Nyikela Nyingiso Eritweni Ra Vuprofeta
1 “Rito ra vaprofeta, hina hi ri kuma ri tiyile ku tlula ni khale.” (2 Pet. 1:19) Ha yini Petro a vule leswi? Vuprofeta bya Mfumo eMatsalweni ya Xiheveru kun’we ni bya Yesu Kreste byi tiyisiwile, kumbe ku ‘tiyisekisiwa swinene’ hi leswi Petro ni vadyondzisiwa van’wana vambirhi va swi voneke ni ku swi twa exivonweni xa ku hundzuriwa ka xiyimo xa yena emalembeni ya 32 ya le mahlweni. Xivono lexi xa xiviri xi va tiyisise leswaku hakunene Yesu Kreste u ta va ematimbeni ya Mfumo hi ku kwetsima lokukulu ni nseketelo lowukulu wa Tata wa yena. Vakreste va lembe-xidzana ro sungula a va ‘endla kahle hi ku nyikela nyingiso eritweni rolero ra vuprofeta ku fana ni rivoni leri voningaka,’ leswaku timbilu ta vona ti nga vi emunyameni. Ku nyikela nyingiso eritweni leri voningeriwaka ra vuprofeta a ku ta endla leswaku va xalamuka ni ku voningeriwa loko vurhonga byi tshwuka, loko “nyeleti ya mixo,” Kreste, a vekiwa eku kwetsimeni ka Mfumo.—2 Pet. 1:16-19; Mt. 17:1-9.
2 A hi nga ri kona loko Petro a vona xivono xa Yesu xa ku hundzuriwa ka xiyimo loku vangamaka. Kambe, Vakreste va namuntlha lava nyikeleke nyingiso eritweni ra vuprofeta va ve ni lunghelo lerikulu ro vona, ku nga ri ku vona Mfumo wa Kreste ka ha ri emahlweni ntsena, kambe ku vona vumbhoni lebyi hlamarisaka bya leswaku Hosi leyi kwetsimaka ya fuma hakunene! Lembe rin’wana ni rin’wana leri hundzaka ku sukela hi 1914, rito ra vuprofeta ra tiyisisiwa tanihi leswi hi vonaka ku hetiseka ka swiyenge swo hambana-hambana swa “xikombiso” lexi hlamarisaka lexi Yesu a xi nyikeleke xa “vukona” byakwe bya vuhosi. Xiphemu xa nkoka xa xikombiso hi leswaku ku twarisiwa ka hulumendhe ya yena, kumbe Mfumo, ku ta endliwa ematikweni hinkwawo, Hosi yi nga si tisa makumu ya mafambiselo lawa ya swilo. Ehansi ka nkongomiso wa Kreste, ntirho wo chumayela hi Mfumo wa karhi wa endliwa sweswi ematikweni ya 231 hi mpimo lowu nga ringanisiwiki. (Mt. 24:3-14) Ku tlula kwalaho, tanihi leswi nkarhi wa “nhlomulo lowukulu” wu tshinelaka, Hosi leyi nga exiluvelweni a yi ri karhi yi hlengeleta “ntshungu lowukulu” lowu humaka “ematikweni hinkwawo” lowu kombisaka ripfumelo ‘engatini ya Xinyimpfana’ ya nkutsulo.—Nhlav. 7:9, 10, 14.
3 Tanihi leswi “nyeleti ya mixo” yi humeleleke, leswi vulaka leswaku Kreste u fikile ematimbeni ya Mfumo, xana ka ha ri na xivangelo xo nyikela nyingiso eritweni ra vuprofeta? Ina! Yesu Kreste la kwetsimisiweke u nyike muapostola Yohane ntlhandlamano wa swivono leswi endlaka buku ya Nhlavutelo. Tanihi leswi swi veke xikhutazo ni xitsundzuxo eka Vakreste vo sungula, i swa nkoka lowukulu eka lava hanyaka hi “siku ra Hosi,” laha hi tikumaka hi ri kona sweswi. (Nhlav. 1:10) Hi yona mhaka leyi mavandlha ya vanhu va Yehovha sweswi ma hambetaka ma dyondza buku leyi nge Ku Chaputa Ka Nhlavutelo.
