Ndlela Ya Vutomi Leyi Nga Ni Xikongomelo

HI KU VULA KA MELVA A. WIELAND

Hi March 1940, tin’hwetinyana endzhaku ka loko ndzi khuvuriwile, ndzisana ya mina ya xisati Phyllis yi tile eka mina ivi yi vutisa: “Hikwalaho ka yini u nga ngheneli vuphayona?” Ndzi vutisile: “Vuphayona? U vula ku chumayela masiku hinkwawo?”

NDZI anakanyile, ‘Xana ndzi nga swi kotisa ku yini ku va phayona kasi ndzi ni vutivi byitsongo hi Bibele, naswona ndzi ni mali yitsongo swinene ebankini?’ Hambi swi ri tano xivutiso xa Phyllis xi ndzi karhatile. Nakambe ndzi khongerile ha swona minkarhi yo tala.

Eku heteleleni ndzi anakanyile, ‘Ha yini ndzi nga xi tshembi Xikwembu loko xi tshembisa ku hi khathalela loko hi rhangisa Mfumo wa xona emahlweni?’ (Matewu 6:33) Kutani hi June 1940, ndzi yise xiviko xa leswaku ndzi lava ku tshika ntirho wa mina wa ku rhunga swiambalo. Kutani ndzi tsalele hofisi ya rhavi ra Sosayiti ya Watch Tower ya le Australia, ndzi kombela xiavelo xa vuphayona.

Xiavelo Xa Mina Xa Vutomi Hinkwabyo

Endzhaku ka mavhiki yo hlayanyana, ndzi kume nhlamulo, yi ndzi tivisa leswaku ndzi ta kuma xiavelo xa mina endzhaku ka loko ndzi ye entsombanweni lowu a wu ta khomeriwa etimbaleni ta yindlu-nkulu ya Timbhoni ta Yehovha eStrathfield, ximutana lexi nga kusuhi ni doroba-nkulu ra Australia, leri vuriwaka Sydney. Nimixo endzhaku ka ntsombano, ndzi ye ehofisini ku ya kuma xiavelo xa mina.

Munhu loyi a a ri ehofisini u hlamuserile: “Hi khomekile swinene evuhlantswelweni sweswi. Xana u nga swi kota ku tshama u hi pfuna mavhiki ma nga ri mangani?” A ku ri August 1940—naswona ndza ha tirha evuhlantswelweni! Hi nkarhi wolowo a ku ri ni swirho swa 35 ntsena endyangwini wa yindlu-nkulu; sweswi ku na 276.

Kambe u nga tivutisa leswaku hikwalaho ka yini ndzi teka ku tirha evuhlantswelweni ku ri “ndlela ya vutomi leyi nga ni xikongomelo,” ngopfu-ngopfu leswi lowu ku veke ntirho wa mina ku ringana malembe ya 50. Ndzi nga si ya emahlweni, u nge ndzi hlamusela hi ta tipakani ta mina to sungula.

Mintlangu Yi Va Ndlela Ya Vutomi

Ndzi velekiwe eMelbourne hi January 1, 1914, ndzi mativula eka vana va ntlhanu. A hi ri ni vatswari va rirhandzu lava a va hanya hi minsinya ya milawu leyi tlakukeke ni ku laya loko swi fanerile. Naswona a hi ri ni leswi nga vuriwaka ku kuriseriwa evukhongerini hi ndlela leyi nga tiyangiki, hikuva vatswari va hina a va nga ngheni kereke. Hambi swi ri tano, va sindzisile leswaku hina vana hi nghena titlilasi ta xikolo xa Sonto xa Kereke ya Nghilandi.

Loko ndzi tshike xikolo hi 1928 ivi ndzi sungula ku tirha tanihi murhungi, ndzi bohe ku heta nkarhi wa mina wo tala wa ku wisa ndzi tlanga mintlangu, ndzi tshemba leswaku leswi a swi ta ndzi pfuna ku herisa tingana ta mina. Ndzi nghenele ntlawa wa vatlangi va thenisi ndzi tlanga nkarhi hinkwawo. Hi xixika a ndzi tlanga ntlangu wa basikiti-bolo ni besibolo, naswona hi ximumu a ndzi tlanga ntlangu wa vavasati wa khirikete. Ntlangu lowu wa khirikete ndzi wu rhandze swinene, naswona ndzi ringete hi matimba ku kurisa vutshila bya mina tanihi mugaji wa xihatla leswaku ndzi faneleka eka mphikizano wa mintlawa ya matiko yo hambana-hambana.

