“Yehovha, Ndzi Kombela Ku Ku Tirhela”
Hi ku vula ka Danielle Hall
Loko ndza ha ri xinhwanyetana, a ndzi rhandza ku endzela kokwana, loyi a a ri muakelani wa hina. Siku ni siku a a etlelanyana nindzhenga. Loko ndzi n’wi endzela hi nkarhi wolowo, a hi tshama swin’we ehenhla ka mubedo loko a ri karhi a ndzi hlayela switori swa Bibele. A a tala ku ndzi byela a ku: “U nga tshuki u rivala leswaku Yehovha wa ku rhandza. Naswona loko u n’wi rhandza, u ta ku khathalela minkarhi hinkwayo.” A ndzi ma rivalanga marito yakwe.
KOKWANA u fe hi 1977 loko ndza ha ri ni malembe ya mune. A a ri Mbhoni ya Yehovha, ku fana ni maxaka hinkwawo ya Tatana lama a ma tshama edorobeni ra le Moe, eAustralia. Vatswari va mina a va nga ri Timbhoni, kambe Tatana a a ti rhandza. Hi ku famba ka nkarhi ndyangu wa ka hina wu rhurhele le Tintenbar, ku nga xidorobana lexi nga le kusuhi ni ribuwa ra New South Wales. Kwalaho, mina ni buti wa mina Jamie, minkarhi yin’wana a hi endzela eminhlanganweni ya Timbhoni hi ri na Tatana.
Loko ndzi ri ni malembe ya nhungu, vatswari va mina va hambanile. Tatana u tlhelele eMoe, kasi mina na Jamie hi sele na Manana. Manana a nga yi rhandzi Bibele naswona a a nga swi lavi leswaku hi ya eminhlanganweni ya Timbhoni. Mhaka leyi yi ndzi twise ku vava ngopfu. Marito ya kokwana a ndzi ma veke embilwini. A ndzi swi tiva leswaku ndza n’wi rhandza swinene Yehovha! Naswona a ndzi lava ku n’wi tirhela. Kutani ndzi khongele Yehovha, ndzi n’wi byela leswaku na mina ndzi Mbhoni yakwe. Jamie na yena a a titwa hi ndlela yoleyo.
Miringo eXikolweni
Endzhakunyana ka sweswo, mudyondzisi wa le xikolweni xa hina u kombele n’wana ha un’we etlilasini ya hina leswaku a vula vito ra vukhongeri byakwe leswaku a ta byi tsala ebukwini ya xikolo. Loko ku fika nkarhi wa Jamie, u vule hi rito ra le henhla, leri twakalaka kahle a ku, “Mbhoni ya Yehovha.” Mudyondzisi u yimilenyana, kutani a n’wi kombela leswaku a phindha, hiloko a tlhelo a vula. Mudyondzisi u te: “A ndzi kholwi, kambe ndzi ta vuya eka wena.” Loko a vitana vito ra mina, na mina ndzi vule hi rito ra le henhla ndzi ku, “Mbhoni ya Yehovha.” Mudyondzisi u pfilunganyekile kutani a vitana nhloko ya xikolo.
Nhloko ya xikolo yi te: “Ndzi khome maphepha ya n’wina yo mi tsarisa, vatswari va n’wina a va mi tsarisanga tanihi Timbhoni ta Yehovha.” Hi hlamule hi ku titsongahata hi ku, “Kambe hi byona vukhongeri lebyi hi yaka eka byona.” Nhloko ya xikolo hambi ku ri mudyondzisi yoloye, a va ha tlhelanga va yi pfuxa mhaka leyi.
Exikolweni, a ndzi ringeta ku bula ni vana lava ndzi nghenaka na vona xikolo, ndzi tirhisa vutivinyana bya mina bya Bibele. Leswi a ndzi famba ni buku leyi nge, Buku Yanga Ya Timhaka Ta Bibele, minkarhi yin’wana a ndzi kota ku hlayela nhwanyana un’wana loyi a a kholwa leswaku Xikwembu xi kona switori leswi nga eka yona.a Kambe, leswi a ndzi ringeta ku hanya hi nkongomiso wa Vukreste, vanhu a va nga ndzi rhandzi, naswona minkarhi yin’wana, a ndzi biwa hi xivundza swinene.