4 “Ku katekile munhu loyi a hlayaka mahungu lawa ya vuhlavuteli, ku katekile ni lava va ma yingisaka, ni ku landza leswi tsariweke ebukwini ya kona; hikuva nkarhi wa ku humelela ka swona wu kusuhi.” (Nhlav. 1:3) Leswaku hi ta kuma ntsako, hi fanele ku kuma mongo, ina, ku twisisa ka xiviri, ka swivono leswi swa vuprofeta. Xana leswi swi lava yini? Ku laveka leswaku hi yi engeta leswaku hi ta dzikisa nkoka wa mhaka ya Nhlavutelo etimbilwini ta hina. Muapostola Petro, xirho xa huvo leyi fumaka ya lembe-xidzana ro sungula, u xiye xilaveko xo engeta mintiyiso ya xisekelo leswaku a “pfuxa” vamakwavo emoyeni. (2 Pet. 1:12, 13) “Nandza la tshembekaka, wo tlhariha” wa siku ra namuntlha hi ku fanana u hi pfuna leswaku hi hlayisa ku tlangela ka hina ku ri lokunene hi ku yisa nyingiso wa hina eritweni ra vuprofeta hi ku phindha-phindha.—Mt. 24:45-47.
5 Ndlela Yo Nyikela Nyingiso: Xana rito ra vuprofeta leri nga eka Nhlavutelo ri lava nyingiso wa muxaka muni? Muapostola Pawulo u hi tsundzuxa leswaku Xikwembu a xi vulavulanga ni Vakreste hi ku tirhisa tintsumi kumbe vaprofeta hi laha a xi vulavula ha kona hi malandza ya xona ya le mahlweni ka Vukreste. Ematshan’weni ya sweswo, Yehovha u vulavurisane na hina hi ku tirhisa N’wana wa yena la rhandzekaka, loyi a n’wi vekeke ku va “mudyandzhaka wa swilo hinkwaswo.” (Hev. 1:1, 2) “Hikokwalaho, hi fanele ku hlayisa swinene timhaka leti hi ti tweke, leswaku hi ta ka hi nga hambuki endleleni ya tona.” (Hev. 2:1) Ina, hi fanele ku nyikela nyingiso eRitweni ra Xikwembu naswona ngopfu-ngopfu eritweni ra vuprofeta leri taka ha Yesu Kreste. Xana hi nga wu nyikela njhani nyingiso wo hlawuleka edyondzweni ya hina ya Nhlavutelo?
6 Xo sungula, i swa nkoka leswaku hi va kona vhiki rin’wana ni rin’wana eDyondzweni ya Buku ya Vandlha. Kavula, vo tala va hina hi ta va hi yi dyondza ra vunharhu buku leyi nge Ku Chaputa Ka Nhlavutelo. Xisweswo, van’wana va nga ha swi tekela ehansi ku va kona edyondzweni ya buku, va ehleketa leswaku hambi loko va xwa eminhlanganweni, ana se va ri toloverile rungula ra kona. Hambi swi ri tano, lembe rin’wana ni rin’wana leri hundzaka, rungula leri ra vuprofeta ri va ra nkoka swinene ni ku va enkarhini ku tlula leswi a ri ri xiswona hi 1989 loko hi dyondza buku leyi nge Ku Chaputa Ka Nhlavutelo ro sungula. Hinkwerhu ka hina hi fanele ku xalamukela swiendlakalo swa namuntlha leswi yaka emahlweni hi xihatla, leswi hetisisaka vuprofeta bya Nhlavutelo. Hikwalaho hi nga lunghekela ku endla hi ku pfumelelana ni ku rhandza ka Yehovha. Tiendlele pakani leswaku u nga hundziwi hi dyondzo ni yin’we ya buku loko swi koteka, hi nkarhi lowu wa nkoka wo kambisisa Nhlavutelo.
7 Xa vumbirhi, lunghiselela dyondzo ya wena kahle. Languta matsalwa lama kombisiweke ni ku xiya ndlela leyi ma yi seketelaka ha yona nhlamuselo ya tindzimana leti dyondziwaka ta Nhlavutelo. Hi ndlela leyi u ta kuma swo tala ku tlula tinhlamulo ta swivutiso ntsena. Lwela ku kuma vutlharhi ni ku twisisa ku nga ri vutivi ntsena. (Swiv. 4:7) Xa vunharhu, tikarhatele ku hoxa xandla eku hlamuleni ni ku hlaya matsalwa. Endla pakani yo hlamula hambi ko va kan’we kumbe ko tala hi laha swi kotekaka ha kona edyondzweni yin’wana ni yin’wana. Ku endla tano swi ta ku pfuna leswaku u tshama u veke miehleketo ya wena edyondzweni.
