Ndzima 18
Vutshembeki Eka Nhlengeletano Leyi Vonekaka Ya Xikwembu Namuntlha
1, 2. Tsalwa ra Psalma 50:5 ri fanele ku twisisiwa njhani?
EKA Psalma 16:10 ku tsariwe leswi: “U nga ka u nga tshiki moya wanga exivandleni xa vafi; u nga ka u nga pfumeri leswaku muhlawuriwa wa wena a vona ku bola.” Naswona eka Psalma 50:5 ku tsariwe leswi: “Ndzi hlengeleteleni lava ndzi rhandzaka, lava endleke ntwanano na mina hi magandzelo.” Xana lava va endlaka ntwanano na Yehova hi vona lava nyikelaka “magandzelo”? Doo, vatshembeki lava a va endli “magandzelo” ya munhu hi xiyexe ya vona vini, va nyikela mimiri ya vona ya nyama leswaku va endla ntwanano ni Xikwembu.
2 Manuku ke, ntwanano wu endlisiwa ku yini? Hi “gandzelo” ra loyi a ‘tshembekaka’ loyi moya wakwe wu nga tshikiwangiki exivandleni xa vafi kambe loyi a pfuxiweke eku feni. Muapostola Petro u tirhisile marito ya Psalma 16:10 eka Yesu Kriste ivi a ya emahlweni a ku: “Hikwalaho ke, Davhida, hi ku vona swilo swi nga si humelela u vurile ku pfuka ka Mesiya eku feni, loko a te: ‘A nga tshikiwanga exivandleni xa vafi, na wona miri wa yena a wu vonanga ku bola. Hi yena Yesu loyi Xikwembu xi nga n’wi pfuxa eku feni.’”—Mintirho 2:25, 27, 31, 32.
3. I vamani lava hlengeletiweke hi ku ya hi xileriso xa Psalma 50:5, naswona hikwalaho ka yini va fanele ku susumetiwa ku kombisa vutshembeki eka Xikwembu?
3 Yesu loyi a pfuxiweke i Muhlanganisi wa ntwanano lowuntshwa, naswona hi le ka xisekelo xa gandzelo rakwe laha ntwanano lowuntshwa wu tiyisiweke. (Vaheveru 9:15, 17) Kutani xana i vamani lava nga ta hlengeletiwa hi ku ya hi xileriso xa Psalma 50:5 ke? I vadyondzisiwa va Yesu lava nga entwananweni lowuntshwa hikwalaho ka gandzelo rakwe. Hikwalaho ka ku nkhensa Yehova ehenhleni ka gandzelo leri nga ringanisiwiki, va fanele ku susumeteriwa ku kombisa vutshembeki eka yena.
4, 5. (a) I ku humelela kwihi loku Sathana Diyavulosi a veke na kona eka nyimpi yo sungula ya misava ematshalatshaleni yakwe yo herisa nhlengeletano leyi vonekaka ya Yehova ke? (b) Yindlu-nkulu ya Sosayiti yi rhurhiseriwe kwihi, naswona ha yini? (c) Eka ku fana ka manguva lawa ka Psalma 137:1, xiyimo xa nsusumeto kumbe matshamelo ya masalela lama tshembekaka loko ya langutane ni xiyimo lexi onhiweke xa nhlengeletano ya Xikwembu a ku ri xihi?
4 Loko Mfumo wa Yehova wu tlhomiwile ematilweni hi 1914, matiko ya pfuxe nkaneto lowukulu eka mfumo wolowo hi ku nghenela nyimpi yo sungula ya misava, naswona Xikwembu xi swi pfumelerile leswi. (Psalma 2:1, 2) Sathana Diyavulosi u tikarhatele ku tirhisa mpfilumpfilu wolowo wa misava ku herisa xiyenge lexi vonekaka xa nhlengeletano ya Yehova. U humelerile eku endleni ka leswaku muungameri wa Watch Tower Bible and Tract Society a khotsiwa ekhotsweni ra tiko eAtlanta, Georgia. Vayimeri van’wana va nkombo va Sosayiti va khotsiwe kun’we na yena.
