Ndzima 24

Xikongomelo Xa Yehovha Xi Humelela Hi Ndlela Leyi Vangamaka

1, 2. (a) Hi xihi xikongomelo xa Yehovha malunghana ni swivumbiwa leswo tlhariha? (b) I vamani lava hlanganisiweke ni ndyangu wa Xikwembu wa vagandzeri lowu nga ni vun’we? (c) Malunghana ni leswi, hi xihi xivutiso xa munhu hi yexe lexi faneleke xi kambisisiwa?

LESWAKU swivumbiwa hinkwaswo swo tlhariha swi va evugandzerini bya ntiyiso, hinkwaswo swi va ni ntshunxeko lowu tsakisaka wa vana va Xikwembu—xexo i xikongomelo xa Yehovha xa vutlharhi ni xa rirhandzu. Nakambe i nchumu lowu varhandzi hinkwavo va ku lulama va wu navelaka.

² Yehovha u sungule ku hetisisa xikongomelo lexi lexikulu loko a sungule mintirho yakwe ya vuvumbi. Xivumbiwa xakwe xo sungula a ku ri N’wana wakwe, loyi “ku kwetsima ka Xikwembu ku tikombaka eka yena, kutani ú tekelele leswi Xikwembu xi nga swona hi xiviri xa xona.” (Hev. 1:1-3) Yena a a hlawulekile, hikuva u vumbiwe hi Xikwembu hi xoxe. Hi ku tirhisa yena, ku vumbiwe vana van’wana—xo sungula, ku vumbiwe tintsumi ematilweni, ivi ku landzela munhu emisaveni. (Yobo 38:7; Lk. 3:38) Vana lava hinkwavo va vumbe ndyangu wun’we wa vuako hinkwabyo. Eka vona hinkwavo Yehovha a a ri Xikwembu xa vona, ku nga yena ntsena la faneleke a gandzeriwa. A a ri Hosi ya Vuako Hinkwabyo. Nakambe a a ri Tata wa vona la nga ni rirhandzu. Xana na wena i Tata wa wena, naswona xana u un’wana wa vana vakwe? Vona ndlela leyi vuxaka byebyo byi nga vaka bya risima ha yona!

3. (a) Ha yini hi nga ri vona vana va Xikwembu hi ku velekiwa? (b) Kambe hi rihi lunghiselelo ra rirhandzu leri Yehovha a ri endleleke vatukulu va Adamu?

³ Hambi swi ri tano, hi fanele hi langutana ni mhaka ya leswaku loko vatswari va hina vo sungula va avanyiseriwe rifu tanihi lava dyoheke hi vomu, va hlongoriwile aEdeni kutani va cukumetiwa hi Xikwembu. A va ha vanga xiphemu xa ndyangu wa Yehovha wa vuako hinkwabyo. (Gen. 3:22-24; ringanisa Deteronoma 32:4, 5.) Hinkwerhu, hikwalaho ka leswi hi nga vana va mudyohi Adamu, hi velekiwe hi ri ni mimboyamelo ya vudyoho. Tanihi leswi hi nga vatukulu va vatswari lava hlongoriweke endyangwini wa Xikwembu, a hi nge vuli leswaku hi vana va Xikwembu hikwalaho ka ku velekiwa ntsena. Kambe Yehovha a a swi tiva leswaku van’wana va vatukulu va Adamu a va ta rhandza ku lulama, kutani hi rirhandzu U endle lunghiselelo leri ha rona a va ta kuma ntshunxeko lowu vangamaka wa vana va Xikwembu.—Rhom. 8:20, 21.

XIYIMO LEXINENE XA ISRAYELE

4. (a) Vaisrayele a va ri “vana” va Xikwembu hi xisekelo xihi? (b) I yini leswi mhaka leyi a yi nga vuli swona?

