivaleni xikongomelo xakwe xa leswaku a ku ta fika nkarhi lowu vatukulu va Adamu na Evha lava yingisaka naswona va nga ha riki na xidyoho va nga ta tata misava ni ku yi endla paradeyisi. Loko ku fika nkarhi wolowo, entiyisweni swi ta fana ni loko Yehovha a ku, “Omega.” Endzhaku ka loko Yehovha a hete ku tumbuluxa “matilo ni misava ni hinkwaswo leswi nga eka swona,” u vule swin’wana leswi a swi kombisa leswaku xikongomelo xakwe a xi ta hetiseka. U tiyisekise leswaku u ta hetisisa xikongomelo xakwe hi vanhu ni hi misava. Xi ta hetiseka hilaha ku heleleke loko siku ra vunkombo ri hela.—Gen. 2:​1-3. w23.11 5 ¶13-14

Riendzo leri ro tika ra ku suka eBabilona ku ya eIsrayele a ri ta teka tin’hweti ta kwalomu ka mune kambe Yehovha u tshembise leswaku a a ta susa nchumu wihi ni wihi lowu nga ha va sivelaka ku tlhelela. Vayuda vo tshembeka a va swi tiva leswaku loko va tlhelela eIsrayele a va ta kuma mikateko yo tala. Nkateko wa nkoka swinene a wu katsa vugandzeri bya vona. A ku nga ri na tempele ya Yehovha eBabilona. A ku nga ri na altari leyi Vaisrayele a va ta nyikela magandzelo eka yona hi ku ya hi Nawu wa Muxe naswona a ku nga ri na vaprista lava a va ta nyikela magandzelo wolawo. Ku engetela kwalaho, vanhu lava a va nga n’wi gandzeli Yehovha, lava a va nga n’wi xiximi naswona a va nga yi yingisi milawu yakwe a va tele ngopfu ku tlula vanhu va Yehovha. Vayuda va magidi lava chavaka Xikwembu a va swi langutele emahlweni ku tlhelela eka rikwavo laha a va ta pfuxeta vugandzeri lebyi tengeke. w23.05 14-15 ¶3-4

Hi lava ku pfuniwa hi moya wo kwetsima wa Xikwembu leswaku hi ya emahlweni hi tikhoma “ku fana ni vana va ku vonakala.” Hikwalahokayini? Hikuva swa tika swinene ku tshama hi ri ni mahanyelo lama tengeke emisaveni leyi, leyi tikhomaka ku biha. (1 Tes. 4:​3-5, 7, 8) Moya wo kwetsima wu nga hi pfuna leswaku hi nga ehleketi ku fana ni vanhu va misava leyi, lava langutelo ra vona ri hambaneke ni ra Yehovha. Moya wo kwetsima wu nga tlhela wu hi pfuna hi va ni “muxaka wun’wana ni wun’wana wa vunene [ni] ku lulama.” (Efe. 5:9) Ndlela yin’wana yo kuma moya wo kwetsima i ku wu kombela hi xikhongelo. Yesu u vule leswaku Yehovha u ta ‘nyika lava n’wi kombelaka moya wo kwetsima.’ (Luka 11:13) Hi tlhela hi kuma moya wo kwetsima loko hi dzunisa Yehovha etinhlengeletanweni ta vandlha. (Efe. 5:​19, 20) Moya wo kwetsima wa Xikwembu wu hi pfuna ku hanya hi ndlela leyi tsakisaka Xikwembu. w24.03 23-24 ¶13-15

