Langutelo Ra Bibele
Ku Nyika Vana Nyingiso Lowu Va Wu Lavaka
XANA N’wana wa Xikwembu u ve na wona nkarhi wa vana? Vadyondzisiwa va yena van’wana a va nga ehleketi leswaku a nga va ni nkarhi wa vana. Siku rin’wana va ringete ku sivela vana leswaku va nga tshineli ekusuhi na Yesu. U va hlamule a ku: “Tshikani vana lavatsongo va ta eka mina; mi nga ringeti ku va sivela.” Hiloko a amukela ntlawa wa vana hi rirhandzu, kutani a vulavula na vona. (Marka 10:13-16) Xisweswo Yesu u kombise leswaku a a tiyimiserile ku nyika vana nyingiso. Xana vatswari va nga xi landzela njhani xikombiso xakwe namuntlha? Hi ku letela vana va vona ni ku tinyika nkarhi wa ku va na vona.
I ntiyiso leswaku vatswari lava nga ni vutihlamuleri va va khathalela vana va vona naswona a va va xanisi. Ku nga ha vuriwa leswaku i swa “ntumbuluko” leswaku vatswari va xixima ni ku anakanyela vana va vona. Hambiswiritano, Bibele yi lemukisa leswaku emasikwini ya hina vo tala va ta va va nga ri “na xinakulobye xa ntumbuluko.” (2 Timotiya 3:1-3) Vatswari lava khathalelaka vana va vona hi ndlela ya rirhandzu, va tala ku dyondza swo karhi leswi va pfunaka leswaku va va vatswari lavanene. Vatswari lava navelelaka vana va vona leswinene va yi tsakela misinya ya milawu ya Bibele leyi landzelaka.
Ku Va Letela Handle Ko Va Dyisa Mbitsi
Dok. Robert Coles, mudyondzisi tlhelo mulavisisi la dumeke eka ta mianakanyo, u tshame a ku: “N’wana u rhandza ku hanya hi ndlela leyinene. Ndzi anakanya leswaku i Xikwembu lexi endleke leswaku vana va navela ku hanya hi ndlela leyinene.” I mani la nga ta pfuna vana leswaku va hanya hi ndlela leyinene?
Eka Vaefesa 6:4, Matsalwa ma ri: “N’wina, vatatana, mi nga karhati vana va n’wina, kambe hambetani mi va kurisa hi ku tshinya ni nkongomiso wa mianakanyo wa Yehovha.” Xana u swi xiyile leswaku tsalwa leri ri nyika tatana vutihlamuleri bya ku dyondzisa vana vakwe ku rhandza Xikwembu ni ku tlangela mimpimanyeto ya xona? Eka Vaefesa 6:1, muapostola Pawulo a a kombetela eka tatana na manana loko a byela vana leswaku va fanele va ‘yingisa vatswari va vona.’a
I ntiyiso leswaku loko ku nga ri na tatana, manana u fanele a byarha vutihlamuleri lebyi. Vamanana vo tala lava nga voxe va swi kotile ku kurisa vana va vona hi ku tshinya ni nkongomiso wa Yehovha Xikwembu. Kambe, loko manana a tekiwa, nuna wa yena la nga Mukreste, hi yena la faneleke a rhangela. Manana yena u fanele a tiyimisela ku landzela vurhangeri byebyo eku leteleni ni le ku tshinyeni ka vana va vona.
U nga swi kotisa ku yini ku tshinya ni ku letela vana va wena handle ko va ‘karhata’? A ku languteriwanga singita ro karhi, ngopfu-ngopfu hileswi vana va nga faniki. Kambe vatswari va fanele va xiyisisa ndlela leyi va tshinyaka vana va vona ha yona, minkarhi hinkwayo va va kombisa rirhandzu ni ku va xixima vana va vona. Lexi tsakisaka, hileswi mhaka leyi ya ku nga karhati vana yi phindhiweke eMatsalweni eka Vakolosa 3:21. Eka tsalwa leri, vatatana va kuma xitsundzuxo lexi nakambe: “Mi nga dyisi vana va n’wina mbitsi, leswaku va nga heli mbilu.”