Xikongomelo Lexi Hambaneke Ni Mintlangu

Evutsongwanini bya mina ndzi karhatiwe hi dyondzo ya leswaku Xikwembu xa rirhandzu xi ni ndhawu leyi vuriwaka tihele laha lava endleke leswo biha a va ta xanisiwa kona hi laha ku nga heriki. Eka mina leswi a swi nga twali. Hikwalaho anakanya ntsako wa mina loko hi xitshuketa ndzi dyondze nhlamuselo ya ntiyiso ya “tihele” eBibeleni. Leswi swi humelele hi ndlela leyi:

Ndzisana ya mina Phyllis, loyi a nga ntsongo eka mina hi ntlhanu wa malembe, na yena a a tsakela ku tlanga mintlangu, naswona a hi ri eka ntlawa lowu fanaka wa khirikete ya vavasati. Hi 1936 mutlangi-kulorhi u tivise Phyllis eka jaha leri a ri vuriwa Jim, leri a ri tiveka hi ku hisekela vukhongeri swinene. Hi ku hatlisa Jim u sungule ku vulavula na Phyllis hi tidyondzo ta Bibele. U sungule ku tsakela. A a ndzi byela a ku: “Swa landzeleleka naswona swa twisiseka swinene.”

Enkarhini lowu mina na Phyllis a hi etlela ekamareni rin’we ekaya, kutani u ringete ku pfuxa ku tsakela eka mina hi ta leswi Jim a a n’wi byela swona hi ta Mfumo wa Xikwembu. U ndzi byerile a nyanyukile: “Wu ta endla leswi tihulumendhe ta vanhu ti nga tsandzeka ku swi endla.” Hambi swi ri tano, ndzi n’wi kanetile, ndzi vula leswaku lebyi ko va vukhongeri byin’wana lebyi byi lavaka ku hi pfilunganya ni leswaku a ku ri hava ni un’we loyi a a tiva hi ta vumundzuku. Kambe Phyllis a a tiyimiserile, kutani a a siya tibuku etindhawini tin’wana ekamareni, a ehleketa leswaku ndzi ta ti hlaya.

Ndzi tivutisile leswaku hikokwalaho ka yini Phyllis a a byi hisekela swinene vupfumeri lebyintshwa, kutani siku rin’wana ndzi teke xibukwana. A xi ri ni vito leri kokaka nyingiso leri nge Hereafter. Ndzi ‘sungule ku lava ku tiva’ loko ndzi pfula-pfule maphepha ya xona ivi ndzi vona rito “tihele.” Lexi ndzi hlamariseke, ndzi dyondze leswaku rito ra Bibele leri nge “tihele” kahle-kahle ri vula sirha leri tolovelekeke ra vanhu ni leswaku vanhu lavanene ni lavo biha va ya kona. Ndzi tlhele ndzi dyondza leswaku tihele a hi ndhawu ya ku xanisa; vafi a va tivi nchumu naswona a va twi nchumu.—Eklesiasta 9:5, 10; Pisalema 146:3, 4.

Leswi a swi twala eka mina, ngopfu-ngopfu loko xibukwana xi hlamusele leswaku Xikwembu xa matimba lexi nga ni rirhandzu xi tshembise ku vuyisa vafi hi singita leri vuriwaka ku pfuxiwa ka vafi. (Yohane 5:28, 29) Se a ndzi lava ni ku kumisisa swo tala swa leswi Jim a a swi hlamusela Phyllis. Ndzi kume King James Version leyitsongo leyi tata wa mina a ndzi nyikeke yona loko ndza ha ri ntsongo kutani ndzi languta matsalwa lama xaxametiweke exibukwanini. Leswi swi tiyise leswi vuriweke hi tihele ni xiyimo xa vafi.

Xin’wana lexi ndzi hlamariseke swinene a ku ri ku dyondza leswaku Xikwembu xi ni vito, Yehovha. (Pisalema 83:18) Ndzi tlhele ndzi vona ni leswaku Xikwembu a xi ri ni xikongomelo, kumbe xivangelo, eka hikwaswo leswi xi nga swi endla kumbe leswi xi nga swi pfumelela ku humelela. Leswi swi ndzi vangele ku tivutisa, ‘Kahle-kahle xikongomelo xa mina hi xihi evuton’wini?’ Ku sukela kwalaho ndzi sungule ku tivutisa loko swi ta ndzi pfuna hakunene ku teka mintlangu yi ri ya nkoka swinene—lerova ndzi honisa leswin’wana hinkwaswo evuton’wini.

