Famba Hi Ku Tiyiseka eVurhangerini Bya Yehova

“Tiyisani mbilu; mi tiya! Mi nga tšhav̌eni, kambe mi nga tšhav̌isiwi hi v̌ona, hikuv̌a Yehova, Šikwembu ša wena, a famba e mahlweni ka wena; a nga ka a nga ku siyi, a nga ka a nga ku ṭhiki.”—DEUTERONOMA 31:6.

1. Xana Yehova u tikombise ku yini a ri murhangeri la nga riki na ku ringanisiwa wa Vaisrayele?

YEHOVA U tikombe a ri murhangeri la nga hava ku ringanisiwa loko a humesa Vaisrayele evuhlongeni le Egipta. A nga va fambisanga emananga ntsena kambe u tlhele a va nyika swakudya ni swakunwa swa vona ivi a va nyika ni vuleteri lebyi byi nga solekiki. Kwalaho Valevhi va nkarhi wa Nehemiya va swi kotile ku: “Hi ku ṭeṭelela ka wena [Yehova Xikwembu], a ku v̌a ṭhikanga mananga; ku nembelela ka papa a ku ṭhikangi ku v̌a ungamela ni nhlekanhi loko v̌a famba hi ndlela; ni v̌usiku, ku nembelela ka nḍilo a ku ṭhikanga ku v̌oninga ndlela leyi v̌a faneleke ku famba ha yona. U v̌a nyikile moya wa wena lo’wunene ku v̌a tlharihisa, a ku ṭonangi milomu ya v̌ona e manna ya wena, u v̌a nyika mati ya ku nwa. Hi malembe ya mune wa makume, u v̌a hlayisile mananga, a va pfumalanga ntšhumu; ŝa ku ambala ŝa v̌ona a ŝi onhakanga, ni milenge ya v̌ona a yi pfimbanga.”—Nehemia 9:19-21.

2. Hikwalaho ka yini Muxe a khutazile Vaisrayele leswaku va ‘tiyisa mbilu, va tiya’?

² Hi ndzayo leyi nyikeriweke hi musa wa vutswari, Mudyondzisi wa le Tilweni u dyondzisile Vaisrayele leswi ku va wo lulama swi vulaka swona. Hinkwaswo leswi a swi endleke a swi ri swo tsakisa vona. Hambi leswi a va n’unun’uta ni ku tiarisa, a a tiyisela naswona a nga va fularhelangi. Ngopfu-ngopfu loko mavuthu ya valala va vona ya va hlasela Yehova u nyikerile vumbhoni bya vurhangeri bya vutshila ivi a hangalasa vahlaseri. Muxe a a vula ntiyiso loko a khutaza Vaisrayele hi marito lawa: “Tiyisani mbilu, mi tiya! Mi nga tšhav̌eni, kambe mi nga tšhav̌isiwi hi v̌ona, hikuv̌a Yehova, Šikwembu ša wena, a famba e mahlweni ka wena; a nga ka a nga ku siyi, a nga ka a nga ku ṭhiki.” (Deuteronoma 31:1, 6) Xikwembu a xi ta “famba e mahlweni” ka vona loko va pfumela. Mawaku xikhutazo xonghasi eka hina ku va hi famba hi ku tiyiseka evurhangerini bya Yehova!

Switsundzuxo Swa Nkarhi Lowu Hundzeke

3. Endzhakunyana ka ku ntshunxiwa evuhlongeni bya Egipta, vanhu va Israyele va ku kombisise ku yini ku pfumala ku nkhensa ni ku kayivela ka ku tshemba Yehova?

³ Kambe, mintokoto ya Vaisrayele yi hi nyika switsundzuxo. Hambi leswi a va ntshunxiwile nkarhinyana evuhlongeni bya Egipta, va dyohele Murhangeri wa vona la nga vonakiki hi ku phindha-phindha. Loko Muxe a ri eNtshaveni ya Sinayi a amukela Nawu, va kombe ku nga swi nkhensi hinkwaswo leswi Xikwembu xi va endleleke swona. Va sindzisile Aroni ku endla rhole ra nsuku ivi va ri gandzela eka leswi Aroni a swi vuleke “nkhuvo wa Yehova.” (Eksoda 32:1-6) Khume ra tinhlori ta 12 leti rhumiweke ku ya kamba Kanana ri tikombisile ri ri hava ripfumelo, i Yoxuwa na Kaleb ntsena lava khutazeke vanhu ku ya va ya teka tiko. Kambe Israyele a nga kombisanga ku pfumela eka Xikwembu, lexi hikwalaho xi leriseke leswaku vavanuna hinkwavo ‘lava sukelaka eka makume mambirhi wa malembe ku ya henhla,’ handle ka rixaka ra Levhi ni ra Kaleb na Yoxuwa lava tshembekaka, a va ta fa exikarhi ka malembe ya 40 emananga. (Tinhlayo 13:1-14:38; Deuteronoma 1:19-40) Hakunene, leswi hinkwaswo swi fanele swi hi dyondzisa ku lwisana ni ku pfumala ku nkhensa loku fanaka ni ku kayivela ka ku tiyiseka eka vurhangeri bya Yehova!

