Hulumendhe Leyi Nga Ta Tisa Paradeyisi
Loko Yesu a ri emisaveni, ú byele valandzeri vakwe ku khongelela Mfumo wa Xikwembu va ku: “A ku te ku fuma ka wena. Ku rhandza ka wena a ku endliwe misaveni, tani hi loko ku endliwa tilweni.” (Matewu 6:9, 10) Nakambe nkarhi na nkarhi a a vulavula hi “Evangeli ya Mfumo.” (Matewu 4:23) Entiyisweni, u vulavule ngopfu hi Mfumo ku tlula leswi a endliseke swona hi swilo swin’wana. Ha yini-ke? Hikuva Mfumo i xitirho lexi Xikwembu xi nga ta xi tirhisa ku lulamisa swiphiqo leswi endlaka leswaku vutomi byi nonon’hwa swinene namuntlha. Hi ku tirhisa Mfumo, ku nga ri kungani Xikwembu xi ta herisa tinyimpi, ndlala, vuvabyi, ni vugevenga, kutani xi ta tisa vun’we ni ku rhula.
Xana wa swi tsakela ku tshama emisaveni yo tano ke? Loko swi ri tano, manuku u fanele ku hlaya broxara leyi. Eka yona, u ta swi vona leswaku Mfumo i hulumendhe, kambe wu antswa ku tlula hulumendhe yihi na yihi leyi tshameke yi fuma vanhu. U ta tlhela u vona ndlela yo tsakisa leyi ha yona Xikwembu hakatsongo-ntsongo xi hlamuseleke swikongomelo swa xona malunghana ni Mfumo eka malandza ya xona. Tlhandla-kambirhi, u ta vona hi laha Mfumo wu nga ku pfunaka ha kona ni namuntlha.
Entiyisweni, u nga va mufumiwa wa Mfumo wa Xikwembu sweswi. Kambe emahlweni ko hlawula ku endla leswi, u fanele ku tiva swo tala malunghana na wona. Hikwalaho hi ku khutaza ku kambisisa broxara leyi. Xin’wana ni xin’wana lexi yi nga ta ku byela xona hi ta Mfumo xi huma eBibeleni.
Xo sungula, a hi voni leswaku hikwalaho ka yini hi lava Mfumo wa Xikwembu swinene.
Eku sunguleni ka matimu ya vanhu, Xikwembu xi endlile munhu a hetisekile ivi xi n’wi veka eparadeyisini. Enkarhini wolowo a a ku ri hava xilaveko xa Mfumo.
Hambi swi ri tano, Adamu na Evha, vatswari va hina vo sungula, va yingisile Sathana, ntsumi ya vutiarisi. U va byele vunwa malunghana ni Xikwembu ivi a endla leswaku na vona va xandzukela Xikwembu. Xisweswo va faneriwile hi ku fa, hikuva “hakelo ya xidyoho i rifu.”—Varhoma 6:23.
Munhu la nga hetisekangiki, la dyohaka a nga swi koti ku tswala vana lava hetisekeke. Hikokwalaho vana va Adamu hinkwavo va velekiwile va nga hetisekanga, va ri na xidyoho, va ri lava faka.—Varhoma 5:12.
Ku sukela kwalaho ku ya emahlweni, vanhu va lavile Mfumo wa Xikwembu ku va pfuna ku hlakarhela endzhukanweni wa xidyoho ni rifu. Mfumo lowu wu ta tlhela wu sula vunwa lebyi vuriweke hi Sathana ehenhleni ka vito ra Xikwembu.
Yehova Xikwembu u tshembisile leswaku “rixaka” leri hlawulekeke (kumbe n’wana) a a ta velekeriwa ku ponisa vanhu exidyohweni. (Genesa 3:15) “Rixaka” leri a ri ta va Hosi ya Mfumo wa Xikwembu.
A ri ta va mani xana?
Malembe lama nga vaka 2 000 loko Adamu a dyohile, ku vile ni munhu wo tshembeka swinene la thyiweke Abrahama. Yehova ú byele Abrahama ku sukela muti wa ka vona ivi a ya tshama emathendheni atikweni ra Palestina.
Abrahama u endlile hinkwaswo leswi Yehova a n’wi byeleke ku swi endla, ku katsa ni nchumu wun’wana wo tika swinene. Yehova u n’wi byele ku endla gandzelo hi n’wana wakwe Isaka ealtarini.