Ku Tirhisa Swiboho Leswi Endliweke

Jim na Phyllis a va swi tivanga hi ku helela leswaku langutelo ra mina hi vutomi ri cincile, kambe va swi vonile loko ndyangu wa ka hina wu rhambiwile eka xinkhubyana xa vunghana. Emasikwini wolawo, loko ku ri ni xiendlakalo xo fana ni lexi, hinkwavo lava nga kona a va yima hi milenge ivi ku endliwa xirhambo xo nwa byala byo dzunisa Hosi ya le Nghilandi, kutani hikwavo va tlakusela tinghilazi ta vona ehenhla, va nwa. Hambi swi ri tano, ndzi bohe ku sala ndzi tshamile na Jim na Phyllis. Va hlamarile loko va ndzi vona ndzi tama ndza ha tshamile! Kavula, lexi a ku nga ri xikombiso xa ku va delela, kambe tanihi Vakreste, hi vone leswaku hi fanele ku va ni vukala-tlhelo ni leswaku a hi fanelanga ku katseka eka swinkhubyana swo tano swa vutiko.—Yohane 17:16.

Hambi swi ri tano, vatswari va mina ni hinkwavo endyangwini a va karhatekile. Va vule leswaku a hi tshembeki kumbe ha penga—kumbe ha swimbirhi! Kutani, loko mina na Phyllis hi ri exinkhubyanini xa lembe na lembe xo nyikela masagwadi eka ntlawa wa vavasati lava tlangaka khirikete, swilo leswi fanaka swi humelerile hi nkarhi wa xinkhubyana xa vutiko. Vuyelo bya kona hi leswaku ha vumbirhi hi humile entlaweni. Leswi a swi nonon’hwanga hi ndlela leyi a ndzi ehleketa leswaku swi ta va ha yona, hikuva ndzi sungule ku xiya leswaku a ndzi fanele ku tinyiketela ni ku yingisa Kreste Yesu ntsena, Hosi eMfun’weni wa Xikwembu wa le tilweni.

Kutani Phyllis u hlamusele leswaku ndzi fanele ku va kona eminhlanganweni ya Timbhoni ta Yehovha nkarhi na nkarhi leswaku ndzi ta aka ripfumelo ra mina hi vutivi byo tala bya Bibele. Hi nkarhi wolowo a ku ri ni vandlha rin’we ntsena eMelbourne, kutani ndzi sungule ku va kona eminhlanganweni Sonto yin’wana ni yin’wana ni ndzhenga. Hi ku hatlisa ndzi khorwisekile leswaku leyi a ku ri nhlengeletano ya ntiyiso ya Xikwembu ya laha misaveni.

Swi nga siya ekule ndzi rhambiwile ku hlanganyela entirhweni wa vandlha wa ku chumayela hi yindlu na yindlu. Eku sunguleni a ndzi kanakana, kambe hi Sonto yin’wana ni mixo ndzi bohe ku ya vona ntsena leswaku swi endlisiwa ku yini. A ndzi tsake ngopfu loko ndzi averiwe ku famba ni Mbhoni leyi nga ni ntokoto leyi vulavuleke hi ku tiyiseka eka yindlu yo sungula naswona yi kume nhlamulo leyi tsakisaka eka n’wini wa yindlu. Ndzi ehleketile, ‘Kahle-kahle a swi nga nonon’hwi ngopfu, kambe ndzi fanele ku titoloveta swinene leswaku ndzi endlisa sweswo.’ Kutani anakanya ku hlamala ka mina loko, endzhaku ka yindlu yoleyo yo sungula, Mbhoni yi te eka mina, “Se u nga swi kota ku chumayela hi wexe.”

“Hi ndzexe?” ndzi vutisile hi ku hlamala! “Sweswo wo tlanga! Xana ndzi ta vula yini loko un’wana a ndzi vutisa xivutiso ivi ndzi nga yi tivi nhlamulo ya kona?” Kambe munghana wa mina u sindzisile. Kutani endzhakunyana hi ku rhurhumela ndzi fambile ndzi ri ndzexe, loko yena a ya emahlweni a vula vumbhoni eka vanhu hi tlhelo lerin’wana ra xitarata. Ndzi humelerile hi ndlela yo karhi mixo wolowo wo sungula.

