Papa Leronghasi Ra Timbhoni!
“Hikokwalaho, leswi hi rhendzeriweke hi vunyingi lebyikulu lebyi bya Timbhoni, . . . a hi tsutsumeni hi ri ni ku tiyisela eku tsutsumeni ka mpfhuka lowu hi vekeriweke wona.”—VAHEVERU 12:1.
1, 2. (a) I masungulo wahi yo fanekisela lawa Pawulo a nga ha vaka a ve na wona emianakanyweni loko a tsalela Vakriste va Vaheveru? (b) Hikwalaho ka yini vapfumeri-kulobye va Vaheveru a va lava ripfumelo leri tiyeke?
TITEKI tanihi xitsutsumi exitediyamu. U ya emahlweni, u tsanyula nsiha wun’wana ni wun’wana, mahlo ya wena ya vekiwe eka pakani. Kambe xana ku vuriwa yini hi vahlaleri? Kunene, hinkwavo ka vona a va ri switsutsumi leswi hlulaka! A va nga ri vahlaleri ntsena kambe a va ri timbhoni leti chivirikaka hi marito ni swiendlo.
2 Muapostola Pawulo a nga ha va a a ri ni masungulo yo tano yo fanekisela emianakanyweni loko a tsalela Vakriste va Vaheveru (c. 61 C.E.). A va lava ripfumelo leri tiyeke. (Vaheveru 10:32-39) A va ta hlayisa xitsundzuxo xa Yesu hi ripfumelo ntsena xo baleka loko Yerusalema wu rhendzeriwe hi mavuthu lama nga emixaxeni (hi 66 C.E.) malembe ma nga ri mangani emahlweni ka ku lovisiwa ka yona emavokweni ya Varhoma (hi 70 C.E.) Ripfumelo nakambe a ri ta va tiyisa loko va ‘xanisiwa hikwalaho ka leswo lulama.’—Matewu 5:10; Luka 21:20-24.
3. Eka Vaheveru 12:1, i yini “vudyoho lebyi hatlaka ku hi namarhela,” naswona Vakriste va khutaziwa ku tsutsuma mphikizano wihi hi ku tiyisela?
3 Endzhaku ko pfuxeta swiendlo swa ripfumelo swa le mahlweni ka Vukriste (eka Vaheveru, ndzima 11), Pawulo u khutazile a ku: “Hikokwalaho, leswi hi rhendzeriweke hi vunyingi lebyikulu lebyi bya timbhoni, na hina a hi tshikeni hinkwaswo leswi swi hi sivelaka ku ya emahlweni, [leswi swi nga hi tshikilelaka emoyeni] ni vudyoho [ku pfumala ripfumelo] lebyi hatlaka ku hi namarhela, hi tsutsuma hi ri ni ku tiyisela [ka vutomi lebyi nga heriki] eku tsutsumeni ka mpfhuka lowu hi vekeriweke wona.” (Vaheveru 12:1) Ku pfuxeta ka Pawulo ripfumelo hi ku chivirika ku komba tinhla to hambana-hambana ta rona naswona ku ta hi pfuna, hambi hi Vakriste lava totiweke lava nga eku tsutsumeni ka mphikizano wa ku nga fi etilweni kumbe hi xiphemu xa “ntshungu lowukulu” lowu nga ni pakani ya vutomi lebyi nga heriki emisaveni ya paradeyisi. (Nhlavutelo 7:4-10; Luka 23:43; Varhoma 8:16, 17) Kambe xana ripfumelo i yini? I timhaka tihi tin’wana ta nchumu lowu wa nkoka wa moya? Naswona hi ta endla hi ndlela yihi loko hi ri na ripfumelo? Loko u ri karhi u lava tinhlamulo ta swivutiso swo tano, hlaya tindzimana leti tshahiweke ta Vaheveru tindzima 11 na 12 hi nkarhi wa dyondzo ya munhu hi xiyexe ni ya bandlha.