8 Ku nyikela nyingiso lowukulu eritweni ra vuprofeta swi katsa leswi tlulaka ku lunghiselela, ku va kona eminhlanganweni ni ku hlamula. Nakambe swi vula leswaku hambi ku ri endzhaku ka dyondzo, hi hambeta hi ‘anakanya swilo leswi, hi tinyiketela eka swona.’ (1 Tim. 4:15) Loko rito ra vuprofeta ri ta va rivoningo leri voningaka etimbilwini ta hina, hi fanele ku ri pfumelela leswaku ri khumba munhu wa hina wa le ndzeni hi vuenti—mianakanyo ya hina, ku navela, mintlhaveko, minsusumeto ni tipakani ta hina. (2 Pet. 1:19) Xisweswo, hi fanele ku tivutisa swivutiso swo fana na leswi: Xana rungula leri ri vula yini eka mina hi ndzexe? Xana ndzi dyondze yini hi Yehovha ni N’wana wakwe, Yesu Kreste? Xana i nsinya wihi wa nawu lowu hlamuseriwaka hi mhaka leyi? Xana mongo wa dyondzo leyi wa nghena embilwini ya mina? Xana ndzi nga yi tirhisa njhani mintiyiso leyi evuton’wini bya mina? Ku vuriwa yini hi le ndyangwini wa mina? Ni le vandlheni? Hi ku tirhisa leswi hi swi dyondzaka, hi nga vula hi laha mupisalema a vuleke ha kona: “Rito ra wena i riv̌oningo e milengeni ya mina, ni ku v̌onakala e ndleleni ya mina.”—Ps. 119:105; Yobo 29:3, 4.
9 Tshama U Xalamukile Eminkarhini Leyi Yo Nonon’hwa: Hi lembe ra 33 C.E., Yesu u tsundzuxe vadyondzisiwa vakwe hi ta ndzoviso lowu taka wa Yerusalema ni xiyimo lexi a xi ta va xikombiso xa leswaku i nkarhi wa ku balekela endhawini leyi a va ta hlayiseka eka yona. (Lk. 19:41-44; 21:7-21) Kutani ku hundze malembe yo tlula 30. Eka Vakreste van’wana va Vayuda a swi ta tikomba onge a ku nga ta cinca nchumu enkarhini lowu taka. Mawaku ndlela leyi xikhutazo xa muapostola Petro la rhandzekaka epapileni rakwe ra vumbirhi a xi ri enkarhini ha yona, leri tsariweke kwalomu ka 64 C.E., xa leswaku va ‘nyikela nyingiso eritweni ra vuprofeta’! (2 Pet. 1:19) Endzhakunyana, hi 66 C.E., Yerusalema a wu rhendzeriwe hi mavuthu ya Rhoma. Loko mavuthu ya Rhoma ma tlhentlha hi xihatla hi xivangelo lexi nga tivekiki, Vakreste va Vayuda lava a va xalamukile va landzele xitsundzuxo xa Yesu, va baleka. Kutani, hi 70 C.E., mavuthu ya Rhoma ma vuyile kutani ma lovisa Yerusalema hi laha ku heleleke. Mawaku ntsako lowu Vakreste volavo va faneleke va ve na wona hikwalaho ka leswi va nyikeleke nyingiso lowukulu eritweni ra Yesu ra vuprofeta!
10 Xana hina Vakreste va siku ra namuntlha hi langutele yini? Eswivonweni swa Nhlavutelo, Yesu u lemukise Vakreste lava hanyaka namuntlha hi swiendlakalo swo tala leswi a swi ta humelela hi siku ra Hosi. Emalembeni ya 80 lama hundzeke, vunyingi bya swiendlakalo leswi ana se swi humelerile: ku tswariwa ka Mfumo; nyimpi ya le tilweni ni ku hluriwa loku landzeleke ka Sathana ni mademona yakwe, ku landzeriwa hi ku cukumeteriwa ka vona laha misaveni; ku wa ka Babilona Lonkulu; ni ku humelela ka xivandzana xa ribungu, mfumo wa vunhungu wa misava. Ku hetiseka ka rito leri ra vuprofeta bya Nhlavutelo ku tiyisisa leswaku ku nga ri khale hi ta vona swiendlakalo leswi saleke, leswi hlamarisaka: ku funghiwa ka swirho swo hetelela swa lava 144 000, ku hlengeletiwa ko hetelela ka ntshungu lowukulu, ku lovisiwa ka Babilona Lonkulu, nyimpi ya Armagedoni, ku bohiwa ka Sathana ni ku Fuma ka Kreste ka Gidi ra Malembe. Vona ndlela leyi swi nga swa nkoka ha yona ku nyikela nyingiso eka xitsundzuxo xa Yesu lexi nge: “Languta, ndza ta ku fana ni khamba. Ku katekile loyi a hitekaka, la hlayisaka tinguvu ta yena leswaku a ta ka a nga fambisi miri ntsena erivaleni, vanhu va n’wi vona!”—Nhlav. 16:15.
