Ta Rivala

“Vanhu vo tala va le Amerika va ha pfumela eka Xikwembu lexi gandzeriwaka hi Vakreste, kambe a xa ha ri na wona matimba yo hi kucetela etimhakeni ta hina ta tipolitiki ni ta mindhavuko ku tlula eminkarhini ya sweswinyana.”—PHEPHA-HUNGU RA NEWSWEEK, RA LE U.S.A.

“Ku lahlekeriwa hi mintirho ni ku tsekatseka ka xiyimo xa timali swi khumba ntlawa lowuntshwa wa vanhu: Vatekani lava tsandzekaka ku dlaya vukati hileswi va nga riki na mali. Eminkarhini leyi ya mangava, vatekani vo tala va kuma leswaku a swi durhi ku tshama swin’we hambiloko se va phirhana.”—PHEPHA-HUNGU RA THE WALL STREET JOURNAL, RA LE U.S.A.

Eka nkambisiso wun’wana wa le Jarimani ku kumiwe leswaku manana un’we eka vanharhu u dyondza eka n’wana wakwe wa nhwanyana timhaka ta fexeni, ku aka xinghana ni van’wana, ku tshama a tsakile kumbe ku titshemba.—PHEPHA-HUNGU RA BERLINER MORGENPOST, RA LE JARIMANI.

Masocha Ya Miri Lama Hi Sirhelelaka Eka Mavabyi

Magazini wa International Herald Tribune wu ri: “Endzhaku ka loko ku hundze malembe ya 90 mukhuhlwana lowu dlayaka swinene ematin’wini ya vanhu wu nyamalarile, ngati ya vanhu lava poneke eka wona ya ha ri ni matimba lamakulu yo sirhelela mimiri ya vanhu eka xitsongwatsongwana xa mukhuhlwana wolowo wa 1918, leswi kombisaka leswaku miri wa munhu wu kota ku tisirhelela eka mavabyi ku ringana nkarhi wo leha.” Loko vativi va sayense va kambele ngati ya vadyuhari lava poneke eka mukhuhlwana wa le Spain, va kume leswaku “engatini ya vona ka ha ri ni masocha ya miri lama lava-lavaka xitsongwatsongwana xa mukhuhlwana wolowo wa khale leswaku ma ta xi dlaya.” Vakambisisi va tirhise masocha wolawo ya miri ku endla murhi lowu nga kotaka ku tshungula kondlo leri tlhaveriweke xitsongwatsongwana xa mukhuhlwana wolowo lowu dlayaka. Vakambisisi va hlamarisiwe hi vuswikoti lebyi miri wa munhu wu nga na byona byo kota ku tsundzuka mavabyi ya khale. Mukambisisi un’wana u te: “Hosi yi hi katekise hi ku hi nyika masocha ya miri lama lwisanaka ni mavabyi vutomi bya hina hinkwabyo! Leswi nga ku dlayiki swa ku hanyisa.”

Swivutiso Leswi A Swi Ta Vutisiwa Xikwembu

“Ha yini u fanele u xaniseka loko u ri munhu wo lulama?” Phepha-hungu ra Dagen ra le Sweden ri vula leswaku lexi a ku ri xin’wana xa swivutiso swo sungula leswi swichudeni swa le kholichi ya le Sweden a swi ta xi vutisa Xikwembu loko a swi koteka ku xi vutisa. Nkambisiso wun’wana wu kume leswaku swivutiso swin’wana leswi tolovelekeke hi leswi: “Xikongomelo xa vutomi i yini?” “Ku ta humelela yini hi vanhu loko va fa?” Vaaka-tiko va Sweden va dume hi ku nga rhandzi vukhongeri. Muyimeri wa nhlangano wa swichudeni swa Vakreste la endleke nkambisiso wolowo u vule leswaku hambileswi vaaka-tiko volavo va nga byi rhandziki vukhongeri kambe “va ha tivutisa swivutiso sweswo. Vantshwa va anakanyisisa hi swivutiso swo tano.”

Ku Lamala Swi Tiyisa Vukati

Vakambisisi va ri: “Vavanuna ni vavasati—ku nga khathariseki leswaku va ni malembe mangani—va vike leswaku va tsaka evukatini bya vona endzhaku ka loko va lamarile.” Loko munhu a nga ha swi koti ku endla mintirho ya siku ni siku hileswi se a lamaleke swi nga n’wi tshikilela, kambe sweswo swi nga tlhela swi endla leswaku vatekani va va bandhi ni buruku. Ngopfu-ngopfu vakhalabye va vike leswaku se va heta nkarhi wo tala va ri ni vavasati va vona. Karen Roberto, mukongomisi wa Ntsindza lowu Kambisisaka Mavabyi ya Vadyuhari eKholichi ya Virginia, le U.S.A u te: “Loko vavanuna va hetisisa vutihlamuleri bya vona ni ku khathalela swilaveko swa vasati va vona lava lamaleke, leswi nga ha endlekaka swi ri swintshwa kumbe leswikulu ku tlula swa le nkarhini lowu hundzeke evukatini bya vona, swi nga va pfulela ndlela yo seketela vasati va vona ni ku heta nkarhi wo tala na vona, xisweswo va hetelela va rhandzana swinene.”