Ndzima 10

Mfumo ‘Lowu Nga Ta Ka Wu Nga Herisiwi’

1, 2. (a) Xana swiendlakalo swa misava swa siku na siku swi kandziyisa mhaka yihi, naswona njhani? (b) Hi wihi ntlhantlho lowu nga wona ntsena?

SWIENDLAKALO swa misava swa siku na siku swi kandziyisa mhaka ya leswaku vanhu a va kumanga ntsako hi ku ala vuhosi bya Yehovha naswona, ematshan’wini ya sweswo, va ringete ku tifuma. Ku hava fambiselo ra hulumendhe ya munhu leri endleleke vanhu swilo handle ka xihlawuhlawu. Hambi leswi vanhu va kuriseke vutivi bya vona bya sayense hi mpimo lowu tlakukeke ku tlula rini na rini, a va swi kotanga ku heta xidyoho, ku hlula vuvabyi ni ku herisa rifu, a nga kona munhu ni un’we loyi va n’wi fumaka, loyi va koteke ku endla leswi eka yena. Ku hambana ni sweswo, matiko ma hambeta ma endla matlharhi lamantshwa, lama chavisaka ngopfu. Ku tlula nawu ku ya emahlweni. Sayense leyi tirhaka, makwanga ni ku pfumala vutivi, hinkwaswo swi thyakisa tiko, mati ni moya. Ku hunguteka ka nkoka wa mali loku tsemaka nhlana ni ku pfumaleka ka mintirho swi endla leswaku swi nonon’hwa ngopfu eka vo tala leswaku va kuma swilaveko swa vutomi. Vanhu a va tivi leswaku va fanele va endla yini.—Ekl. 8:9.

² Xana nhlamulo hi yihi? I Mfumo wa Xikwembu, lowu Yesu a dyondziseke valandzeri vakwe leswaku va wu khongelela. (Mt. 6:9, 10) Mawaku ndlela leyi hi faneleke hi tlangela ha yona, leswi ku phyuphya loku wu nga ta ku tisa se ku tshineleke swinene!

3. (a) Malunghana ni Mfumo lowu, i yini lexi endlekeke etilweni hi 1914 C.E.? (b) Ha yini sweswo swi ri swa nkoka eka hina?

³ Ku sukela hi 1914 C.E., Mfumo wa Xikwembu a wu ri karhi wu tirha, emavokweni ya Yesu Kreste.a Hi lembe rero, swiendlakalo leswi Daniyele a swi voneke exivonweni xa vuprofeta swi endleke hi xiviri etilweni. “Nkulukumba wa masiku,” Yehovha Xikwembu, u nyike N’wana wa munhu, Yesu Kreste, “ku fuma, ni ku kwetsima, ni v̌uhosi leŝaku v̌a tinšaka hikwato, ni v̌a matiko hikwawo, ni va tinḍimi hikwato v̌a ta ṅwi tirela.” Loko a vika hi xivono lexi, Daniyele u tsarile: “Ku fuma ka yena i ku fuma lo’ku nga heriki, lo’ku nga [ta] ka ku nga hunḍi, kutani v̌uhosi bya yena byi nga ka byi nga herisiwi.” (Dan. 7:13, 14) Xikwembu xi ta tirhisa wona Mfumo lowu ku endla leswaku varhandzi va ku lulama va tiphina hi swilo swo tala swo saseka, leswi a xi swi hlerile loko xi veka vatswari va hina vo sungula va vanhu eParadeyisini.

4. Hi byihi vuxokoxoko bya Mfumo lowu lebyi byi hi tsakisaka, naswona ha yini?

⁴ Vafumiwa vo tshembeka va Mfumo lowu va tsakela swinene ku tiva xivumbeko ni matirhelo ya hulumendhe leyi. Va lava ku tiva leswi yi swi endlaka sweswi, leswi yi nga ta swi endla enkarhini lowu taka ni leswi yi swi lavaka eka vona. Va yi kambisisa hi vukheta, naswona loko va ri karhi va yi kambisisa, ku yi tlangela ka vona ka kula naswona va tihlomisela ku byela van’wana ha yona.—Ps. 48:12, 13.