A ndzi tshama ndzi ri karhi ndzi khongela eka Yehovha hi ku tinyiketela lerova u ve munghana wa mina lonkulu. Siku ni siku loko xikolo xi huma, a ndzi tshama ehenhla ka mubedo kutani ndzi byela Yehovha hinkwaswo leswi humeleleke esikwini rero. A ndzi tshamela ku rila. A ndzi kombela eka Yehovha ndzi ri karhi ndzi xiririka mihloti ndzi ku, “Yehovha, ndzi kombela ku ku tirhela ndzi ri swin’we ni vanhu va wena.” Minkarhi hinkwayo a ndzi titwa ndzi antswa endzhaku ko khongela.
Papila Leri Ndzi Tiyiseke
Loko ndzi ri ni malembe ya khume, Jamie u tlhelele eMoe a ya tshama na Tatana. Hi nkarhi wolowo, a ndzi nga kumi mpfuno ni wutsongo wa moya. Kutani, loko ndzi endzele eka muakelani wa hina, ndzi kume timagazini tin’wana leti kandziyisiweke hi Timbhoni ta Yehovha. Kutani ndzi nhlokohate adirese ya rhavi ivi ndzi tsutsumela ekaya ndzi ya tsala adirese leyi ehansi. Ndzi tsalele rhavi papila ndzi ri hlamusela ta le mbilwini hi xiyimo lexi ndzi nga eka xona kutani ndzi kombela ku pfuniwa hi tlhelo ra moya. Papila leri va ndzi hlamuleke ha rona, ra matluka mambirhi, leri khumbaka mbilu, ri ndzi endle ndzi tenga-tenga mihloti hi ku tsaka. Xexo a ku ri xitiyisekiso xa leswaku ndzi wa risima eka Yehovha!
Papila ra kona ri ndzi khutaze leswaku ndzi tekelela xikombiso xa xinhwanyetana xa Muisrayele lexi a xi ri nandza wa Namani, loyi a a ri ndhuna ya vuthu ra Vaasiriya eminkarhini ya Bibele. Hambileswi a xi ri hlonga naswona a xi tshama ekule ni le ka rikwavo, xi tshame xi ri ekusuhi ni Xikwembu xa xona, ku nga Yehovha. Naswona hi ku vulavula hi ripfumelo ra xona hi xivindzi, xi tikombise xi ri mbhoni ya ntiyiso ya Yehovha.—2 Tihosi 5:1-4.
Papila leri humaka erhavini ri tlhele ri ku: “Tanihi xinhwanyetana, u fanele u tirhela Yehovha kambe u yingisa vatswari va wena naswona u dyondza hi ku tiyimisela exikolweni. Naswona, u fanele u tshama u ri ekusuhi na Yehovha hi xikhongelo ni ku dyondza Bibele.” Papila ra kona ri gimetise xileswi: “Danielle, tsundzuka leswaku ku nga khathariseki leswaku hi tshama kwihi, Yehovha u tshama a ri ekusuhi na hina. Ha swi tiva leswaku wa swi kholwa leswi.” (Varhoma 8:35-39) Papila rero, leri sweswi se ri nga hlakala, ndza ha ri veke endzeni ka Bibele ya mina. Ndzi ri hlaye ko tala emalembeni lama hundzeke, kambe ndza ha xiririka mihloti nisweswi loko ndzi ri hlaya.
Endzhakunyana ka sweswo ndzi kume papila rin’wana. A a ri ndzi tivisa leswaku tatana u hlele leswaku ndzi kuma timagazini ta Xihondzo xo Rindza ni Xalamuka! hi poso. A ndzi nga tikoti hi ku tsaka! Hikuva se a ndzi kuma swakudya leswi eneleke swa moya. Loko magazini ha wun’we wu fika, a ndzi wu hlaya hinkwawo. Ndza ha ri na tona tikopi ta mina to sungula ta timagazini leti, letinene swonghasi. Hi nkarhi wolowo, nkulu la nga Mukreste la humaka evandlheni ra kwalaho u sungule ku ndzi endzela. Hambileswi a a ndzi endzela swa xinkarhana, a a ndzi khutaza swinene.