5 Hikwalaho ka nxaniso, yindlu-nkulu ya Sosayiti eBrooklyn, New York, yi rhurhiseriwe emuakweni lowu hirhiweke ePittsburgh, Pennsylvania. Leswi a swi endleriwe ku hlayisa ku kandziyisiwa ka magazini wa Xihondzo xo Rindza. Ku kwetsimisiwa ka le tilweni ka lava tshembekaka a ku languteriwa hi ku anghwetla. Kambe lava va masalela a va voyamele eku rileni loko va ri karhi va xiyisisa xiyimo lexi tshikileriweke, lexi lamatiweke xa nhlengeletano ya Yehova.—Psalma 137:1.
Vutshembeki eNkarhini Wa Ku Khotsiwa
6-8. Enkarhini wa ku khotsiwa kakwe, muungameri wa Sosayiti, J. F. Rutherford, u kombise vutshembeki enhlengeletanweni ya Yehova hi ndlela yihi?
6 Ku kombisa vutshembeki eka nhlengeletano ya Yehova enkarhini wa ku khotsiwa kakwe, muungameri wa Sosayiti ya Watch Tower, J. F. Rutherford, hi December 25, 1918, u tsale papila ro hlawuleka ri ya eka J. A. Bohnet, nandza-kulobye la tshembekaka wa Yehova. A ri kongomisiwe eka yena ehofisini ya Sosayiti ePittsburgh. Rutherford u tsale leswi landzelaka:
7 “Hikuva ndzi arile ku landzula kun’we na Babilona, kambe ndzi ringetile ku tirhela Hosi ya mina hi ku tshembeka, ndzi le khotsweni, leswi ndzi swi nkhensaka. . . . Ndzi hlawula ku amukeriwa hi Yena ivi ndzi n’wayitela ndzi ri ekhotsweni, ku tlula ku landzula kumbe ku amukela Xivandzana ivi ndzi ntshunxeka kutani ndzi amukeriwa emisaveni hinkwayo. I ntokoto lowu katekisiweke, lowu tsokombelaka wo xanisekela ntirho wo tshembeka eka Hosi. EMfun’weni hi ta dzunisa ku n’wayitela ka Tatana ku tlula swilo hinkwaswo. Leswi swi fanele ku va leswikulu emianakanyweni ya n’wana un’wana ni un’wana wa Xikwembu. Hi navela vun’we lebyi nga ta hi endla Un’we kwalaho. Ndzi tsakile, kambe ndzi navela ku mi vona hinkwenu nakambe. Ntsombano ni nhlangano wa lembe ni lembe swa tshinela. Onge moya wa Kriste wu nga tata mbilu ya un’wana ni un’wana la nga kona . . .
8 “Ka ha ri ni swo tala ku swi endla. Ku ta va musa lowukulu ku hlanganyela. Hi lava va N’wi rhandzaka ngopfu ntsena lava tshembekaka ni lava xisweswo va nga ta dzunisiwa. . . . Emahlweni ka siku rero ro tsakisa ku fanele ku nyikeriwa vumbhoni lebyikulu. . . . Tindlela ta khale ni marhengu swi nga ka swi nga hlangavetani ni swilaveko leswi, kambe Hosi hi ndlela ya Yona leyinene yi ta pfuna. . . . Ndzi tsakile leswi ntokoto lowu wa khotso wu hlayiseriweke hina ematshan’wini ya makwerhu Russell. A ndzi nga si tshama ndzi venga vuhomboloki swonghasi ivi ndzi rhandza ku lulama kutani ndzi navela ku pfuna van’wana. . . . Ku hlula ka Siyoni ku kusuhi.”
