Buloho Ra Tower Ro Nghena Le London — Watchtower LAYIBURARI YA LE KA WEB SITE

Buloho Ra Tower Ro Nghena Le London

HI MUTSARI WA XALAMUKA! LE BRITAIN

VAHLAPFA lava taka ro sungula eNghilandhi va ri xiya. Lembe ni lembe ku ni magidi ya vafambi lava taka ku ta ri vona. Siku ni siku, vaaki va le London va tsemakanya ehenhla ka rona, kumbexana va nga ehleketi nchumu leswaku ri sungule njhani. Buloho ra Tower hi rin’wana ra mimfungho leyi tiviwaka swinene ya le London.

Buloho ra Tower ri fambisana ni Khokholo ra le London leri nga le kusuhi na rona, naswona a ri fani ni leri vitaniwaka Buloho ra le London. Le ndzhaku hi 1872, Palamendhe ya le Nghilandhi yi ehleketelele ku pasisa nawu lowu nga ta pfumelela ku akiwa ka buloho enambyeni wa Thames. Hambileswi ndhuna-nkulu ya Khokholo a yi nga pfumelelani ni mhaka leyi, Palamendhe yi teke xiboho xo endla buloho leri, ntsena loko maakelo ya rona ma ta yelana ni Khokholo leri. Buloho leri namuntlha ri tiviwaka tanihi Buloho ra Tower ri sungule eka xiringanyeto xolexo xa ximfumo.

Hi lembe-xidzana ra vu-18 ni ra vu-19, a ku ri ni mabuloho yo hlayanyana lawa a ma tsemakanya nambu wa Thames, buloho leri a ri dume ngopfu a ku ri Buloho ra Khale ra le London (Old London Bridge). Hi 1750, buloho leri se a ri nga ha tiyanga naswona timovha a ti nga ha swi koti ku hundza hi ku olova hileswi a ti tele. Ehansi ka rona, swikepe leswi humaka ematikweni hinkwawo ya misava a swo dlivana kunene ku nga ha ri na ndhawu ya ku yima. Hi minkarhi yoleyo swikepe a swi tele lerova a ku vuriwa leswaku munhu a a ta famba tikhilomitara to tala ehenhla ka swikepe leswi manyaneke.

Hi ku komberiwa hi Nhlangano wa le London, mumpfampfarhuti wa miako Horace Jones u ringanyete leswaku buloho leri ri va ni xivumbeko xa xirhendzevutana xa Vurha (Gothic) naswona ri ta va leri pfulekaka ni ku pfaleka, a ri ta akiwa ehansinyana ka Buloho ra London. Swikepe leswi yaka evupela-dyambu a swi ta kota ku hundza swi ya ehlalukweni ra swona ehenhlanyana ka nambu wa Thames. Vo tala va vule leswaku a ku ri buloho ra muxaka wa rona.

Maakelo Yo Hlawuleka

Jones a a ri mufambi wa matiko, naswona mabuloho yo kota ku pfuleka lama a ma voneke eminseleni ya le Netherlands ma n’wi nyike kungu ro endla buloho leri nga kotaka ku va ni matlhelo mambirhi lama pfulekaka. Ri endliwe hi maakelo ya manguva lawa yo tirhisa tinsimbi leswaku ku endliwa rimba naswona a ri sasekisiwe hi maribye, buloho leri ro duma ri mpfampfarhutiwe hi Jones ni vatirhi vakwe.

Buloho ra Tower ri ni swihondzo swimbirhi leswi hlanganisiwaka hi xindledyana lexi nga 34 wa timitara ehenhla ka laha ku fambaka timovha, naswona ri le henhla hi kwalomu ka 42 wa timitara ku fika laha mati ma nga fikaka kona loko ma tele. Laha ku fambaka timovha ku helela laha buloho ri hlanganaka kona exikarhi. Swiphepherhele leswi swa buloho swi tika kwalomu ka 1 200 wa tithani ha xin’we naswona swi kota ku tlakuka swi ya ehenhla ku fika eka 86 wa tidigri. Swikepe leswi tikaka 10 000 wa tithani swi kota ku hundza ehansi ka buloho swi hlayisekile.

Gezi Ro Tlakula Buloho

Buloho leri a ri tirhisa gezi leri fetlhiweke ematini, gezi leri a ri kota ni ku fambisa khexe leyi fambisaka lava fambaka hi milenge ku suka egondzweni ku ya fika laha ku nga ni xindledyana xa lavo famba hi milenge, a ri tirha ni le ku lawuleni ka timovha. Ina, buloho leri a ri tirha hi gezi leri endliwaka ematini! Naswona gezi ra kona a ri tele swinene.