Ku Cinca Ku Tisa Nhluvuko
Hambileswi xiyimo xa mina xa moya xi sunguleke ku antswa, a ndza ha swi navela ku tirhela Yehovha ndzi ntshunxekile. Kutani loko ndzi va ni malembe ya 13, ndzi kombele mpfumelelo eka Manana wa ku ya tshama na Tatana. A ndzi n’wi rhandza swinene Manana na yena a a ndzi rhandza, kambe a ndzi tiyimisele ku tirhela Xikwembu. Loko a pfumela, ndzi tlhelele eMoe kutani ndzi sungula ku dyondza Bibele ni vandlha ra kwalaho. Hi mpfumelelo wa Tatana, mina na Jamie hi ye eminhlanganweni hinkwayo. Timbhoni ta kwalaho ti endle hinkwaswo leswi nga ematimbeni ya tona ku hi pfuna. Mina na Jamie hi endle nhluvuko wa moya hi xihatla naswona hi lo siyana hi tin’hweti ti nga ri tingani loko hi khuvuriwa. Ina, xi hlamuriwile xikhongelo xa mina lexi ndzi xi khongeleke loko ndza ha ri n’wana. A ndzi tirhela Yehovha swin’we ni vanhu vakwe!
Hi nkarhi lowu fanaka, ndzi endle vuxaka lebyikulu na malume na hahani, ku nga Philip na Lorraine va ka Taylor, lava na vona a va ri eVandlheni ra Moe. A va ndzi khome ku fana ni n’wana wa vona. Loko va rhurhela exihlaleni xa Bougainville, le Papua New Guinea, va ya tirha laha a ku ri ni xilaveko lexikulu xa vachumayeri va Mfumo, ndzi pfumele hi ku hatlisa loko va ndzi rhamba ku famba na vona. A ndza ha ri ni malembe ya 15 ntsena, kambe Tatana na Manana va pfumerile leswaku ndzi famba.
Le Bougainville, ndzi ye mahlweni ni tidyondzo ta mina ta xikolo hi ku dyondza ndzi ri ekaya ndzi rhumeriwa rungula ra kona hi poso. Nkarhi wa mina wo tala a ndzi wu heta ndzi ri eku chumayeleni. Mawaku ndlela leyi a swi tsakisa ha yona ku tirha ni varhumiwa ni maphayona! Vanhu va kwalaho a va titsongahata swinene, naswona vo tala a va tiyimiserile ku dyondza Bibele.
Loko lembe rero ri ya eku heleni ku sungule madzolonga ya tipolitiki, naswona a swi ta va ni khombo ku ya emahlweni ndzi tshama kwalaho. A swi vava swinene ku siya xihlala xexo ni vanhu va xona vo saseka. Loko xihaha-mpfhuka lexitsongo lexi a ndzi xi khandziyile xi suka, ndzi vone Malume Philip a yime egondzweni a ri karhi a ndzi lela a tlakuse mavoko. Ndzi kombele Yehovha ndzi ri karhi ndzi xiririka mihloti leswaku a ndzi pfumelela leswaku siku rin’wana ndzi tirha tanihi murhumiwa etikweni rin’wana.
Swikhongelo Swin’wana Na Swona Swi Hlamuriwa
Le Australia, endzhaku ko heta xikolo lexi tlakukeke, ndzi dyondzele ntirho wa le hofisini efemeni yin’wana ya nawu. Hi nkarhi wolowo, Tatana u tlhele a teka nsati un’wana naswona a a khathalela ndyangu lowukulu wa vukati bya vumbirhi. Jamie a a tshama na Manana. Ku hundze nkarhinyana ndzi ri karhi ndzi tshamela ku rhurha, ndzi tshama hala ni hala eka vatswari va mina havambirhi. Vutomi a byi vonaka byi rharhanganile. A ndzi lava ku olovisa vutomi bya mina ni ku namarhela tipakani ta moya. Kutani hi 1994, ndzi nghenele vutirheli bya nkarhi hinkwawo le Moe tanihi phayona.
