Mpfuno Eka Vatswari Va Vumbirhi

HOFISI ya le U.S. yo Hlaya Vanhu yi vhumbha leswaku mindyangu leyi nga ni vatswari va vumbirhi yi ta tlula mindyangu ya ntolovelo hi 1995. Enkarhini wolowo, vana va 59 eka vana van’wana ni van’wana va 100 va ta hanya “emindyangwini leyi pfanganeke” (mindyangu ya mutswari wa vumbirhi) va nga si fika emalembeni ya 18 hi vukhale. Swiringanyeto swi nga ri swingani leswi landzelaka i swo pfuna vatswari va vumbirhi lava nhlayo ya vona yi kulaka.

Tinyike Nkarhi: Vatswari va vumbirhi va fanele va tsundzuka leswaku swi teka nkarhi leswaku vana va amukela mutswari lontshwa. Mutivi wa rihanyo ra mianakanyo Mavis Hetherington u hlamusela mhaka leyi yi nga vangaka leswaku tin’hweti ti nga ri tingani to sungula—kumbe malembe—swi nonon’hwa: “Eku sunguleni ka vukati bya vumbirhi, vana hinkwavo, vafana ni vanhwanyana va va ni mona, va tsuva, va arisa naswona a va hlundzukeli tata wa vona wa vumbirhi ntsena kambe ni mana wa vona. Va nyangatsiwa . . . hi leswi mana wa vona a nga tlhela a tekiwa.” Vatswari va vumbirhi va fanele va ringeta ku twisisa mintlhaveko ya vana, hambi loko sweswo swi nonon’hwa.—Vona Swivuriso 19:11.

Rhanga Hi Ku Aka Vuxaka Lebyinene: Joy Conolly, ebukwini yakwe leyi nge Stepfamilies, u tsundzuxa leswaku vatswari va vumbirhi va nga swi kota kahle ku lulamisa mahanyelo ya vana va vona endzhaku ka loko va ake vuxaka lebyinene na vona. Sweswi, swi nga ha va kahle leswaku mutswari wa vona wa xiviri ku va yena a va layaka. (Ringanisa Swivuriso 27:6.) Hi hala tlhelo, vatswari va vumbirhi va nga endla leswaku vana va vona va nga hundzukeriwi hi swilo swo tala evuton’wini hi ku tirhisa endlelo leri a va ri tirhisa ni khale—tanihi ku famba-famba va beriwa hi moya kumbe ku tlanga swin’we. Kambe, vatswari va vumbirhi a va fanelanga va tirhisa minkarhi ya swakudya tanihi ya ku laya vana.

Papalata Ku Hlawula: Tatana wa vumbirhi kumbe manana wa vumbirhi u fanele, loko swi koteka, a papalata ku kombisa ku hlawula vana va yena va xiviri, hambi loko leswi swi nonon’hwa minkarhi yin’wana.—Ringanisa Varhoma 2:11.

Tshinelela Hi Vuxiyaxiya: Dyondzo ya sweswinyana ya mindyangu ya vatswari va vumbirhi yi kume leswaku hakanyingi swi nonon’hwa ngopfu eka vatatana va vumbirhi ku hanyisana ni vanhwanyana lava nga riki va vona. Mutsari un’wana u swi veka hi ndlela leyi: “Vatatana va vumbirhi va ringeta ku vulavula, kambe vanhwanyana va kokela endzhaku. Vatatana va vumbirhi va ringeta ku laya hi ndlela yo karhi, kambe vanhwanyana va ala.” Mutsari wa katsakanya: “Swi tikomba onge ku hava lexi tatana wa vumbirhi a nga xi endlaka ivi xi humelela, eka vanhwanyana lava.” Xisweswo ku laveka ku lehisa mbilu ni tintswalo. Hambi loko vanhwanyana va swi tsakela ku bumabumeriwa hi tatana wa vona wa vumbirhi, hakanyingi a va tsakisiwi hi swilo swo tanihi ku vukarhiwa. Tatana wa vumbirhi u fanele ku tsundzuka leswaku nhwanyana a nga ha titwa hi ndlela leyi. Loko a titwa tano, u fanele a tirhisa ngopfu ku bumabumela hi nomu ni ku vulavula ematshan’wini yo n’wi khomakhoma miri.—Ringanisa Swivuriso 25:11.

Tivonele Eka Mavondzo: Ntokoto wu komba leswaku vanhwanyana vo tala va languta mana wa vumbirhi tanihi wo phikizana na yena. Manana wa vumbirhi loyi a ehleketelelaka ni ku twela mintlhaveko ya nhwana a nga ha papalata ku lwisana loku nga fanelangiki. Tatana a nga pfuna swinene ku hunguta ntshikilelo hi ku byela nhwana wakwe leswaku wa n’wi rhandza ni ku n’wi xixima. (Swivuriso 15:1) Valavisisi va tsundzuxa leswaku vamanana va vumbirhi hakanyingi va ringeta hi matimba ni hi ku hatlisa ku amukeriwa tanihi vatswari eka vanhwanyana va vona lavantshwa. Nakambe, ku laveka ku lehisa mbilu.

Ku va mutswari wa vumbirhi a swi olovi nikatsongo. Kambe swi nga endliwa, hi laha magidi ya swikombiso ma kombaka ha kona. Naswona tsundzuka leswaku Bibele yi nyika ndzayo leyinene yo humelela eka xiyimo xihi na xihi xa ndyangu loko yi ku: “Ambalani rirhandzu, hikuva i xiboho lexi hetisekeke xa vun’we.”—Vakolosa 3:14, NW.