Ku Dyondzisa Ndlela Leyi Ku Enerisaka Ni Ku Tsakisa Ha Yona
“I yini lexi ndzi pfunaka leswaku ndzi ya emahlweni ndzi ri mudyondzisi? Hambileswi swi nga ha tikaka naswona swi nga ha karharisaka ngopfu ku dyondzisa, kambe ku vona vana va tsakile hikwalaho ka dyondzo ni ku va vona va endla nhluvuko hi swona swi ndzi khutazaka ku ya emahlweni.”—Leemarys, mudyondzisi wa le Dorobeni ra New York.
KU NGA KHATHARISEKI mintlhontlho leyi hinkwayo, swirhalanganya leswi vaka kona swin’we ni ku hela matimba, vadyondzisi va timiliyoni emisaveni hinkwayo va tiyisela entirhweni wa vona. Naswona i yini lexi khutazaka swichudeni swa magidi leswaku swi lwela ku fanelekela ku va vadyondzisi kasi swa swi tiva leswaku a swi nge kumi nyingiso lowu faneleke? I yini leswi va pfunaka leswaku va ya emahlweni va dyondzisa?
Inna, mudyondzisi wa le Rhaxiya, u hlamusele a ku: “Swa tsakisa swinene ku vona swichudeni leswi u tshameke u swi dyondzisa se swi kurile, u swi twa swi vula ndlela leyi swi pfunekeke ha yona hi leswi swi swi dyondzeke eka wena. Swa khutaza swinene loko swi vula leswaku swa tsaka loko swi tsundzuka malembe lawa swi ma heteke swi ri na wena.”
Giuliano, mudyondzisi la tshahiweke eswihlokweni leswi hundzeke, u te: “Nchumu lowu tsakisaka ngopfu i ku lemuka leswaku u swi kotile ku endla leswaku vana va rhandza dyondzo yo karhi. Hi xikombiso, endzhaku ka loko ndzi hlamusele mhaka yo karhi hi matimu, swichudeni swin’wana a swi ku: ‘Tana na to. Hi byele hinkwaswo!’ Marito lawa va ma vulaka ma huma embilwini ma nga ha endla leswaku siku leri a ri nga tsakisi ri sungula ku tsakisa hikuva wa swi lemuka leswaku u tsakisa vantshwa. Swa tsakisa ku va vona va sungula ku tsaka hikuva se va twisisa dyondzo yo karhi.”
Elena, mudyondzisi wa le Italiya, u te: “Ndzi ehleketa leswaku munhu u kuma ku eneriseka lokukulu eswilweni leswitsongo swa siku ni siku, loko vana va endla nhluvuko wutsongo, ku tlula eka swilo leswikulu, leswi swi nga taliki ku endleka.”
Connie, nhwanyana wa le Australia la nga eku sunguleni ka malembe ya va-30, u te: “Swa tsakisa swinene loko xichudeni lexi a mi twana loko wa ha xi dyondzisa xi ku tsalela papila ra ku ku nkhensa hi matshalatshala lawa u ma endleke loko u xi dyondzisa.”
Oscar, wa le Mendoza, eArgentina, u titwa hi ndlela leyi fanaka: “Swi ndzi endla ndzi vona leswaku ntirho wa mina i wa nkoka loko swichudeni swa mina swi hlangana na mina exitarateni kumbe kun’wana kutani swi kombisa ku tlangela leswi ndzi swi dyondziseke swona.” Angel, wa le Madrid, eSpaniya, u te: “Handle ko kanakana, lexi ndzi tsakisaka ngopfu, hi ku va ndzi nyiketele vutomi bya mina entirhweni lowu lowunene kambe lowu tikaka, i ku vona vantshwa lava ndzi va dyondziseke va va vavanuna ni vavasati vo xiximeka, hikwalaho ka leswi na mina ndzi endleke matshalatshala yo karhi.”
Leemarys, la tshahiweke eku sunguleni, u te: “Kunene ndzi vona onge vadyondzisi i vanhu vo hlawuleka. Na hina ha hlamarisa hi ku tirhwexa vutihlamuleri lebyikulu swonghasi. Nchumu lowu tsakisaka ngopfu—hambi wo pfuna n’wana un’we kumbe va khume—u wu endlile ntirho wa wena. U wu endla u tsakile.”
Xana U Tshame U Nkhensa Vadyondzisi Va Wena?