Xana u lava ku va munhu loyi a lehisaka ngopfu mbilu? Loko swi ri tano, swi khongeleli. Ku lehisa mbilu i yin’wana ya mihandzu ya moya lowo kwetsima. (Gal. 5:​22, 23) Kutani hi nga khongelela ku kuma moya lowo kwetsima ni ku kombela Yehovha a hi pfuna hi lehisa mbilu. Loko hi langutana ni xiyimo xo tika lexi lavaka leswaku hi lehisa mbilu, hi ya “emahlweni [hi] kombela” moya lowo kwetsima leswaku wu hi pfuna hi lehisa mbilu. (Luka 11:13) Hi nga tlhela hi kombela Yehovha leswaku a hi pfuna hi languta swilo hilaha a swi langutaka ha kona. Endzhaku ka loko hi khongerile, hi fanele hi tikarhatela ku lehisa mbilu siku ni siku. Loko hi ya hi khongelela ku va vanhu lava lehisaka mbilu ni ku tikarhatela ku endla tano, hi ta ya hi swi tolovela. Nakambe swa pfuna ku anakanyisisa hi swikombiso swa le Bibeleni. EBibeleni ku ni vanhu vo tala lava lehiseke mbilu. Loko hi anakanyisisa hi vanhu volavo, hi nga dyondza tindlela tin’wana to lehisa mbilu. w23.08 22 ¶10-11

Yesu u tiyisekise muapostola Petro leswaku Yehovha wa n’wi seketela. Yesu la pfuxiweke u endlele Petro ni vaapostola lavan’wana singita rin’wana ro phasa tihlampfi. (Yoh. 21:​4-6) A swi kanakanisi leswaku singita leri, ri tiyisekise Petro leswaku Yehovha a a ta n’wi nyika leswi a swi pfumalaka. Swi nga endleka leswaku muapostola Petro u tsundzuke marito ya Yesu ya leswaku Yehovha u ta ya emahlweni a khathalela lava “lava[ka] Mfumo . . . ku sungula.” (Mat. 6:33) Hinkwaswo leswi, swi endle leswaku Petro a rhangisa ntirho wo chumayela ematshan’weni ya bindzu ro phasa tihlampfi. Hi Pentekosta ya 33 C.E., u chumayele hi xivindzi a pfuna vanhu va magidi leswaku va amukela mahungu lamanene. (Mit. 2:​14, 37-41) Endzhaku ka sweswo u pfune Vasamariya ni vanhu Vamatiko leswaku va amukela Kreste. (Mit. 8:​14-17; 10:​44-48) Yehovha u tirhise Petro hi ndlela leyikulu leswaku a tisa vanhu va mixaka hinkwayo evandlheni. w23.09 20 ¶1; 23 ¶11

Kwalomu ka malembe mambirhi endzhaku ka loko Vababilona va lovise muti wa Yerusalema, Hosi Nebukadnetsara wa le Babilona u lorhe hi xifaniso lexikulu naswona norho wolowo wu n’wi tsone vurhongo. U xungete ku dlaya vavanuna hinkwavo vo tlhariha ku katsa na Daniyele loko vo tsandzeka ku n’wi byela hi norho wakwe ni nhlamuselo ya wona. (Dan. 2:​3-5) Daniyele a a fanele a hatla a endla swo karhi hikuva a va ta dlayiwa. U “y[e] eka hosi a ya kombela nkarhi wo yi hlamusela norho.” (Dan. 2:16) Sweswo a swi lava xivindzi ni ripfumelo. Phela eBibeleni a ku kona laha ku vuriwaka leswaku Daniyele u tshame a hlamusela milorho. U kombele vanghana vakwe “leswaku va khongela va kombela tintswalo eka Xikwembu xa le tilweni leswaku xi va hlamusela xihundla lexi.” (Dan. 2:18) Yehovha u swi hlamurile swikhongelo sweswo. Hi ku pfuniwa hi Yehovha, Daniyele u hlamusele norho wa Nebukadnetsara. Daniyele ni vanghana vakwe a va dlayiwanga. w23.08 3 ¶4

