Mpfuneto Wa Timbhoni Ta Yehovha Eku Hluvukiseni Ka Vuhandzuri Bya Mbilu
PHEPHA-HUNGU ra le New York ra Daily News ra August 27, 1995, exivikweni xa rona a a ri ri ni nhloko-mhaka leyi nge “Vuhandzuri Lebyo Ke Ngati.” Ri vike leswaku New York Hospital-Cornell Medical Center a yi ta “boxa ndlela leyintshwa ya ku endla vuhandzuri byo pfula ndlela yin’wana yo fambisa ngati leyi yaka embilwini—vuhandzuri lebyi bya ha ku endliwa eka David Dinkins khale ka Meyara loyi a tihlawuleleke byona—handle ko lahlekeriwa hambi hi thonsi ra ngati.”
Phepha-hungu ri te: “Leswi ri hlanganyeteriwaka hi leswi Timbhoni ta Yehovha ti khumbekaka ha swona, vunene bya tirhelo leri rintshwa . . . byi ta vonaka eka tidolara ta madzana ya magidi leti nga ta hlayisiwa eswibedlhele ni hi ku hunguteka ka leswaku vavabyi va tluletiwa mavabyi lama taka ni ngati.” Dok. Todd Rosengart, mufambisi wa ndzawulo ya xibedlhele xa vuhandzuri lebyo ke ngati, u ri: “Sweswi ha swi kota ku hunguta mpimo wa ngati yo pompela leyi lavekaka loko ku endliwa vuhandzuri lebyi, yi hunguteka ku sukela eka mpimo lowu tolovelekeke wa tiyuniti timbirhi kumbe mune eka muvabyi, kutani hi nga pompeli nchumu.”
Dok. Karl Krieger, muhandzuri wa timbilu exibedlhele lexi, la pfuneteke ku sungula tirhelo leri, u ri: “Hi ku hunguta xilaveko xa ngati ya mphalalo ni swiaki swa yona, hi tlhela hi hunguta ni makhombo ya vuvabyi bya ku hisa ka miri lama tumbuluxiwaka hi vuhandzuri swin’we ni mintluleto leyi fambisanaka ni mpompelo wa ngati.”
Vativi van’wana va vula leswaku “ku pfula ndlela yin’wana handle ko tirhisa ngati swi hunguta nkarhi lowu hetiwaka ku rindziwe muvabyi endzhaku ka vuhandzuri—wu hunguteka ku sukela eka tiawara ta 24 kumbe ku tlula, ku ya eka tiawara ta tsevu ntsena. Vavabyi lava handzuriwaka handle ka ngati a a va hlakarhela naswona va huma exibedlhele hi ku hatlisa hi tiawara ta 48 loko ku ringanisiwa ni lava cheriweke ngati.” Leswi swi vula nhlayiso wa mali eka swibedlhele, tihulumendhe, ni tikhampani ta ndzindza-khombo. Dok. Rosengart u ringanyeta leswaku “vuhandzuri lebyi byi kota ku hlayisa $1,600 [R5800] eka muvabyi ha un’we.”
Xiviko xa Daily News xi ya emahlweni xi ku:
“Lexi hlamarisaka, vuhandzuri lebyi byintshwa a byi hlanganyeteriwanga hi vahlayisi va rifuwo kumbe va vutshunguri, kambe i nkhinkhi wa vukhongeri. Vandla ra Timbhoni ta Yehovha—leri vupfumeri bya rona byi yirisaka ku tirhisa mpompelo wa ngati—a ri lavisisa ndlela yo pfuna swirho leswi kuleke leswi karhatiwaka hi vuvabyi bya mbilu. . . .
“Hi ku khongoteriwa hi vandla ra Timbhoni ta Yehovha, madokodela ma hlanganise vutshila bya wona byo phalala hi ngati ni mimbhulo leyintshwa. Nakambe ma te ni ndlela leyintshwa yo tirhisa muchini lowu tirhaka tanihi mbilu ni mahahu wo fambisa ngati, lowu tirhisiwaka ku hlayisa vutomi bya muvabyi loko ku endliwa vuhandzuri bya mbilu.
“Ku engetela eka vavabyi va 40 lava nga Timbhoni ta Yehovha, lava matshungulelo lawa lamantshwa ma tirhisiweke eka vona, etin’hwetini ta ntsevu leti hundzeke ntlawa wa New York-Cornell wu sungule matshungulelo lawa ni le ka vavabyi van’wana. Krieger u ri: ‘Ku sukela kwalaho, va endle vuhandzuri bya mbilu byo pfula ndlela yin’wana yo fambisa ngati eka 100 wa vanhu hi ku landzelana ku ri hava la faka.’ Mafu ya vuhandzuri bya mbilu lebyi tolovelekeke ma kwalomu ka 2,3%.”
Emisaveni hinkwayo swibedlhele swa 102 swi engetele tindzawulo ta vuhandzuri lebyo pfumala ngati emiakweni ya swona, ku endlela leswaku vuhandzuri lebyi byo hlayiseka byi kota ku kumiwa hi muvabyi un’wana ni un’wana emisaveni hinkwayo.