Ku Byala Ni Ku Cheleta—Magoza Yo Endla Vadyondzisiwa
1 “Mina ndzi byarile, Apolosi ú cheletile; kambe Xikwembu hi xona xi miriseke.” (1 Vakor. 3:6) Xisweswo muapostola Pawulo u kombise magoza manharhu ya xisekelo eka goza ro endla vadyondzisiwa va Kriste. Magoza mambirhi yo sungula, ku byala ni ku cheleta, ma katsa lunghelo ni vutihlamuleri bya malandza lama tinyiketeleke, lama khuvuriweke ya Xikwembu.
2 Leswi swi lava ku chumayela erivaleni na hi yindlu na yindlu, hi xitshuketa na hi tindlela tin’wana. Nakambe swi katsa ku dyondzisa vanhu nkarhi na nkarhi, ku xiya swilo hinkwaswo leswi Yesu a swi leriseke. (Mat. 28:19, 20) Goza leri ro hetelela ri nga endliwa ntsena hi ku endla maendzo yo vuyela eka lava va kombisaka ku tsakela, hi va nghenisa eka mabulo ya Bibele ni ku fambisa tidyondzo ta Bibele na vona. Xana u tikombisa u ri mutirhi-kulobye la tshembekeke, la tirhisanaka na Yehova hi ku byala timbewu ta ntiyiso ivi a landzela hi ku cheleta ni ku hlakulela loku faneleke?—1 Vakor. 3:9.
XIYA LESWI KOTEKAKA NI XILAVEKO
3 EAfrika Dzonga hi lembe ra ntirho ra 1990, hi hangalase tibuku ni swibukwana swa kwalomu ka 837 000 ni timagazini tin’wana to tlula 5.5 wa timiliyoni! (Le Botswana tibuku ni swibukwana swa 18 148 ni timagazini ta 65-690 swi hangalasiwile; le Lesotho 12 812 na 79 729; le Namibia 29 137 na 83 097; le St. Helena 409 na 11 188 naswona le Swaziland 14 961 na 82 654.) Nakambe hi ve ni vanhu vo tlula 130 000 eXitsundzuxweni, va hundza swinene avhareji ya lembe ya vahuweleri va 46 595. Ku hangalasiwa ka tibuku i xiphemu lexikulu xa xivumbeko xo byala xa ntirho wa hina. Xisweswo eka timbewu ta ntiyiso leti ti byariweke ku na ku koteka lokukulu ko humesa vadyondziswa lavantshwa, kambe tanihi vatirhi-kulorhi va Xikwembu, xana hi titwa hi susumeteleka ku endla maendzo yo vuyela eka vanhu lava, hi hlakulela ntsako wa vona etimhakeni ta Bibele? Vahuweleri va bandlha eAfrika Dzonga sweswi va fikelele avhareji ya tidyondzo ta Bibele ya 0,6. (Le Botswana va fikelela avhareji ya tidyondzo ta Bibele ya 0,8; le Lesotho 1; le Namibia 0,7; le St. Helena 0,5 naswona le Swaziland 0,9.) Ha tshemba leswaku avhareji leyi yi ta engeteleka loko muhuweleri un’wana ni un’wana o byi kambisisa kahle vutihlamuleri bya yena n’wini bya ku nga tshami eka goza ro sungula ro byala timbewu ta ntiyiso, a endla matshalatshala yo fambisa tidyondzo ta le kaya ta Bibele leti endlaka nhluvuko. Hambi leswi van’wana, hikwalaho ka mindzilakano yo hambana-hambana, va nga ta ka va nga swi koti ku fambisa dyondzo yin’we kumbe leti engetelekeke ta le kaya ta Bibele, i swinene leswaku un’wana ni un’wana a pfuxeta swiyimo swa yena swa munhu hi xiyexe.