A ndzi tsakile nakambe. Vanghana va mina a va ri vantshwa lava rhandzaka swilo swa moya evandlheni, naswona va ndzi seketerile swinene. Entiyisweni, hi 1996, ndzi tekane ni un’wana wa vona—la vitaniwaka Will—wanuna la vulavulaka hi ndlela ya musa, la titsongahataka, naswona i nkateko wa xiviri lowu humaka eka Yehovha.
A hi tshamisane hi ku rhula evukatini bya hina, naswona hi tsakile swinene. Siku rin’wana, loko Will a vuya ekaya endzhaku ko tirha ni mulanguteri la famba-fambaka loyi a a endzele mavandlha ya le ndhawini ya ka hina. U ndzi tshamise ehansi kutani a ndzi vutisa a ku, “Xana u nga rhandza ku rhurha hi ya pfuna vandlha rin’wana?” Ndzi vhele ndzi pfumela hi nkarhi wolowo embilwini ya mina. Kambe, hi ndlela yo tlanga ndzi vutise ndzi ku: “Kwihi? Le Vanuatu? Le Fiji?” Loko Will a hlamula a ku, “eMorwell,” ndzi huwelele ndzi ku, “Kwala nyongeni!” Havumbirhi bya hina hi hlekile kutani hi pfumelelana hi nkarhi wolowo leswaku hi ta tsakela ku ya evandlheni ra le kusuhi ku ya tirha tanihi maphayona.
A hi tsakile naswona a va tele vanhu lava hi va pfuneke emalembeni manharhu lama landzeleke le Morwell. Hiloko hi kuma xihlamariso xin’wana. Hi kume xirhambo lexi humaka le rhavini ra Timbhoni ta Yehovha ra le Australia xa leswaku hi ya tirha tanihi maphayona yo hlawuleka. Xana hi averiwe kwihi? Le East Timor, ku nga xitikwana lexi kumekaka le mpfungwe hi le vuxeni bya swihlala swa Indonesia.b Matihlo ya mina a ma tenga-tenga mihloti. Ndzi nkhense Yehovha hikwalaho ka leswi a hlamuleke swikhongelo swa mina hinkwaswo. U ndzi amukele tanihi nandza wakwe, nakambe sweswi hi vulavulaka mina ni nuna wa mina hi ni lunghelo ro tirha etikweni rimbe.
Ku Tirha eNdzhandzheni Wa Malwandle
Hi fikele eDili, ku nga ntsindza wa kona, hi July 2003. Vandlha ra Dili, ku nga rona ntsena etikweni, a ri ri ni maphayona yo hlawuleka ya 13 lama humaka eAustralia ni Timbhoni to hlayanyana ta kwalaho. Vamakwerhu va le Timor a va kala swa le mandleni; vo tala va vona va loveriwe hi nhundzu ni maxaka ya vona hi nkarhi wa nyimpi ya xin’wana-manana leyi heteke malembe ya 24 leyi heleke hi 1999. Van’wana va langutane ni nkaneto lowukulu hi swirho swa ndyangu hikwalaho ka vukhongeri bya vona lebyi va ha ku byi kumaka. Ku nga khathariseki nhlomulo ni vusweti lebyi va langutaneke na byona, va fuwile hi tlhelo ra moya naswona va tsakile.—Nhlavutelo 2:8, 9.
Hi kume leswaku vanhu vo tala va le Timor a va chava Xikwembu naswona va xixima Bibele. Ku nga ri kungani, a hi ri ni tidyondzo to tala ngopfu ta Bibele lerova a hi nga ha swi koti ku ti fambisa hinkwato! Hi ku famba ka nkarhi, van’wana lava hi dyondzeke Bibele na vona eku sunguleni va tirhe na hina ensin’wini va ri vamakwerhu lava khuvuriweke. Swi hi tsakise ngopfu ku vona nhluvuko wa vona wa moya.