⁴ Malembe ya kwalomu ka 2 500 endzhaku ka ku vumbiwa ka Adamu, Yehovha u tlhele a nyika vanhu lunghelo ra ku va ni vuxaka na yena tanihi vana vakwe. Hi ku pfumelelana ni ntwanano wakwe na Abrahama, Yehovha u hlawule tiko ra Israyele leswaku ri va vanhu va yena. Kutani, eka Faro wa Egipta, u vitane Israyele tanihi “ṅwana nga.” (Eks. 4:22, 23; Gen. 12:1, 2) Endzhakunyana u nyike Israyele Nawu wa yena eNtshaveni ya Sinayi, a endla vanhu lava va va tiko, a tlhela a va tirhisa malunghana ni xikongomelo xakwe. Tanihi tiko, hikwalaho ka leswi a va ri ‘nhundzu yo hlawuleka’ ya Yehovha, va vuriwe “vana” va Xikwembu. (Det. 14:1, 2; Esa. 43:1) Nakambe, hikwalaho ka ku tirhisana ka yena ko hlawuleka ni vanhu vo karhi exikarhi ka tiko, Yehovha u va vitane tanihi vana. (1 Tikr. 22:9, 10) Xiyimo lexi a xi sekeriwe eka vuxaka bya ntwanano ni Xikwembu. Hambi swi ri tano, a swi nga vuli swona leswaku a va ri ni ntshunxeko lowu hlamarisaka lowu Adamu a a ri na wona loko a ha ri n’wana wa Xikwembu. A va ha ri evuhlongeni bya xidyoho ni rifu.

5. Xana Israyele u lahlekeriwe njhani hi xiyimo xakwe xo hlawuleka eka Xikwembu?

⁵ Kambe, vona tanihi vana a va ri ni xiyimo lexinene ni Xikwembu. Nakambe a va ri ni vutihlamuleri bya ku xixima Tata wa vona ni ku tirha hi ku pfumelelana ni xikongomelo xa yena. Yesu u kandziyise nkoka wa ku hetisisa ka vona ndzhwalo wolowo—ku nga ri ku vula ntsena leswaku Xikwembu i Tata wa vona, kambe ‘va tikombisa’ va ri vana va xona. (Mt. 5:43-48; Mal. 1:6) Hambi swi ri tano, Vayuda hinkwavo tanihi tiko va tsandzekile ku endla leswi. Kutani, eka lembe ro hetelela ra vutirheli bya Yesu bya laha misaveni, loko Vayuda lava a va lava ku dlaya Yesu va te, “Hi ni tatana un’we ntsena, xi nga Xikwembu,” Yesu u kombise hi matimba leswaku swiendlo swa vona ni moya lowu va wu kombiseke a swi nga pfumelelani ni marito lawa va ma vulaka. (Yoh. 8:41, 44, 47) Hi 33 C.E. ntwanano wa Nawu wu herisiwile hi Xikwembu, naswona xisekelo xa vuxaka byo hlawuleka lebyi Israyele a ri na byona xi herile. Kambe, Yehovha u ye emahlweni a va ni lava a va amukelaka tanihi vana va yena exikarhi ka vanhu.

YEHOVHA U HLANGANISA VANHU VAKWE

6. Hi rihi “fambiselo” leri Pawulo a ri hlamuseleke eka Vaefesa 1:9, 10, naswona xikongomelo xa rona hi xihi?

⁶ Pawulo u tsalele Vakreste va le Efesa mayelana ni nongonoko wa Yehovha wa ku hlanganisa vanhu vakwe—ku nga lunghiselelo ra Xikwembu laha lava va kombisaka ripfumelo va nga vaka swirho leswi rhandzekaka swa ndyangu wa xona, a ku: “Xikwembu xi endlile leswi ku nga khale a xi lava ku swi endla ha Kriste: Xi hi tivisile ku rhandza ka xona loku a ku fihlekile [ka fambiselo ra ndyangu], loku a xi lava ku ku yisa emahlweni, minkarhi ya kona yi kondza yi hetiseka. Ku rhandza ka xona i ku hlanganisa swivumbiwa hinkwaswo, swa le matilweni ni swa la misaveni, nhloko ya swona a va Kriste.” (Ef. 1:9, 10) ‘Fambiselo’ leri ri sekeriwe eka Yesu Kreste. Ha yena, vanhu va tisiwa eka xiyimo lexi amukelekaka emahlweni ka Xikwembu—van’wana va ni ntshembo wa ku ya etilweni; van’wana, emisaveni—leswaku va tirha hi vun’we ni vana va Xikwembu lava nga tintsumi, lava tshembekeke eka Yehovha.

7. ‘Swilo swa le matilweni’ i yini, naswona ku hlengeletiwa swin’we swi vula yini eka swona?

⁷ Eku sunguleni, ku sukela hi Pentekosta ya 33 C.E., ku kambisisiwe ‘swilo swa le matilweni,’ ku nga, lava va nga ta va vadyandzhaka na Kreste eMfun’weni wa le tilweni. Hi ripfumelo leri va nga na rona eka ntikelo wa gandzelo ra Yesu, va vuriwe lava lulameke hi Xikwembu. (Rhom. 5:1, 2) Kutani va “tswariwa ra vumbirhi,” kumbe va vitaniwa tanihi vana va Xikwembu, lava va langutele vutomi bya le tilweni. (Yoh. 3:3; 1:12, 13) Leswi lava se a va ri tiko ra moya, Xikwembu xi endle ntwanano lowuntshwa. Hi ku famba ka nkarhi, Vayuda ni Vamatiko a va ta katsiwa naswona a va ta endla ntsengo wa 144 000.—Gal. 3:26-29; Nhlav. 14:1.