Vatswari van’wana va tseketsela ni ku bela vana va vona huwa. Handle ko kanakana leswi swi dyisa vana mbitsi. Kambe Bibele ya khutaza: “Ku leva hinkwako ni ku hlundzuka ni vukarhi ni huwa ni mavulavulelo ya nhlambha a swi susiwe eka n’wina.” (Vaefesa 4:31) Nakambe Bibele yi vula leswaku “hlonga ra Hosi a ri fanelanga ri lwa, kambe ri fanele ri olova eka hinkwavo.”—2 Timotiya 2:24.
Va Nyike Nkarhi Wa Wena
Ku nyika vana nyingiso lowu va wu lavaka nakambe swi vula ku titsona swin’wana hi ku tirhandzela leswaku vana va wena va vuyeriwa. Bibele yi ri: “Marito lawa ndzi ku lerisaka wona namuntlha ma fanele ma va embilwini ya wena; u fanele u ma dyondzisa n’wana wa wena hi ku phindha-phindha naswona u vulavula ha wona loko u tshama endlwini ya wena, loko u famba egondzweni, loko u etlela niloko u pfuka.”—Deteronoma 6:6, 7.
Namuntlha, swiphiqo swa mali swi sindzisa vatswari vo tala leswaku va nga koti ku dzumba ni vana va vona. Kambe, buku ya Deteronoma yi kandziyisa leswaku vatswari va “fanele” va tinyika nkarhi wa ku va ni vana va vona. Ku endla tano swi lava leswaku mutswari a hlela kahle naswona a titsona swin’wana. Hambiswiritano, hi swona leswi vana va swi lavaka eka vatswari.
Hi lebyi vuyelo lebyi endliweke eka vana van’wana va malembe ya kondlo-a-ndzi-dyi va 12 000. Nkambisiso lowu wu gimetisa xileswi: “Loko mutswari a ri ni vunghana lebyikulu ni n’wana wakwe wa malembe ya kondlo-a-ndzi-dyi, sweswo swi va mpfuno eka rihanyo ra n’wana naswona swa n’wi sirhelela swinene leswaku a nga ngheni ekhombyeni.” Ina, vana va lava nyingiso wa vatswari. Manana un’wana u tshame a vutisa vana vakwe a ku, “Loko vo mi byela leswaku mi hlawula xin’wana ni xin’wana lexi mi xi lavaka mi nga hlawula yini?” Hi vumune bya vona va te, “Hi nga hlawula leswaku Manana na Tatana va heta nkarhi wo tala na hina.”
Ku va mutswari la nga ni vutihlamuleri swi vula ku enerisa swilaveko swa vana ni ku va dyondzisa timhaka ta moya u tlhela u va munghana wa vona lonkulu. Nakambe swi vula ku va pfuna leswaku loko va kurile, va va ni vuswikoti, xichavo naswona va tshembeka va tlhela va khoma vanhu van’wana hi musa ni ku dzunisa Muvumbi wa vona. (1 Samuwele 2:26) Entiyisweni loko vatswari va letele ni ku tshinya vana va vona hi ndlela ya Xikwembu, va va ni vutihlamuleri hakunene.
[Nhlamuselo ya le hansi]
a Laha Pawulo u tirhise rito ra Xigriki leri nge go·neuʹsin, leri humaka eka leri nge go·neusʹ, leri vulaka “mutswari.” Kambe eka ndzimana ya vumune, u tirhise rito ra Xigriki leri nge pa·teʹres leri vulaka “vatatana.”
[Xifaniso lexi nga eka tluka 13]
Ku tseketsela ni ku bela vana huwa swi nga va tshikilela
[Xifaniso lexi nga eka tluka 13]
Tinyike nkarhi wa ku dzumba ni vana va wena