Xiyenge 6
Xivangelo Xa Leswaku Xikwembu Xi Pfumelela Ku Xaniseka
1, 2. Vatswari va hina vo sungula va ma onhe njhani masungulo lamanene lawa Xikwembu xi va nyikeke wona?
SWI onhake kwihi? I yini lexi nga onha masungulo lamanene lawa Xikwembu xi ma nyikeke vatswari va hina vo sungula eParadeyisini ya Edeni? Hikwalaho ka yini ku andze vubihi ni ku xaniseka hi magidi ya malembe, ematshan’wini ya ku rhula ni ntwanano eParadeyisini?
2 Xivangelo xa kona hi leswaku Adamu na Evha va tirhise ku tihlawulela ka vona hi ndlela yo biha. Va honise mhaka ya leswaku a va nga vumberiwanga ku hanya handle ka Xikwembu ni milawu ya xona. Va endle xiboho xo ntshunxeka eka Xikwembu, va ehleketa leswaku sweswo a swi ta antswisa vutomi bya vona. Kutani va tlule mindzilakana leyi vekiweke hi Xikwembu ya ku tihlawulela.—Genesa, ndzima 3.
Mphikamakaneta Ya Vuhosi Bya Vuako Hinkwabyo
3-5. Hikwalaho ka yini Xikwembu xi nga dlayanga Adamu na Evha, kutani xi sungula hi vuntshwa?
3 Hikwalaho ka yini Xikwembu xi nga dlayanga Adamu na Evha ivi xi sungula hi mpatswa wun’wana wa ndyangu wa vanhu? Hikuva vuhosi bya xona bya vuako hinkwabyo, ku nga mfanelo ya xona ya vulawuri lebyi nga hundzuseriwiki eka un’wana, a a byi tlhontlhiwile.
4 Xivutiso a ku ri lexi: I mani la nga ni mfanelo yo fuma, naswona i mfumo wa mani lowu lulameke? Leswi xi nga ni matimba hinkwawo ni leswi xi nga Muvumbi wa swivumbiwa hinkwaswo, swi nyika Xikwembu mfanelo yo swi fuma. Tanihi leswi xi nga ni vutlhari lebyi heleleke, vulawuri bya xona byi lulamile eka swivumbiwa hinkwaswo. Kambe vulawuri bya Xikwembu se a byi tlhontlhiwile. Nakambe, xana a ku ri na xin’wana lexi a xi hoxile hi ntumbuluko wa xona—munhu? Endzhakunyana hi ta kambisisa ndlela leyi xivutiso xa vutshembeki bya munhu xi katsekaka ha yona.
5 Hi ku va munhu a tintshunxile eka vulawuri bya Xikwembu, xivutiso xin’wana xi tlakukile: Xana vanhu va nga endla ku antswa loko va nga lawuriwi hi Xikwembu? Entiyisweni Muvumbi a a yi tiva nhlamulo, kambe ndlela ya ntiyiso ya leswaku vanhu va tikumela nhlamulo a a ku ri ku va nyika ntshunxeko lowu heleleke lowu a va wu lava. Va teke ndlela yoleyo ya ku tihlawulela ka vona vini, kutani Xikwembu xi swi pfumelerile.
6, 7. Hikwalaho ka yini Xikwembu xi nyike vanhu ntshunxeko lowu heleleke hi nkarhi wo leha swonghasi?
6 Hi ku nyika vanhu nkarhi lowu eneleke wo ringeta ntshunxeko lowu heleleke, Xikwembu a xi ta swi tiyisela makumu leswaku hi xihi lexi antswaka exikarhi ka loko vanhu va ri ehansi ka vulawuri bya Xikwembu kumbe loko va tilawula. Naswona nkarhi lowu nyikiweke a wu fanele wu leha kahle, ku endlela leswaku vanhu va fikelela leswi a va swi teka tanihi nhlohlorhi ya mintirho ya vona ya politiki, vumaki, sayense ni vutshunguri.
7 Hikwalaho, Xikwembu xi nyike munhu ntshunxeko lowu heleleke ku ta fika esikwini ra hina ku kombisa kahle loko vulawuri bya munhu handle ka xona byi ta humelela. Xisweswo munhu u swi kotile ku hlawula exikarhi ka musa ni tihanyi, exikarhi ka rirhandzu ni rivengo, exikarhi ka ku lulama ni vuhomboloki. Kambe u tlhele a langutana ni vuyelo bya nhlawulo wa yena: vunene ni ku rhula kumbe vubihi ni ku xaniseka.
Ku Xandzuka Ka Swivumbiwa Swa Moya
8, 9. (a) Nxandzuko wu sungule njhani exivandleni xa moya? (b) Handle ka Adamu na Evha, Sathana u kucetele vamani van’wana leswaku va xandzuka?
