Xi Tseme Ivi U Xi Hlayisa

Tindlela Ta 20 To Tixavela Nkarhi Lowu Engetelekeke

“Hambetani mi famba hi vutlhari . . . , mi tixavela nkarhi lowunene.”—Vakolosa 4:5.

LOKO se u kumisise leswaku hi yihi mintirho leyi u lavaka ku yi endla hi siku ro karhi ni hi nkarhi wo karhi, ntlhontlho lowu u langutaneke na wona i ku endla mintirho yoleyo leyi u kunguhateke ku yi endla. Swiringanyeto leswi landzelaka swi nga ha ku pfuna ku endla tano.

1 TSHAMA U RI NI NXAXAMELO WA SWILO LESWI U LAVAKA KU SWI ENDLA SIKU NI SIKU. Tsala swilo leswi u nga ta swi endla hi ku landzelelana ka swona. Kombisa swilo leswi u faneleke u heta nkarhi wo tala eka swona. Sula mintirho leyi se u yi heteke. Leyi u nga siki yi hetaka yi tsale eka nxaxamelo wa mintirho leyi u nga ta yi endla esikwini leri landzelaka.

2 LOKO U TIRHISA TIKHALENDARA TO HLAYANYANA, TIYISEKA LESWAKU TI NI RUNGULA LERI FANAKA. U nga pfumeleli ku rivala ku endla ntirho wo karhi hileswi u wu tsaleke eka khalendara yin’we ntsena. Loko u ri ni khalendara eka khompyuta ya wena ni yin’wana leyi nga eka khompyuta leyitsongo, ringeta ku tsala swilo leswi u lavaka ku swi endla eka tona hatimbirhi.

3 TSALA MAENDLELO YA NTIRHO WA KONA swin’we ni magoza hinkwawo lama katsekaka entirhweni wa kona naswona u ma tsala hi ku landzelelana ka wona.

4 HI NTOLOVELO, TSALA MINTIRHO YA WENA YA NKOKA SWINENE KU SUNGULA. Swi ta ku olovela ku kuma nkarhi wo endla mintirho leyi nga riki ya nkoka ngopfu.

5 TIVEKELE TIPAKANI LETI NGA EMATIMBENI YA WENA. U nga swi kota ku tikarhatela ku antswisa vutshila bya wena entirhweni wo karhi ku tlula ku tikarhatela ku va murhangeri wa khampani.

6 TIBYELE LESWAKU A WU NGE WU KUMI NKARHI WO ENDLA SWILO HINKWASWO. Loko swi koteka, tirhisa nkarhi wo tala eka mintirho leyi tswalaka mihandzu swinene. I yini leswi u nga swi endlaka hi mintirho yin’wana leyi lavaka ku endliwa hi xihatla kumbe leyi swi bohaka leswaku yi endliwa? Loko u tsandzeka ku yi heta kumbe ku yi nyika van’wana va yi endla, ringeta ku vona loko u ta swi kota ku tirhisa nkarhi wutsongo ku yi endla. Mintirho yin’wana leyi nga riki ya nkoka u nga yi veka ku ringana tin’hweti to karhi loko swi laveka, kumbe u yi tshika hi ku helela u nga yi endli. Mintirho leyi fambisanaka ni leyi u ehleketaka leswaku i ya nkoka swinene eka tipakani ta wena, yi vekele nkarhi wo tala hilaha u nga swi kotaka hakona.

7 TSALA SWILO LESWI U HETAKA NKARHI EKA SWONA. Ku va u kumisisa leswaku nkarhi wa wena wu helela kwihi, tsala swilo leswi u hetaka nkarhi eka swona ku ringana vhiki rin’we kumbe mambirhi. Xana nkarhi wa wena wu hetiwa hi mintirho leyi nga riki ya nkoka? Xana i munhu un’we kumbe vambirhi lava tshamelaka ku ku kavanyeta? Xana u tala ku kavanyetiwa hi nkarhi wo karhi wa siku kumbe wa vhiki? Tshika ku endla mintirho leyi dyaka nkarhi leyi nghenelelaka loko u ri karhi u endla swin’wana.

8 HLELA KU ENDLA MINTIRHO YITSONGO. Loko u hlele ku ya xava swakudya, ku ya lunghisa movha, ku hungasa vanghana, ku hlalela filimi ni ku hlaya swo karhi—hinkwaswo hi siku rin’we—u ta titwa u ri eku tsutsumiseni ka nkarhi naswona swi nga ha endleka u nga tsakeli ku endla ni xin’we xa swona.