Yehova a a nga lavi gandzelo ra munhu hi xiviri. Kambe a a lava ku tiva hi laha Abrahama a n’wi rhandzaka ha kona. Abrahama a ri kusuhi ni ku dlaya Isaka loko Yehova a n’wi yimisa.
Hikwalaho ka ripfumelo lerikulu ra Abrahama, Yehova u te tiko ra Palestina u ta ri nyika n’wana wakwe a tlhela a vula leswaku Rixaka leri tshembisiweke a ri ta huma enxaxamelweni wa yena, ni lowuya wa n’wana wakwe Isaka.—Genesa 22:17, 18; 26:4, 5.
Isaka u kumile mahahlwa mambirhi ya vafana, Esawu na Yakobo. Yehova u vule leswaku Rixaka leri tshembisiweke a ri ta huma eka Yakobo.—Genesa 28:13-15.
Yakobo, loyi Yehova a tlheleke a n’wi thya vito ra Israyele, u kumile vana va 12 va vafana, lava hinkwavo ka vona hi ku famba ka nkarhi va tswaleke vana. Hikwalaho vana va Abrahama va sungurile ku andza.—Genesa 46:8-27.
Loko ku wile ndlala leyikulu endhawini yoleyo, Yakobo ni ndyangu wakwe va rhurhele aEgipta hi ku rhambiwa hi Faro, mufumi wa Egipta.—Genesa 45:16-20.
Le Egipta swi boxiwile leswaku Rixaka leri tshembisiweke a ri ta va ntukulu wa Yuda n’wana Yakobo.—Genesa 49:10.
Eku heteleleni Yakobo u file, kutani vana va yena va kula hi nhlayo ku kondza va fana ni tiko. Manuku Vaegipta va sungula ku va chava ivi va va endla mahlonga.—Eksoda 1:7-14.
Kutani Yehova a rhumela Muxe, munhu wo tshembeka swinene, ku ya sindzisela leswaku Faro wa nkarhi wolowo a ntshunxa vana va Israyele.—Eksoda 6:10, 11.
Faro a ala, kutani Yehova a tisa mintungu ya khume eka Vaegipta. Tanihi ntungu wo hetelela, ú rhumele ntsumi ya rifu ku ya dlaya mativula hinkwawo ya xinuna ya le Egipta.—Eksoda, tindzima 7 ku ya eka 12.
Xikwembu xi byele Vaisrayele leswaku loko va dlaya xinyimpfana xa xilalelo xa vona ivi va tota yin’wana ya ngati ya xona emarimbeni ya timbanti ta vona, ntsumi ya rifu a yi ta tlula tindlu ta vona. Hikwalaho mativula ya Vaisrayele ya ponisiwile.—Eksoda 12:1-35.
Hikwalaho ka sweswo, Faro u humesile Vaisrayele aEgipta. Kambe manuku u cincile miehleketo yakwe ivi a va sala endzhaku leswaku a ya va tlherisa.
Yehova u pfurile ndlela ya leswaku Vaisrayele va baleka hi le Lwandle ro Tshwuka. Naswona loko Faro ni mavandla yakwe va ringeta ku va landza, va dyiwile hi mati.—Eksoda 15:5-21.
Yehova u yisile vana va Israyele entshaveni leyi vitaniwaka Sinayi emananga. Kwalaho, u va nyikile Nawu wakwe ivi a vula leswaku loko va wu hlayisa, va ta va mfumo wa vaprista ni tiko lero kwetsima. Xisweswo, hi ku famba ka nkarhi, Vaisrayele va vile ni nkarhi wa ku va xiyenge xa nkoka xa Mfumo wa Xikwembu.—Eksoda 19:6; 24:3-8.
Endzhaku ka loko Vaisrayele va vile eNtshaveni ya Sinayi ku ringana lembe, Yehova u va yisile ePalestina, tiko leri a ri tshembiseke kokwa wa vona Abrahama.
Le Palestina, endzhakunyana Xikwembu xi pfumelele Vaisrayele leswaku va fumiwa hi tihosi. Kutani ke, Xikwembu a xi ri na mfumo emisaveni.
Hosi ya vumbirhi ya Israyele a a ri Davhida, ntukulu wa Yuda. Davhida u hlurile valala hinkwavo va Israyele, kava loko a endla leswaku Yerusalema wu va ntsindza wa rixaka.
Swiendlakalo swa le mfun’weni wa Davhida swi komba leswaku loko Yehova a seketela hosi, ku hava mufumi wa la misaveni la nga yi hlulaka.