4 Swa tsakisa ku vona leswi humelelaka etindhawini tin’wana. Mabandlha ma na nsimu leyi humeseka mihandzu naswona ma vika avhareji yo suka eka dyondzo yin’we ku ya eka timbirhi ta Bibele muhuweleri ha un’we. Ku engeteleka ka vadyondzisiwa lavantshwa ku yelana ni nhlayo ya tidyondzo ta Bibele leti fambisiwaka. Leswi swi nga voniwa hi ku pimanisa avhareji ya vahuweleri ni nhlayo ya tidyondzo ta Bibele ematikweni yo hambana-hambana hi laha swi vikiweke ha kona eka 1991 Yearbook.
5 Nsusumeto wa hina wo fambisa tidyondzo ta Bibele wu fanele wu va rirhandzu ra hina hi vanhu lava amukelaka rungula ra Mfumo leri hi ri chumayelaka. Hi fanele hi va ni nkhathalelo wa rirhandzu wo fana ni wa Yehova evanhwini naswona hi tsundzuka leswaku ku ponisiwa ka vona ku yelana ni ku kula emoyeni. (1 Pet. 2:2) Tanihi swimilana swa xiviri leswi lavaka mati leswaku swi kula, vanhu lava kombisaka ku tsakela ko sungula eka rungula ra Mfumo hakanyingi a ve nge sunguli ku va kona minkarhi hinkwayo eminhlanganweni handle ka loko hi tidyondzo ta le kaya ta Bibele, va kongomisiwa nkarhi na nkarhi enhlengeletanweni ya Xikwembu.
6 Ku yingisa ka hina na kona ka katseka. Yesu u vule leswaku lava va nga le tlhelweni ra ntiyiso va yingisela rito ra yena. (Yoh. 18:37) U lerise vadyondzisiwa va yena ku chumayela ni ku dyondzisa naswona u va hlomisele ku hetisisa ntirho wolowo. Hi xikombiso xa yena lexi xiyekaka tanihi mudyondzisi na hi ku karhateka ka yena loku enteke hi vanhu, Yesu u hi andlalele ntila wo wu landzela leswaku hi pfuna van’wana. (Luka 6:40; Yoh. 13:13; 14:12) Matshalatshala ya hina ma nga pfuna ku ponisa hina ni lava hi va dyondzisaka.—1 Tim. 4:16.
MIMPFUNO YO SUNGULA TIDYONDZO TA BIBELE
7 Leswaku a hetisisa ntirho wa yena, munhu wa vutshila u hlawula switirho swo hambana-hambana swi va ekusuhi. Tanihi vadyondzisi, hina hi na tibuku to tala, ku katsa tibroxara ni swiphephana, leswi lunghiseleriweke tanihi switirho swo hi pfuna ku fikelela timbilu ta vanhu lava nga ni masungulo ni malangutelo lama hambaneke.
8 Vahuweleri van’wana va tokote mimbuyelo leyinene hi ku tirhisa swiphephana ni tibroxara ku sungula mabulo ya Bibele. Hi xikombiso, xiphephana lexi nge Vutomi eMisaveni Leyintshwa Ya Ku Rhula xi kombisa kumbe xi tshaha tindzimana to hambana-hambana to tlula 20 ku andlala ntshembo lowu wo tsakisa. Matsalwa lawa ma nga tirhisiwa ku sungula mabulo yo hambana-hambana lama tsakisaka ya Bibele. Tibroxara ta hina, hi ndlela leyi kokaka mahlo ni leyi olovaka, na tona ti nga toloveta vanhu mintiyiso ya xisekelo ya Bibele naswona ti va nyanyulela ku endla nkambisiso lowu engetelekeke.