4. Matimu ya Israyele ya yimelela khombo leri weleke Yuda, Yerusalema, ni tempele hi 607 B.C.E. hi ndlela yihi?

⁴ Hambi leswi Vaisrayele va nga tsendzeleka emananga ku ringana 40 wa malembe, Yehova a nga va fularhelangi. U hambetile a Iwa tinyimpi ta vona. Endzhaku ka rifu ra Muxe na Yoxuwa, Xikwembu xi vekile vaavanyisi leswaku va ta kutsula vanhu va yena eka valala lava tshikilelaka. Kambe hi nkarhi wolowo vanhu va Israyele va endle leswi swi nga swinene emahlweni ya vona vini, kutani vuhomboloki lebyikulu, vunghwavava, ni ku gandzela swifaniso swi sungule ku tala. (Vaavanyisi 17:6-19:30) Endzhakunyana, loko va lave hosi ya munhu leswaku va ta fana ni matiko lawa ya va rhendzeleke, Yehova u amukele xikombelo xa vona kambe a va tsundzuxa hi vuyelo bya kona. (1 Samuel 8:10-18) Kambe, hambi byi ri vuhosi bya yindlu ya Davhida a byi va enerisanga vanhu, naswona khume ra tinxaka ri xandzukile enkarhini wa Yeroboam. (1 Tihosi 11:26-12:19) Nakambe, mianakanyo yo va Xikwembu xi va rhangela yi nyamalarile emiehleketweni ya lavo tala. Ku herisiwa ka Yerusalema ni tempele kun’we ni ku hluriwa ka mfumo wa Yuda emavokweni ya Babilona hi 607 B.C.E. a ku ri ku avanyisa loku faneleke vanhu lava tsandzekeke ku famba hi ku tshemba vurhangeri bya Yehova. Mawaku xitsundzuxo xonghasi eka hina!

Vurhangeri Bya Yehova Bya Tiko Lerintshwa

5. Xana Yehova u lunghiselele yini ha Yesu, naswona Yesu a ta endla yini?

⁵ Tanihi Vaisrayele va khale, malandza ya Yehova ya le ndzhakunyana ya hundze hi le ka swiyimo leswi hundzukaka, kambe u va kongomise hi laha ku humeleleke. Loko Yesu wa Nazareta a tinyiketele nkhuvulo wa mati hi 29 C.E., Xikwembu xi lunghiselele Muprofeta ni Murhangeri la tlulaka Muxe. Tanihi Mesiya, a a ta susa vanhu eka misava leyi yo biha leyi nga ehansi ka matimba ya Sathana. (Matewu 3:13-17; Daniel 9:25; Deuteronoma 18:18, 19; Mintirho 3:19-23; 1 Yohane 5:19) Kambe vahi vanhu va kona xana? Vayuda ni vanhu van’wana lava a va ta pfumela eka Mesiya la lunghiseleriweke hi Yehova Xikwembu, Murhangeri lonkulu wa le tilweni!

6. (a) Hikwalaho ka yini valandzeri va Yesu va swi kotile ku chumayela ni ku khathalela nhlengeletano leyi kulaka? (b) Hikwalaho ka yini endzhakunyana swi vonake onge ku vonakala ka ntiyiso wa Bibele ku timekile?

