Langutelo Ra Bibele

Xana Bibele Yi Tsongahata Vavasati?

TERTULLIAN, mufundhisi wa lembe-xidzana ra vunharhu u tshame a hlamusela vavasati tanihi “nyangwa ya diyavulosi.” Van’wana va tirhise Bibele ku kombisa leswaku vavasati a hi va nkoka loko va pimanisiwa ni vavanuna. Hikwalaho ka sweswo, vanhu vo tala va vona onge Bibele yi tsongahata vavasati.

Elizabeth Cady Stanton, mulweri wa timfanelo ta vavasati wa lembe-xidzana ra vu-19 eUnited States, a a tshemba leswaku “Bibele ni Kereke hi swona ngopfu-ngopfu leswi endleke leswaku vavasati va nga vi na ntshunxeko.” Stanton u vule leswi hi tibuku ta ntlhanu to sungula ta Bibele: “Ku hava buku yin’wana leyi ndzi yi tivaka leyi kandziyisaka mhaka ya ku tsongahatiwa ni ku tekeriwa ka vavasati ehansi ku fana na tona.”

Hambileswi van’wana namuntlha va nga ni langutelo rero, kambe va tele lava ehleketaka leswaku swiphemu swin’wana swa Bibele swi seketela ku tsongahatiwa ka vavasati. Xana swi tano hakunene?

Ndlela Leyi Vavasati Va Tekiwaka Ha Yona Eka Matsalwa Ya Xiheveru

“Ku navela ka wena ku ta va eka nuna wa wena, yena u ta ku fuma.” (Genesa 3:16) Vaxopaxopi va vula leswaku lexi i xigwevo lexi Xikwembu xi gweveke Evha ha xona nileswaku hi xona xi endleke leswaku vavasati va titsongahata eka vavanuna. Hambiswiritano, leswi a ku nga ri xikongomelo xa Xikwembu kambe a ku ri marito lama kombisaka vuyelo bya xidyoho ni ku bakanyiwa ka vuhosi bya Xikwembu. Ku khomiwa ku biha ka vavasati i vuyelo bya ku nga hetiseki ka vanhu, a hi ku rhandza ka Xikwembu. Vavasati eka mindhavuko yo tala va fumiwa hi vavanuna va vona, hakanyingi hi ndlela ya tihanyi. Kambe leswi a ku nga ri xikongomelo xa Xikwembu.

Adamu na Evha va vumbiwe hi xifaniso xa Xikwembu. Tlhandlakambirhi, va kume xileriso lexi fanaka lexi humaka eka Xikwembu xa leswaku va tswalana, va andza, va tata misava, va yi fuma. A va fanele va tirhisana havumbirhi bya vona. (Genesa 1:27, 28) Phela, enkarhini wolowo, a a nga ri kona munhu loyi a a fuma un’wana hi tihanyi. Genesa 1:31 yi ri: “Xikwembu xi vona hinkwaswo leswi xi swi endleke, kutani waswivo, a swi ri swinene ngopfu.”

Eswiyin’weni swin’wana, Bibele a yi ri kombisi langutelo ra Xikwembu hi mhaka yo karhi. Ko runguriwa mhaka leyi endlekeke ntsena. Mhaka ya Lota ya ku nyiketa vana vakwe va vanhwanyana eka Vasodoma yi hlamuseriwile handle ko boxa leswaku Xikwembu a xi yi amukela kumbe a xi nga yi amukeli.a—Genesa 19:6-8.

Entiyisweni, Xikwembu xi venga mixaka hinkwayo yo khoma munhu hi ndlela yo biha. (Eksoda 22:22; Deteronoma 27:19; Esaya 10:1, 2) Nawu wa Muxe a wu sola ku pfinya ni vunghwavava. (Levhitika 19:29; Deteronoma 22:23-29) Vuoswi a byi nga pfumeleriwi naswona lava osweke a va faneriwa hi ku dlayiwa havumbirhi bya vona. (Levhitika 20:10) Ematshan’weni yo tsongahata vavasati, Nawu lowu a wu ri wa nkoka naswona a wu va sirhelela eka mikhuva leyi a yi endliwa hi matiko lama va rhendzeleke. Nsati la fanelekaka wa Muyuda a a xiximiwa swinene naswona a a dzuneka. (Swivuriso 31:10, 28-30) Leswi Vaisrayele va nga yingisangiki milawu ya Xikwembu ya ku xixima vavasati a ku ri xihoxo xa vona, a ku nga ri ku rhandza ka Xikwembu. (Deteronoma 32:5) Eku heteleleni, Xikwembu xi avanyise ni ku xupula tiko rero hinkwaro hikwalaho ka ku nga yingisi ka rona.

Xana Ku Titsongahata Eka Un’wana Swi Fambisana Ni Xihlawuhlawu?

Vanhu hinkwavo, va nga endla swilo hi mfanelo ntsena loko ku ri ni ku hleleka. Leswi swi lava leswaku ku va ni munhu la lawulaka. Loko ku nga ri na munhu la lawulaka, ku ta va ni mpfilumpfilu. “Xikwembu a hi Xikwembu xa mpfilumpfilu, kambe i xa ku rhula.”—1 Vakorinto 14:33.

Muapostola Pawulo u hlamusela lunghiselelo ra vunhloko endyangwini: “Nhloko ya wanuna un’wana ni un’wana i Kreste; kasi nhloko ya wansati i wanuna; kasi nhloko ya Kreste i Xikwembu.” (1 Vakorinto 11:3) Vanhu hinkwavo, handle ka Xikwembu va fanele va tiveka ehansi ka vulawuri lebyi tlakukeke. Xana mhaka ya leswaku Yesu u ni nhloko yi vula leswaku wa tsongahatiwa? Nikantsongo! Mhaka ya leswaku hi ku ya hi Matsalwa, vavanuna va averiwe ku rhangela evandlheni ni le ndyangwini a yi vuli leswaku vavasati va tsongahatiwa. Leswaku swilo swi famba kahle endyangwini ni le vandlheni, vavasati ni vavanuna va fanele va byarha vutihlamuleri bya vona hi rirhandzu ni hi xichavo.—Vaefesa 5:21-25, 28, 29, 33.

Nkarhi hinkwawo Yesu a a khoma vavasati hi xichavo. U arile ku landzela ndhavuko ni milawu ya ku tsongahata vavasati leyi a yi dyondzisiwa hi Vafarisi. U vulavule ni vavasati lava a va nga ri Vayuda. (Matewu 15:22-28; Yohane 4:7-9) U dyondzise vavasati. (Luka 10:38-42) U sirhelele vavasati leswaku va nga tshikiwi. (Marka 10:11, 12) Kumbexana goza lerikulu swinene leri Yesu a ri tekeke enkarhini wakwe i ro endla vunghana ni vavasati. (Luka 8:1-3) Tanihi leswi a ti kombiseke kahle timfanelo hinkwato ta Xikwembu, Yesu u kombise leswaku vanhu hinkwavo va ringana emahlweni ka Xikwembu. Entiyisweni, Vakreste vo sungula, vavanuna ni vavasati va amukele nyiko ya moya lowo kwetsima. (Mintirho 2:1-4, 17, 18) Eka lava totiweke, lava nga ni ntshembo wo va tihosi ni vaprista na Kreste, a ku nge he vi na wanuna kumbe wansati loko va pfukela evuton’wini bya le tilweni. (Vagalatiya 3:28) Mutsari wa Bibele, Yehovha a nga va tsongahati vavasati.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 28]

Ku hambana ni vanhu va le nkarhini wa yena, Yesu u khome vavasati hi xichavo