Nhlengeletano Ya Xikwembu “Masungulo Ya Ku Tsaka Ka Vona”
9. I langutelo rihi ra mupisalema leri vayimeri lava khotsiweke va Sosayiti va ri kombiseke?
9 Hambi leswi malandza ya Yehova ya lumbetiweke emisaveni tanihi lama nga tshembekiki, vaxengi ni lava nga lweriki tiko, a va yi tshikanga nhlengeletano ya Yehova. Va arile ku landzula ehansi ka ntshikilelo wolowo. A swi ta antswa ku tshika ku tirhisa xandla xa vona xa xinene kumbe ku miyela ku tlula ku rivala nhlengeletano ya Xikwembu hi ku tshika ku yi endla “masungulo ya ku tsaka ka vona.”—Psalma 137:5, 6.
10, 11. (a) Masalela lama tshembekaka ya khongelele yini, naswona i marito wahi ya mupisalema lawa ya wa tekeke malunghana na Edom? (b) Xana valala va nhlengeletano leyi vonekaka ya Yehova va kote ku endla yini, naswona i yini lexi valala vo tano va kalaka va nga xi langutelanga?
10 Valala va Yehova va tsakele xiendlo xo lwisana ni vayimeri va la misaveni va nhlengeletano yakwe ya hinkwako-nkwako hi tihanyi. Kambe malandza ya Yehova ya khongelele siku ra yena ra ku avanyisa leswaku ri ta hikwalaho ka ndzhukano hinkwawo lowu wu fumbiweke ehenhla ka nhlengeletano yakwe. Va teke marito lawa mupisalema a ma vuleke malunghana na Edom wa khale a ku: “Yehova, anakanya vana va Edom, hi laha va nga te hi siku ra khombo eYerusalema: Hlanhlani, hlanhlani ku ya fika masungulweni ya vona!” (Psalma 137:7; Vagalatiya 4:26) Phela, Yehova u rhandza nhlengeletano yakwe leyi fanaka ni wansati swinene ngopfu lerova a nga rivala leswi lavaya va xiyenge xa nhlengeletano ya Diyavulosi va swi vulaka ni ku swi endla ku lwisana ni lava va tshembekaka va nhlengeletano yakwe ya laha misaveni.
11 Eka swivumbeko hinkwaswo swa le handle swa nkarhi wolowo, vatweri vo tano va vusiwana va politiki na Babilona Lonkulu va andlale nhlengeletano leyi vonekaka ya Yehova ‘ku ya fika emasungulweni ya yona.’ A va kalanga va langutela ku yi vona yi pfuka entshurini yi va nhlengeletano ya misava hinkwayo leyi yi nga yona namuntlha.
Ntsako Wa Ku Tirihisela Ka Yena
12. (a) I mani loyi a tikombeke a ri muntshunxi wa vanhu lava khotsiweke va Yehova eBabilona ya khale, naswona xana Psalma 137:8, 9 yi vulavula ha yena hi ndlela leyi heleleke? (b) Xana tindzimana leti ti vhumba yini ehenhleni ka ku tirihisela ka nhlengeletano ya Xikwembu ya laha misaveni?
12 Yehova u tirhise Koresh mufumi wa Persia ku ntshunxa vanhu va yena eka mfumo wa khale wa misava wa Babilona. Kambe hi ku twisiseka lokukulu, Koresh a a nga ri yena loyi a ku vuriwa yena emaritweni yo hetelela ya Psalma 137, leyi vulavulaka hi Babilona Lonkulu, mfumo wa misava wa vukhongeri byo hemba: “Nhwanyana wa Babilona, la nga ta hundzuka rhumbi, ku katekile la nga ta tlherisela ka wena lexi u hi endleleke xona! Ku katekile munhu la nga ta khoma swihlangi swa wena, a swi pyanyela emaribyeni.”—Psalma 137:8, 9.
13, 14. Hikwalaho ka yini munhu la ‘katekeke’ wa Psalma 137:8, 9 a nga vuli mimfumo ya politiki leyi herisaka Babilona Lonkulu ke?