⁶ Yesu u dyondzisile valandzeri va yena ntiyiso lowu hlamarisaka wa Xikwembu ivi a va nyika xiletelo lexi lavekaka xa vutirheli. (Luka 10:1-16) Kutani loko Kriste a hetile vutirheli bya yena ni loko a tinyikerile tanihi gandzelo hikwalaho ka vanhu lava dyoheke, u siye valandzeri lava leteriweke leswaku va ya emahlweni na ntirho wo chumayela ni ku lawula timhaka ta nhlengeletano leyi kulaka ya lava pfumelaka eka yena. Hi nkarhi wa vaapostola, a ku ri ni nxaniso wo chavisa. Kambe voko ra Yehova a ri ri na vanhu va yena, ni maxangu ya vona a ma hungutiwa hi ku andza loku hlamarisaka ka nhlayo ya vapfumeri. (Mintirho 5:41, 42; 8:4-8; 11:19-21) Endzhaku ka loko vaapostola va Yesu ni vatirhi-kulobye va file, lava va tivulaka valandzeri va Yesu va vile ehansi ka mfumo wa tihanyi ni le ka vafundhisi lava tikurisaka ni tihosi. (Mintirho 20:28-30) Leswi xiyimo lexi xi yeke ma lweni ku ringana malembe xidzana ya 15, swi vonake onge ku vonakala ka ntiyiso wa Bibele ku timiwile.

7. Yehova u tiyisile vurhangeri bya yena nakambe rini naswona hi ndlela yihi, naswona u hlavutele yini eka malandza yakwe ya manguva lawa?

⁷ Manuku, hambi swi ri tano, tanihi ‘rito leri huwelelaka emananga,’ ku te rito leri nge ‘Mfumo wu kusuhi.’ (Ringanisa Esaya 40:3-5; Luka 3:3-6; Matewu 10:7.) Eka xiphemu xo hetelela xa lembe xidzana ra vu-19, Yehova u tlhele a tiyisa vurhangeri byakwe ivi a sungula ku vitana vagandzeri va yena va xiviri leswaku va huma emisaveni leyi yo biha ni mafambiselo ya vukhongeri bya Babilona. (Nhlavutelo 18:1-5) Hi ku tirhisa Rito ra xona leri tsariweke ni moya lowo kwetsima, Xikwembu xi hlavutele malandza ya xona ya manguva lawa leswaku lembe ra 1914 ri funghe makumu ya ku fuma loku nga kavanyetiwangiki ka matiko ya Vamatiko kun’we ni ku vekiwa exiluvelweni ka le tilweni ka Yesu Kriste la kwetsimisiweke, la hlawuriweke hi Xikwembu ku va Hosi eka vanhu hinkwavo.—Luka 21:24, 1975 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, matluka 34-37.

8. (a) Hi ku hatlisa, ku lunghiseleriwe yini? (b) Valandzeri va Yesu lava totiweke va tatisiwe hi vamani, naswona vurhangeri bya Xikwembu na Kriste byi vonake hi ndlela yihi?

⁸ Hi ku hatlisa, rixaka lerintshwa leri vumbiwaka hi masalela ya Israyele wa moya ri hlengeletiwile, ri ya emahlweni ri voningeriwa malunghana ni swikongomelo swa Xikwembu ni ku leteriwela vutirheli hi xitalo. Endzhakunyana, valandzeri lava, lava totiweke va Kriste va tatisiwile hi vunyingi bya vapfumeri lava nga ni mintshembo ya la misaveni. Sweswi, timbhoni leti hinkwato ta Yehova ti hlanganile, ti huwelela vito ra yena ni Mfumo wakwe ku fika emakun’wini ya misava hi ntsako. (Esaya 66:7, 9; Vagalatiya 6:16; Nhlavutelo 7:4, 9, 10) Eka ntirho lowu hleriweke wa Timbhoni, vurhangeri bya Yehova ni N’wana wa yena wa vuhosi byi vonakile swinene, ngopfu-ngopfu loko timiliyoni ta vanhu va timbilu letinene lava va veke vayimeri lava tshembekeke va vulawuri bya Mfumo va yingisela. Xana u xiphemu xa ntshungu lowu tsakeke lowu fambaka hi ku tshemba vurhangeri bya Yehova?—Mikea 4:1, 2, 5.

9. I xinakulorhi xihi xa misava hinkwayo lexi veke kona, naswona ku ri na langutelo rihi ehenhleni ka vurhangeri bya Xikwembu ni vulawuri bya le henhla?