Ku sukela kwalaho ndzi sungule ku hlanganyela entirhweni wo chumayela Sonto yin’wana ni yin’wana ni mixo. Loko munhu loyi ndzi n’wi endzeleke a ndzi vutisa xivutiso lexi ndzi hlulekaka ku xi hlamula, a ndzi ku, “Ndzi ta kambisisa mhaka yoleyo ivi ndzi tlhela ndzi vuya ndzi ta ku vona.” Lexi tsakisaka, Yehovha a a ndzi nyika matimba nkarhi na nkarhi ni xivindzi xo ya emahlweni ni xikongomelo xa mina lexintshwa evuton’wini. Ndzi tinyiketerile eka yena, naswona hi October 1939, ndzi khuvuriwile edan’wini ro hlambela edorobeni ra Melbourne. Endzhakunyana ka kwalaho Phyllis, loyi hi nkarhi wolowo a a tekanile na Jim, u ndzi vutisile leswaku hikwalaho ka yini ndzi nga teki vuphayona.

Ku Tirha eRhavini

Hi January 1941, hi ku hatlisa endzhaku ka loko ndzi sungule ku tirha eBethele, vito leri hi ri tirhisaka ku vula hofisi ya rhavi, ku ve ni ku yirisiwa ka ntirho wa Timbhoni ta Yehovha eAustralia. Endzhakunyana masocha ma teke Kaya ra hina ra Bethele eStrathfield, naswona ndzi rhumeriwe epurasini ra Sosayiti eIngleburn, kwalomu ka tikhilomitara ta 48 ehandle ka doroba. Hi June 1943 tihuvo ti suse swihehlo hinkwaswo eka Sosayiti ya Watch Tower ivi ti herisa ku yirisiwa. Eku heleni ka lembe rero, 25 wa hina hi vitaniwile nakambe eBethele ya le Strathfield. Kona ndzi ye emahlweni ndzi tirha evuhlantswelweni, xikan’we ni ku pfuna eka mintirho yin’wana erhavini.

Malembe ya khume lawa ya landzeleke ya vonake ya hundza hi ku hatlisa. Kutani hi 1956, ndzi tekane ni mutirhi-kulorhi wa le Bethele, Ted Wieland. Ted a a ri wanuna wo rhula ngopfu ni wo lehisa mbilu, naswona a hi tsake ngopfu loko hi kuma mpfumelelo wo ya emahlweni hi tshama eBethele tanihi nuna na nsati. Havumbirhi hi tlangele ndlela ya hina ya vutomi leyi nga ni xikongomelo, hi tsakela nkateko wo tirha erhavini ra Australia. Kavula, ku engetela entirhweni wa hina wa Bethele, hi ve ni ntsako wo tirha swin’we ku pfuna van’wana leswaku va va vadyondzisiwa va Kreste. Hi xikombiso, u nga hlaya hi ta ndyangu wa ka Weekes enkandziyisweni wa Awake! ya October 22, 1993.

Ku andza loku nonokaka ka ku chumayela hi ta Mfumo ku lave leswaku ku engeteriwa vanhu va 10 kumbe 12 eka nhlayo ya hina ya vatirhi emalembeni ya mina yo sungula ya 30 eBethele. Kambe xiyimo xi cince hi ku hatlisa hi va-1970 loko hi sungule ku kandziyisa timagazini ta Xihondzo xo Rindza ni Xalamuka! erhavini leri. Ku akiwa ka fektri leyintshwa ku sungule hi January 1972. Hi ku hatlisa ku fike muchini lowu tikaka 40 wa tithani wu huma eJapani, naswona hi 1973 a hi kandziyisa kwalomu ka 700 000 wa timagazini hi n’hweti. Ndyangu wa hina wa Bethele se a wu sungule ku kula hakunene.

Nakambe malembe ya va-1970 ma ve nkarhi wa ku xaniseka ka mina. Xo sungula, nuna wa mina la rhandzekaka, Ted, u file hi 1975 a ri ni malembe ya 80. Kutani, ku nga si hela ni lembe endzhakunyana, tata wa mina loyi a dyuhaleke na yena u etlele vurhongo bya rifu. Ndzi kume nchavelelo lowukulu eka Yehovha ni Rito ra yena, Bibele, ni le ka vamakwerhu va moya va xinuna ni va xisati. Nakambe xin’wana lexi ndzi pfuneke i ku ya emahlweni ndzi khomekile entirhweni wa mina wa xikongomelo eBethele enkarhini lowu wa gome swinene evuton’wini bya mina.

Hambi swi ri tano, vutomi bya ha ya emahlweni, nakambe sweswi ndzi tlhele ndzi sungula ku eneriseka ni ku va ni mikateko, tanihi noni. Hi 1978, ndzi ve kona entsombanweni eLondon, eNghilandi, naswona endzhakunyana ndzi endzele yindlu-nkulu ya misava hinkwayo ya Sosayiti ya Watch Tower eBrooklyn, New York. Ku vona madzana ya vamakwerhu va xinuna ni va xisati va tirha hi ntsako kwalaho eBethele ya le Brooklyn swi hambete swi va xikhutazo eka mina ku fikela namuntlha.