Leswi Ripfumelo Ri Nga Swona
4. Ripfumelo i yini?
4 Xo sungula Pawulo u hlamusele ripfumelo. (Hlaya Vaheveru 11:1-3.) Hi ku komisa, ripfumelo i “ku tshemba loku tiyeke ehenhla ka swilo leswi languteriwaka.” Munhu loyi a nga ni ripfumelo u ni ku tiyiseka ka leswaku hinkwaswo leswi Xikwembu xi swi tshembisaka i swinene hi laha swi hetisekeke ha kona. Nakambe ripfumelo i “ku kholwa swinene hi tlhelo ra swilo leswi nga voniwiki.” Vumbhoni lebyi khorwisaka bya swilo leswi nga voniwiki byi na matimba lerova ripfumelo ri vuriwa ri ri leri ringanaka ni vumbhoni byebyo.
5. Hi ku pfumela hi twisisa yini?
5 Hikwalaho ka ripfumelo “vanhu va khale va kumile ku nkhensiwa” hi leswi va tsakiseke Xikwembu. Nakambe, ‘hi ku pfumela, hi twisisa leswaku mafambiselo ya swilo’—misava, dyambu, n’hweti ni tinyeleti—“swi tumbuluxiwile hi rito ra Xikwembu, hi leswaku leswi voniwaka swi endliwile swi huma eka leswi nga voniwiki.” Ha khorwiseka leswaku Yehova i Muvumbi wa swilo swo tano, hambi leswi hi nga swi kotiki ku n’wi vona hikwalaho ka leswi a nga Moya lowu nga vonakiki.—Genesa 1:1; Yohane 4:24; Varhoma 1:20.
Ripfumelo Ni “Misava Ya Khale”
6. Hikwalaho ka yini Avele a ve ni “ku tshemba loku tiyeke” ka leswaku marito ya vuprofeta bya Yehova hi ‘rixaka ra wansati’ a ya ta va ntiyiso?
6 Yin’wana ya timhaka to tala ta ripfumelo i ku tlangela xilaveko xa gandzelo ra swidyoho. (Hlaya Vaheveru 11:4.) Eka “misava ya khale,” ripfumelo eka ngati ya gandzelo ri kombisiwile hi Avele, n’wana wa vumbirhi wa jaha wa mpatswa wo sungula, Adamu na Evha. (2 Petro 2:5) Handle ko kanakana Avele u xiye mimbuyelo leyi dlayaka ya xidyoho xa ndzhaka eka yena. (Genesa 2:16, 17; 3:6, 7; Varhoma 5:12) Entiyisweni nakambe u xiye ku hetiseka ka nawu wa Xikwembu lowu tiseke ntirho lowukulu ehenhla ka Adamu ni switlhavi leswi xiyekaka enkarhini wa ku tika ka Evha. (Genesa 3:16-19) Kutani Avele a a ri na “ku tshemba loku tiyeke” ka leswaku swilo swin’wana leswi vuriweke hi Yehova a swi ta va ntiyiso. Leswi swi katse marito ya vuprofeta lama kongomisiweke eka Sathana muxisi lonkulu loko Xikwembu xi byele nyoka xi ku: “Nḍi ta v̌eka ku v̌engana e šikari ka wena ni wansati, ne šikari ka rišaka ra wena ni rišaka ra wansati; ri ta ku faya nhloko, wena u ri luma širenḍe.”—Genesa 3:15.
7. (a) Avele u kombe ku tlangela xilaveko xa gandzelo ra swidyoho hi ndlela yihi? (b) Xikwembu xi ‘tiyise sweswo hi ku amukela tinyiko ta Avele’ hi ndlela yihi?
7 Avele u kombise ripfumelo eka Rixaka leri Tshembisiweke hi ku nyikela eka gandzelo ra swiharhi eka Xikwembu leri fanekiseleke vutomi bya Avele ha yexe. Kambe Kayini makwavo wakwe lonkulu loyi a nga riki na ripfumelo u nyikele matsavu lama nga riki na ngati. Tanihi mudlayi, endzhaku ka kwalaho Kayini u halate ngati ya Avele. (Genesa 4:1-8) Hambi swi ri tano Avele u fe a swi tiva leswaku Yehova u n’wi xiye tanihi la lulameke, “Xikwembu xi ri karhi xi tiyisa sweswo hi ku amukela tinyiko ta yena.” Hi ndlela yihi? Hi ku amukela gandzelo ra Avele leri nyikeriweke hi ripfumelo. Hikwalaho ka ripfumelo rakwe ni ku amukeriwa hi Xikwembu, leri Rhekhodo leyi Huhuteriweke yi yaka emahlweni ni ku veka vumbhoni ha rona, ‘hambi leswi Avele a feke, wa ha vulavula.’ U vone xilaveko xa gandzelo ra swidyoho. Xana u na ripfumelo eka gandzelo ra nkutsulo ra nkoka lowukulu eka Yesu Kriste?—1 Yohane 2:1, 2; 3:23.