Xiya ndlela leyi hi vuyeriwaka hayona loko hi lehisa mbilu. Loko hi lehisa mbilu ha tsaka hi tlhela hi va ni ku rhula. Hikwalaho, swi nga hi pfuna leswaku hi va ni rihanyo lerinene emirini ni le miehleketweni. Loko hi lehisela van’wana mbilu, hi kota ku va ni vuxaka lebyinene na vona. Vandlha ra hina ri va ni vun’we. Loko un’wana a hi pfuka, ku lehisa mbilu swi ta endla leswaku xiyimo xi lawuleka. (Ps. 37:​8, nhlamuselo ya le hansi.; Swiv. 14:29) Kambe xa nkoka ku tlula hinkwaswo, hi tekelela Tata wa hina wa le tilweni ni ku tlhela hi tshinela eka yena. Hakunene ku lehisa mbilu i vumunhu byo saseka lebyi hi vuyerisaka hinkwerhu! Hambileswi swi nga taka swi nga hi oloveli ku lehisa mbilu mikarhi hinkwayo kambe hi ku pfuniwa hi Yehovha, hi nga swi kota ku ya emahlweni hi tikarhatela ku lehisa mbilu. Loko ha ha rindzele misava leyintshwa hi nga tiyiseka leswaku “Yehovha u languta lava n’wi chavaka, lava rindzeleke leswaku a va komba rirhandzu rakwe.” (Ps. 33:18) Onge hinkwerhu hi nga tiyimisela ku ya emahlweni hi lehisa mbilu. w23.08 22 ¶7; 25 ¶16-17

Yakobo u vule leswaku munhu a nga vula ku u ni ripfumelo kambe mitirho yakwe yi vula leswi hambaneke. (Yak. 2:​1-5, 9) Yakobo u tlhele a vulavula hi munhu la vonaka ‘makwavo a pfumala swiambalo kumbe swakudya’ kambe a nga n’wi pfuni. Hambiloko munhu wo tano a vula leswaku u ni ripfumelo, a nga swi kombisanga hi mitirho leswaku u na rona kutani ripfumelo rakwe a ri pfuni nchumu. (Yak. 2:​14-16) Yakobo u vule leswaku Rahava i xikombiso lexinene xa munhu la swi kombiseke hi mitirho leswaku u ni ripfumelo. (Yak. 2:​25, 26) U swi twile leswaku ku na Yehovha naswona a a tshemba leswaku hi Yena a seketelaka Vaisrayele. (Yox. 2:​9-11) U kombise ripfumelo rakwe hi mitirho hi ku sirhelela Vaisrayele vambirhi lava a va tele ku ta kambela tiko loko va ri ekhombyeni. Hikwalaho ka sweswo, hambileswi a velekiweke ni xidyoho naswona a a nga ri Muisrayele, u vuriwe loyi a lulameke ku fana na Abrahama. Mhaka ya Rahava yi hi dyondzisa leswaku i swa nkoka swinene ku kombisa ripfumelo ra hina hi mitirho. w23.12 5-6 ¶12-13

Tanihi Vakreste, a hi lavi ku twisisa tidyondzo ta masungulo ntsena. Hi ku pfuniwa hi moya lowo kwetsima wa Xikwembu, hi lava ku dyondza “hambi ku ri swilo leswi enteke swa Xikwembu.” (1 Kor. 2:​9, 10) Hikwalahokayini u nga sunguli hi ku va ni dyondzo ya munhu hi yexe leyi nga ta endla leswaku u tshinela ekusuhi na Yehovha? Hi xikombiso, u nga ha kambisisa ndlela leyi a ma kombiseke hayona malandza yakwe ya khale leswaku wa ma rhandza ni ndlela leyi a swi kombisaka hayona leswaku wa ku rhandza. U nga ha tlhela u dyondza hi ndlela leyi Yehovha a a gandzeriwa hayona eIsrayele ivi u yi ringanisa ni ndlela leyi Vakreste namuntlha va gandzelaka hayona. Kumbe u nga byi kambisisa hi vuenti vuprofeta bya Yesu lebyi hetisekeke loko a ha ri laha misaveni ni hi nkarhi lowu a a endla ntirho wo chumayela. Swi nga ha ku tsakisa ku dyondza hi tinhlokomhaka to tano hi ku pfuniwa hi Watch Tower Publications Index kumbe hi Nkongomiso Wo Endla Ndzavisiso Wa Timbhoni Ta Yehovha. Ku kambisisa Bibele swi nga tiyisa ripfumelo ra wena ni ku ku pfuna u “va ni vutivi hi Xikwembu.”—Swiv. 2:​4, 5. w23.10 18-19 ¶3-5