13 I mani loyi a nga ta va munhu yoloye la ‘katekeke’? Xana munhu ‘la katekeke’ u yimela “timhondzo ta khume” to fanekisela leti nga ehenhla ka nhloko ya “xivandzana,” lexi enhlaneni wa xona ku khandziyeke fambiselo ra khale ra vukhongeri ra vuoswi ni mahanyelo yo tano yo biha nkarhi wo lehisa leswi? Doo, hikuva valovisi va politiki va mfumo wa misava wa vukhongeri byo hemba a va wu herisi leswaku va pfula ndlela ya vugandzeri lebyi tengeke bya Xikwembu xa ntiyiso. A va swi endleli ku dzunisa Xikwembu xa Bibele. Manuku ke, xana vanhu vo tano hakunene va nga va la ‘katekeke’ la boxiweke hi mupisalema hi ndlela yihi?
14 Mimfumo ya politiki ya misava leyi a yi wu hetisisi ntirho lowu wu lwisanaka ni vukhongeri lowu humaka erirhandzwini ra vagandzeri va Yehova. Ha yini swi nga ri tano? Hikuva Timbhoni ta Yehova ti ta yima endleleni ya yona yo tisa misava leyi nga hava Xikwembu hi laha ku heleleke. Kutani mimfumo ya politiki i switirho leswi tirhisiwaka hi Xikwembu xa Timbhoni leswaku swi hetisisa xikongomelo xa xona.—Nhlavutelo 17:17.
15. I mani loyi hakunene a susumetaka vafumi va politiki, naswona u tirhisa mani?
15 Xisweswo, hambi leswi mimfumo leyi ya politiki yi nga ha tirhisiwaka hi ku kongoma eku loviseni ka mfumo wa misava wa vukhongeri byo hemba, hakunene i Yehova Xikwembu loyi a yi susumetaka. Njhani? U tirhisa N’wana wakwe la nyikiweke matimba yo fuma, Koresh Lonkulu, Yesu Kriste. Xisweswo, Yesu Kriste ematimbeni ya Mfumo i munhu la ‘katekeke’ la vhumbiweke hi mupisalema!
16. Yehova u herisa “vana” va Babilona hi ndlela yihi?
16 Hambi leswi Yehova a nga ta sirheleta vanhu vakwe lava tshembekaka, hi ndlela yo fanekisela, u ta bvanyangeta un’wana ni un’wana wa “vana” va vukhongeri bya mafambiselo lama fanaka ni muoswi ya dyondzo yo hemba ivi a va phyandlasa eka leswi swi vonekaka swi fana ni ‘ribye’—eka mfumo lowu nga yimiki wa Yehova Xikwembu ha Yesu Kriste.
17. (a) Hi ku ya hi Esaya 61:1, 2, Yesu a a ta huwelela yini endzhaku ka ku totiwa hi moya wa Xikwembu? (b) Ku twarisa loku ku hetisisiwe njhani namuntlha?
17 Loko a ha ri emisaveni, Yesu a a totiwe hi moya wa Museketeri wakwe lonkulu hayi leswaku a “vula lembe lerinene ra Yehova” ntsena kambe ni ku twarisa “siku ra ku tirihisela ka Xikwembu xa hina.” (Esaya 61:1,2; Luka 4:16-21) Enkarhini wa hina, ‘emasikwini ya makumu’ ya mafambiselo lawa ya swilo, Yehova u ni malandza yakwe lama tshembekaka lama twarisaka “siku ra ku tirihisela ka Xikwembu xa hina” emisaveni hinkwayo tanihi xitsundzuxo eka matiko hinkwawo. Eku twariseni loku “ntshungu lowukulu” lowu kulaka wa vadyondzisiwa lava fanaka ni tinyimpfu va Yesu Kriste wu tihlanganise ni masalela, hi laha swi voniweke ha kona ka ha ri emahlweni eka Nhlavutelo 7:9-17.