8. (a) Xana hi dyondza yini hi ripfumelo eka ku veka ka Enok vumbhoni hi xivindzi? (b) Enok “ú tekeriwile ehenhla, leswaku a ta ka a nga voni rifu” hi ndlela yihi?
8 Ripfumelo ri ta hi susumetela ku vula mahungu ya Xikwembu hi xivindzi. (Hlaya Vaheveru 11:5, 6.) Enok mbhoni yo sungula ya Yehova hi xivindzi yi vhumbe ku tisa ka Xikwembu ku avanyisa ehenhla ka vanhu lava nga chaviki Xikwembu. (Yuda 14, 15) Handle ko kanakana valala va Enok va kunguhate ku n’wi dlaya, kambe Xikwembu “ši ṅwi tekile” leswaku a nga xanisiwi hi maxangu ya rifu. (Genesa 5:24) Hambi swi ri tano, xo sungula, ‘u ve ni vumbhoni bya leswaku u tsakise Xikwembu.’ Hi ndlela yihi? “Hi ku pfumela, Henoko ú tekeriwile ehenhla, leswaku a ta ka a nga voni rifu.” Hi laha ku fanaka, Pawulo u tekeriwele ehenhla, kumbe “u tekeriwe eku sasekeni eParadeyisini,” entiyisweni a amukela xivono xa paradeyisi leyi taka ya moya ya bandlha ra Vukriste. (2 Vakorinto 12:1-4) Kutani Enok kahle-kahle a a tsakela xivono xa Paradeyisi leyi taka ya la misaveni loko Yehova a n’wi etlerisa eku feni, a ponile emavokweni ya valala. Leswaku hi tsakisa Xikwembu, hina, ku fana na Enok, hi fanele ku vulavula mahungu ya Xikwembu hi xivindzi. (Mintirho 4:29-31) Nakambe hi fanele ku pfumela leswaku Xikwembu xi kona ni leswaku “xi hakela lava va xi lavaka.”
9. Ndlela ya Nowa yi kombe leswaku ku landzelela swiletelo swa Xikwembu swinene i mhaka yin’wana ya ripfumelo hi ndlela yihi?
9 Ku landzela swiletelo swa Xikwembu swinene i mhaka yin’wana ya ripfumelo. (Hlaya Vaheveru 11:7.) Loko a endla hi ripfumelo, Nowa u ‘endle hi laha Xikwembu xi leriseke ha kona.’ (Genesa 6:22; 7:16) Nowa u amukele ‘xitsundzuxo xa Xikwembu xa swilo leswi a swi nga si vonaka’ naswona u tshembe marito ya Yehova ya leswaku ndhambi ya misava hinkwayo a yi ta humelela. Hi ripfumelo na hi xichavo lexikulu xa Xikwembu, Nowa u ‘ake ngalava leswaku a ponisa va yindlu ya yena.’ Hi ku yingisa ni swiendlo swa ku lulama, xisweswo u avanyise misava leyi nga pfumeriki hikwalaho ka mintirho ya yona leyo homboloka ivi a komba leswaku a yi fanele ku lovisiwa.—Genesa 6:13-22.
10. Hambi leswi Nowa a a aka ngalava, u ve ni nkarhi wa ntirho wihi wun’wana?
10 Nowa nakambe a a ri un’wana wa Timbhoni ta Yehova hikuva a a ri “mutwarisi wa leswo lulama.” (2 Petro 2:5) Hambi leswi a a ri bizi eku akeni ka ngalava, u ve ni nkarhi eku chumayeleni, tanihi laha Timbhoni ta Yehova ti endlaka ha kona namuntlha. Hakunene, Nowa u vulavule hi xivindzi tanihi mutwarisi wa xitsundzuxo xa Xikwembu eka vanhu volavo va le mahlweni ka ndhambi, kambe “a va nga anakanyi nchumu ku kondza loko ndhambi leyi ya mati yi ta, kutani yi va kukula hinkwavo.”—Matewu 24:36-39.