9 Xana u tiva un’wana la nga ni dyondzo yitsongo kumbe la vavisekeke mahlo? Xana u ringetile ku tirhisa broxara leyi nge Tsakela Vutomi eMisaveni Hi Masiku! Ku simeka bulo ra Bibele leri humelelaka ni munhu wo tano? Broxara leyi nge “Vonani” i xitirho xin’wana lexinene lexi nga ni tindzima to sungula leti hi vutlhari ti nghenisaka n’wini wa muti eku dyondzeni ka switshembiso swa Xikwembu swa nkarhi lowu taka. Naswona buku leyi nge U Nga Hanya Hi Masiku aParadeyisini eMisaveni, leyi humesiweke hi 1982, yi humelerile eku pfuneni ka tiphesente letikulu ta lava tlulaka 1700 000 lava va khuvuriweke ku sukela enkarhini wolowo.
KU VA NI VUTIHLAMULERI EKA LAVA TSAKELAKA
10 U nga ha swi kuma swi pfuna ku languta khadi ra wena ra Rhekhodo ya Muhuweleri wa Bandlha ivi u xiya nhlayo ya tibuku, swibukwana (ku katsa ni tibroxara), ni timagazini leti u ti fambiseke etin’hwetini ta 12 leti hundzeke. Xana ku fambisa koloko a ko helelela kwalaho? Kumbe u ri tlurile goza ro byala? Eka vanhu volavo lava kombiseke ku tsakela lokunene ko teka tibuku tin’wana ta hina, i vangani lava u va endzelaka nakambe nkarhi na nkarhi? Xana u tlhelerile leswaku u vona loko mbewu leyi u yi byaleke yi mirile? Xana u landzelerile u ri ni mati lama lavekaka yo cheleta ivi u khongela eka Yehova leswaku a mirisa?—Ringanisa Mintirho 16:14 na 2 Vatesalonika 3:1.
11 Kumbexana a wu endli maendzo yo vuyela kumbe ku fambisa tidyondzo ta Bibele hikuva u titwa u nga faneleki. Entiyisweni, leswi swi vangiwa hi langutelo ra wena ku nga ri ku pfumala vuswikoti. Yehova a nga rhumi vanhu va yena ku ya endla ntirho handle ko va hlomisa hi laha ku faneleke ni ku va endla va faneleka. Hi Rito ra yena ro kwetsima ni nhlengeletano ya yena, u hi lulamisela “ntirho wun’wana ni wun’wana lowunene.” (2 Tim. 3:16, 17; 2 Vakor. 3:5, 6) Hi moya lowo kwetsima, tluka leri gandlisiweke ni ndzetelo wa nomu ni swikombiso swa le platifomo, hi nga ha vuli swikombiso leswi hanyaka swa malandza lama nga ni vutshila ni lama tinyiketeleke lama lunghekeleke ku hi pfuna, U hi nyika leswi hi swi lavaka. A hi lavi dyondzo leyi tlakukeke ya misava leswaku hi kota ku fambisa tidyondzo ta Bibele. Hi fanele ku amukela dyondzo ya moya leyi tlakukeke leyi nyikiwaka hi nhlengeletano ya Yehova.—Ringanisa Mintirho 4:13.
12 Ku tirhisa ka munhu hi xiyexe ka leswi nyikeriwaka eka Vutirheli Bya Hina Bya Mfumo, Xikolo xa Vutirheli bya le Tilweni, Minhlangano ya Ntirho ni swivandla swin’wana swa ndzetelo i swa nkoka. Muapostola Pawulo u byele Vakriste va Vaheveru hi ku kongoma a ku: “Hikuva hambileswi sweswi a mi fanele ku va vadyondzisi, ma ha lava ku dyondzisiwa nakambe tidyondzo to sungula ta Rito ra Xikwembu, hi munhu un’wana.” (Vahev. 5:12) Munhu la tirhaka entirhweni malembe yo tala u languteriwa ku va a kume vutshila eku tirhiseni ka switirho swa yena. Nhluvuko eku dyondzeni ka ndlela yo yisa mabulo ya Bibele emahlweni wu ta vonaka loko hi kombisa ku tsakela ka xiviri ni ku endla matshalatshala ya xiviri.—Swiv. 12:24; 22:29.