NKAMBISISO LOWU SUSUMETAKA MBILU

5. (a) Xana Matsalwa ma swi kombisa njhani leswaku i vuhosi bya mani lebyi fanekiseriwaka hi Mfumo wa Vumesiya? (b) Xana hina hi khumbiwa njhani hi leswi hi swi dyondzaka hi Mfumo lowu?

⁵ Nchumu wun’wana wo sungula lowu paluxiwaka hi nkambisiso wo tano, hi leswaku Mfumo lowu wa Vumesiya wu fanekisela vuhosi bya Yehovha hi byakwe. Hi yena loyi a nyikeke N’wana wakwe “ku fuma, ni ku kwetsima, ni v̌uhosi.” Hi xikombiso, endzhaku ka loko vulawuri lebyi bya Mfumo byi sungule ku fuma le tilweni marito ma huwelele hi laha ku faneleke ma ku: “Matimba ya ku fuma misava, sweswi ma nyikiwile Hosi [Yehovha Xikwembu] ni Mesiya wa yona, kutani [Yehovha] ú ta fuma hilaha ku nga heriki.” (Nhlav. 11:15) Kutani swin’wana ni swin’wana leswi hi swi vonaka malunghana ni Mfumo lowu ni leswi wu swi endlaka, swi hi tshineta eka Yehovha hi byakwe. Swi hi endla hi navela ku titsongahatela vuhosi byakwe hi laha ku nga heriki.

6. Ha yini swi hi tsakisa swinene leswi Yesu Kreste a nga mulawuri lonkulu la vekiweke hi Yehovha?

⁶ A hi ku saseka ka swona leswi Yehovha a nga veka Yesu Kreste exiluvelweni tanihi mufumi wa Yena lonkulu! Tanihi leswi a nga Mutirhi Lonkulu loyi Xikwembu xi n’wi tirhiseke ku endla misava ni munhu, Yesu wa swi tiva swilaveko swa hina, ku tlula munhu wihi na wihi. Tlhandla-kambirhi, ku sukela eku sunguleni ka matimu ya vanhu u kombise ‘ku tsakela vana va vanhu.’ (Swiv. 8:30, 31; Kol. 1:15-17) Rirhandzu rero i rikulu swinene lerova yena hi byakwe u te emisaveni ivi a nyikela vutomi byakwe byi va nkutsulo wa vona. Xisweswo u hi pfulele ndlela ya ku tshunxiwa exidyohweni ni rifu, ni ndlela yo kuma vutomi lebyi nga heriki.—Mt. 20:28.

7. (a) Ku hambana ni vulawuri bya munhu wihi na wihi, ha yini hulumendhe leyi yi ta tshama hi masiku? (b) Hi byihi vuxaka lebyi “nandza la tshembekaka, wa vutlharhi” a nga na byona ni hulumendhe ya le tilweni?

⁷ Leyi i hulumendhe leyi tiyeke, leyi tshamaka hi masiku. Leswaku hakunene yi ta tshama hi masiku swi tiyisiwa hi mhaka ya leswaku Yehovha hi byakwe a nga fi. (Hab. 1:12; Ps. 146:3-5, 10) Ku hambana ni tihosi ta vanhu, Yesu Kreste, loyi Xikwembu xi n’wi nyikeke vuhosi, na yena a nga fi. (Rhom. 6:9; 1 Tim. 6:15, 16) Van’wana va 144 000 va ta va swin’we na Kreste eswiluvelweni swa le tilweni, ku nga malandza yo tshembeka ya Xikwembu lama tekiweke “etinxakeni hinkwato, va ri va tindzimi hinkwato, ni va swivongo hinkwaswo, ni va matiko hinkwawo.” Lava na vona va nyikiwa vutomi lebyi nga riki na ku fa. (Nhlav. 5:9, 10; 1 Kor. 15:42-44, 53) Vunyingi bya vona ana se byi le matilweni, naswona masalela ya vona lama nga emisaveni, ma vumba ntlawa wa “nandza la tshembekaka, wo tlhariha,” lowu hi ku tshembeka, wu yisaka emahlweni swilaveko swa Mfumo wolowo laha misaveni.—Mt. 24:45-47.