Ripfumelo Exikarhi Ka Vapatriarka Va Le Ndzhaku Ka Ndhambi
11. (a) Abrahama u kombe leswaku ripfumelo ri katsa ku tshemba loku heleleke eka switshembiso swa Yehova hi ndlela yihi? (b) Hi ku pfumela, Abrahama a a rindzele “muti” wihi?
11 Ripfumelo ri katsa ku tshemba loku heleleke eka switshembiso swa Yehova. (Hlaya Vaheveru 11:8-12.) Hi ripfumelo Abrahama (Abram) u yingise ku lerisa ka Xikwembu ivi a suka eUr wa Kaldiya, muti lowu nga ni swilo swo tala leswi vonekaka. U tshembe xitshembiso xa Yehova xa leswaku “tinšaka hikwato ta misav̌a” ti ta katekisiwa hikwalaho ka yena ni leswaku rixaka rakwe a ri ta nyikiwa tiko. (Genesa 12:1-9; 15:18-21) Isaka n’wana Abrahama ni ntukulu wa yena Yakobo a va ri “vadyandzhaka va xitshembiso xin’we na yena.” Hi ku pfumela Abrahama “ú tshamile etikweni leri a tshembisiweke rona wonge hi loko a ri etikweni ra van’wana.” A a langutele “muti lowu nga ni masungulo, lowu muaki ni muendli wa wona xi nga Xikwembu.” Ina, Abrahama u rindzele Mfumo wa le matilweni wa Xikwembu lowu eka wona a a ta pfuxeriwa evuton’wini emisaveni. Xana Mfumo wu ni ndhawu yo tano ya nkoka evuton’wini bya wena?—Matewu 6:33.
12. Ku humelele yini hikwalaho ka leswi Sara a a ri na ripfumelo eka switshembiso swa Yehova?
12 Vavasati va vapatriarka lava chavaka Xikwembu na vona a va ri na ripfumelo eka switshembiso swa Yehova. Hi xikombiso, hi ku pfumela Sara nkata Abrahama, hambi leswi a a ri mhika ku kondza ku va kwalomu ka malembe ya 90 hi vukhale naswona “a hundzeriwile hi nkarhi,” u nyikiwe matimba yo “tika, . . . hikuv̌a u tiv̌ile leŝaku loyi [Xikwembu] a ṅwi ṭhembiseke wa ṭhembeka.” Hi nkarhi lowu faneleke, Sara u veleke Isaka. Xisweswo eka Abrahama wa malembe ya 100 hi vukhale, “a ŝi fana ni loko a file” mayelana ni ku veleka, eku heteleleni “ku humile v̌atukulu la’v̌o tala v̌o kota tinyeleti ta tilo.”—Genesa 17:15-17; 18:11; 21:1-7.
13, 14. (a) Hambi leswi Abrahama, Isaka na Yakobo va kalaka “va nga kumanga leswi a va tshembisiwile swona,” va titwe njhani? (b) Hi nga vuyeriwa hi ndlela yihi eku xiyeni ka vutshembeki bya vapatriarka eka Yehova hambi loko hi nga voni ku hetiseka ka xihatla ka switshembiso swa yena?
13 Ripfumelo ri ta hi hlayisa hi tshembekile eka Yehova hambi loko hi nga ku voni ku hetiseka ka xihatla ka switshembiso swakwe. (Hlaya Vaheveru 11:13-16.) Vapatriarka lava tshembekaka hinkwavo va file va nga ku vonanga ku hetiseka loku heleleke ka xitshembiso xa Xikwembu eka vona. Kambe “va swi vonile [swilo leswi tshembisiweke] ni ku swi tsakela hi le kule, va ri karhi va tivula valuveri ni vaendzi emisaveni.” Ina, va hanye vutomi bya vona hi ripfumelo, hikuva tinxaka ti hundzile Tiko leri Tshembisiweke ri nga si va ndzhaka ya vatukulu va Abrahama.