13 Ku tlhelela ni ku ya emahlweni mi bula hi tinhloko-mhaka ta Bibele ni lava tsakelaka rungula ra Mfumo swi lava nkarhi ni matshalatshala. Kambe hi fanele hi tlangela leswaku ku va ka hina entiyisweni i xikombiso xa rirhandzu ni musa lowu nga fanelangiki wa Yehova. Leswi swi kombisiwe hi un’wana loyi hi ku lehisa mbilu a heteke tiawara to tala a hi dyondzisa ntiyiso. Hi ku fanana, rirhandzu ri fanele ri hi susumetela ku xava nkarhi lowu faneleke ni ku wu nyiketela eka ntirho lowu wa nkoka swinene wo endla vadyondzisiwa.—2 Vakor. 5:14, 15; Vaef. 5:15, 16.
14 Mabandlha yo tala ma landzelele xiringanyeto xa Sosayiti xo endla malunghiselelo yo nyikela vumbhoni ni madyambu. Tiawara ta ni madyambunyana hakanyingi i nkarhi lowunene wo endla maendzo yo vuyela eka lava kombiseke ku tsakela. Rhekhodo ya yindlu na yindlu, leyi nyikaka rungula leri kongomeke hi vanhu lava hi nyikeleke vumbhoni eka vona, i ya nkoka ku endla maendzo yo vuyela lama humelelaka ni ku sungula mabulo ya Bibele. U nga veki tirhekhodo to tano ekule ebukwini kumbe eBibeleni ivi u ti rivala. Ku nga tsundzuki ku endla riendzo ro vuyela ku kondza mavhiki endzhakunyana loko u tshuka u ri ekusuhani ni laha munhu loyi a tshamaka kona, swi siya munhu a pfulekele ku endzeriwa hi vayimeri va Sathana, lava tsakelaka ku tsuvula leswi swi nga ha vaka swi byariwile embilwini ya munhu. (Luka 8:12) Xana u ta swi hlula swirimbana swa Sathana hi ku tlhelela hi xihatla? Loko u byi vona vutihlamuleri bya wena naswona u tlangela lunghelo ra wena, u ta tlhelela hi xihatla, loko swi koteka.—1 Vakor. 9:16, 23.
NDLELA YO SUNGULA DYONDZO YA BIBELE
15 Ku sungula dyondzo ya Bibele a swi katsi ndlela yo nonon’hwa, leyi rharhanganeke. Vanhu van’wana va nga ha amukela nyiko ya wena leyi kongomeke hi ku olova yo fambisa dyondzo ya le kaya ya Bibele na vona. Hambi swi ri tano, vahuweleri vo tala va hlawula ku nga boxi dyondzo kambe va kongomisa bulo ra Bibele kwalaho.
16 Ku rhandza vanhu ni ku navela ka xiviri ko va pfuna ka laveka. Ku lunghiselela lokunene, na kona ku fanerile. Leswi swi fanele swi katsa ku pfuxeta tinotsi leti u nga ha vaka u tiendlile hi leswi se u buleke ha swona ni munhu yoloye ivi u kunguhata ku tshinelela loku u nga ta ku endla leswaku u yisa bulo ra Bibele emahlweni. Tsundzuka xikongomelo xa mhaka ya wena. Xana u ta hlawula tindzimana ti nga ri tingani leti engetelekeke eka mhaka leyi ku buriweke ha yona enkarhini lowu hundzeke? Kumbe xana u ta pfula xiphephana kumbe buku leyi munhu a nga na yona ivi u languta tindzimana ti nga ri tingani to sungula na yena? U nga ha hlawula nhloko-mhaka leyi a yi tsakeleke. Xo sungula, teka timinete ta 10 kumbe 15 ntsena. Nkarhi wu nga ha engeteriwa hakatsongo-tsongo, hi ku ya hi mpimo wa ku tsakela, lowu kombisiwaka. Vutlhari bya wena byi fanele byi ku pfuna ku vona ndlela yo ya emahlweni ni nkarhi lowu u faneleke ku wu heta.
