I Yo Sungula eMalembeni Ya Dzana Lama Hundzeke

Layisense ya le nawini ya Watch Tower Bible and Tract Society yi tsariwe ximfumo ePennsylvania, U.S.A., hi December 15, 1884.a Kwalaho ku simekiwe yindlu-nkulu ya sosayiti leyi. Hi ku famba ka nkarhi, hi April 23, 1900, ku kumiwe ndhawu ya rhavi ro sungula eLondon, le Nghilandhi. A yi ri le 131 Gipsy Lane, Forest Gate, eVuxeni bya London, hilaha yi kombisiweke hakona laha.

LOKO rhavi rero ro sungula ri simekiwa emalembeni ya 100 lama hundzeke, loko hi hlayela ku ta fikela nan’waka, Nghilandhi a ri ri ni Swichudeni swa Bibele leswi ringanaka 138, hilaha Timbhoni ta Yehovha a ti tiveka hakona hi nkarhi wolowo. Endzhaku ka malembe mambirhi, hi 1902, ku pfuriwe rhavi ra vumbirhi eJarimani; naswona hi 1904, ku yimisiwe marhavi man’wana mambirhi eAustralia ni le Switzerland.

Hi 1918, lembe leri Nyimpi yo Sungula ya Misava yi heleke ha rona, a ku ri ni Swichudeni swa Bibele swa 3 868, leswi vikaka ntirho wo chumayela emisaveni hinkwayo. Haxawa wa kona, ku simekiwe rhavi ra vuntlhanu ra Sosayiti ya Watch Tower—rona ri simekiwe eCanada. Kutani, loko ku huweleriwa ka rungula ra Bibele ku ya ku tinyika matimba, ku pfuriwe marhavi lamantshwa ematikweni yo tala, ya tsevu ma pfuriwe hi 1921 ntsena.

Hi 1931, loko Swichudeni swa Bibele swi amukela vito lerintshwa leri sekeriweke eBibeleni, leri nge Timbhoni ta Yehovha, a ku ri ni tihofisi ta rhavi leti ringanaka 40 emisaveni hinkwayo. (Esaya 43:10-12) Emalembeni manharhu lama landzeleke, nhlayo yoleyo yi engetelekile ku ya eka 49! Hi 1938, a ku ri ni nhlohlorhi ya Timbhoni ta 59 047 leti a ti chumayela ematikweni ya 52, kambe hi nkarhi wolowo nkaneto wa matimba a wu sungula ku xungeta ntirho wa tona wa Vukreste etindhawini to tala.

Loko fambiselo ra mufumi un’we wa tipolitiki ni ra vulawuri bya tihanyi ri ri karhi ri hangalaka ematikweni yo tala naswona Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava yi tlhekeka hi September 1939, tihofisi ta marhavi ya Timbhoni ta Yehovha ti pfariwile ematikweni hi ku landzelelana. Hi 1942, a ko va tihofisi ta 25 leti a ta ha tirha. Kambe lexi hlamarisaka, hi nkarhi wolowo wa khombo ra nyimpi ematin’wini ya vanhu, Timbhoni ta Yehovha ti hambete ti gingiriteka emisaveni hinkwayo naswona ti engeteleka swinene ematin’wini ya tona ya manguva lawa.

Niloko Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava yi ri karhi yi hela hi 1945—naswona tindhawu to tala ta misava ti onhakile—tihofisi ta rhavi ta Timbhoni ti tlhele ti pfuriwa naswona letintshwa ti sunguriwile. Hi 1946, a ku ri ni tihofisi ta 57 emisaveni hinkwayo. Kutani i tingani Timbhoni leti a ti gingiriteka? A ti ri nhlonhlorhi ya 176 456! Nhlayo leyi a yi lava ku phindheka kanharhu eka leya 1938!

Ndlela Leyi Marhavi Lamantshwa Ma Ndlandlamukeke Ha Yona

Hi 1911, rhavi ro sungula ra Sosayiti ya Watch Tower, leri a ri ri eLondon, le Nghilandhi ri rhurhiseriwe le 34 Craven Terrace, laha a ku ri ni tihofisi to tala ni ndhawu leyikulu yo tshama. Kutani hi April 26, 1959, ku nyiketeriwe miako leyintshwa ya rhavi eMill Hill, le London. Hi ku famba ka nkarhi, tindhawu to tshama eka tona ti kurisiwile, naswona eku heteleleni, hi (1993), ekusuhinyana ni kwalaho ku nyiketeriwe muako wa vugandliselo ni wa vulawuri, lowu nga ni ndhawu leyi hlanganisaka 18 500 wa swikwere-mitara. Laha, ku humesiwa 90 wa timiliyoni ta Xihondzo xo Rindza ni Xalamuka! hi tindzimi ta 23, hi lembe.

