VANTSHWA VA VUTISA
Hikwalaho Ka Yini Ndzi Tshamela Ku Vula Swilo Leswi Khunguvanyisaka Van’wana?
“Mikarhi yin’wana ndzi kota ku lawula ririmi ra mina kambe mikarhi yin’wana onge ndzi vulavula handle ko ehleketa!”—James.
“Loko ndzi chuhile ndzi vulavula ndzi nga rhanganga hi ku ehleketa naswona loko ndzi ntshunxekile ndzi vulavula ngopfu. Hi marito man’wana ndzi vula swilo leswi humeke endleleni mikarhi hinkwayo.”—Marie.
Bibele yi ri: “Ririmi i ndzilo” naswona “Swi lava ndzilonyana lowutsongo ku lumeka khwati lerikulu swinene!” (Yakobo 3:5, 6) Xana u tshama u ri emilandzwini hikwalaho ka leswi u swi vulaka? Loko swi ri tano, xihloko lexi xi ta ku pfuna.
Hikwalaho ka yini ndzi vula swilo leswi khunguvanyisaka van’wana?
Ku nga hetiseki. Bibele yi ri: “Hinkwerhu ha khunguvanyeka mikarhi yo tala. Loko mani na mani a nga va khunguvanyisi van’wana hi rito, loyi i munhu la hetisekeke.” (Yakobo 3:2) Leswi hi nga hetisekangiki, loko hi famba hi pfa hi khudlunyeka, swi tano niloko hi vulavula, hi pfa hi vula leswi nga fanelangiki.
“Leswi miehleketo ni ririmi ra mina swi nga hetisekangiki, ku ta va ku ri vuphukuphuku ku tibyela leswaku a ndzi swi endli swihoxo loko ndzi vulavula.”—Anna.
Ku vulavula ngopfu. Bibele yi ri: “Ku tlula nawu a ku pfumaleki emaritweni yo tala.” (Swivuriso 10:19) Vanhu lava vulavulaka ngopfu naswona va nga rhiyiki ndleve loko van’wana va vulavula, va tala ku vula swilo leswi khunguvanyisaka van’wana.
“Vanhu vo tlhariha a va vulavuli ngopfu. Yesu a tlharihe ku tlula vanhu hinkwavo lava nga tshama va hanya laha misaveni kambe mikarhi yin’wana a miyela.”—Julia.
Ku hlekula. Bibele yi ri: “U kona la vulavulaka handle ko anakanya ku fana ni ku tlhava ka banga.” (Swivuriso 12:18) Ku hlekula, i ndlela yin’wana yo vulavula handle ko ehleketa, ku nga ku vula marito lama tlhavaka hi xikongomelo xo endla leswaku van’wana va titwa va ri swikangalafula. Vanhu lava rhandzaka ku hlekula van’wana va nga ha ku, “A ndzo tlanga!” Kambe ku khomisa van’wana tingana a hi swinene. Bibele yi hi byela leswaku hi tshika “mavulavulelo ya nhlambha . . . swin’we ni vubihi hinkwabyo.”—Vaefesa 4:31.
“Ndzi rhandza ku hlekisa vanhu kutani ndzi hetelela ndzi endle misavu hi van’wana naswona hakanyingi sweswo swi ndzi vangela milandzu.”—Oksana.
Loko wo kala u vula swo karhi, u nge he swi miti, swi fana niloko wo presa chubu, loko ko kala ku huma xa nchumu u nge he swi koti ku swi tlherisela
Lerhisa ririmi
Ku dyondza ku lawula ririmi ra wena a swi olovi kambe Bibele yi nga ku pfuna. Hi xikombiso, xiya leswi landzelaka.
“Vulavulani hi mbilu ya n’wina, . . . kutani mi miyela.”—Pisalema 4:4.
Nkarhi wun’wana ku miyela swa pfuna. Nhwanyana loyi a vuriwaka Laura, u ri: “Ndlela leyi ndzi titwaka ha yona loko ndzi hlundzukile, ya cinca hi ku famba ka nkarhi. Loko se ndzi vohlile, ndza tsaka leswi ndzi nga vulangiki nchumu hi nkarhi lowu a ndzi hlundzukile.” Hambi ku ri ku miyelanyana swi nga ku pfuna leswaku u papalata ku vula marito lama tlhavaka.
“Xana ndleve hi yoxe a yi ma ringeti marito hilaha malaka ma nantswaka swakudya hakona?”—Yobo 12:11.
U nga papalata ku tisola loko u rhanga hi ku ringa leswi u lavaka ku swi vula, hi ku tirhisa swivutiso leswi landzelaka:
Xana i ntiyiso? Xana ndzi ta swi vula kahle? Xana swa boha leswaku ndzi swi vula?—Varhoma 14:19.
A ndzi ta titwa njhani loko a swo byeriwa mina?—Matewu 7:12.
Xana swi ta va swi kombisa leswaku ndzi xixima mavonelo ya van’wana?—Varhoma 12:10.
Xana i nkarhi lowunene wo swi vula?—Eklesiasta 3:7.
“Hi mianakanyo yo titsongahata mi teka van’wana va ri lava tlakukeke eka n’wina.”—Vafilipiya 2:3.
Xitsundzuxo xexo xi ta ku pfuna leswaku u ehleketa leswinene hi van’wana, leswi nga ta endla leswaku u tikhoma, u rhanga hi ku ehleketa u nga si vulavula. Hambiloko se u vule marito lama tlhavaka, loko u titsongahata u ta hatla u kombela ku rivaleriwa. (Matewu 5:23, 24) Kutani tiyimisele ku lerhisa ririmi ra wena.