18. I ntsako wihi lowu vanhu lava tshembekaka va Xikwembu va nga ta hlanganyela eka wona?
18 Hinkwavo lava, masalela ni “ntshungu lowukulu,” va yingise xileriso xa ntsumi xa Nhlavutelo 18:4. Va humile eBabilona Lonkulu. Ha yini xiendlo xo tano xi ri xa xihatla? Hikuva va fanele ku huma eBabilona Lonkulu “vana” vakwe va vukhongeri va nga si phyandlasiwa ni ku herisiwa hi ku tirhisa “xivandzana” ni ‘timhondzo ta xona ta khume’ ku nga si fika Armagedoni. Vanhu lava vo tshembeka va ta hlanganyela entsakweni wa Koresh Lonkulu, Yesu Kriste. Va ta tihlanganisa ni matilo hi ku: “Aleluya! Ku hlayiseka, ni ku kwetsima, ni matimba, i swa Xikwembu xa hina, hikuva ku avanyisa ka xona minkarhi hinkwayo ka tshembeka, ku lulamile. Xi avanyisile muoswi lonkulu, loyi a boriseke misava hi vuoswi bya yena.”—Nhlavutelo 19:1, 2; ringanisa Yeremia 51:8-11.
19. I ntsako wihi lowu masalela lama tshembekaka ya tiphinaka ha wona sweswi, naswona i ntsako wihi lowukulu lowu wu ya rindzeleke?
19 Ku sukela hi 1919 Yehova u endlele vanhu vakwe ‘nchumu lowukulu.’ (Psalma 126:1-3) Hikwalaho ka ku kurisiwa loku ka matimba yakwe ya ntshunxeko, loku kombisaka leswaku i “Xikwembu lexi tshembekaka,” masalela lama ntshunxiweke ma ha tsakile embilwini. (Deuteronoma 7:9) Va tsake ngopfu, kambe ku ni ntsako lowukulu lowu va rindzeleke. Leswi swi ta endleka loko va kota ku tihlanganisa eka ntsako wa Koresh Lonkulu, Hosi leyi fumaka, Yesu Kriste, enkarhini lowu a phyandlasaka “vana” hinkwavo va nhlengeletano yoleyo ya Diyavulosi.
20. I vamani van’wana lava hlanganyelaka entsakweni wa masalela lama totiweke, naswona ha yini?
20 Timiliyoni ta khale ka “vakhomiwa” va Babilona Lonkulu ana se ti pfuniwe ku huma enhlengeletanweni yoleyo yi thyakeke ya vukhongeri emahlweni ka ku lovisiwa ka yona ka vukari. Vuyelo byi ve “ntshungu lowukulu” wa “tinyimpfu tin’wana.” Sweswi emisaveni hinkwayo, va tlula 3 000 000, ku ri hava ku hikiwa eka nhlayo ya lava va nga ha ta ponisiwa eku lovisiweni ka mfumo wa misava hinkwayo wa vukhongeri byo hemba. Hi ku tshembeka enhlengeletanweni ya Yehova, va avelana ntsako wa masalela hi ku tihlanganisa na vona eku twariseni ka siku ra ku tirihisela ka Yehova ehenhla ka Babilona Lonkulu wa vukhongeri.
21. Langutelo ra hina ehenhla ka Babilona Lonkulu ni mahlonga yakwe ri fanele ku va rihi?
21 Manuku ke, ku nga tshuki ku va ni loyi a pfumelelanaka ni mfumo wolowo wa misava wa vukhongeri byo hemba. Ku nga tshuki ku va ni loyi a tlhelelaka eka byona emasikwini lawa ya ku tsongahatiwa ka byona. Onge hi nga hambeta hi pfuna mahlonga yo tala ya Babilona Lonkulu hi laha hi nga kotaka ha kona leswaku ya huma emafambiselweni wolawo laya thyakeke, Koresh Lonkulu a nga si kuma ku hlula kakwe loku tsakisaka.