⁹ Eku heteleleni, valandzeri va Yesu a va fanele ku va timbhoni takwe “ku ya fika emakun’wini ya misava.” (Mintirho 1:6-8; Marka 13:10) Hi laha ku fanelaka, sweswi Timbhoni ta Yehova ti twarisa mahungu lamanene ya Mfumo emisaveni hinkwayo, kutani “hinkwavo lava hlawuleriweke vutomi lebyi nga heriki” va amukela ntiyiso hi timbilu leti tsakeke. Va va xiphemu xa nhlengeletano ya misava hinkwayo ya vamakwerhu va xinuna ni va xisati lava amukeleke vurhangeri bya Xikwembu hi ntsako ivi va tiveka ehansi ka vulawuri bya le henhla. (Mintirho 13:48; 1 Petro 2:17) Tanihi vona, xana u ni ntshembo lowu heleleke leswaku Yehova Xikwembu na Yesu Kriste, N’wana wakwe wa Hosi, va kongomisa nhlengeletano leyi ya vahuweleri va Mfumo?

Tivoneli Leswaku U Nga Lahlekeriwi Hi Ntshembo

10. I xitsundzuxo xihi lexi faneleke ku susumeta Mukriste un’wana ni un’wana leswaku a tikambela hi vukheta?

¹⁰ Xana lava amukelaka minkateko hinkwayo ya vurhangeri bya Yehova va nga wela entlhan’wini wo kayivela ripfumelo ni ku tiyiseka eka yena ke? Ina, hikuva ha tsundzuxiwa: “Vamakwerhu, tivoneleni leswaku ku nga vi na un’we exikarhi ka n’wina la nga ni mbilu yo biha, leyi nga riki na ku pfumela, kutani a hambukela kule ni Xikwembu lexi hanyaka; kambe khongotelanani masiku hinkwawo, loko ma ha twa rito leri nge ‘namuntlha,’ leswaku ku nga vi na un’we exikarhi ka n’wina loyi a tinonon’hwisaka hi ku xisiwa hi vudyoho.” (Vaheveru 3:12, 13) Hikokwalaho ke, Mukriste un’wana ni un’wana u fanele a tikambela hi vukheta swinene.

11. (a) Ripfalo ra munhu ri nga ha tlanyatiwa hi ndlela yihi? (b) Ku endleke yini eka van’wana hi lembe xidzana ro sungula C.E.?

¹¹ Ripfalo ra munhu ri nga tlanyala lerova a nga voni nchumu lexi hoxeke ehenhleni ka xiendlo xin’wana lexi nga pfumelelaniki na moya wa Vukriste ni lexi kombisaka ku kayivela ka ripfumelo ni ku tshemba Yehova. Hi xikombiso, van’wana va wele entlhan’wini wo teka swilo leswi vonekaka ni ku titsakisa ka nyama va swi ringanisa kumbe ku swi veka emahlweni ka ntirho wa vona eka Xikwembu. Van’wana va nga ha va ni mahanyelo yo biha kumbe va sola vanhu lava nga ni vutihlamuleri ebandlheni. Eka lembe xidzana ro sungula C.E., “vanhu lava nga riki na mhaka ni vukhongeri” lava ngungumeleke va nghena abandlheni a va “nyamisa miri wa vona hi milorho ya vona; va ala ku yingisa vuhosi bya swa le tilweni, va sandza swa le henhla leswi kwetsimeke” lava rhwalaka vutihlamuleri bya bandlha. (Yuda 4-8, 16) Vakriste volavo va mavunwa va lahlekeriwile hi ku pfumela ka ntiyiso eka Yehova ni le ka vurhangeri bya yena. Onge sweswo swi nga fambela kule na hina!

12. (a) Moya wa vutifumi ni vuxandzuki wu honisa yini ke? (b) I ku hambana kwihi loku a ku ri kona exikarhi ka Kore na Davhida?

¹² Moya wa vutifumi ni wa vuxandzuki lowu honisaka mhaka ya leswaku Yehova u kongomisa nhlengeletano ya yena hakanyingi wu fambisana ni ku ‘honisa vuhosi.’ Moya lowu wu vile na vuyelo lebyi chavisaka eka Kore ni van’wana lava Iwisaneke ni vuhosi lebyi Muxe na Aroni va byi nyikiweke hi Xikwembu. (Tinhlayo 16:1-35) Kambe vona ku hambana loku hi ku kumaka eka Davhida! Leswi a aneriseka hi ku yimela Xikwembu leswaku xi lunghisa swihoxo, Davhida a a nga ta n’wi dlaya Hosi Sawulo nala wa yena wo biha hikuva a a ri “muhlawuriwa wa Yehova.” (1 Samuel 24:2-7) Ina, Yehova u hlawurile Muxe, Aroni, Sawulo, Davhida, Yesu Kriste, ni van’wana. Hi ku fanana, enhlengeletanweni ya Xikwembu namuntlha ku hlawuleriwa ntirho ku endliwa hi ku pfumelelana ni swilaveko swa Matsalwa ni le hansi ka ku leteriwa hi moya lowo kwetsima wa Yehova.—1 Timotiya 3:1-13; Tito 1:5-9; Mintirho 20:28.