Yehova u vule leswaku rixaka leri tshembisiweke a ri ta va un’wana wa vatukulu va Davhida.—1 Tikronika 17:7, 11, 14.
Solomoni, n’wana Davhida, u fumile endzhaku ka yena. A ri hosi leyi tlhariheke, kutani Israyele ri katekile ehansi ka mfumo wakwe.
Solomoni u tlhele a akela Yehova tempele leyo saseka eYerusalema. Swiyimo eIsrayele ehansi ka mfumo wa Solomoni swi hi komba yin’wana ya minkateko leyi Mfumo wa Xikwembu lowu taka wu nga ta yi tisela vanhu.—1 Tihosi 4:24, 25.
Hambi swi ri tano, vunyingi bya tihosi leti tlhandlameke Solomoni a byi nga tshembeki.
Kambe loko vatukulu va Davhida va ha fuma eYerusalema, Yehova u tirhisile muprofeta wakwe Esaya ku vulavula hi N’wana Davhida wa nkarhi lowu taka loyi a ta fuma misava hinkwayo hi vutshembeki. Loyi a a ta va Rixaka leri tshembisiweke.—Esaya 9:6, 7.
Muprofeta Esaya u vhumbile vulawuri bya Yena byi ri lebyi vangamaka swinene ku tlula bya Solomoni.—Esaya, tindzima 11 na 65.
Manuku, ku tlula hambi ku nga va rini, malandza ya Xikwembu ya hlamarile leswaku Rixaka leri a nga va mani.
Emahlweni ko va Rixaka leri ri ta, hambi swi ri tano, tihosi ta Israyele ti vile leti hombolokeke lerova hi 607 B.C.E. Yehova a tshika tiko leri ri hluriwa hi Vababilona, naswona vunyingi bya vanhu byi yisiwile evuhlongeni eBabilona. Kambe Xikwembu a xi rivalanga xitshembiso xa xona. Rixaka a ra ha ta humelela enxaxamelweni wa Davhida.—Ezekiel 21:25-27.
Leswi endlekeleke Israyele swi kombe leswaku hambi leswi hosi leyi tlhariheke leyi tshembekaka ya munhu yi swi koteke ku tisa mimpfuno, mimpfuno leyi a yi hikiwile. Vanhu lava tshembekaka va fa naswona vatlhandlami va vona va nga ha va lava nga tshembekiki. Xana murhi wa kona a a wu ri wihi? I Rixaka leri tshembisiweke.
Xikan’we-kan’we, endzhaku ka gidi ra malembe, Rixaka ri humelerile. A ri ri mani xana?
Ntsumi leyi humaka eka Xikwembu yi nyikerile nhlamulo eka wanhwana la nga siki tekiwaka wa Muisrayele la vitaniwaka Mariya. Yi n’wi byele leswaku a a ta kuma n’wana loyi vito ra yena a nga ta va Yesu. Leswi ntsumi yi swi vuleke hi leswi:
“Yena ú ta va nkulukumba, a vuriwa N’wana wa loyi-a-nge-henhla-henhla; hosi Xikwembu xi ta n’wi nyika xiluvelo xa Davhida tata wa yena. U ta fuma [tanihi hosi].”—Luka 1:32, 33.
Hikwalaho Yesu a a fanele ku va Rixaka leri tshembisiweke naswona xikan’we-kan’we a va Hosi ya Mfumo wa Xikwembu. Kambe hikwalaho ka yini Yesu a hambanile ni vavanuna lava tshembekaka lava va hanyeke emahlweni ka yena ke?
Yesu u velekiwile hi singita. Mana wakwe a ri nhwana, naswona a nga ri na tatana wa munhu. Yesu a a hanyile emahlweni atilweni nakona moya lowo kwetsima wa Xikwembu, kumbe matimba ya nsusumeto, ma rhurhisile vutomi bya Yesu byi suka etilweni byi ya ekhwirini ra Mariya. Kutani ke, a nga xi an’wanga xidyoho xa Adamu. Evuton’wini bya yena hinkwabyo, Yesu a nga dyohanga.—1 Petro 2:22.
Loko a ri na 30 wa malembe hi vukhale, Yesu u khuvuriwile.
U byele vanhu hi ta Mfumo wa Xikwembu ivi xikan’we-kan’we a titivisa tanihi Hosi ya Mfumo wolowo.—Matewu 4:23; 21:4-11.
Nakambe u endle masingita layo tala.
U hanyisile vavabyi.—Matewu 9:35.
Hi hlori u phamerile lava nga ni ndlala.—Matewu 14:14-22.