17 Swiringanyeto swo tala leswi pfunaka swi nyikeriwile emalembeni yo tala ku pfuna wena leswaku u teka magoza lama humelelaka eku endleni ka vadyondzisiwa. Tanihi xiphemu xa nongonoko, minkandziyiso ya Vutirheli Bya Hina Bya Mfumo ya October na November 1990 a yi ri na swihloko leswi pfunaka leswi nge “Fikelela Timbilu Hi Tidyondzo Ta Bibele Leti Humelelaka” na “Ku Kongomisa Swichudeni Swa Bibele eNhlengeletanweni Ya Yehova.” Vutirheli Bya Hina Bya Mfumo bya February 1987 a byi ri na xihloko lexi nge “Ku Lunghiselela Ni Ku Fambisa Tidyondzo Ta Le Kaya Ta Bibele.” Loko u languta hi xihatla eka Index ehansi ka “Bible Studies” yi ta ku kongomisa eka rungula leri engetelekeke leri pfunaka.
18 Tanihi ndlela yo fambisa dyondzo, nyikela nyingiso eka leswi endliwaka eka Dyondzo ya Buku ya Bandlha. Kavula, edyondzweni ya le kaya ya Bibele, a wu averiwanga mpimo wo karhi wa mhaka leyi faneleke ku hlanganisiwa. Kutani u fanele u hlanganisa mhaka ya wena hi ku ya hi vuswikoti ni swilaveko swa xichudeni. Ku engetela kwalaho, mulanguteri wa ntirho ni vahuweleri van’wana lava nga ni ntokoto ni maphayona va nga swi tsakela swinene ku famba na wena ivi va nyikela swiringanyeto leswi tirhaka eku fambiseni ka tidyondzo ta Bibele leti humelelaka.
19 Hi ku xiya leswaku Yehova u endla xiphemu-nkulu eka matshalatshala ya hina yo pfuna vanhu, hi fanele ku khongelela nhluvuko wa lava tsakelaka lava hi va kumeke ku nga ri ku kuma munhu wo dyondza na yena ntsena. Langutelo ni mintlhaveko ya hina yi fanele yi fana ni ya muapostola Pawulo loko a nyikela vumbhoni eka Hosi Agripa: “Hambiloko nkarhi wu komile, hambi loko wu lehile, ndzi khongela Xikwembu leswaku ku nga vi wena ntsena kambe na hinkwavo lava ndzi yingisaka namuntlha, mi va tanihi mina.” (Mintirho 26:29) Pawulo a a lava leswaku vayingiseri va yena va va vadyondzisiwa va ntiyiso va Kriste, hambi loko swi lave nkarhi wo koma kumbe nkarhi wo leha swinene wa mpfuno wa munhu hi xiyexe.
20 Ku fambisa tidyondzo ta Bibele swi hi pfuna “ku vula Mahungu Lamanene ya tintswalo ta Xikwembu.” (Mintirho 20:24) Tinhlayo letikulu ti nga ha humesiwa emunyameni ti ya eku vonakaleni ni ku huma eka vulawuri bya Sathana ti ya eka Xikwembu. (Mintirho 26:18) Wena, munhu la tinyiketeleke, nandza la khuvuriweke wa Yehova, u fanele u endla xiphemu xa wena hi ku byala timbewu ta ntiyiso kutani u landzelela hi ku cheleta loku lavekaka hi mabulo ya Bibele ni tidyondzo ta le kaya ta nkarhi na nkarhi. Xisweswo u nga kuma ntsako lowukulu hi ku vona vanhu va va vadyondzisiwa ivi va hlanganyela na wena ku pfuna van’wana leswaku va va vadyondzisiwa va Yesu Kriste.