13. (a) Hikwalaho ka yini hi fanele ku tlangela vurhangeri bya Yehova? (b) Xana hi fanele ku famba tanihi mani, naswona hi ri na langutelo rihi?

¹³ Tanihi leswi ‘swi nga riki ka munhu ku lulamisa rendzo ra yena,’ hi fanele ku nkhensa vurhangeri bya Yehova. (Yeremia 10:23) Abrahama ni nsati wakwe lava va tinyiketeleke va yingisile Xikwembu ivi va endla hi ku pfumela. Boaz na Ruti va landzerile malunghiselelo ya Xikwembu. Ina, ni vavanuna ni vavasati van’wana vo tala va amukerile vukongomisi bya Yehova hi ntsako. (Vaheveru 11:4-38; Ruti 3:1-4:17) Manuku ke, tanihi malandza ya Xikwembu ya khale, hi fanele ku fularhela moya wa vutifumi, hi tirhisana ni nhlengeletano ya le henhla ya Xikwembu hi ntsako, kutani hi famba hi ku tiyiseka loku heleleke evurhangerini bya Yehova.

“Nyiketa Yehova E Timhaka Ta Wena” Hi Ntshembo

14. I yini lexi nga hi pfunaka ku tivonela eka moya wa vuxandzuki?

¹⁴ I yini lexi xi nga hi pfunaka, tanihi timbhoni leti tshembekaka ta Yehova, leswaku hi tivonela eka moya wa vuxandzuki? Ee, xo sungula hi fanele ku pfumela leswaku ku xandzuka ni ku honisa xiletelo xa Xikwembu hi ku tikukumuxa swi hoxile. (Nehemia 9:16, 28-31; Swivuriso 11:2) Hi nga khongela eka Tata wa hina la nge matilweni tanihi laha Davhida a endleke ha kona, loyi a khongeleke a ku: “U hlayisile nanḍa wa wena eka la’v̌a tikurisaka, v̌a nga ṭhuki v̌a nḍi fuma! Hi laha nḍi nga tenga, nḍi v̌a nḍi pfumala milanḍu le’mikulu.” (Psalma 19:13) Swi nga hi pfuna nakambe ku tsundzuka mpimo wa rirhandzu leri Yehova a hi kombiseke rona. Leswi swi fanele ku engetela rirhandzu ra hina eka yena naswona swi fanele swi hi susumetela ku amukela vurhangeri bya yena minkarhi hinkwayo.—Yohane 3:16; Luka 10:27.

15. I ndlela yihi leyi bumabumeriwaka loko makwerhu wa xinuna a ehleketa leswaku a nga hlawuriwanga ku va nandza wa vutirheli kumbe mulanguteri hi leswi vakulu va lwisanaka na yena ke?

¹⁵ A hi fanelanga ku rivala leswaku Xikwembu xi kongomisa nhlengeletano ya xona, hambi leswi ku famba hi ku tshembeka evurhangerini bya Yehova swi nga ha vaka swi nga olovi minkarhi yin’wana. Hi xikombiso: A hi nge makwerhu un’wana u ehleketa leswaku a nga hlawuriwanga tanihi nandza wa vutirheli kumbe ku va mulangeteri hi leswi vakulu va lwisanaka na yena. Ematshan’wini yo endla hi ndlela leyi nga kavanyetaka ku rhula ka bandlha, u fanele ku tsundzuka leswaku Yehova u letela nhlengeletano ya le tilweni. Hikokwalaho, makwerhu loyi a nga lava tinhlamuselo hi ku titsongahata, hi mukhuva wo rhula. (Vaheveru 12:14) Manuku ku ta va vutlhari byonghasi eka yena ku vona ku tsana kwihi na kwihi loku a kombiwaka kona, kutani hi xikhongelo a tikarhatela ku antswisa! Endzhaku ka sweswo, a nga veka timhaka emavokweni ya Xikwembu, ku fambisana ni marito lama nge: “Nyiketa Yehova e timhaka ta wena.” (Psalma 55:22) Hi ku famba ka nkarhi ni loko hi faneleka hi tlhelo ra moya, Yehova a nge hluleki ku hi nyika swo tala leswaku hi swi endla entirhweni wakwe.—Ringanisa 1 Vakorinto 15:58.