Hambi va ri vafi u va pfuxile.—Yohane 11:38-44.
Masingita lawa ya komba muxaka wa swilo leswi Yesu a nga ta swi endlela vanhu tanihi Hosi ya Mfumo wa Xikwembu.
Xana wa tsundzuka leswaku Hosi Davhida u wu endlise ku yini Yerusalema wu va ntsindza wa mfumo wakwe? Yesu u hlamusele leswaku Mfumo wa Xikwembu a wu nga vi emisaveni, kambe etilweni. (Yohane 18:36) Hi yo mhaka leyi Mfumo lowu wu vitaniwaka “Yerusalema wa le Tilweni.”—Vaheveru 12:22, 28.
Yesu u xaxametile milawu leyi lava va nga ta va vafumiwa va Mfumo wa kona va faneleke ku yi hlayisa. Milawu leyi sweswi yi le Bibeleni. Milawu ya nkoka swinene a ku ri leswaku vanhu va fanele ku rhandza Xikwembu ni ku rhandzana.—Matewu 22:37-39.
Yesu u tlhele a boxa leswaku a a nga ta va yexe eku fumeni ka Mfumo wakwe. A ku ta va ni vanhu lava hlawuleriweke ku ya etilweni va ya fuma na yena kona. (Luka 12:32; Yohane 14:3) Xana a va ta va vangani ke? Nhlavutelo 14:1 ya hlamula: 144 000.
Loko ku ri 144 000 ntsena lava yaka ematilweni ku ya fuma na Yesu, xana vanhu lavan’wana hinkwavo va fanele ku langutela yini?
Bibele yi ri: “Lavo lulama va ta fuma misava, va ta tshama ka yona hi masiku.”—Psalma 37:29.
Lava nga ta tshama emisaveni hi masiku va vitaniwa “tinyimpfu tin’wana.”—Yohane 10:16.
Hikwalaho ku na mintshembo mimbirhi. Ku na 144 000 lava vitaneriweke etilweni hi Yehova Xikwembu ku ya fuma na Yesu Kriste. Kambe van’wana va timiliyoni va ni ntshembo lowu tiyeke wa ku hanya emisaveni hi masiku tanihi swirho swa Mfumo wakwe.—Nhlavutelo 5:10.
Sathana u vengile Yesu ni ku n’wi kaneta. Endzhaku ka loko Yesu a chumayerile hi malembe manharhu ni hafu, Sathana u endle leswaku a khomiwa ivi a dlawa hi ku beleriwa emhandzeni. Ha yini leswi Xikwembu xi swi pfumelerile?
Tsundzuka, hi mhaka ya leswi hi humaka eka Adamu, hinkwerhu ha dyoha naswona hi faneriwa hi ku fa.—Varhoma 6:23.
Nakambe, tsundzuka leswaku hikwalaho ka ndlela ya hlori leyi Yesu a velekiweke ha yona, a hetisekile naswona a nga faneriwi hi ku fa. Kambe, Xikwembu xi pfumelele Sathana ku ‘luma Yesu xirhendze,’ a n’wi dlaya. Kambe Xikwembu xi n’wi pfuxerile evuton’wini nakambe tanihi moya lowu nga fiki. Leswi a ha ri na lunghelo ra vutomi bya munhu la hetisekeke, kutani u swi kotile ku byi tirhisa a xava hina vanhu exidyohweni.—Genesa 3:15; Varhoma 5:12, 21; Matewu 20:28.
Ku hi pfuna ku twisisa hi xitalo leswi gandzelo ra Yesu ri vulaka swona, Bibele yi vulavula hi rona hi ku tirhisa swikombiso swa vuprofeta.
Hi xikombiso, wa tsundzuka hi laha Yehova a byeleke Abrahama ku endla gandzelo hi n’wana wakwe ha kona, tanihi ndzingo wa rirhandzu rakwe?
Lexi a xi ri xikombiso xa vuprofeta xa gandzelo ra Yesu. Xi kombe leswi rirhandzu ra Yehova eka vanhu a ri kurise xiswona lerova a pfumelela N’wana wakwe, Yesu, ku hi fela leswaku hi ta kuma vutomi.—Yohane 3:16.
Wa yi tsundzuka ndlela leyi Yehova a poniseke Vaisrayele ha yona aEgipta ni ku ponisa mativula ya vona hi ku endla leswaku ntsumi ya rifu yi va tshika?—Eksoda 12:12, 13.