8, 9. (a) Hi yihi minkucetelo leyi hambukisaka, leyi onhaka, leyi Mfumo lowu wu nga ta yi susa? (b) Kutani, leswaku hi papalata ku va valala va Mfumo wa Xikwembu, xana hi ta fularhela tinhlengeletano tihi ni mintirho yihi?

⁸ Ku nga ri khale, hi nkarhi wa Yehovha lowu vekiweke, vuthu rakwe ra vuavanyisi ri ta basisa misava. Ri ta va lovisela makumu vanhu lava va hlawulaka ku ka va nga xi tivi Xikwembu, lava alaka ku amukela vuhosi bya xona, va tlhela va nyenya malunghiselelo ya rirhandzu lawa xi ma endlaka hi Yesu Kreste. (2 Tes. 1:6-9) Leri ri ta va siku ra Yehovha, nkarhi lowu ku nga khale wu rindziwile wa ku lwela Mulawuri wa Vuako Hinkwabyo.

⁹ Vukhongeri hinkwabyo bya mavunwa, ni tihulumendhe hinkwato ta vanhu ni mavuthu ya tona, leti a ti kongomisiwa hi mufumi wo biha la nga vonakiki wa misava leyi, ti ta herisiwa ti nga ha vi kona. Hinkwavo lava tiendlaka xiphemu xa misava leyi hi ku hanya hi ndlela ya vutianakanyi, yo pfumala vutshembeki, ni ya ku tikhoma ko biha, va ta lovisiwa hi rifu. Sathana ni mademona yakwe va ta hambanisiwa ni vaaki va misava, va gogeriwa ku ringana malembe ya gidi. Mawaku ku phyuphya loku ku nga ta kumiwa hi vanhu hinkwavo lava rhandzaka ku lulama!—Nhlav. 18:21, 24; 19:11-16, 19-21; 20:1, 2.

SWIKONGOMELO SWA WONA—NDLELA LEYI SWI FIKELERIWAKA HA YONA

10. (a) Xana Mfumo wa Vumesiya wu ta xi hetisisa njhani xikongomelo xa Yehovha hi misava hi yoxe? (b) Xana leswi swi ta vula yini eka vanhu lava va nga ta va va hanya emisaveni hi nkarhi wolowo?

¹⁰ Mfumo lowu wa Vumesiya wu ta xi hetisisa swinene xikongomelo xo sungula xa Xikwembu hi misava. (Gen. 2:8, 9, 15; 1:28) Ku fikela namuntlha, munhu u hlulekile ku fikelela xikongomelo xexo. Hambi swi ri tano, “misava leyi yi taka” yi vekiwe ematimbeni ya N’wana wa munhu, Yesu Kreste. Hinkwavo lava nga ta pona vuavanyisi bya Yehovha ehenhla ka mafambiselo lawa yo biha, va ta tirha hi vun’we ehansi ka Kreste, Hosi ya vona, va endla xin’wana ni xin’wana lexi a va rhumaka xona hi ntsako, leswaku misava yi va Paradeyisi ya xirhendzevutana hinkwaxo. (Hev. 2:5-9) Vanhu hinkwavo va ta tiphina hi ntirho wa mavoko ya vona ni ku vuyeriwa swinene eka ndzalo ya ntshovelo lowu humaka emisaveni.—Ps. 72:1, 7, 8, 16-19; ringanisa Esaya 65:21, 22.

11. (a) Xana vafumiwa va Mfumo va ta endliwa njhani leswaku va hetiseka emianakanyweni ni le mirini? (b) Xana leswi swi ta katsa yini?