Rito leri muapostola Petro a ri tirhiseke ku hlamusela “swinene,” hi ku kongoma ri vula “ku tsanyula.” Xiphemu xa vumbirhi xi hlamusela leswi hi nga ta swi endla loko hi va rhandza swinene van’wana. Rirhandzu ro tano ri funengeta swidyoho swa vamakwerhu. Ehleketa hi tafula leri nga khwayeleleka. Loko wo teka lapi ivi u ri funengeta a swi nge he vonaki leswaku ri khwayelelekile. Hilaha ku fanaka, loko hi va rhandza swinene vamakwerhu hi ta funengeta kumbe hi va rivalela swidyoho swa vona ku nga ri xin’we kumbe swimbirhi kambe “swidyoho swo tala.” Hi fanele hi va rhandza swinene vamakwerhu lerova hi kota ni ku va rivalela loko va hi hoxela hambiloko sweswo swi lava matshalatshala mikarhi yin’wana. (Kol. 3:13) Loko hi kota ku rivalela van’wana, hi kombisa leswaku hi n’wi rhandza swinene Yehovha naswona hi lava ku n’wi tsakisa. w23.11 11-12 ¶13-15

Hosi Yosiya u sungule ku pfuxeta tempele loko a kurile. Loko va ri karhi va pfuxeta tempele, ku kumeke “buku ya Nawu wa Yehovha leyi tsariweke hi Muxe.” Loko Hosi Yosiya a hlayeriwa buku yoleyo, u endle leswi tsariweke eka yona. (2 Tikr. 34:​14, 19-21) Xana u nga swi tsakela ku hlaya Bibele nkarhi ni nkarhi? Loko ku ve wa yi hlaya, xana swi famba njhani? Xana wa ti fungha tindzimana leti nga ku pfunaka? Loko Yosiya a ri ni malembe ya kwalomu ka 39, u endle xihoxo lexi endleke leswaku a dlayiwa. Ematshan’weni yo lava nkongomiso wa Yehovha, u titshembile. (2 Tikr. 35:​20-25) Hi nga dyondza swo karhi emhakeni leyi. Swi nga ri na mhaka leswaku hi kule ku fikela kwihi kumbe hi ni nkarhi wo tanihi kwihi hi ri karhi hi dyondza Bibele, hi fanele hi ya emahlweni hi lava Yehovha. Sweswo swi katsa ku khongela nkarhi ni nkarhi leswaku a hi kongomisa, hi dyondza Rito rakwe ni ku tirhisa switsundzuxo leswi humaka eka Vakreste lava nga ni ntokoto. Hi ndlela yoleyo, hi ta papalata ku endla swihoxo leswikulu ivi hi tsaka.—Yak. 1:25. w23.09 12 ¶15-16