8. Xana vuxaka bya vadyandzhaka va Mfumo na Tatana byi yelana njhani ni lebyiya bya Vayuda ehansi ka Nawu wa Muxe?

⁸ Hambi loko va nga si hetiseka enyameni, masalela ya vadyandzhaka vo tano va Mfumo wa le tilweni ma ni vuxaka lebyikulu, bya risima na Tatana. Malunghana na vona, Pawulo u tsarile a ku: “Ku komba leswaku mi vana va xona, Xikwembu xi cherile Moya wa N’wana wa xona etimbilwini ta hina, wu nga Moya lowu huwelelaka wu ku: ‘Abba, Tatana!’ Hikokwalaho wena a wa ha ri hlonga, kambe u n’wana; kutani leswi u nga n’wana, u mudyandzhaka hi ku rhandza ka Xikwembu.” (Gal. 4:6, 7) Rito rero ra Xiaramu leri nge “Abba” ri vula “tatana,” kambe i mavitanelo lama kombisaka rirhandzu—ndlela leyi tirhisiwaka hi n’wana lontsongo eka tata wakwe. Hikwalaho ka vukulu bya gandzelo ra Yesu ni musa lowu nga fanelangiki wa Xikwembu, Vakreste lava va totiweke hi moya va ni vuxaka lebyikulu swinene ni Xikwembu, ku tlula byihi na byihi lebyi a byi ri kona eka vanhu lava nga hetisekangiki ehansi ka Nawu. Hambi swi ri tano, leswi va swi languteleke swa tsakisa swinene.

9. Xana ku swi xiya kahle ka vona leswaku i vana swi vula yini?

⁹ Loko va tshama va tshembekile ku fikela eku feni, va kota ku swi vona kahle leswaku i vana, hi ku pfuxeriwa evuton’wini lebyi nga riki na ku fa ematilweni. Loko va fika kona, va ta va ni lunghelo ra ku tirha hi vun’we laha Yehovha Xikwembu a nga kona. I nhlayo yi nga ri yingani ntsena ya vana lava va Xikwembu leyi ya ha riki kona emisaveni.—Rhom. 8:14, 23; 1 Yoh. 3:1, 2.

KU HLENGELETA ‘SWILO SWA LE MISAVENI’

10. (a) ‘Swilo leswi nga emisaveni’ i yini, naswona swi sungule rini ku hlengeletiwa eka vun’we bya vugandzeri? (b) Hi byihi vuxaka bya swona na Yehovha?

¹⁰ ‘Fambiselo’ leri fanaka leri endlaka swi koteka leswaku vanhu va hlengeletiwa endyangwini wa Xikwembu va ri karhi va langutele vutomi bya le tilweni, ri tlhela ri langutana ni ‘swilo swa le misaveni.’ Ngopfu-ngopfu ku sukela hi 1935 C.E. vanhu lava nga ni ripfumelo eka Kreste va hlengeletiwile, va ri karhi va langutele vutomi lebyi nga heriki emisaveni. Hi ku tirhisana ni masalela ya ntlawa lowu totiweke, va dzunisa vito ra Yehovha ni ku tlakusa vugandzeri bya yena. (Sof. 3:9; Esa. 2:2, 3) Hi xichavo lexikulu lava na vona, va vitana Yehovha va ku i “Tatana,” va n’wi teka tanihi Xihlovo va vutomi, naswona va tikarhatela ku kombisa timfanelo ta yena hi laha a languteleke leswaku vana vakwe va endla ha kona. Va ni xiyimo lexi amukelekaka emahlweni ka yena hikwalaho ka ripfumelo ra vona engatini ya Yesu leyi halatiweke. (Mt. 6:9; Nhlav. 7:9, 14) Kambe va swi tiva leswaku ntsako wa ku amukeriwa hi Xikwembu tanihi vana va xona va ta wu kuma enkarhini lowu taka.

11. (a) Hi xihi xitshembiso lexi Varhoma 8:19-21 yi xi nyikaka vanhu? (b) ‘Ku kombisiwa erivaleni ka vana va Xikwembu’ loku va ku rindzeleke hi ku navela lokukulu i yini?