14 Mhaka ya leswaku a va ku kumanga ku hetiseka ka switshembiso swa Xikwembu enkarhini wa ku hanya ka vona a yi va vavisanga Abrahama, Isaka na Yakobo kumbe ku va vangela ku va vagwinehi. A va kalanga va fularhela Yehova, va tlhelela eUr, va katseka eka mintirho ya misava. (Ringanisa Yohane 17:16; 2 Timotiya 4:10; Yakobo 1:27; 1 Yohane 2:15-17.) E-e, vapatriarka volavo va ‘fanelekele’ ndhawu yo antswa swinene ku tlula Ur, “hi leswaku ya le tilweni.” Kutani Yehova ‘a nga na tingana loko va n’wi vula Xikwembu xa vona.’ Va hlayisile ripfumelo eka La Tlakukeke ku kondza va fa naswona hi ku anghwetla va ta pfuxeriwa evuton’wini emisaveni, xiphemu xa ku fuma ka “muti,” Mfumo wa Vumesiya lowu Xikwembu xi va lunghiseleleke wona. Kambe xana ku vuriwa yini hi wena? Hambi loko u ‘hanyile entiyisweni’ hi malembe yo tala, u dyuhalela entirhweni wa Yehova, u fanele ku hlayisa ntshembo wa wena emafambiselweni yakwe lamantshwa lama tshembisiweke. (3 Yohane 4; 2 Petro 3:11-13) Mawaku hakelo yonghasi leyi wena ni vapatriarka lava tshembekaka mi nga ta yi amukela hi ripfumelo ro tano!
15. (a) I yini lexi endleke leswaku Abrahama a kota ku nyikela Isaka tanihi gandzelo? (b) Xana ripfumelo ra hina ri fanele ri khumbiwa hi xiendlakalo lexi katsaka Abrahama na Isaka hi ndlela yihi? (c) I yini lexi faniseriweke hi xiendlakalo xexo hi ku ya hi vuprofeta?
15 Ku yingisa loku nga hava ku kanakana eka Xikwembu i mhaka ya nkoka ya ripfumelo. (Hlaya Vaheveru 11:17-19.) Hi mhaka ya leswi Abrahama a yingiseke Yehova handle ko kanakana, u “nyiketile Isaka egandzelweni,” “n’wana yoloye un’we” eka yena—un’we ntsena loyi a n’wi kumeke hi Sara. Abrahama a a ta endla leswi njhani? Hikuva “ú ehleketile leswaku Xikwembu xa swi kota ni ku pfuxa [Isaka] eku feni,” loko swi fanela, leswaku xi hetisisa xitshembiso xa vatukulu ha yena. Hi nkarhi wolowo mukwana lowu a wu ri evokweni ra Abrahama ingi wu herisile vutomi bya Isaka, kambe rito ra ntsumi ri sivele leswi. Kutani, Abrahama u amukele Isaka eku feni ‘hi ndlela yo fanekisela.’ Hi laha ku fanaka hi fanele ku susumetiwa ku yingisa Xikwembu hi ripfumelo hambi loko vutomi bya hina kumbe lebyiya bya vana va hina byi ri ekhombyeni. (1 Yohane 5:3) Swa xiyeka nakambe, leswaku Abrahama na Isaka hi vuprofeta va fanisele hi laha Yehova Xikwembu a a ta lunghiselela N’wana wakwe la nga yexe ha kona, Yesu Kriste, tanihi nkutsulo leswaku lava vekaka ripfumelo eka yena va va ni vutomi lebyi nga heriki.—Genesa 22:1-19; Yohane 3:16.
16. Mayelana ni vana va hina ni ripfumelo eka switshembiso swa Xikwembu, i xikombiso xihi lexi vapatriarka va xi hetisiseke?
16 Loko hi ri na ripfumelo, hi ta pfuna vana va hina ku veka ntshembo wa vona eka leswi Xikwembu xi swi tshembisaka hi nkarhi lowu taka. (Hlaya Vaheveru 11:20-22.) Xa matimba ngopfu a ku ri ripfumelo ra vapatriarka lerova hambi loko switshembiso swa Yehova eka vona swi nga hetisekanga hi laha ku heleleke enkarhini wa vutomi bya vona, va hundzisele leswi eka vana va vona tanihi ndzhaka leyi nkhensekaka. Xisweswo, “Isaka ú kombelele Yakobo na Esawu mikateko ya mundzuku,” naswona loko Yakobo a fa u vule mikateko eka vana va Yosefa Efrayimi na Manase. Hikuva Yosefa ha yexe a a ri na ripfumelo leri tiyeke ra leswaku Vaisrayele a va ta suka aEgipta va ya etikweni ra xitshembiso, u endle leswaku vamakwavo vakwe va n’wi hlambanyela leswaku va ta famba ni marhambu yakwe loko va suka. (Genesa 27:27-29, 38-40; 48:8-22; 50:24-26) Xana u pfuna ndyangu wa wena ku kurisa ripfumelo leri fanaka eka leswi Yehova a swi tshembiseke?