Lexi a xi ri xikombiso xa vuprofeta. Tanihi leswi ngati ya xinyimpfana a yi vula vutomi eka mativula ya Vaisrayele, ngati leyi halatiweke ya Yesu yi vula vutomi eka lava pfumelaka eka yena. Naswona leswi swiendlakalo swa vusiku byebyo a swi vula ntshunxeko eka Vaisrayele, rifu ra Yesu ri nyika vanhu ntshunxeko eka xidyoho ni rifu.
Hi yona mhaka leyi Yesu a vuriwaka “Xinyimpfana xa Xikwembu lexi susaka swidyoho swa misava.”—Yohane 1:29.
Hambi swi ri tano, loko Yesu a ha ri emisaveni u tlhele a hlengeleta vadyondzisiwa a va letela ku chumayela mahungu lamanene ya Mfumo, ni le ndzhaku ka rifu ra yena.—Matewu 10:5; Luka 10:1.
Lava hi vona vanhu vo sungula ku hlawuriwa hi Xikwembu leswaku va fuma na Yesu eMfun’weni wa yena.—Luka 12:32.
Xana wa tsundzuka leswaku Xikwembu xi tshembise Vayuda leswaku loko va hlayisa Nawu, va ta va “tiko ra vaprista”? Manuku a va ri na nkarhi wa ku va xiphemu xa Mfumo wa Xikwembu ni ku tirha tanihi vaprista va le tilweni loko va amukela Yesu. Kambe vunyingi bya vona byi n’wi arile Yesu.
Hikwalaho ku sukela enkarhini wolowo ku ya emahlweni, Vayuda a va ha vanga tiko leri hlawuriweke ra Xikwembu; Palestina a ku nga ha ri Tiko ra Xitshembiso.—Matewu 21:43; 23:37, 38.
Ku sukela enkarhini wa Yesu ku ta fika eka wa hina, Yehova a a ri karhi a hlengeleta vona lava nga ta fuma ematilweni na Yesu. Ka ha ri na magidi ma nga ri mangani ya vona lawa ya ha hanyaka emisaveni namuntlha. Hi va vitana masalela lama totiweke.—Nhlavutelo 12:17.
Sweswi, u sungula ku vona lexi Mfumo wa Xikwembu wu nga xona. I hulumendhe leyi nga etilweni, Hosi ya yona i Yesu Kriste, naswona u tatisiwile hi vanhu va 144 000 lava humaka emisaveni. Yi ta fuma vanhu lava tshembekaka emisaveni nakona yi ta va ni matimba yo tisa ku rhula emisaveni.
Endzhaku ka rifu rakwe, Yesu u pfuxiwile ivi a ya etilweni. Kona kwale, u yimerile Xikwembu leswaku xi n’wi byela loko nkarhi wu fikile wa leswaku a sungula ku fuma tanihi Hosi ya Mfumo wa Xikwembu. (Psalma 110:1) Xana sweswo a swi ta va rini?
Minkarhi yin’wana Yehova u rhumerile vanhu milorho leswaku a va byela swilo swa Mfumo wa yena.
Enkarhini wa Daniyele, Yehova u rhumele norho wo tano eka Nebukadnetsar, hosi ya Babilona. A wu ri wa murhi lowukulu.—Daniel 4:10-37.
Murhi wu tsemiwile ivi xikundzu xa kona xi kulekiwa malembe ya nkombo.
Murhi lowu a wu yimela Nebukadnetsar. Tanihi leswi nsinya wu kulekiweke ku ringana malembe ya nkombo, Nebukadnetsar u lahlekeriwile hi vutlhari byakwe hi malembe ya nkombo. Manuku vutlhari bya yena byi kondletelekile.
Hinkwaswo leswi a ku ri xikombiso xa vuprofeta. Nebukadnetsar a a fanekisela mfumo wa misava hinkwayo wa Yehova. Eku sunguleni, leswi a swi endliwa hi ku tirhisa vatukulu va Hosi Davhida eYerusalema. Loko Babilona ri hlurile Yerusalema hi 607 B.C.E., nxaxamelo wolowo wa tihosi wu kavanyetiwile. A ku nga ta va ni hosi yin’wana ya rixaka ra Davhida “ku kondza ku fika loyi ku avanyisa ku nga ka yena.” (Ezekiel 21:32) Yoloye a a ri Yesu Kriste.