¹¹ Hi laha swi kombisiweke ha kona eka Varhoma 8:19-21, hi ku navela lokukulu va rindzele leswaku “Xikwembu xi kombisa erivaleni vana va xona,” hikuva nkarhi wu ta ta wa leswaku swivumbiwa leswi nga vanhu swi “ntshunxiwa na swona evuhlongeni bya leswo bola.” “Ku kombisa erivaleni” koloko ku ta humelela loko vanhu va laha misaveni va vona vumbhoni bya leswaku vana va Xikwembu lava totiweke hi moya lava kumeke hakelo ya vona ya le tilweni, se va hlanganyela ni Hosi ya vona leyi kwetsimisiweke, Yesu Kreste. Leswi swi ta kombisiwa eka ndzoviso wa mafambiselo hinkwawo yo biha ya swilo, lowu nga ta landzeriwa hi mikateko ya ku Fuma ka Gidi ra Malembe ka Kreste, laha ‘vana lava va Xikwembu’ va nga ta va swin’we na yena tanihi tihosi ni vaprista.—Nhlav. 2:26, 27; 20:6.

12. Endzhaku ka nhlomulo lowukulu, vana va Xikwembu lava totiweke hi moya lava hlulaka va ta hlanganyela eka risimu rihi ra ku dzunisa, naswona ri vula yini?

¹² Vona ndlela leyi swi nga ta tsakisa ha yona loko nhlomulo lowukulu se wu hundzile, naswona vana volavo va Xikwembu lava hlanganisiweke na Kreste va pfula marito ya vona va dzunisa Xikwembu, va huwelela hi ku tsaka va ku: “We [Yehovha], Xikwembu xa matimba hinkwawo, a hi ku kula ni ku hlamarisa ka mintirho ya wena; we Mufumi wa matiko hinkwawo, a hi ku lulama ni ku tshembeka ka tindlela ta wena! I mani la nga ta ka a nga ku chavi, we [Yehovha], i mani la nga ta ala ku twarisa vito ra wena ke? Hi wena ntsena loyi a kwetsimeke, kutani vamatiko hinkwavo va ta ta va ta nkhinsama emahlweni ka wena, hikuva mintirho ya wena leyo lulama yi le rivaleni!” (Nhlav. 15:3, 4) Ina, vanhu hinkwavo, lava hlanganisaka vanhu lava humaka ematikweni hinkwawo ya khale, va ta hlengeletana va gandzela Xikwembu xa ntiyiso. Hambi lava nga emasirheni ya xitsundzuxo va ta pfuxiwa kutani va nyikiwa lunghelo ra leswaku na vona va dzunisa Yehovha hi marito ya vona.

13. Hi wihi ntshunxeko lowu tsakisaka lowu nga ta kumiwa xikan’we-kan’we hi lava nga ta pona nhlomulo lowukulu?

¹³ Sathana Diyavulosi a nge he vi ‘xikwembu xa mafambiselo lawa ya swilo.’ Vagandzeri va Yehovha laha misaveni a va nge he lwisani ni nkucetelo wakwe wo biha. (2 Kor. 4:4; Nhlav. 20:1-3) Vukhongeri bya mavunwa a byi nge he xi hembeli Xikwembu xa hina naswona a byi nge he vi na nkucetelo lowu hambukisaka evanhwini. Malandza ya Xikwembu xa ntiyiso a ma nge he byi voni vuhomboloki ni ku xanisiwa hi mavoko ya vanhu lava fumaka. Mawaku ntshunxeko lowu tsakisaka lowu sweswo swi nga ta wu tisa eka vaponi va nhlomulo lowukulu!