Ripfumelo Ri Hi Endla Hi Rhangisa Xikwembu
17. Vatswari va Muxe va endle hi ripfumelo hi ndlela yihi?
17 Ripfumelo ri hi susumetela ku rhangisa Yehova ni vanhu vakwe emahlweni ka nchumu wihi na wihi lowu misava leyi yi wu nyikelaka. (Hlaya Vaheveru 11:23-26.) Vaisrayele a va ri mahlonga lama lavaka ntshunxeko eka xiboho xa Vaegipta loko vatswari va Muxe va endle hi ripfumelo. ‘A va chavanga swileriso swa hosi’ swo dlaya vana va xinuna va Vaheveru loko va velekiwa. Ku ri na sweswo, va fihle Muxe hi tin’hweti tinharhu, eku heteleleni va n’wi veka exirhundzwini exikarhi ka tinhlanga eribuweni ra Nambu wa Nile. Loko a kumiwa hi n’wana Faro, u n’wi ‘kurisile, tanihi loko a ri n’wana wa yena.’ Hambi swi ri tano, xo sungula Muxe u hlayisiwile naswona u leteriwile emoyeni ekaya ka tata wakwe ni mana wakwe, Amram na Yakobete. Kutani, tanihi xirho xa ndyangu wa Faro, a a “dyondzisiwa vutlhari hinkwabyo bya Vaegipta” naswona a va ni “matimba e ku v̌ulav̌uleni ne ku tireni,” a ri ni ntamu eka vuswikoti bya miehleketo ni miri.—Mintirho 7:20-22; Eksoda 2:1-10; 6:20.
18. Hikwalaho ka ripfumelo rakwe, i xiyimo xihi lexi Muxe a xi tekeke mayelana ni vugandzeri bya Yehova?
18 Kambe, dyondzo ya Vaegipta ni rifuwo lero xonga ra yindlu ya vuhosi a swi n’wi vangelanga Muxe ku fularhela vugandzeri bya Yehova ivi a va mugwinehi. Ku ri na sweswo, “hi ku pfumela, Muxe, loko a kurile, ú arile ku vuriwa n’wana wa N’wa-Faro,” mhaka leyi tirheke loko a sirhelete makwavo wa Muheveru. (Eksoda 2:11, 12) Muxe u hlawule “ku xaniseka swin’we ni vana va Xikwembu [vagandzeri-kulobye va Yehova va Vaisrayele] ku ri na ku titsakisa nkarhinyana hi ku hanya eku dyoheni.” Loko u ri nandza la khuvuriweke wa Yehova loyi a nga ni mahanyelo lama tiyeke ya ku leteriwa loku faneleke ka moya, xana u ta landzelela xikombiso xa Muxe ivi u yima u tiyile evugandzerini bya ntiyiso?
19. (a) Swi vonaka hi ndlela yihi leswaku Muxe u rhangise Yehova ni vanhu Vakwe evuton’wini? (b) Muxe u langutele ku hakeriwa eka hakelo yihi?
19 Muxe u xaniseke ni vanhu va Yehova “hikuva ú ehleketile leswaku ku rhuketeriwa hikwalaho ka Mesiya i rifuwo leri tlulaka vukosi hinkwabyo bya Egipta.” Lexikulu ngopfu Muxe ‘ú ehleketile ku rhuketeriwa hikwalaho ka ku va muxaka wa khale wa Kriste, kumbe Loyi a Totiweke hi Xikwembu, tanihi rifuwo leri tlulaka vukosi bya Egipta.’ Tanihi xirho xa yindlu ya vuhosi, ingi a tsakerile rifuwo ni ku duma aEgipta. Kambe u ve ni ripfumelo naswona “a a langutela hakelo leya ha taka”—vutomi lebyi nga heriki hi ku pfuxeriwa emisaveni emafambiselweni lamantshwa ya Xikwembu lama tshembisiweke.