16. Hambi loko hi vavisiwile hi xihoxo xa xiviri endzeni ka bandlha, hi yihi ndlela leyi hi nga fanelangiki ku yi teka, naswona ha yini xana?

¹⁶ Hambi loko hi karhatiwe hi xidyoho xa xiviri lexi hi endleriweke xona hi makwerhu wa xinuna kumbe wa xisati, xana sweswo swi nga hi endla leswaku hi tsema ku hlanganyela ni bandlha? Xana hi ndlela yoleyo hi nga hlayiwa lava lulameke loko hi tshika ku nyikela vutirheli lebyi hlawulekeke eka Yehova? E-e, hikuva ndlela yo tano yi ta va yo pfumala vutshembeki eka Xikwembu ni yo pfumala ku tlangela vurhangeri bya xona. Nakambe swi ta komba leswaku a hi va rhandzi vapfumeri-kulorhi lava tshembekaka emisaveni hinkwayo. (Matewu 22:36-40; 1 Yohane 4:7, 8) Ku tlula kwalaho, ku nga ku loko hi tshova vutshembeki bya hina eka Yehova, sweswo a swi ta nyika Sathana xisekelo xo sandza Xikwembu—nchumu lowu hakunene hi nga wu tsakeriki!—Swivuriso 27:11.

17. (a) I yini lexi faneleke ku hi pfuna ku hlayisa ntshembo wa hina evurhangerini bya Yehova bya nhlengeletano ya yena? (b) I ntokoto muni lowu nga ta va wa lava hambetaka va famba hi ku tiyiseka evurhangerini bya Yehova?

¹⁷ Manuku ke, a hi ‘nkhenseni Yehova hi nga rivali mintirho ya yena hinkwayo leyinene! ‘Loyi a hi tlhandlekeke harhi ya nsovo ni tintswalo.’ (Psalma 103:2-4) Loko hi tsundzuka Xikwembu xa rirhandzu nkarhi hinkwawo ivi hi endla hi ku pfumelelana ni Rito ra xona, hi ta hlayisa ntshembo lowu tiyeke eka vurhangeri bya yena lebyi nga tsandzekiki. (Swivuriso 22:19) Ku fularhela Yehova ni nhlengeletano ya yena, ku sola xiletelo xa “nandza lowo tshembeka, Iowa vutlhari,” ni ku tiseketela ntsena hi dyondzo ya munhu hi xiyexe ya Bibele ni ku hlamusela kakwe i ku va tanihi murhi lowu nga woxe etikweni ro oma. Kambe hi laha ku hambaneke, munhu loyi ntshembo wa yena wu nga eka Yehova, Murhangeri Lonkulu, “O kotisa muri lo’wu simekiweke kusuhi ni mati, lowu timiṭu ta wona ti nav̌aka e matini; ni loko ku nga ta dyanḍa, a wu twi ntšhumu; ni matluka ya wona ma v̌a ya ntima.” Ku tlula kwalaho, “hi lembe ra dyanḍa a wu ṭhuki ntšhumu, kambe a wu ṭhiki ku veka mihanḍu” ku dzunisa Xikwembu. (Matewu 24:45-47; Yeremia 17:8) Wolowo wu nga va ntokoto lowu katekeke wa wena loko u hambeta hi matimba u famba hi ku tiyiseka evurhangerini bya Yehova.

U Nga Hlamula Ke?

◻ Yehova utikombisile a ri murhangeri la nga hava ku ringanisiwa wa Vaisrayele hi tindlela tihi?

◻ Emhakeni ya vurhangeri bya Xikwembu, Israyele wa khale u nyikela switsundzuxo swihi?

◻ Yehova u fambisa vamani namuntlha xana?

◻ Xana i yini lexi nga hi pfunaka ku tivonela ku lahlekeriwa hi ku tiyiseka evurhangerini bya Yehova?

◻ Hambi loko hi vavisiwa hi xihoxo xo karhi endzeni ka bandlha, i langutelo rihi leri hi faneleke ku va na rona eka vurhangeri bya Yehova?

[Xifaniso eka tluka 15]

Hi 607 B.C.E mhangu yi wele lava nga fambangiki hi ku tiyiseka evurhangerini bya Yehova. Mawaku vutlhari byo hlayisa xitsundzuxo!

[Xifaniso eka tluka 17]

Abrahama, Sara, Davhida, Yesu, ni van’wana vo tala va fambile hi ku tiyiseka evurhangerini bya Yehova. Xana sweswo hi leswi u fambisaka swona?