Ku Nyika I Xihlovo Xa Ntsako

Hi muyimeri wa Xalamuka! le Jarimani

I MANI la nga swi tsakeriki ku amukela nyiko leyi rhandzekaka? Swi tsakisa swinene ku tiva leswaku ku na loyi a khathalaka ha wena! Hambi swi ri tano, ku nyika ku tisa ntsako lowu fanaka. Kahle-kahle, hi ku ya hi Yesu, musunguri wa Vukreste, “ku nyika ku tsakisa ku tlula ku amukela.”—Mintirho 20:35, NW.

Bibele yi hi byela swiendlakalo swo tala swa ku nyika, minkarhi yin’wana a ku nyikiwa swilo leswikulu swinene. Loko nkosikazi ya le Xeba yi vona vutlharhi bya Hosi Solomoni hi mahlo ya yona n’wini, “[yi nyike] hosi titalenta ta nsuku ta dzana ni makume mambiri, ni miri ya risuna le’yi teleke ngopfu, ni maribye ya risima.” (1 Tihosi 10:10) Nsuku hi woxe a wu tlula 127 wa timiliyoni ta tirhandhi hi ku ya hi mali ya manguva lawa! Naswona Faro wa Egipta u tshame a ha n’wana wakwe wa wanhwana muti hinkwawo tanihi nyiko!—1 Tihosi 9:16.

Kambe a swi bohi leswaku tinyiko ti va letikulu swinene leswaku ti tisa ntsako. U nga tsundzuka Musamariya wa musa exifanisweni xa Yesu, loyi a tinyiketeleke ku pfuna munhu-kulobye la nga ekhombyeni. (Luka 10:30-37) Kumbe u nga tsundzuka vandlha ra Vukreste ra le Korinto leri rhumeleke “nyiko [ya musa]” eka vamakwavo lava pfumalaka le Yerusalema.—1 Vakorinto 16:3.

Hambi swi ri tano, swi nga ha endleka leswaku xikombiso lexi tivekaka swinene xa ku nyika lexi boxiwaka eBibeleni ku ri lexiya xa vangoma va tinyeleti—lava tivekaka swinene tanihi tintlharhi—lava tiseleke Yesu n’wana tinyiko. Vanhu vo tala va seketela mukhuva wa vona wa ku nyikana tinyiko hi nkarhi wa Khisimusi eka xiendlakalo lexi.—Matewu 2:2-11.

Ku Vuriwa Yini Hi Tinyiko Ta Khisimusi?

A swi kanakanisi leswaku vo tala va swi tsakela ku ti kuma loko va ri eka leswi vuriwaka moya wa Khisimusi—moya wa ku nyika. Van’wana va vona va lunghiselela ka ha ri emahlweni, va ringeta ku kuma tinyiko leti nga tolovelekangiki ni ku lava makhadi lama fanelekaka. Makhadi wona ma sungule hi va-1840 le Nghilandi, hambi loko ku nga tiyisekiwi leswaku i mani a ma sunguleke. Kambe, ku nga khathariseki leswaku i nyiko kumbe i khadi, vo tala va tsaka swinene loko va kumela vanhu va vona vo hlawuleka, nchumu wo karhi wo hlawuleka.

Hi tlhelo rin’wana, i ntiyiso leswaku vanhu vo tala lava hananaka hi tinyiko hi Khisimusi a va fani na vona lava nga laha henhla. N’wini wa xitolo wa le Jarimani u vule leswi malunghana ni vanhu lava xavaka swa Khisimusi: “Loko hi tshinelela Nguva ya Khisimusi vanhu vo tala a va xi tivi lexi va xi endlaka. Eku heteleleni va titekela xihi na xihi lexi va hlanganaka na xona.”

Ku handza-handza tinyiko leti lavekaka, loku ku dyaka nkarhi, eswitolo leswikulu leswi manyeneke hi vanhu swi endla vaxavi vo tala va gungula hi ntshikilelo, ku hlongorisa nkarhi ni ku karhateka loku vaka kona. Hi ku ya hi phepha-hungu ra le Austria, muxavi un’we eka vanharhu wa gungula hi “mphensamphensa lowu,” a vula leswaku a nga beriwa hi moya loko “mpfilumpfilu lowu wo hela.” Vana va kondlo-a-ndzi-dyi va le Jarimani, loko va vutisiwa leswaku va titwisa ku yini hi Khisimusi, va hlamule hi tindlela leti “Ya ndzi nyangatsa,” “A wu tivi leswaku u ta hanana ha yini,” ni leyi nge, “A hi ku durha ka swona.”

Swi le rivaleni leswaku a hi hinkwavo lava nga ni ‘ntsako lowukulu wa ku nyika’ lowu Yesu a vulavuleke ha wona. Handle ko kanakana leswi swi vangiwa hi leswi Khisimusi yi endliweke bindzu lerikulu, ni nchumu lowu karhataka eka vo tala. Hi ku ya hi The World Book Encyclopedia, “n’we-xa-mune xa nhundzu leyi xavisiwaka eswitolo swo tala yi xavisiwa hi nkarhi wa Khisimusi.” Swi le rivaleni leswaku “Jingle Bells,” risimu leri rhandziwaka swinene hi vamabindzu va misava ri tlanga eka muchini wa mali loko wu ri karhi wu tsala swixaviwa.

Hakunene, ku endla tinyiko hi Khisimusi ka tsandzeka ku tisa ntsako lowu ku nyika ku faneleke ku wu tisa. “Khisimusi ndza yi chava,” ku vule wansati wa Mukhatoliki.

A swi hlamarisi leswi ku faneleka ka tinyiko ta Khisimusi ku kanakaniwaka. Xana ti fanerile hakunene?