¹¹ Loko Adamu na Evha va vumbiwa a va hetisekile, naswona xikongomelo xa Xikwembu a xi ri leswaku misava yi tala hi vatukulu va vona, hinkwavo va tiphina hi ku hetiseka emianakanyweni ni le mirini. Ehansi ka vulawuri bya Mfumo, xikongomelo xexo xi ta hetiseka hi ndlela leyi tsakisaka. Leswi swi lava leswaku ku susiwa swilo hinkwaswo leswi vangiwaka hi xidyoho, naswona eku endleni ka sweswo, Kreste a nga tirhi tanihi Hosi ntsena kambe u tlhela a va Muprista Lonkulu. Hi ku lehisa mbilu, u ta pfuna vafumiwa vakwe lava titsongahataka leswaku va vuyeriwa eka ntikelo wo rivalela swidyoho, wa gandzelo ra vutomi byakwe. Mahlo lama nga voniki ma ta pfuriwa. Tindleve leti feke ti ta pfuriwa. Nyama leyi khwanyarisiweke hi ku dyuhala kumbe hi vuvabyi yi ta hluka ku tlula ya n’wana. Ku tsana lokukulu ka miri ku ta siviwa hi rihanyo lerinene. Siku ri ta fika leri a nga riki kona loyi a nga ta ku, “nḍa v̌abya,” hikuva vanhu lava chavaka Xikwembu va ta rhuliwa ndzhwalo wa xidyoho ni vuyelo bya xona lebyi khomisaka gome.—Ringanisa Esaya 33:22, 24; 35:5, 6; Yobo 33:25; Luka 13:11-13.

12. (a) Xana ku hetiseka ka munhu ku lava yini swin’wana? (b) Xana sweswo swi ta fikeleriwa njhani, naswona vuyelo bya swona byi ta va byihi?

¹² Hambi swi ri tano, ku fikelela ku hetiseka, swi katsa ni swin’wana ku nga ri ku va ni miri lowu hanyeke ni mianakanyo leyi hanyeke ntsena. Swi katsa ku kombisa timfanelo ta vumunhu bya Yehovha hi laha ku faneleke, hikuva munhu u endliwe ‘hi xifaniso xa Xikwembu, hi ku ya hi xivumbeko xa xona.’ (Gen. 1:26) Leswaku a fika kwalaho, ku ta laveka dyondzo leyi engetelekeke. Lawa i Mafambiselo Lamantshwa laha “ku nga ta va ni ku lulama” eka wona kutani, hi laha muprofeta Esaya a vhumbheke ha kona, “v̌anhu v̌a misav̌a v̌a [ta] dyonḍa ku lulama.” (2 Pet. 3:13; Esa. 26:9) Mfanelo leyi yi tisa ku rhula—exikarhi ka vanhu va matiko hinkwawo, exikarhi ka vanghana lavakulu, endyangwini wa wena, naswona ku tlula hinkwaswo, yi tisa ku rhula ni Xikwembu. (Esa. 32:17; Ps. 85:10-13) Lava dyondzaka ku lulama va ta hambeta va dyondzisiwa leswi Xikwembu xi swi lavaka eka vona. Loko ku rhandza tindlela ta Yehovha ku ya ku dzika etimbilwini ta vona, va ta landzelela tindlela leti evuton’wini bya vona hinkwabyo. Yesu, munhu la hetisekeke u swi kotile ku vula a ku, ‘Nkarhi hinkwawo ndzi endla swilo leswi tsakisaka Tata wa mina.’ (Yoh. 8:29) Mawaku ndlela leyi vutomi byi nga ta tsakisa ha yona loko vanhu hinkwavo va ta va va ri tano!

MINTIRHO LEYI ENDLIWEKE LEYI NGA ERIVALENI SWESWI

13. Tirhisa swivutiso leswi nga laha henhla leswaku u kandziyisa mintirho leyi endliweke hi Mfumo ni leswi hi faneleke hi swi endla.