Loko malembe ya va-1970 ma ya eku heleni, hi kume leswaku a ku kunguhatiwe ku engeteleriwa kun’wana ka muako wa Bethele ya le Australia. Hambi swi ri tano, ku engeteriwa a ku nga ta endliwa eStrathfield laha a hi saleriwe hi ndhawu yitsongo. Ematshan’wini ya sweswo, muako lowukulu lowuntshwa a wu ta akeriwa endhawini ya hina eIngleburn, laha ndzi tirheke kona hi nkarhi wa ku yirisiwa eku sunguleni ka va-1940.

Ku Hambeta Ni Ndlela Ya Vutomi Leyi Nga Ni Xikongomelo

Vona ntsako lowu a wu ri kona hi January 1982 loko hi rhurhela emuakweni wa hina lowuntshwa! I ntiyiso, eku sunguleni a ku ri ni ku tsananyana loko hi sukela ndhawu leyi hi yi toloveleke, kambe hi ku hatlisa hi tsakisiwe hi kaya ra hina lerintshwa ra makamara ya 73 yo etlela lama xongeke. Sweswi, ematshan’weni yo languta makhumbi ya switina ni switarata swa le dorobeni, hi vona masimu ya rihlaza ni mirhi, tihomu emadyelweni ya tona kun’we ni ku tlhava ni ku pela ka dyambu loku tsakisaka—ku nga mbangu lowu tsakisaka.

Hi March 19, 1983, edyambyini leri xeke kahle ra xixikana hi nyiketele muako lowuntshwa hi ntsako. Lloyd Barry wa Huvo leyi Fumaka ya Timbhoni ta Yehovha u nyikele nkulumo yo nyiketela muako lowuntshwa leyi khutazaka. Ndzi swi tlangerile swinene ku va kona ka yena ni nsati wakwe enongonokweni wa ku nyiketela, tanihi leswi ndzi tirheke na vona eBethele ya le Strathfield loko hinkwerhu ka hina ha ha ri vatsongo swinene.

Ku andza loku yaka emahlweni entirhweni wo chumayela hi Mfumo ku endle leswaku ku va ni xilaveko xo ndlandlamuxa miako ya hina laha Ingleburn. Hi 1987 hofisi yi kurisiwile. Kutani hi November 25, 1989, muako lowuntshwa wa swithezi swa ntlhanu wo tshama eka wona ni fektri leyintshwa ya swithezi swinharhu leswi engeteriweke swi nyiketeriwile. Vona ndlela leyi hi andzeke ha yona—ku suka eka nhlayo ya le hansi ka 4 000 wa vatirheli eAustralia loko ndza ha sungula vutirheli bya mina, ku ya kwalomu ka 59 000!

Sweswinyana rhavi ra Australia ri endliwe yin’wana ya Tihofisi tinharhu ta Sosayiti ta Vunjhiniyara ta Xifundzha, kun’we na Japani na Jarimani. Leswi swi endle leswaku swi fanela ku engetela muako wa Bethele nakambe. Muako wun’wana wa tihofisi wa swithezi swinharhu sweswi wu herile, naswona ntirho wu le kusuhi ni ku hela eka muako wo tshama wa swithezi swa ntlhanu, lowu nga ta va ni makamara lama engetelekeke ya 80 lama nga ta rhurhela ndyangu wa hina lowu tshamelaka ku kula.

Evuhlantswelweni hi ni vatirhi lava hlangavetanaka ni ntirho wa kona, kambe hakanyingi ndzi tsundzuka siku leriya ra August 1940 loko ndzi rhamberiwe ku ta pfuna mavhiki mambirhi eka ndzawulo leyi. Ndza tlangela swonghasi leswi mavhiki wolawo mambirhi ma andzeke ma tlula 50 wa malembe, ni leswi Yehovha Xikwembu a kongomiseke mikondzo ya mina endleleni yo tano ya vutomi lebyi nga ni xikongomelo.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 21]

Loko ndzi ri ni malembe ya 25 hi vukhale

[Xifaniso lexi nga eka tluka 23]

Siku ra hina ra nkhuvo wa vukati hi 1956

[Swifaniso leswi nga eka tluka 24]

Hi 1938 mina na ndzisana ya mina ya xisati a hi hisekela ngopfu mintlangu, kambe sweswi vutomi bya mina hi lebyi tswalaka mihandzu swinene