Bibele yi vulavula hi vavasati vo tala vo hlamarisa lava a va rhandza ni ku gandzela Yehovha. A va “endla swilo hi ku ringanisela” ni ku “tshembeka eka swilo hinkwaswo.” (1 Tim. 3:11) Ku engetela kwalaho, vamakwerhu va xisati lava ha riki vantshwa va nga dyondza swo tala eka vamakwerhu va xisati lava nga ni ntokoto evandlheni ra ka vona. Vamakwerhu va xisati lava ha riki vantshwa, swi nga va njhani mi xiyisisa vamakwerhu va xisati lava nga swikombiso leswinene leswi mi nga swi tekelelaka? Xiyisisa vumunhu bya vona byo saseka kutani endzhaku u ehleketa hi ndlela leyi u nga byi kombisaka hayona vumunhu lebyi fanaka ni bya vona. Ku titsongahata i vumunhu bya nkoka lebyi Mukreste loyi a wupfeke a faneleke a va na byona. Loko wansati a titsongahata, u ta va ni vuxaka lebyinene na Yehovha swin’we ni vanhu van’wana. Hi xikombiso, wansati loyi a rhandzaka Yehovha, hi ku titsongahata u hlawula ku seketela vuhloko lebyi simekiweke hi Tata wakwe wa le tilweni. (1 Kor. 11:3) Sweswo swi vonaka eka ku xixima vuhloko bya lava Yehovha a va vekeke leswaku va rhangela evandlheni ni le kaya. w23.12 18-19 ¶3-5

Yehovha u langutele leswaku wanuna a rhandza nsati wakwe ni ku khathalela swilaveko swakwe, a va munghana lonene eka yena ni ku n’wi pfuna leswaku a va ni vuxaka lebyinene na Yehovha. Ku ehleketa kahle, ku xixima vavasati ni ku va munhu loyi vanhu va nga tshembelaka eka yena swi ta ku pfuna leswaku u va nuna lonene. Endzhaku ko nghenela vukati u nga ha va tatana. I yini leswi u nga swi dyondzaka eka Yehovha hi ku va tatana lonene? (Efe. 6:4) Yehovha u byele N’wana wakwe Yesu erivaleni leswaku wa n’wi rhandza ni ku n’wi amukela. (Mat. 3:17) Loko u va tatana, tiyiseka leswaku nkarhi ni nkarhi u byela vana va wena leswaku wa va rhandza. Mikarhi hinkwayo va bumabumeli eka swilo swa kahle leswi va swi endlaka. Vatatana lava tekelelaka xikombiso lexinene xa Yehovha, va pfuna vana va vona ku va vavanuna kumbe vavasati lava wupfeke va Vakreste. U nga sungula sweswi ku lunghekela vutihlamuleri lebyi, hi ku va loyi hi ndlela ya rirhandzu u khathalaka hi un’wana ni un’wana endyangwini wa ka n’wina ni le vandlheni ni ku dyondza ku va byela leswaku wa va rhandza naswona i va nkoka eka wena.—Yoh. 15:9. w23.12 28-29 ¶17-18

Tanihi malandza yo tshembeka ya Yehovha, hi langutana ni swiyimo swo tika leswi welaka vanhu hinkwavo. Hi nga tlhela hi kanetiwa kumbe hi xanisiwa hi vanhu lava vengaka vanhu va Xikwembu. Hambileswi Yehovha a nga hi sirheleliki eka makhombo wolawo, u tshembisa ku hi pfuna. (Esa. 41:10) Hi ku pfuniwa hi yena, hi nga swi kota ku tshama hi tsakile, hi endla swiboho leswinene ni ku tshembeka eka yena hambiloko hi ri eka swiyimo swo tika swinene. Yehovha u tshembisa ku hi nyika leswi Bibele yi swi vulaka “ku rhula ka Xikwembu.” (Filp. 4:​6, 7) Ku rhula loku ku kombetela eka ku rhula loku hi nga na kona emiehleketweni ni le mbilwini loko ntsena hi ri ni vuxaka lebyinene na yena. Ku rhula “loku tlulaka ku twisisa hinkwako”; ku tsakisa swinene ku tlula ndlela leyi hi ehleketaka hayona. Xana u tshame u titwa u ri ni ku rhula endzhaku ko khongela eka Yehovha hi mbilu hinkwayo? Koloko i “ku rhula ka Xikwembu.” w24.01 20 ¶2; 21 ¶4