11 Xana hi tshama hi hitekile? Xana hi languta marito ya vuprofeta ma ri ya nkoka hi ndlela yihi? Ku nga khathariseki leswaku hi nyiketele vutomi bya hina eka Yehovha ku ringana malembe ya 5 kumbe 50 lama hundzeke, marito ya Pawulo lama yaka eka Vakreste va le Rhoma ma tirha eka hina hi ku kongoma: “Mi tiva leswaku i nkarhi wihi sweswi: Hi wona nkarhi wa n’wina wa ku pfuka evurhongweni; hikuva namuntlha ku ponisiwa ku kusuhi ku tlula siku hi pfumeleke. Vusiku byi hundzile, dyambu ri lava ku huma.” Kutani Pawulo u khutaza Vakreste leswaku va “cukumet[a] mintirho ya munyama” ni leswaku va “famb[a] hi mukhuva lowu fanelaka.” (Rhom. 13:11-13) Hi hanya emisaveni leyi nga emunyameni lowukulu hi tlhelo ra mahanyelo. Mahanyelo lawa a ma tsema nhlana eka malembe ya 30 kumbe 40 ntsena lama hundzeke ma vonaka ma tolovelekile eka vanhu va misava eka lembe-khume leri ro hetelela ra lembe-xidzana leri ra vu-20. Tivoneleni, vamakwerhu, leswaku mi nga tlheleli emunyameni wa misava ni ku honisa mahanyelo lamanene. Loko mi pfumelela ku lawuriwa hi mianakanyo ya misava leyi leyi onhakeke ni ndlela ya yona ya vutomi, mi ta honisa timhaka letikulu leti hi langutaneke na tona namuntlha ni leti nga ta lulamisiwa hi laha ku nga heriki ku nga ri khale: ku lweriwa ka vuhosi bya Yehovha ni ku kwetsimisiwa ka vito ra yena. Ku khudzehela hi tlhelo ra moya ku ta nghenisa ku ponisiwa ka hina ekhombyeni, loku sweswi ku tshineleke ku tlurisa.
12 Mbilu Ya Wena A Yi Tatiwe Hi Ku Tlangela Rito Ra Vuprofeta: Vaprofeta va khale va Vaheveru va tsakele ku hetiseka ka marito lama huhuteriweke hi moya malunghana na Mesiya. “Va lavisisile ni ku kambisisa” ndlela ya ku hetiseka ka xikongomelo xa Xikwembu. (1 Pet. 1:10, 11) Hi ku fanana, loko u nyikela nyingiso eritweni ra vuprofeta ra buku ya Nhlavutelo, u ta tatiwa hi ku tlangela swilo swa moya. Torha ra wena ra moya ri ta kula, leswaku u ta tikarhatela ku handzisisa “swihundla leswi enteke swa Xikwembu.” (1 Kor. 2:10) Loko u tata mbilu ya wena hi ku tlangela ni rirhandzu ra rito ra vuprofeta, a ku nge vi na xilaveko xa leswaku un’wana a ku khutaza ku ya eminhlanganweni; u ta susumeteleka ku hlanganyela ni ku hlamula nkarhi na nkarhi. (Lk. 6:45) Naswona loko ‘rito ri ri mbilwini ya wena,’ u ta susumeteleka ku ‘vulavula erivaleni leswaku u ponisiwa.’—Rhom. 10:8-10.
13 Loko hi ya hi nghena swinene enkarhini wa makumu, hi laha vasandzi va nga ta hi hlekula swinene hikwalaho ko phikelela ka hina hi kombisa ripfumelo eka switshembiso swa Xikwembu swa vuprofeta. (2 Pet. 3:3, 4) Kambe, hi ta tshama hi xalamukele rito ra vuprofeta. Rivoningo ra Rito ra Xikwembu ri hi kombisa laha hi nga kona loko nkarhi wu ya wu famba. Ri hi voningela ntiyiso wa leswaku hi le masikwini ya makumu ya misava leyi ya munyama. Nyeleti ya ni mixo yi humelerile! Kreste u le matimbeni ya Mfumo! Ana se hi vona vurhonga bya siku lerintshwa evugimamusi. Onge misava leyintshwa ya Xikwembu leyi tshembisiweke yi nga hambeta yi va ya xiviri eka hina tanihi laha Mfumo a wu ri ha kona eka vaapostola vanharhu lava veke ni lunghelo ro vona xivono xa wona eku hundzuriweni ka singita ka Yesu!