Xana a swi ta teka nkarhi muni ku sukela hi 607 B.C.E. ku kondza Yesu a sungula ku fuma? Malembe ya nkombo ya vuprofeta. Hi leswaku, 2 520 wa malembe. (Nhlavutelo 12:6, 14) Naswona 2 520 wa malembe ku sukela hi 607 B.C.E. ya hi tisa eka 1914 C.E.
Kutani Yesu u sungule ku fuma ematilweni hi 1914. Sweswo a swi vula yini xana?
Bibele yi hi byela hi xivono lexi voniweke hi muapostola Yohane.
U vone wansati etilweni a veleka n’wana wa wandzisanyana.—Nhlavutelo 12:1-12.
Wansati loyi a a fanekisela nhlengeletano ya le matilweni ya Xikwembu, leyi vumbiweke hi malandza hinkwawo ya tintsumi ya Xikwembu etilweni. N’wana wa wandzisanyana u fanekisela Mfumo wa Xikwembu. Yena u ‘velekiwile’ hi 1914.
Ku landzele yini xana? Xo sungula lexi Yesu a xi endleke tanihi Hosi a ku ri ku susa Sathana, ni tintsumi leti xandzukeke na yena etilweni va ta emisaveni.—Nhlavutelo 12:9.
Bibele yi hi byela vuyelo: “Tsakani n’wina matilo, na n’wina lava akeke ka wona, kambe mi ni khombo n’wina misava ni lwandle, hikuva Diyavulosi ú xikele ka n’wina a karihile ngopfu, hi ku tiva leswaku nkarhi wa yena wu komile.”—Nhlavutelo 12:12.
Kutani loko Yesu a sungurile ku fuma etilweni, valala vakwe va sungurile ku gingiriteka emisaveni. Hi laha Bibele yi vhumbeke ha kona, ú sungurile ku fuma exikarhi ka valala va yena.—Psalma 110:1, 2.
Xana leswi a swi ta vula yini eka vanhu?
Yesu u hi byerile: tinyimpi, tindlala, mavabyi, ni ku tsekatseka ka misava.—Matewu 24:7, 8; Luka 21:10, 11.
Hi vonile swilo leswi swi humelela ku sukela hi 1914, lexi nga xivangelo xin’wana lexi hi tivisaka leswaku Mfumo wu sungule ku lawula hi nkarhi wolowo.
Buku ya Nhlavutelo yi hi byela leswaku vanhu va ta va lava “herisaka misava.” (Nhlavutelo 11:18) Ni sweswo hi swi vonile, ngopfu-ngopfu ku sukela hi 1914.
Muapostola Pawulo u engetele leswaku vanhu a va ta va “lava tirhandzaka, lava rhandzaka mali ngopfu, . . . lava nga yingisiki vatswari va vona, . . . lava nga riki na ku tsetselela, valumbeti, lava nga tikotiki.”—2 Timotiya 3:1-5.
Sweswi wa swi tiva leswaku hikwalaho ka yini vutomi byi nonon’hwa namuntlha. Sathana a a ri eku gingiritekeni. Kambe Mfumo wa Xikwembu na wona a a wu ri eku gingiritekeni.
Hi xihatla endzhaku ka 1914, masalela ya lava tshembaka ku fuma etilweni na Yesu ma sungule ku vula mahungu lamanene ya leswaku Mfumo wu tlhomiwile. Ntirho lowu sweswi wu hangalakile ni misava hinkwayo, tanihi laha Yesu a vuleke ha kona.—Matewu 24:14.
Xana hi xihi xikongomelo xa ntirho lowu wa ku chumayela ke?
Xo sungula, i ku byela vanhu hi ta Mfumo wa Xikwembu.
Xa vumbirhi, i ku pfuna vanhu ku tihlawulela ku va vafumiwa va Mfumo loko va swi rhandza.
Yesu u vule leswaku enkarhini wa hina vanhu hinkwavo a a va ta hambanisiwa hi ku ya hi vanhu lava fanaka ni tinyimpfu ni lava fanaka ni timbuti.—Matewu 25:31-46.
“Tinyimpfu” a ku ta va lava va rhandzaka yena ni vamakwavo. “Timbuti” a ku ta va lava va nga n’wi rhandziki.
“Tinyimpfu” a a ti ta kuma vutomi lebyi nga heriki kasi “timbuti” tona a ti nga ta byi kuma.
Ntirho lowu wo hambanisa wa karhi wa endliwa hi ku chumayeriwa ka mahungu lamanene ya Mfumo.
Hi lebyi vuprofeta bya muprofeta Esaya.