14. Xana va ta ntshunxiwa ha yini exidyohweni ni le ka mimbuyelo ya xona?

¹⁴ Tanihi “Xinyimpfana xa Xikwembu lexi susaka swidyoho swa misava,” Yesu Kreste u ta tirhisa nkoka wa gandzelo rakwe leswaku a susa swidyoho hinkwaswo swa vanhu. (Yoh. 1:29) Emisaveni, loko Yesu a vula leswaku swidyoho swa munhu wo karhi swi rivariwile, u tlhele a hanyisa munhu yoloye la rivaleriweke leswaku a tiyisa mhaka leyi. (Mt. 9:1-7) Hi laha ku fanaka, hi hlori, a ri etilweni u ta hanyisa lavo fe mahlo, lavo fe tindleve, timbheveve, swigono, lava hlanganeke nhloko ni lava vabyaka hi tindlela tin’wana. Hakatsongo-tsongo, hi ku fambisana ni tindlela ta Xikwembu to lulama, hinkwavo lava swi rhandzaka ni lava titsongahataka va ta susiwa eka ‘nawu wa xidyoho’ leswaku swiendlo swa vona, mianakanyo ya vona ni ku navela hinkwako ka timbilu ta vona swi tsakisa vona ni Xikwembu. (Rhom. 7:21-23; ringanisa Esaya 25:7, 8 na Nhlavutelo 21:3, 4.) Ku nga si hela Gidi ra Malembe, va ta va va endliwe va hetiseka. Va ta ntshunxiwa hi laha ku heleleke exidyohweni ni mimbuyelo ya xona yo biha. Va ta kombisa ‘xivumbeko ni xiyimo xa Xikwembu’ hi laha ku faneleke, exikarhi ka Paradeyisi ya la misaveni leyi hlanganisaka xirhendzevutana hinkwaxo.—Gen. 1:26.

15. Eku heleni ka Gidi ra Malembe, xana Kreste u ta endla yini, naswona hi xikongomelo xihi?

¹⁵ Loko Kreste se a endlile leswaku vanhu va hetiseka, u ta tlherisela matimba lawa a a nyikiwe wona ya ku endla ntirho lowu eka Tatana. Hi laha swi vhumbhiweke ha kona eka 1 Vakorinto 15:28: “Loko hinkwaswo swi vekiwile ehansi ka yena N’wana, na yena hi xiviri ú ta vekiwa ehansi ka Xikwembu lexi xi vekeke hinkwaswo ehansi ka yena, leswaku Xikwembu xi va lexi fumaka ehenhla ka hinkwaswo-[nkwaswo].”

16. Xana vanhu hinkwavo lava hetisekeke va va ehansi ka yini, naswona ha yini?

¹⁶ Sweswi vanhu lava hetisekeke va ta nyikiwa nkarhi wa ku kombisa leswaku nhlawulo wa vona lowu nga hundzukiki i ku tirhela Xikwembu xi ri xin’we lexi hanyaka, xa ntiyiso, hi laha ku nga heriki. Hikwalaho, a nga si va endla vana vakwe hi ku tirhisa Yesu Kreste, Yehovha u ta nghenisa vanhu volavo hinkwavo lava hetisekeke eka ndzingo lowukulu, wo hetelela. Sathana ni mademona yakwe va ta humesiwa ekheleni. Leswi a swi nge va vavisi vanhu lava rhandzaka Yehovha hakunene. Kambe hinkwavo lava, hikwalaho ko pfumala ku tshembeka, va pfumelaka ku kuceteriwa leswaku va nga n’wi yingisi Yehovha va ta lovisiwa hi laha ku nga heriki kun’we ni muxandzuki lonkulu ni mademona yakwe.—Nhlav. 20:7-10.

17. Eku hetisekeni ka xikongomelo xa Yehovha, hi xihi xiyimo lexi nga ta tlhela xi va kona exikarhi ka swivumbiwa hinkwaswo swo tlhariha?

¹⁷ Yehovha sweswi, hi rirhandzu, u ta hlawula vana vakwe ha Kreste, eka hinkwavo vanhu lava endliweke va hetiseka, lava hlulaka ndzingo wolowo wo hetelela, lowu nga hundzukiki. Kutani va ta hlanganyela hi xitalo eka “ku ntshunxeka loko kwetsima loku nga ka vana va Xikwembu.” (Rhom. 8:21) Eku heteleleni va ta va xiphemu xa ndyangu wa Xikwembu lowu nga ni vun’we, wa vuako hinkwabyo, eka hinkwavo Yehovha u ta va Xikwembu xi ri xin’we, Hosi ya Vuako Hinkwabyo, ni Tata wa vona la nga ni rirhandzu. Kutani swivumbiwa hinkwaswo swa Yehovha leswi tlhariheke, etilweni ni le misaveni, swi ta tlhela swi hlangana eku gandzeleni ka Xikwembu xi ri xin’we xa ntiyiso.

BULO RO PFUXETA

● Emahlweni ka ku xandzuka aEdeni, hi byihi vuxaka lebyi vagandzeri hinkwavo va Yehovha a va ri na byona na yena?

● Hi byihi vutihlamuleri bya vana va Xikwembu?

● Xana vana va Xikwembu i vamani namuntlha? I vamani lava nga ta va vana va Xikwembu, naswona xana leswi swi yelana njhani ni xikongomelo xa Yehovha malunghana ni vun’we eku gandzeleni?