Ku ndlandlamuxiwa ka rhavi ra vumbirhi ra Sosayiti a ku ri xiendlakalo xo hlamarisa swinene. Hi 1923 rhavi ra le Jarimani ri rhurhiseriwele eMagdeburg. Xihondzo xo Rindza xa July 15, 1923 a ku ri xo sungula lexi kandziyisiweke kwalaho hi muchini wo kandziyisa wa Sosayiti. Emalembeni yo hlayanyana lama landzeleke, muako lowu nga kwala kusuhi wu xaviwile, ku engeteriwe miako yin’wana, ku tlhela ku xaviwa switirho swo hlanganisa minkandziyiso ni muchini wun’wana wo kandziyisa. Hi 1933, rhavi rero ri tekiwe hi Manazi, Timbhoni ti yirisiwile, naswona hi ku famba ka nkarhi, Timbhoni ta kwalomu ka 2 000 ti yisiwe etikampeni ta nxaniso.

Loko Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava yi hela hi 1945, muako wa le Magdeburg, leyi hi nkarhi wolowo a yi ri xiphemu xa Jarimani Vuxa, wu vuyisiwile naswona rhavi ri pfuxeleriwile. Kambe hi August 30, 1950, maphorisa ya Vukhomunisi ma hlasele miako leyi kutani ma khoma vatirhi va kona, naswona Timbhoni ta le Jarimani Vuxa ti yirisiwile. Hi nkarhi wolowo, hi 1947 muako wu xaviwile eWiesbaden, le Vupela-dyambu bya Jarimani. Eka makume ya malembe lama landzeleke, miako ya rhavi leyi akiweke kwalaho a yi tshamela ku kurisiwa leswaku yi swi kota ku humesa minkandziyiso leyi a yi laveka.

Tanihi leswi a ku nga ha ri na ndhawu yin’wana ya ku ndlandlamuxela eka yona le Wiesbaden, ku xaviwe tihekitara ta 30 eSelters hi 1979. Endzhaku ka malembe ya ntlhanu ya ku aka, rhavi lerikulu ri nyiketeriwile hi April 21, 1984. Ku sukela enkarhini wolowo ri ndlandlamuxiwile, lerova ri nga swi kota ku tshamisisa vatirhi va le rhavini lava tlulaka 1 000. N’hweti ni n’hweti, timagazini leti tlulaka 16 wa timiliyoni hi tindzimi leti tlulaka 30 ti kandziyisiwa hi muchini lowukulu eSelters; naswona ku nga ri khale, ku kandziyisiwe tibuku leti tlulaka 18 wa timiliyoni, ku katsa ni Tibibele hi muchini lowu wu hlanganisaka ni tibuku.

Marhavi Man’wana Lamakulu Lama Kandziyisaka

Ku rhange ku simekiwa rhavi le Kobe, eJapani hi 1927, kambe nkaneto lowukulu wa Timbhoni hi nkarhi wa Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava wu kavanyete ntirho wa tona. Kambe, endzhakunyana ka nyimpi, rhavi ri tlhele ri simekiwa eTokyo. Loko yi herile ndhawu ya ku ndlandlamuxela eka yona, rhavi lerintshwa ri akiwile le Numazu. Ri nyiketeriwe hi 1973. Loko miako leyi yi sungula ku va yitsongo, ku akiwe leyintshwa, leyikulu le Ebina, naswona yi nyiketeriwile hi 1982. Ka ha ku hetiwa miako leyi engeteriweke endhawini leyi, leyi nga ta tshamisisa vatirhi va 900. Hi tindzimi ta Xijapani ntsena, ku kandziyisiwe tikopi leti tlulaka 94 wa timiliyoni ta Xihondzo xo Rindza ni Xalamuka! hi 1999 swin’we ni timiliyoni ta tibuku.