“Eminkarhini ya makumu, ku ta humelela leswaku ntshava ya yindlu ya [Yehova] yi ta vekiwa enhlohlorhini ya tintshava, yi tlakusiwa henhla ka switsunga, kutani matiko hinkwawo ma ta talela kona.”—Esaya 2:2.
Vanhu sweswi va langutanile ni ‘minkarhi ya makumu.’
‘Yindlu’ ya Yehova ya vugandzeri yi “tlakusiwa henhla” ka vugandzeri bya mavunwa.
“Matiko layo tala ma ta ta kona, ma ku: ‘Tanani, hi ta tlhandlukela ntshaveni ya Yehova, endlwini ya Xikwembu xa Yakobo; xi ta hi dyondzisa tindlela ta xona, kutani hi ta famba emitileni ya xona.’”—Esaya 2:3.
Kutani ke, vo tala lava humaka ematikweni hinkwawo va ta va ta gandzela Yehova ivi va rhamba van’wana leswaku va va tatisa. Va dyondza ku endla hi ndlela leyi Yehova a yi lavaka.
“Hi mabanga ya vona va ta fula swikomu, hi matlhari ya vona va ta fula masikiri; tiko ri nga ka ri nga ha lwi ni rin’wana, kutani a ku nga ha dyondzisiwi ku lwa.”—Esaya 2:4.
Lava gandzelaka Yehova va ni vun’we ni ku rhula.
Vuyelo bya ntirho lowu wa Mfumo wa Xikwembu hi leswaku sweswi ku ni vanhu va timiliyoni to tala emisaveni hinkwayo lava nga swirho swa Mfumo.
Va rhendzerile masalela, lava saleke va lava ntshembo wa vona ku nga ku ya etilweni va ya fuma na Kriste.
Va amukela swakudya swa moya swa nhlengeletano ya Xikwembu.—Matewu 24:45-47.
I nhlengeletano ya matiko hinkwawo ya vamakwavo ya Vakriste lava rhandzanaka hi ntiyiso.—Yohane 13:35.
Va tiphina hi ku rhula ka mianakanyo, ntshembo wa vumundzuku.—Vafilipiya 4:7.
Sweswinyana, mahungu lamanene ma ta va ma chumayeriwile. “Tinyimpfu” ti ta va ti hlengeletiwile. Manuku Mfumo wu ta endla yini-ke?
Wa tsundzuka leswaku Hosi Davhida la tshembekaka u hlurile valala hinkwavo va vanhu va Xikwembu xana? Ee, Hosi Yesu u ta endla tano.
Hosi Nebukadnetsar u tshama a lorha xifaniso lexikulu lexi faniseleke mimfumo hinkwayo ya misava ku sukela enkarhini wakwe ku ta fika eka wa hina.
Kwalaho u vonile ribye leri khumukeke entshaveni, ivi ri fayelela xifaniso. Ribye ra kona a ri yimela Mfumo wa Xikwembu.
Leswi swi vula ku lovisiwa ka mafambiselo ya sweswi layo biha ya swilo.—Daniel 2:44.
Hi leswi swilo swin’wana leswi Mfumo wu nga ta swi tshenulela.
Vukhongeri byo hemba byi ta nyamalala, kukotisa ribye ro sila leri hoxiweke elwandle.—Nhlavutelo 18:21.
Hi yo mhaka leyi hinkwavo varhandzi va Xikwembu va khutaziwaka ku huma evukhongerini bya mavunwa SWESWI.—Nhlavutelo 18:4.
Kutani Hosi Yesu u ta “tsema matiko . . . kutani ú ta ma fuma hi nhonga ya nsimbi.”—Nhlavutelo 19:15.
Hikwalaho ke, hambi leswi Timbhoni ta Yehova ti hakelaka mindzuvo ya tona ni ku hlayisa milawu ya tiko, a ti hlanganyeli eka tipolitiki.
Xo hetelela, Sathana hi byakwe, “Dragona” leyikulu, u hoxiwa ekheleni.—Nhlavutelo 20:2, 3.
I “tinyimpfu” ntsena, leti ti titsongahatelaka Yesu tanihi Hosi, leti nga ta pona nhlomulo lowu.—Matewu 25:31-34, 41, 46.
Muapostola Yohane u vone xivono xa “tinyimpfu” leti ponaka nhlomulo.