Ehansi ka xiphemu xa buloho hi le vuxeni, a ku ri ni swivirisa-mati swa mune leswi a swi tirhisa malahla, leswi a swi humesa nkahelo wa matimba swinene, lowu a wu kota ku ndzulukisa michini yimbirhi leyikulu. Michini leyi a yi chela mati yo tala lama nghenaka hi matimba leswaku muchini wo endla gezi wu kota ku tirha. Leswaku ku tshama ku ri ni gezi leri lavekeka ku pfula buloho leri, a ku ri ni tsevu wa swihlayisa-mati leswikulu leswi a swi rhwala mati yo tala. Michini leyi a yi kota ku humesa gezi leri a ri tirhisiwa hi tinjhini ta nhungu leti a ti yimisa buloho. Loko gezi leri ri lumekiwa, buloho a ri kota ku tlakuka ri ya ehenhla ri sekeriwe hi swisekelo swa rona leswi leheke 50 wa tisentimitara. A swi teka minete ntsena ku pfula buloho leri.

Ku Endzela Buloho Ra Tower Ra Manguva Lawa

Masiku lawa buloho leri ri tirha hi gezi leri tolovelekeke. Kambe ku fana ni khale, loko Buloho ra Tower ri pfuleka, timovha hinkwato ta yima. Lava fambaka hi milenge, vavalangi ni van’wana lava endzeke va hlamala loko va vona ndlela leyi buloho leri ri tirhaka ha yona.

Loko ku rila nsimbi yo tsundzuxa leswaku buloho ri ta pfuleka, tindlela ta pfaleka, movha wo hetelela ku hundza wa tsemakanya, kutani lava lawulaka buloho va nyikela mimfungho yo komba leswaku timovha hinkwato ti hundzile. Mabawuti lawa ma khomaka laha buloho ri hlanganaka kona ma pfuleka ma nga bi pongo kutani buloho ri pfuleka. Kutani hinkwavo va languta enambyeni. Hinkwavo va hlalela swikepe swo hambana-hambana leswi fambaka ematini, leswi kokaka ni ku chova swin’wana, swa vaendzi kumbe leswi nga ni maseyila. Endzhaku ka timinete ti nga ri tingani mimfungho ya cinca. Buloho ra pfala ni leswi a swi pfale ndlela swa pfuleka. Lava gadeke swikanyakanya va hundza timovha leti yimeke va rhangelela leswaku va ta tsemakanya ku sungula. Endzhaku ka tisekoni Buloho ra Tower ri va ri pfalekile.

Muendzi la tsakisiwaka hi buloho leri, a nga heti hi ku hlalela ku pfuleka ni pfaleka ka rona ntsena. U famba ni van’wana lava fambaka hi khexe ku ya eka xihondzo lexi nga le n’walungwini ku ya hlaya hi ta matimu ya buloho leri, laha ku nga ni swifaniso leswi kombaka leswaku ri tirha njhani. Ku ni swifaniso leswi pendiweke leswi kombaka ndlela leyi buloho ri endliweke ha yona ni nkhuvo wa xiyimo xa le henhla lowu veke kona loko ri pfuriwa ro sungula ni swifaniso swa khale swi kombisa xivumbeko xo hlamarisa xa buloho leri.

Gondzo ro famba ha rona leri nga ehenhla ri endla leswaku muendzi a kota ku valanga doroba ra London kahle. Hi le tlhelweni ra vupela-dyambu ku ni kereke-nkulu ya St. Paul, miako ya le banki ya timali ta muganga swi vonaka kahle, naswona le kulenyana ku vonaka xihondzo xa Hofisi ya Poso. Hi tlhelo ra vuxa a wu ta vona swikepe, kambe se swi yima ekulenyana ka doroba ra manguva lawa. Ematshan’weni ya hlaluko ku ni miako ya manguva lawa yo saseka naswona ndhawu leyi se yi vitaniwa Xikhumulo xa Swikepe. Ya hlamarisa, ya nyanyula naswona ya tsakisa—ina, marito lawa ya hlamusela kahle leswi munhu a swi vonaka loko a ri ehenhla ka buloho leri dumeke eLondon.

Loko u vhakela eLondon, ha yini u nga yi ku ya vona buloho leri, leri dumeke swonghasi! Ku endzela ndhawu leyi ku ta ku tsakisa swinene hi ntirho wa vunjhiniyara lowu endliweke laha.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 16]

Wun’wana wa michini leyi tirhisaka nkahelo leyi a yi pfuna tinjhini

[Xihlovo Xa Kona]

[Xifaniso lexi nga eka tluka 16, 17]

Buloho leri ri kota ku pfuleka ri helela ku nga si hela ni minete

[Xihlovo Xa Kona]

[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 15]