Leswi Varisi Va Le Wales Va Swi Endlaka Hi Lembe
VARISI lava nga kona emisaveni hinkwayo va khathalela tinyimpfu leti tlulaka biliyoni. Nguva yin’wana ni yin’wana yi ni mintlhontlho ya yona. Gerwyn, Ioan na Rhian va hlamusela ntirho wa varisi va le tintshaveni ta Wales laha tinyimpfu ti taleke ku tlula vanhu.
Hi Ximun’wana
Hi ximun’wana varisi va tirha vusiku ni nhlikanhi leswaku va pfuna tinyimpfu ta xisati loko ti veleka.
Gerwyn: “Hambileswi nkarhi lowu tinyimpfu ti velekiwaka ha wona wu karharisaka, lexi tsakisaka hileswaku mbyana leyi leteriweke kahle ya pfuna hi nkarhi wolowo. Loko nyimpfu swi yi tikela ku veleka, mbyana ya mina ya ndzi pfuna leswaku nyimpfu yi veleka.”
Ioan: “Ku nga khathariseki leswaku i tingani tinyimpfu leti ndzi ti pfunaka leswaku ti veleka, minkarhi hinkwayo ndza tsaka loko ndzi vona swinyimpfana!”
Ku Tsemeta Tinyimpfu Hi Ximumu
Hi ximumu varisi va tsemeta voya bya tinyimpfu lebyi nga vaka tikhilogiramu ta khume, swi ya hileswaku i muxaka muni wa nyimpfu. Murisi a nga tsemeta tinyimpfu ta kwalomu ka 250 hi siku.
Rhian: “Ndzi sungula hi ku susa voya lebyi thyakeke encileni wa nyimpfu leswaku ndzi ta yi tsemeta. Varisi va tinyimpfu lava nga ni vutshila va nga teka timinete timbirhi ntsena leswaku va tsemeta nyimpfu hi ku tirhisa michini ya gezi. Endzhaku ka sweswo, ndzi basisa voya hinkwabyo kutani ndzi byi hoxa esakeni leswaku byi ta xavisiwa.”
Etindhawini leti mpfula yi talaka ku na eka tona, varisi va rindza kukondza ku hela mavhiki mambirhi mpfula yi nga ni leswaku va endlela tinyimpfu swakudya hi byanyi bya rihlaza. Swakudya leswi va swi tirhisa hi xixika. Swirho swa ndyangu ni vanghana va va pfuna leswaku va swi rhwala.
Ioan: “Nchumu wun’wana lowu ndzi wu rhandzaka swinene i ku famba emasin’wini nimixo hi nkarhi lowu swakudya swa tinyimpfu swi hlengeletiweke ha wona.”
Ku Hlengeleta Hi Xixikana
Leswaku varisi va lumula swinyimpfana, va swi hambanisa ni ntlhambi.
Ioan: “Hambiloko etintshaveni tin’wana ku nga biyeriwanga hi misinya kumbe maribye, tinyimpfu a ti tali ku lahleka kumbe ti ya etlela exivaleni xin’wana. Tinyimpfu ta xisati ta ku tiva laha ti nga fanelangiki ti hundza kona. Sweswo ti swi dyondza eka vamana wa tona kumbe eka murisi naswona loko ti va ni swinyimpfana swa xisati, ta swi dyondzisa. Kambe minkarhi yin’wana hi heta tiawara kumbe masiku hi ri karhi hi lava leti nga lahleka.”
Varisi va tlhela va kambela tinyimpfu, va ti xava ni ku lunghiselela makhuna tinyimpfu ta xisati. Khuna rin’we ri velekisa tinyimpfu ta xisati ta kwalomu ka 25 ku ya eka 50. Ku vuriwa leswaku khuna leri ri ta endla leswaku ntlhambi wu engeteleka.
Endzhaku ka mavhiki ya 10 kumbe 12 tinyimpfu ta xisati ti mithile, varisi va tirhisa muchini lowu kotaka ku vona leswi nga endzeni leswaku va tiva tinyimpfu leti mitheke nileswaku ti ni swinyimpfana swingani. Tinyimpfu leti nga velekiki ta xavisiwa. Leti ti nga ni xinyimpfana xin’we ti vekiwa endhawini yin’we, leti nga ta veleka swinyimpfana swimbirhi kumbe swinharhu ti khathaleriwa hi ndlela yo hlawuleka naswona ti nyikiwa swakudya swo tala.
Ku Phamela Tinyimpfu Hi Xixika
Hi xixika varisi va heta nkarhi wo tala ninhlikanhi va ri karhi va dyisa tinyimpfu leti mitheke. Ku nga khathariseki leswaku maxelo ma njhani, murisi u tshama a ri ekusuhi ni tinyimpfu, a tiyiseka leswaku ku tshama ku ri ni swakudya leswi eneleke loko byanyi byi ri ni gwitsi.
Gerwyn: “Hi minkarhi yoleyo, tinyimpfu ti langutele leswaku murisi a tikumela swakudya a tlhela a ti sirhelela.”
Rhian: “Swa tsakisa ku va enhoveni hi minkarhi ya tinguva leti hinkwato leswaku u ta vona ndlela leyi vutomi bya swiharhi byi cincaka ha yona swin’we ni swimilana naswona lexi ndzi tsakisaka ngopfu i ku endla ntirho lowu ndzi wu rhandzaka swinene—wo khathalela ntlhambi wa mina.”
[Mepe lowu nga eka tluka 12]
(Leswaku u vona rungula leri hleriweke hi ku helela, vona nkandziyiso wa kona)
NORTHERN IRELAND
IRELAND
SCOTLAND
WALES
ENGLAND
[Xifaniso lexi nga eka tluka 14]
Ioan a ri karhi a kambela khuna
[Xifaniso lexi nga eka tluka 14]
Gerwyn a ri ni mbyana yakwe leyi leteriweke kahle, leyi a risaka tinyimpfu ha yona