“Ndzi languta, kutani ndzi vona ntshungu lowukulu wa vanhu, lava ku nga pfumaleka ni munhu ni un’we la koteke ku va hlaya. A va huma hi le matikweni hinkwawo, ni le tinxakeni hinkwato, va ri va swivongo hinkwaswo ni va tindzimi hinkwato. A va yimile emahlweni ka xiluvelo ne mahlweni ka Xinyimpfana va ambele tinguvu to leha leto basa, va tamele micindzu emavokweni ya vona.”—Nhlavutelo 7:9.
“Ntshungu lowukulu” wu vumbiwile hi hinkwavo lava amukelaka ku chumayeriwa ka mahungu lamanene.
Va “huma eku xanisekeni lokukulu.”—Nhlavutelo 7:14.
“Micindzu” yi komba leswaku va amukela Yesu tanihi Hosi ya vona.
Ku ambala ka vona ka “tinguvu to leha leto basa” swi fanekisela leswaku va ni ripfumelo egandzelweni ra Yesu.
“Xinyimpfana” i Yesu Kriste.
I minkateko muni leyi manuku va tiphinaka ha yona? Wa tsundzuka ntsako lowu a wu ri eIsrayele loko ku fuma Hosi Solomoni wa vutshembeki? Leswi swi nyikile xifaniso xintsongo xa ntsako emisaveni ehansi ka Hosi Yesu.
Ku ta va ni ku rhula ka xiviri exikarhi ka vanhu ni le xikarhi ka vanhu ni swihari, hi laha Esaya a vhumbeke ha kona.—Psalma 46:9; Esaya 11:6-9.
Tanihi laha Yesu a hanyiseke vavabyi loko a ha ri emisaveni, hikwalaho u ta susa mavabyi eka vanhu hinkwavo.—Esaya 33:24.
Tanihi leswi a phameleke mintshungu, xisweswo u ta herisa tindlala eka vanhu hinkwavo.—Psalma 72:16.
Tanihi leswi a pfuxeke vafi, xisweswo u ta pfuxa vafi lava nga kumangiki nkarhi lowu teleke wo titsongahatela Mfumo wa Xikwembu.—Yohane 5:28, 29.
Hakatsongo-ntsongo, u ta tlherisela vanhu eku hetisekeni loku Adamu a ku lahleke.
Xana byebyo a hi vumundzuku lebyi hlamarisaka? Wa swi lava ku byi vona-xe? Loko swi ri tano, tirhela ku tiveka ehansi ka Mfumo wa Xikwembu sweswi ivi u va un’wana wa “tinyimpfu.”
Dyondza Bibele kutani u tiva Yehova Xikwembu na Yesu Kriste.—Yohane 17:3.
Hlanganyela ni van’wana lava na vona va nga swirho swa Mfumo.—Vaheveru 10:25.
Dyondza milawu ya Mfumo ivi u yi hlayisa.—Esaya 2:3, 4.
Nyikela vutomi bya wena u tirhela Yehova, kutani u khuvuriwa.—Matewu 28:19, 20.
Papalata swilo swo biha, tanihi ku yiva, vunwa, rigangu-gangu, ni vudakwa leswi hlundzulaka Yehova Xikwembu.—1 Vakorinto 6:9-11.
Hlanganyela eku chumayeleni ka mahungu lamanene ya Mfumo.—Matewu 24:14.
Kutani hi mpfuno wa Xikwembu, u ta vona Paradeyisi leyi Adamu a yi lahleleke vatukulu vakwe yi vuyeteriwa, naswona u ta vona ku hetiseka ka xitshembiso lexi: “Ndzi twa ni rito lerikulu leri humaka exiluvelweni ri ku: ‘Vonani, vuako bya Xikwembu byi le vanhwini. Xi ta aka na vona, kutani va ta va vanhu va xona; Xikwembu hi xoxe xi ta va na vona xi va Xikwembu xa vona. Xi ta hlangula mihloti hinkwayo emahlweni ya vona, ni rifu a ri nga ha vi kona; hambi ya ri mahlomulo kumbe ku rila kumbe ku vaviseka a swi nga ha vi kona, hikuva leswo sungula swi hundzile.’”—Nhlavutelo 21:3, 4.
[Chati leyi nga eka tluka 20]
(Leswaku u vona rungula leri hleriweke hi ku helela, vona nkandziyiso wa kona)
607 B.C.E. 1914 C.E.
B.C.E. | C.E.
500 1 000 1 500 2 000 2 520
[Swifaniso leswi nga eka tluka 11]
Abrahama
Isaka
Yakobo
Yuda
Davhida
[Xifaniso lexi nga eka tluka 14]
144 000
[Swifaniso leswi nga eka tluka 16]
Adamu
Yesu