9 HUNGUTA SWIKAVANYETO. Tivekele nkarhi wo karhi siku ni siku lowu u nga laviki ku kavanyetiwa eka wona handle ka loko swi boha. Loko swi koteka, tima selfoni ya wena hi nkarhi wolowo. Nakambe tima ni ti-message leti nga nghenaka eka khompyuta loko swi tikomba onge ta ku kavanyeta loko u ri karhi u tirha.

10 NTIRHO LOWU TIKAKA SWINENE WU VEKELE NKARHI LOWU U VAKA U RI NI MATIMBA NASWONA U XALAMUKE KAHLE.

11 HATLA U ENDLA NTIRHO LOWU U NGA WU TSAKERIKI. Loko se u wu hetile, u ta titwa u ri ni matimba swinene yo endla mintirho leyi nga tikiki.

12 TIVEKELE NKARHI LOWU ENGETELEKEKE LOKO KO TSHUKA KU VA NI SWIN’WANA LESWI NGA KU KHOMELELAKA. Loko u ehleketa leswaku u nga teka kwalomu ka timinete ta 15 ku fika endhawini yo karhi, tshembisa leswaku u ta fika endzhaku ka timinete ta 25. Loko u tshemba leswaku nhlangano lowu u nga ta va na wona wu ta teka awara, tivekele awara ni timinete ta 20. Tshama u ri ni nkarhi wo karhi esikwini lowu u nga wu vekelangiki ntirho wo karhi.

13 WU TIRHISE HI VUTLHARI NKARHI LOWU VAKA KONA LOKO U RI KARHI U ENDLA SWIN’WANA. Yingisela mahungu kumbe swo karhi leswi rhekodiweke loko u ri karhi u tsemeta malepfu. Hlaya loko u ri karhi u rindze xitimela kumbe loko u ri eku fambeni hi xona. Nkarhi wolowo u nga tlhela u wu tirhisela ku wisa. Kambe u nga tlangi ha wona kutani endzhaku u tisola.

14 OLOVISA NTIRHO. Xana swilo swimbirhi eka swa khume leswi nga eka nxaxamelo wa swilo leswi u lavaka ku swi endla i swa nkoka swinene? Xana swi nga koteka leswaku ntirho wo karhi wu va kusuhi ni ku hela endzhaku ka loko u endle swiphemu swa wona swa nkoka swinene? Hi xikombiso, loko u fanele u kukula jarata ra wena leri thyakisiweke hi matluka lama weke emirhini, u nga kuma leswaku loko u kukule tindhawu leti nga ni matluka yo tala u ta va u endle ntirho wo tala.

15 LOKO U TALERIWE HI NTIRHO, tsala ntirho wun’wana ni wun’wana exiphephanini. Kutani avanyisa xiphephana xexo hi mintlawa yimbirhi: “Leswi ndzi nga ta swi endla namuntlha” ni “Leswi ndzi nga ta swi endla mundzuku.” Endla leswi fanaka esikwini leri landzelaka.

16 TSHAMELA KU TEKA MASIKU YO WISA LESWAKU U TA KUMA MATIMBA. Loko u tlhelela entirhweni mianakanyo ni miri wa wena swi phyuphyile swi nga ku pfuna leswaku u endla ntirho wo tala ku tlula lowu u nga wu endlaka hi ku tirha tiawara leti engetelekeke.

17 TSALA EPHEPHENI SWILO LESWI U SWI EHLEKETAKA. Xi tsale ehansi xiphiqo lexi u nga na xona, hlamusela leswaku ha yini xi ku dyisa mbitsi naswona longoloxa tindlela to tala to xi tlhantlha leti u ti ehleketaka.

18 U NGA TIENDLI LA HETISEKEKE. Tiva nkarhi lowu u faneleke u wu heta ha wona ntirho wa wena kutani u hundzela eka wun’wana wa nkoka.

19 TIRHA KU FANA NI MUNHU LA NGA NI VUSWIKOTI. U nga rindzi kukondza u titwa u ri kahle leswaku u sungula ku tirha. Loko ku ri ni ntirho wo karhi lowu u faneleke u wu endla, namba u wu sungula.

20 PFUMELELANA NI SWIYIMO. Leswi ko va swiringanyeto ntsena, a hi xikolo-kolo. Swi ringete, kuma leswi tirhaka eka wena kutani u swi pfumelelanisa ni swiyimo swin’we ni swilaveko swa wena.