¹³ Mintirho yo hlamarisa leyi endliweke hi Mfumo lowu ana se yi le rivaleni eka vanhu lava nga ni mahlo ya ripfumelo. Swivutiso leswi landzelaka ni Matsalwa lama kombisiweke swi ta ku tsundzuxa yin’wana ya yona, kun’we ni swilo leswi vafumiwa va Mfumo va nga swi endlaka ni leswi va faneleke va swi endla sweswi:

Xana Hosi yi rhange yi lwa na mani, naswona vuyelo byi ve byihi? (Nhlav. 12:7-10, 12)

Eka Matewu 25:31-33, hi wihi ntirho wun’wana lowu Yesu a vhumbheke leswaku u ta wu endla endzhaku ka ku tshama exiluvelweni xakwe ni loko a nga si va lovisa lavo biha?

Xana ntirho lowu wu endliwa njhani? I vamani lava hlanganyelaka eka wona? (Mt. 24:14; Ps. 110:3; Nhlav. 14:6, 7)

Ha yini vakaneti va swa politiki ni va vukhongeri va nga swi kotanga ku wu sivela? (Mint. 5:38, 39; Zak. 4:6)

Hikwalaho ka ntirho wa ku dyondzisa lowu endliwaka, hi kwihi ku hundzuka loku veke kona evuton’wini bya vanhu lava titsongahatelaka vulawuri bya Mfumo? (Esa. 2:4; 1 Kor. 6:9-11)

MFANELO YA MFUMO LEYI TSHAMAKA HI MASIKU

14. (a) Xana Kreste u ta fuma ku fikela rini? (b) I yini leswi nga ta va swi endliwile enkarhini wolowo?

¹⁴ Endzhaku ka loko Sathana ni mademona yakwe va hoxiwe ekheleni, Yesu Kreste kun’we ni vadyandzhaka-kulobye va 144 000 va ta fuma ku ringana gidi ra malembe. (Nhlav. 20:6) Enkarhini wolowo vanhu va ta endliwa lava hetisekeke. Tihulumendhe ni vulawuri ni mimfumo hinkwayo, leyi lwisanaka na Yehovha swi ta susiwa. Loko sweswo se swi endliwile, Yesu u ta tlherisela Mfumo eka Tata wakwe, “leswaku Xikwembu xi va lexi fumaka ehenhla ka hinkwaswo-[nkwaswo].”—1 Kor. 15:24, 28.

15. Ha yini wu ri ntiyiso leswaku Mfumo lowu wu ‘nga ka wu nga herisiwi’?

¹⁵ Hikwalaho xikhundlha xa Yesu malunghana ni misava xi ta hundzuka. Hambi swi ri tano, ku fuma kakwe hi “lo’ku nga heriki” naswona Mfumo wa yena ‘wu nga ka wu nga herisiwi.’ (Dan. 7:14) Hi ndlela yihi? Hikuva matimba lama fumaka a ma nge hundzeli eka mavoko ya van’wana lava nga ni makungu man’wana. Mintirho ya Mfumo lowu ‘yi nga ka yi nga herisiwi.’ Leswi Mfumo wu swi endlaka eku kwetsimiseni ka vito ra Yehovha ni xikongomelo xa yena malunghana ni misava leyi, swi ta tshama hi laha ku nga heriki.

[Nhlamuselo ya le hansi]

BULO RO PFUXETA

● Ha yini Mfumo wa Xikwembu wu ri wona ntsena ntlhantlho wa swiphiqo swa vanhu? Xana wu sungule rini ku fuma?

● I yini lexi wena xi ku tsakisaka ngopfu malunghana ni Mfumo wa Xikwembu ni leswi wu nga ta swi endla? Hikwalaho ka yini?

● Hi yihi mintirho leyi endliweke hi Mfumo, leyi hi nga yi vonaka sweswi? Xana hi ni xiphemu xihi eka yona?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 84, 85]

Vanhu va ta dyondza ku lulama