Kutani hi 2006, ku tlhele ku tlhekeka mpfilumpfilu edorobeni ra Dili. Ku lwa ka tinxaka to hambana-hambana ku pfuxe nyimpi leyikulu. Makaya yo tala ma phangiwile kumbe ma hisiwa ku sala nkuma, naswona Timbhoni ta kwalaho ti balekele emakaya ya maphayona yo hlawuleka ku ya lava vutumbelo. Yindlu ni rivala ra hina swi hundzuke kaya ra vahlapfa ra nkarhinyana, naswona nkarhi wun’wana a hi tshama ni vamakwerhu va kwalomu ka 100! Ndhawu leyikulu leyi hi pakaka mimovha eka yona yi hundzuke khixi, kamara ro xuxela eka rona ni Holo ya Mfumo swa xinkarhana.
Hambileswi swibamu ni tibomo a swi vinjana ekusuhi, kaya ra hina ra maphayona a ri ri ndhawu yo rhula. Hinkwerhu hi swi vonile leswaku Yehovha wa hi sirhelela. A hi sungula siku ha rin’we hi ku bula hi ndzimana ya siku leyi humaka eBibeleni. A hi khoma minhlangano ya hina hi ndlela ya ntolovelo. Naswona a hi dyondza Bibele ni vanhu lava tsakelaka.
Loko mavhiki ma ri karhi ma hundza, swi ve erivaleni leswaku ku ta va khombo leswaku vamakwerhu lava velekeriweke evuxeni bya tiko va tshama eDili. Kutani vamakwerhu lava a va ri ni vutihlamuleri va endle xiboho xa ku sungula ntlawa lowuntshwa eBaucau, ku nga doroba ra vumbirhi hi vukulu etikweni, leri a ri kumeka eka mpfhuka lowu a wu teka kwalomu ka tiawara tinharhu evuxeni bya Dili. Hi swona leswi endleke leswaku Will na mina hi kuma xiavelo lexintshwa.
Hi fike le Baucau hi July 2006, ku nga malembe lama lavaka ku va manharhu ku sukela hi fike le East Timor. Ntlawa wa hina lowuntshwa a wu vumbiwa hi maphayona yo hlawuleka ya mune ni Timbhoni ta tsevu ta le Timor. Vamakwerhu va kwalaho a va siye swilo swa vona hinkwaswo le Dili, kambe a va tshama va tsakile. A hi wu tlangela swinene moya wa vona wa ku tshembeka ni wa ku tinyiketela!
Mina na Will ha ha tirha eBaucau. Ha xi rhandza xiavelo xa hina naswona hi xi teka xi ri nkateko lowu humaka eka Yehovha. Loko ndzi languta endzhaku, ndza swi vona leswaku kokwana a a tiyisile. Yehovha u ndzi khathalerile swinene emalembeni yo tala lama hundzeke. Ndzi n’wi nkhensa nkarhi ni nkarhi hi ku ndzi nyika lunghelo ra ku tirha ni vanhu vakwe. Ndzi swi langutele hi mahlo-ngati ku tlhela ndzi vona kokwana loko a pfuxiwa eku feni. Kutani ndzi ta swi kota ku n’wi nkhensa hikwalaho ka leswi a nga ndzi nyika xilotlelo xa ku pfula nyangwa lowu yisaka evuton’wini lebyi tsakisaka ni le byi vuyerisaka.
[Tinhlamuselo ta le hansi]
a Yi kandziyisiwe hi Timbhoni ta Yehovha.
b Manghezi ma ri vitana East Timor, nakambe ri tiviwa tanihi Timor-Leste.
[Xifaniso lexi nga eka tluka 26]
Ndzi ri na kokwana
[Xifaniso lexi nga eka tluka 28, 29]
Ndzi ri na Will nkatanga