Lava rhandzaka Xikwembu va lava ku dzunisa vito ra xona hi timbilu ta vona hinkwato. Hosi Davhida a a swi tiva leswaku loko hi dzunisa vito ra Yehovha swi fana ni loko hi dzunisa Yehovha hi yexe. Vito ra Yehovha ri katsa ndhuma yakwe kutani loko hi twa hi rona hi ehleketa hi vumunhu byakwe lebyinene ni hi mitirho yakwe yo xonga. Davhida a a lava ku kwetsimisa ni ku dzunisa vito ra Tata wakwe. A a lava ku endla tano hi ‘mbilu yakwe hinkwayo.’ Hilaha ku fanaka, Valevhi va rhangerile eka ku dzunisa Yehovha. Hi ku titsongahata va pfumerile leswaku a va nge pfuki va swi kotile ku dzunisa vito ra Yehovha ro kwetsima hi ku helela, hilaha ri faneleke ri dzunisiwa hakona. (Neh. 9:5) A swi kanakanisi leswaku swi n’wi tsakisile Yehovha loko a vona leswaku va titsongahata naswona va n’wi dzunisa hi timbilu ta vona hinkwato. w24.02 9 ¶6

Yehovha a nge ku teki u ri mutsandzeki hileswi u tsandzekeke ku fikelela leswi a wu nga ta swi kota. (2 Kor. 8:12) Loko u ri ni swihinga, dyondza eka swona. U nga swi rivali leswi se u swi fikeleleke. Bibele yi vula leswaku “Xikwembu xi lulamile naswona a xi nge wu rivali ntirho wa n’wina.” (Hev. 6:10) Na wena u nga swi rivali. Ehleketisisa hi leswi se u koteke ku swi fikelela, ku nga ha va hileswi se u koteke ku va ni vuxaka na Yehovha, u chumayela van’wana hi yena kumbe hileswi se u khuvuriweke. Ku fana ni leswi se u koteke ku fikelela leswi a wu lava ku swi antswisa eka vuxaka bya wena na Yehovha, u nga swi kota ku ya emahlweni u endla nhluvuko eka leswi u tiyimiseleke ku swi fikelela. Hi ku pfuniwa hi Yehovha, u nga swi kota ku fikelela leswi u swi kunguhateke. Loko u ri karhi u tikarhatela ku endla leswi u kunguhateke ku swi fikelela entirhweni wa Yehovha, u nga rivali ku tiphina hi ku vona ndlela leyi Yehovha a ku pfunaka ni ku ku katekisa hayona. (2 Kor. 4:7) Loko u nga heli matimba, u ta kuma mikateko yo tala swinene.—Gal. 6:9. w23.05 31 ¶16-18

Yehovha wa swi rhandza ku kombisa lava a va rhandzaka leswaku wa va amukela. Matsalwa ma boxa swiendlakalo swimbirhi laha Yehovha a byeleke Yesu leswaku i N’wana wakwe la rhandzekaka, loyi a n’wi amukeleke. (Mat. 3:17; 17:5) Xana na wena u nga tsakela leswaku Yehovha a ku byela leswaku wa ku amukela? Yehovha a nga vulavuli na hina a ri etilweni kambe u vulavula na hina hi ku tirhisa Rito rakwe. Hi “twa” Yehovha a hi byela leswaku wa hi amukela loko hi hlaya hi leswi Yesu a swi vuleke eka Tievhangeli. Yesu u tekelele vumunhu bya Tata wakwe kwatsaa! Loko hi hlaya hi ndlela leyi Yesu a byeleke valandzeri vakwe hayona leswaku wa va amukela, hi nga vona Yehovha hi tihlo ra mianakanyo a hi byela marito wolawo. (Yoh. 15:​9, 15) Loko hi weriwa hi miringo, a swi vuli swona leswaku Xikwembu a xa ha hi amukeli. Ku ri na sweswo, miringo yi hi nyika nkarhi wo kombisa ndlela leyi hi xi rhandzaka hayona Xikwembu ni ku xi tshemba.—Yak. 1:12. w24.03 28 ¶10-11