Langutelo Ra Bibele

Xana Vutomi Bya Wena Byi Kunguhatiwe Ka Ha Ri eMahlweni?

Siku rin’wana ni mixo, vavanuna vambirhi a va ri karhi va famba hi movha va ya entirhweni, hiloko va teka ndlela yo tsemetela leyi a yi hundza hi laha un’wana wa vona a a tshama kona khale. Loko va ri karhi va famba va vone malangavi ya ndzilo emafasitereni ya yindlu yin’wana. Va yimise lori ya vona kutani va tirhisa xitepisi lexi a va ri na xona leswaku va pfuna wansati wa muti wolowo ni vana va yena va ntlhanu. Loko phepha-hungu ri vika mhaka leyi ri te: “Kumbexana a ku nga si va siku ra vona.”

VANHU vo tala va ehleketa leswaku, xin’wana ni xin’wana lexi va humelelaka, ku nga khathariseki leswaku i nchumu wa kahle kumbe wo biha, xi kunguhatiwe hi munhu wo karhi la nga ni matimba ku va tlula. Hi xikombiso, John Calvin, loyi a a ri Mutisi wa ndzhundzunuko u te: “Xikwembu xi swi kunguhate ka ha ri emahlweni leswi xi lavaka ku swi endla hi munhu un’wana ni un’wana. Hikuva a xi hi vumbelanga leswi fanaka, van’wana xi va vumbele vutomi lebyi nga heriki kasi van’wana ndzhukano hilaha ku nga heriki.”

Xana Xikwembu xi kunguhata ka ha ri emahlweni leswaku munhu un’wana ni un’wana u ta endla yini nileswaku u ta helela kwihi? Xana Bibele yi ri yini hi mhaka leyi?

Leswi Ku Kunguhateriwa Swi Vulaka Swona

Vanhu lava kholwaka dyondzo ya ku kunguhateriwa va anakanya hi ndlela leyi: Xikwembu xi tiva hinkwaswo. Xi tiva ni leswi nga ta humelela enkarhini lowu taka. Xa swi tiva nileswaku munhu wo karhi u ta endla yini hi vutomi byakwe nileswaku u ta fa rini naswona njhani. Xisweswo, hi ku ya hi ndlela leyi va anakanyaka ha yona, loko ku fika nkarhi wa leswaku munhu a endla xiboho xo karhi, u ta endla leswi Xikwembu se xi swi kunguhateke; loko swi nga ri tano, swi ta vula leswaku Xikwembu a xi tivi hinkwaswo. Xana mhaka yoleyo u yi vona yi ri ni nhloko ni ncila? Xiya leswaku leswi a swi ta va swi vula yini.

Loko ku ri ni matimba yo karhi lama ana se ma kunguhateke vumundzuku bya wena, swi vula leswaku loko u tikhathalela wo tlanga hi nkarhi. Leswaku wa dzaha kumbe a wu dzahi a swi nge vuli nchumu eka rihanyo ra wena ni ra vana va wena. Ku boha bandhi ra vuhlayiseki loko u chayela movha a swi nga ta ku pfuna nchumu. Dyondzo leyi ya ku kunguhateriwa yi hoxile hakunene. Minkambisiso yi komba leswaku vanhu lava tikhathalelaka a va tali ku weriwa hi makhombo. Loko hi nga tikhathaleli, hi nga va ekhombyeni.

Mavonelo man’wana hi lawa. Loko Xikwembu a xi langa ku tiva hinkwaswo, kutani a xi ta va xi swi tive khale xi nga si vumba Adamu na Evha leswaku a va nge xi yingisi. Kambe loko Xikwembu xi byela Adamu leswaku a nga fanelanga a dya “murhi wa ku tiva leswinene ni leswo biha,” loko o dya u ta fa, xana Xikwembu se a xi swi tiva leswaku Adamu u ta wu dya? (Genesa 2:16, 17) Loko Xikwembu xi byela mpatswa wo sungula xi ku: “Tswalanani mi andza, mi tata misava, mi yi fuma, mi fuma tinhlampfi ta lwandle ni swivumbiwa leswi hahaka swa matilo ni swivumbiwa hinkwaswo leswi famba-fambaka ehenhla ka misava,” xana a xi swi tiva leswaku a va nge hanyi hilaha ku nga heriki eparadeyisini? A swi tano nikatsongo.—Genesa 1:28.