Xana wena n’wana wa xikolo kumbe mutswari, u tshame u nkhensa mudyondzisi wa wena hi nkarhi, matshalatshala ni ku ku tsakela loku a ku kombiseke kona? Kumbe, xana u tshame u n’wi rhumela papila kumbe khadi ra ku n’wi nkhensa? Arthur, wa le Nairobi, eKenya, u boxe yinhla leyi ya nkoka: “Vadyondzisi na vona va tsaka loko va bumabumeriwa. Hulumendhe, vatswari ni swichudeni, va fanele va va fundzha va tlhela va fundzha ni ntirho wa vona.”
LouAnne Johnson, mutsari tlhelo mudyondzisi, u tsarile: “Loko ndzi kuma papila rin’we leri solaka mudyondzisi wo karhi, ndzi tlhela ndzi kuma ni man’wana ya dzana lama bumabumelaka vadyondzisi van’wana, leswi tiyisekisaka vonelo ra mina ra leswaku vadyondzisi lavanene va tele ngopfu ku tlula lavo biha.” Lexi tsakisaka, vanhu vo tala va qacha fokisi leswaku ri va “pfuna ku lava un’wana wa vadyondzisi va vona va khale. Vanhu va lava ku kuma vadyondzisi va vona ni ku va nkhensa.”
Vadyondzisi va veka xisekelo xa nkoka edyondzweni ya vanhu. Hambi ku ri vaprofesa lava tlakukeke ngopfu etiyunivhesiti leti xiximiwaka va pfuniwe hi vadyondzisi lava tinyikeke nkarhi va tlhela va endla matshalatshala ya ku va khutaza ni ku va pfuna leswaku va rhandza dyondzo, vutivi ni ku twisisa. Arthur, wa le Nairobi, u ri: “Hinkwavo valawuri lava tlakukeke, lava nga etihofisini ta mfumo kumbe ta munhu hi xiyexe, va tshame va dyondzisiwa hi mathicara.”
Kunene hi fanele hi va nkhensa swinene vavasati ni vavanuna volavo lava endleke leswaku hi tsakela vutivi, lava fikeleleke mianakanyo ni timbilu ta hina, lava hi kombiseke ndlela ya ku kuma vutivi ni ku twisisa leswi a hi swi lava!
Kunene hi fanele hi n’wi nkhensa Mudyondzisi Lonkulu, ku nga Yehovha Xikwembu, la huhuteleke marito ya Swivuriso 2:1-6: “N’wananga, loko wo amukela marito ya mina naswona u teka swileriso swa mina swi ri ni ntikelo, leswaku u yingisa vutlhari hi ndleve ya wena, leswaku u voyamisela mbilu ya wena eku twisiseni; ku tlula kwalaho, loko u vitana ku twisisa naswona u nyikela rito ra wena eku twisiseni, loko u hambeta u ku lava kukota silivhere, naswona u ku lavisisa kukota xuma lexi fihliweke, hi ndlela yoleyo u ta twisisa ku chava Yehovha, u ta kuma vutivi bya Xikwembu. Hikuva Yehovha u nyika vutlhari; enon’wini wakwe ku ni vutivi ni ku twisisa.”
Xiya leswaku rito “loko” ri humelela kanharhu etsalweni leri ra ntshima. Kunene, loko ho ringeta ku endla tano, hi nga “kuma vutivi bya Xikwembu”! Handle ko kanakana, yoleyo i dyondzo leyikulu eka vanhu hinkwavo ku tlula dyondzo yin’wana ni yin’wana.
[Bokisi leri nga eka tluka 13]
Mutswari La Tsakeke
Papila leri landzeleke ri amukeriwe hi mudyondzisi wa le Dorobeni ra New York:
“Ndzi rhandza ku ku nkhensa hi mbilu hinkwayo ni hi moya-xiviri hinkwawo hikwalaho ka leswi u swi endleleke vana va mina. Hi nkhathalelo wa wena, hi musa wa wena ni vuswikoti bya wena, u va pfunile leswaku va humelela swinene, leswi ndzi kholwaka leswaku a va nga ta fika loko a wu nga va pfunanga. U endle leswaku ndzi tinyungubyisa hi vana va mina—ku nga ntokoto lowu ndzi nga taka ndzi nga wu rivali. Wa wena, S. B.”
Xana u tiva mudyondzisi loyi u nga n’wi khutazaka?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 12]
‘Swa tsakisa ku vona swichudeni swi tsakile hikuva swi twisisa mhaka leyi a swi nga yi twisisi.’—GIULIANO, ITALIYA
[Swifaniso leswi nga eka tluka 13]
‘Swa tsakisa swinene loko xichudeni xi ku tsalela papila ra ku ku nkhensa.’—CONNIE, AUSTRALIA