20. Ku na yini kwalaho hi ntokoto wa Muxe ku komba leswaku ripfumelo ri hi endla leswaku hi nga chavi tanihi malandza ya Yehova?
20 Ripfumelo ri hi endla leswaku hi nga chavi hikuva hi na ntshembo eka Yehova tanihi mukutsuri. (Hlaya Vaheveru 11:27-29.) Endzhaku ka ku twa leswaku Muxe u dlaye Muegipta, Faro u lave ku n’wi dlaya. “Kambe Moše a balekela Faro, a ya fika e tikweni ra Midian.” (Eksoda 2:11-15) Kutani Pawulo u vonaka a vulavula hi Eksoda ya le ndzhakunyana ya Vaheveru ku suka aEgipta loko a ku: “Hi ku pfumela, Muxe ú sukile etikweni ra Egipta a nga chavi vukarhi bya hosi [leyi n’wi xungeteke hi rifu hi ku yimela Xikwembu mayelana ni Vaisrayele], hikuva ú tiyiserile wonge hi loko a ri karhi a vona loyi a nga voniwiki.” (Eksoda 10:28, 29) Hambi leswi Muxe kahle-kahle a nga xi vonangiki Xikwembu, ku tirhisana ka Yehova na yena a ku ri ka ntiyiso laha a endleke onge hi loko a vone ‘Loyi a nga voniwiki.’ (Eksoda 33:20) Xana vuxaka bya wena na Yehova byi tiyile?—Psalma 37:5; Swivuriso 16:3.
21. Malunghana ni ku suka ka Israyele aEgipta, ku humelele yini “hi ku pfumela?”
21 Emahlweninyana ka ku va Israyele a suka aEgipta, “Hi ku pfumela, [Muxe] ú lunghisile Paseka, a xuva timbanti hi ngati leswaku Muherisi wa mativula a nga khumbi mativula ya Vaisrayele.” Ina, a swi lava ripfumelo ku endla Paseka hi ntshembo wa leswaku mativula ya Israyele a ya ta tsetseleriwa loko lawaya ya Vaegipta ya fa, kutani ripfumelo leri ri hakeriwile. (Eksoda 12:1-39) Nakambe “hi ku pfumela [vanhu va Israyele] va perile Lwandle lero Tshwuka wonge hi loko ku ri laha ku omeke. Kambe loko Vaegipta va ringetile ku endla sweswo, va dyiwile hi mati.” Mawaku muntshunxi loyi a hlamarisaka loyi Xikwembu xi tikombeke xi ri yena! Kutani hikwalaho ka ku ntshunxiwa loku, Vaisrayele va ‘sungule ku chava Yehova, ivi va pfumela eka Yehova ni le ka Muxe, nandza wa yena.’—Eksoda 14:21-31.
22. Mayelana ni ripfumelo, i swivutiso swihi swi faneleke ku xiyiwa?
22 Ripfumelo ra Muxe ni ra vapatriarka hakunene i xikombiso eka Timbhoni ta Yehova namuntlha. Kambe xana ku humelele yini loko Xikwembu xi tirhisane ku ya emahlweni ni vatukulu va Abrahama tanihi tiko leri hleriweke hi ndlela ya le tilweni? Hi nga dyondza yini eka swiendlo leswi yaka emahlweni swa ripfumelo eminkarhini ya khale?
U Nga Hlamula Njhani?
◻ Ripfumelo i yini?
◻ Xikombiso xa Enok xi hi dyondzisa yini hi ripfumelo?
◻ Xana vapatriarka lava chavaka Xikwembu va kombe leswaku ripfumelo ri katsa ku tshemba loku heleleke eka switshembiso swa Yehova hi ndlela yihi?
◻ I xiendlo xihi xa Abrahama xi kombaka leswaku ku yingisa loku nga kanakanisiki eka Xikwembu i mhaka ya nkoka ya ripfumelo?
◻ I swiendlo swihi swa Muxe leswi kombaka leswaku ripfumelo ri vula ku rhangisa Yehova ni vanhu Vakwe emahlweni ka nchumu wihi na wihi lowu misava yi wu nyikelaka?