Miako ya marhavi yi ndlandlamuxiwe hi ndlela leyi fanaka ematikweni yo tala. Rhavi ri simekiwile eDorobeni ra Mexico, le Mexico, hi 1929. Kutani, loko nhlayo ya Timbhoni yi fika eka 60 000, muako lowukulu wu akiwile le handle ka doroba. Wu nyiketeriwile hi 1974, naswona wun’wana lowu engeteriweke eka wona wu hetiwile hi 1985 na hi 1989. Sweswi muako wa vugandliselo swin’we ni tindhawu tin’wana to tshama eka tona ti le kusuhi ni ku hetiwa. Hikwalaho ka sweswo, rhavi ra Mexico ri ta swi kota ku tshamisisa vatirhi va 1 200 ku nga ri khale. Ana rhavi leri ri humesa timagazini ni tibuku leti tirhisiwaka hi Timbhoni leti tlulaka 500 000 ni timiliyoni ta vanhu van’wana eMexico swin’we ni vanhu lava tshamaka ematikweni ya le kusuhi.

Hi 1923 hofisi ya rhavi yi hleriwile le Rio de Janeiro, eBrazil, naswona hi ku famba ka nkarhi, ku akiwe miako leyinene kwalaho. Kambe, tanihi leswi São Paulo yi nga nkava wa mabindzu ni ya vutleketli le Brazil, hi 1968, rhavi lerintshwa ri akiwile edorobeni rero. Exikarhi ka va-1970, a ku ri ni Timbhoni ta kwalomu ka 100 000 le Brazil. Kambe, a swi nga koteki leswaku ku ndlandlamuxiwa le São Paulo, kutani ku xaviwe ndhawu leyi nga tihekitara ta 115 le Cesário Lange, leyi nga eka mpfhuka wa kwalomu ka 150 wa tikhilomitara ehandle ka São Paulo. Hi March 21, 1981, miako ya rhavi endhawini leyo leyintshwa yi nyiketeriwile. Hikwalaho ka ku ndlandlamuxiwa ka ndhawu leyi, rhavi ri nga swi kota ku tshamisisa vanhu va kwalomu ka 1 200. Timagazini ni tibuku ti kandziyisiwa eBrazil, ti kandziyiseriwa vanhu vo tala va le Amerika Dzonga swin’we ni va le tindhawini tin’wana ta misava.

Rhavi rin’wana leri kandziyisaka ri hetiwile eku sunguleni ka va-1990, ekusuhi na Bogotá, le Colombia. Timagazini ta Xihondzo xo Rindza ni Xalamuka! ti humesiwile leswaku ti fambisiwa en’walungwini wa vupela-dyambu bya Amerika Dzonga.

Marhavi man’wana lama kandziyisaka timiliyoni ta timagazini hi lembe i Afrika Dzonga, Argentina, Australia, Canada, Finland, Italiya, Korea, Nigeria, Philippines na Spaniya. Rhavi ra le Italiya na rona ri kandziyisa timiliyoni ta tibuku, ku katsa ni Tibibele, hi tindzimi to tala lembe ni lembe. Ina, minkandziyiso yo tala leyi humesiwaka hi lembe, leyi fikaka eka 40 wa timiliyoni ta tibuku ni timagazini leti tlulaka magidi ya timiliyoni, ya ha kandziyisiwa eyindlu-nkulu ya Watch Tower Bible and Tract Society eBrooklyn, New York swin’we ni minkandziyiso leyi kandziyisiwaka exifundzheni xa le New York.

Kunene, swa tsakisa leswi nhlayo ya tihofisi ta rhavi yi engetelekeke ku suka eka yin’we emalembeni ya dzana lama hundzeke ku fika eka ta109 namuntlha, leti tirhelaka swilaveko swa Timbhoni ta Yehovha ematikweni ya 234. Naswona swa tsakisa ku tiva leswaku marhavi lawa ma ni vatirhi vo tirhandzela lava nga Vakreste lava tinyiketeleke va kwalomu ka 13 000. Kunene, ntirho wa vona swin’we ni wa vatirhi vo tirhandzela va kwalomu ka 5 500 lava tirhaka eyindlu-nkulu ya Sosayiti wu pfunile eku hetisekeni ka vuprofeta bya Yesu Kreste bya leswaku ‘mahungu lamanene ya Mfumo ma ta chumayeriwa emisaveni hinkwayo leyi akiweke makumu ma nga si fika.’—Matewu 24:14.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 15]

Tom Hart, ku khorwiwa leswaku hi yena Xichudeni xa Bibele xo sungula eNghilandhi

[Swifaniso leswi nga eka tluka 16]

Rhavi ra le London le 34 Craven Terrace (xifaniso exineneni)

[Swifaniso leswi nga eka tluka 16]

Miako leyi tirhisiwaka sweswi eLondon