Mavonelo ya leswaku Xikwembu xi tiva hinkwaswo ni swiboho leswi hi swi tekaka, sweswo swi vula leswaku hi xona xi swi vangaka—ku katsa tinyimpi, ku kala nawu ni maxangu. Sweswo a swi nge endleki! Rungula leri twalaka ri kumeka eka leswi Xikwembu xi swi vulaka.

“Mi Fanele Mi Hlawula”

Matsalwa ma vula leswaku “Xikwembu i rirhandzu” ni leswaku xi “rhandza vululami.” Xi tshama xi ri karhi xi khutaza vanhu va xona, xi ku: “Vengani leswo biha, mi rhandza leswinene.” (1 Yohane 4:8; Pisalema 37:28; Amosi 5:15) Minkarhi hinkwayo xi khutaza lava xi tshembaka leswaku va hlawula ku hanya hi ndlela leyi tengeke. Hi xikombiso, loko Yehovha a endla ntwanano ni vana va Israyele hi ku tirhisa Muxe, u te eka vona: “Ndzi teka matilo ni misava swi va timbhoni ehenhla ka n’wina namuntlha, leswaku ndzi veke vutomi ni rifu, nkateko ni ndzhukano emahlweni ka n’wina; mi fanele mi hlawula vutomi leswaku mi ta ya emahlweni mi hanya, n’wina ni vana va n’wina.” (Deteronoma 30:19) Xana Xikwembu se xi kunguhate khale leswi vanhu volavo a va ta hlawula swona? Swi le rivaleni leswaku a swi tano.

Yoxuwa murhangeri wa vanhu va Xikwembu, eminkarhini ya khale u khongotele vanhu vakwe a ku: “Hlawulani namuntlha loyi mi nga ta n’wi tirhela . . . Kambe loko ku ri mina ni vandyangu wa mina, hi ta tirhela Yehovha.” (Yoxuwa 24:15) Hilaha ku fanaka, Yeremiya muprofeta wa Xikwembu u te: “Ndzi kombela u yingisa rito ra Yehovha eka leswi ndzi ku byelaka swona, kutani swi ta ku fambela kahle, moya-xiviri wa wena wu ta hambeta wu hanya.” (Yeremiya 38:20) Xana Xikwembu lexi nga ni rirhandzu ni vululami a xi ta khutaza vanhu ku endla leswinene xi ri ni ntshembo wa leswaku loko va endla tano va ta vuyeriwa, kambe xi ri karhi xi swi tiva kahle leswaku va ta tsandzeka? Doo! Xikhutazo xo tano xi nga twala xi ri vuxisi ntsena.

Xisweswo loko u langutane ni swilo swo biha kumbe leswinene, a swi vuli swona leswaku u lo kunguhateriwa swona. Minkarhi yo tala, ‘swiendlakalo leswi nga languteriwangiki’ swi vangiwa hi swiboho leswi endliwaka hi vanhu van’wana—ku nga ha va swiboho leswinene kumbe swo biha. (Eklesiasta 9:11) A hi ntiyiso leswaku vumundzuku bya wena byi kunguhatiwe ka ha ri emahlweni, naswona swiboho swa wena n’wini hi swona leswi nga khumbaka vumundzuku bya wena hilaha ku nga heriki.

U SWI VONISA KU YINI?

◼ Xana Xikwembu xi kunguhate ka ha ri emahlweni leswaku Adamu na Evha va ta dyoha?—Genesa 1:28; 2:16, 17.

◼ Hi tihi timfanelo ta Xikwembu leti endlaka leswaku mhaka ya ku kunguhateriwa yi nga twali?—Pisalema 37:28; 1 Yohane 4:8.

◼ Hi byihi vutihlamuleri lebyi u nga na byona?—Yoxuwa 24:15.

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 13]

Minkambisiso yi komba leswaku vanhu lava tikhathalelaka a va tali ku weriwa hi makhombo