Swivutiso Swa Vahlayi
Xana Yesu sweswi wa wu tiva nkarhi lowu Armagedoni yi nga ta fika ha wona?
Swi vonaka swi fanerile ku pfumela leswaku wa wu tiva.
Van’wana va nga ha hlamala leswaku ha yini ku vutisiwa xivutiso lexi. Kumbexana swi vangiwa hi nhlamuselo ya Yesu leyi kumekaka eka Matewu 24:36: “Loko ri ri siku ra kona ni nkarhi wa kona, a ku na loyi a swi tivaka, hambi ti ri tintsumi ta le matilweni, hambi a ri N’wana; swi tiviwa hi Tatana ntsena.” Xiya xiga lexi nge “hambi a ri N’wana.”
Ndzimana leyi i xiphemu xa nhlamulo ya Yesu ya xivutiso xa vaapostola lexi nge: “Xana timhaka leti ti ta humelela rini xana? Xana xikombiso xa ku vuya ka wena ni xa ku hela ka [minkarhi] xi ta va xihi ke?” (Matewu 24:3) Eka vuprofeta bya yena lebyi sweswi byi tivekaka lebyi vulavulaka hi swiendlakalo leswi endlaka “xikombiso,” u vhumbe tinyimpi, ku pfumaleka ka swakudya, ku tsekatseka ka misava, ku xanisiwa ka Vakreste va ntiyiso ni swilo swin’wana emisaveni leswi a swi ta kombisa vukona bya yena. Hi ku vona xikombiso lexi valandzeri va yena a va ta xiya leswaku makumu a ma ri ekusuhi. U kombise ku tshinela loku ka makumu ni murhi wa nkuwa lowu sungulaka ku hluka, leswi kombisaka leswaku ximumu xi tshinele. U engeterile: “Hi mukhuva wolowo, loko mi vona swilo sweswo hinkwaswo, tivani leswaku nkarhi wu le kusuhi, wu le nyangweni.”—Matewu 24:33.
Kambe Yesu a nga swi vulanga hi ku kongoma leswaku makumu ma ta fika rini. Ematshan’weni ya sweswo, u vule leswi hi swi hlayaka eka Matewu 24:36. Sweswo hi leswi Bibele—Mahungu Lamanene yi hlayekisaka xiswona, ni leswi Tibibele tin’wana to tala ta manguva lawa ti hlayekisaka xiswona. Kambe, vuhundzuluxeri byin’wana bya khale a byi na wona marito lama nge “hambi a ri N’wana.”
Hi xikombiso, Douay Version ya Khatoliki yi hlayekisa xileswi: “Kambe malunghana ni siku rero ni nkarhi a ku na munhu la swi tivaka, hambi ku ri tintsumi ta le tilweni, kambe ri tiviwa hi Tatana ntsena.” King James Version yi hlayeka hilaha ku fanaka. Ha yini xiga lexi nge “hambi a ri N’wana” xi susiwile, hambileswi xi kumekaka eka Marka 13:32? Hikuva khale eku sunguleni ka lembe-xidzana ra vu-17 loko ku tsariwa vuhundzuluxeri byebyo byimbirhi, matsalwa lawa vahundzuluxeri a va hundzuluxela ku sukela eka wona a ma nga ri na yona nhlamuselo leyi. Kambe, hi nkarhi wolowo, matsalwa yo tala ya khale ya Xigriki ma tshuburiwile. Wona, lawa a ma ri ekusuhi swinene ni nkarhi wa tsalwa ro sungula ra Matewu, ma na xona xiga lexi nge “hambi a ri N’wana” lexi nga eka Matewu 24:36.
Lexi tsakisaka, Jerusalem Bible ya Khatoliki yi na xona xiga lexi, lexi nga ni nhlamuselo ya le hansi leyi vulaka leswaku Vulgate ya Xilatini yi xi susile xiga lexi “kumbexana hikwalaho ka swivangelo swa ntivo-vukwembu.” Phela, swi tano! Vahundzuluxeri kumbe lava kopeke tsalwa leri lava pfumeleke eka Vunharhu-unwe va nga ha va va susumeteleke ku susa xiga lexi lexi kombiseke leswaku Yesu a nga ri na byona vutivi lebyi Tatana a ri na byona. Xana swi tisa ku yini leswaku Yesu a nga yi tivi mhaka yo karhi loko havambirhi yena na Tata wakwe va ri xiphemu xa Xikwembu xa vunharhu-un’we?
Hi ku fanana, buku leyi nge A Textual Commentary on the Greek New Testament, ya B. M. Metzger, yi ri: “Marito lama nge ‘hambi a ri N’wana’ a ma kumeki eka vunyingi bya [matsalwa] lama nyikelaka vumbhoni bya Matewu, ku katsa na tsalwa leri humesiweke endzhaku ra Byzantine. Hi tlhelo lerin’wana, vavulavuleri lavanene va matsalwa ya le Alexandria, ya le Vupela-dyambu ni ya le Khezariya va xi nghenisile xiga lexi. Ku susiwa ka marito lawa hikwalaho ka xiphiqo xa dyondzo ya ntivo-vukwembu lexi ma xi vangaka swi twisiseka ngopfu ku tlula ku vula leswaku marito lawa ma kumeka ni le ka” Marka 13:32.—Xiitaliki i xerhu.
“Vavulavuleri [volavo] lavanene” va matsalwa yo sungula va seketela ku hlayiwa loku nyikelaka ntlhandlamano lowu twisisekaka wa mhaka leyi. Tintsumi a ti nga wu tivi nkarhi wa ku fika ka makumu; hambi a ri N’wana; kambe wu tiviwa hi Tatana ntsena. Naswona leswi swi fambisana kahle ni marito ya Yesu lama kumekaka eka Matewu 20:23, laha a vulaka leswaku a nga na wona matimba yo nyika swivandla swa le henhla eMfun’weni, kambe i Tatana la swi endlaka.
Hikwalaho, marito ya Yesu hi woxe ma kombisa leswaku loko a ha ri emisaveni a nga ri tivi siku ra ‘ku hela ka misava.’ Xana a nga se ri tiva ni sweswi?
Nhlavutelo 6:2 yi hlamusela Yesu a gade hanci yo basa a ri karhi a huma “kukota nhenha leyi yaka eku hluleni.” Endzhaku ku humelela vagadi va tihanci leti fanekiselaka nyimpi, tindlala ni mintungu, yo tanihi leyi hi yi voneke ku sukela eka Nyimpi yo Sungula ya Misava leyi sunguleke hi 1914. Timbhoni ta Yehovha ti pfumela leswaku hi 1914, Yesu u vekiwile exiluvelweni tanihi Hosi ya Mfumo wa Xikwembu wa le tilweni, hi yena loyi a nga ta rhangela enyimpini leyi taka yo herisa vubihi emisaveni. (Nhlavutelo 6:3-8; 19:11-16) Leswi Yesu sweswi a nyikiweke matimba tanihi loyi a nga ta hlula evitweni ra Xikwembu, swi vonaka swi twala ku vula leswaku Tata wakwe u n’wi byerile nkarhi lowu makumu ma nga ta ta ha wona, loko a ta “hetisa ku hlula ka yena.”—NW.
Hina lava nga emisaveni a hi si byeriwa siku lero, hikwalaho marito ya Yesu ma ha tirha eka hina: “Tlharihani mi hiteka, hikuva a mi tivi leswaku nkarhi wu ta va rini. . . . Leswi ndzi mi byelaka swona, ndzi byela hinkwavo, ndzi ri: Hitekani!”—Marka 13:33-37.