8 Ku ni yinhla yin’wana leyi faneleke ku kambisisiwa. Vatswari va hina vo sungula a hi vona ntsena lava xandzukeleke vulawuri bya Xikwembu. Kambe i vamani van’wana lava a va ri kona enkarhini wolowo? I swivumbiwa swa moya. Loko Xikwembu xi nga si vumba vanhu, xi vumbe swivumbiwa leswi tlakukeke, tintsumi to tala, leswaku ti hanya exivandleni xa le tilweni. Na tona ti vumbiwe ti ri ni ku tihlawulela kun’we ni xilaveko xo titsongahatela vulawuri bya Xikwembu.—Yobo 38:7; Psalma 104:4; Nhlavutelo 5:11.
9 Bibele yi komba leswaku nxandzuko wu sungule exivandleni xa moya. Xivumbiwa xa moya a xi lava ntshunxeko lowu heleleke. A a xi lava ni leswaku vanhu va xi gandzela. (Matewu 4:8, 9) Muxandzuki loyi wa moya u hlohlotele Adamu na Evha leswaku va xandzuka, hi vuxisi a vula leswaku Xikwembu a xi va tsona swin’wana leswinene. (Genesa 3:1-5) Kutani u vitaniwa Diyavulosi (Muhehli) na Sathana (Mukaneti). Endzhakunyana, u kucetele swivumbiwa swin’wana swa moya leswaku swi xandzuka. Swi sungule ku tiviwa tanihi mademona.—Deuteronoma 32:17; Nhlavutelo 12:9; 16:14.
10. Ku xandzuka ka vanhu ni swivumbiwa swa moya ku vange yini?
10 Hi ku xandzukela Xikwembu, vanhu va tihoxe eka nkucetelo wa Sathana ni mademona yakwe. Hi yona mhaka leyi Bibele yi vitanaka Sathana yi ku i “xikwembu xa misava leyi,” lexi ‘pfaleke miehleketo ya vanhu lava nga pfumeriki.’ Hikwalaho, Rito ra Xikwembu ri vula leswaku “misava hinkwayo yi le hansi ka matimba ya Lowo biha.” Yesu hi yexe u vitane Sathana a ku i “mufumi wa misava leyi.”—2 Vakorinto 4:4; 1 Yohane 5:19; Yohane 12:31.
Mimphikamakaneta Yimbirhi
11. Sathana u tlhontlhe Xikwembu malunghana ni mphikamakaneta yihi yin’wana?
11 Sathana u pfuxe mphikamakaneta yin’wana leyi tlhontlheke Xikwembu. Kahle-kahle, u vule leswaku Xikwembu a xi hoxisile hi ndlela leyi xi vumbeke vanhu ha yona ni leswaku a nga kona munhu loyi a nga lavaka ku endla leswi lulameke loko a tshikileriwa. Entiyisweni, u vule leswaku loko va ringiwa va nga tlhela va sandza Xikwembu. (Yobo 2:1-5) Hi ndlela leyi, Sathana u tise ku kanakana eka vutshembeki bya vanhu lava tumbuluxiweke.
12-14. Ku famba ka nkarhi a ku ta wu paluxa njhani ntiyiso wa mimphikamakaneta yimbirhi leyi Sathana a yi pfuxeke?
12 Hikwalaho, Xikwembu xi nyikele nkarhi lowu eneleke leswaku swivumbiwa hinkwaswo leswo tlhariha swi vona ndlela leyi mphikamakaneta leyi kun’we ni mphikamakaneta ya vuhosi bya Xikwembu yi nga ta tlhantlhiwa ha yona. (Ringanisa Eksoda 9:16.) Ntokoto wo hetelela wa matimu ya vanhu a wu ta paluxa ntiyiso wa mimphimakaneta yimbirhi.
13 Xo sungula, xana ku famba ka nkarhi a ku ta paluxa yini malunghana ni mphikamakaneta ya vuhosi bya vuako hinkwabyo, ku faneleka ka vulawuri bya Xikwembu? Xana vanhu va nga tifuma ku antswa ku tlula Xikwembu? Xana ri kona fambiselo ra vulawuri bya munhu leri ntshunxekeke eka Xikwembu leri nga tisaka misava yo tsakisa leyi nga riki na nyimpi, vugevenga ni vuhomboloki? Xana ri kona leri nga herisaka vusweti ivi ri tisa ku humelela eka hinkwavo? Xana ri kona leri a ri ta herisa vuvabyi, ku dyuhala ni rifu? Vulawuri bya Xikwembu a byi kunguhateriwe leswaku byi endla hinkwaswo sweswo.—Genesa 1:26-31.
14 Malunghana ni mphikamakaneta ya vumbirhi, xana ku famba ka nkarhi a ku ta paluxa yini malunghana ni nkoka wa vanhu lava tumbuluxiweke? Xana a a ku ri xihoxo leswi Xikwembu xi nga vumba vanhu hi ndlela leyi xi endleke ha yona? Xana u kona loyi a a ta endla lexi lulameke loko a ringiwa? Xana va kona vanhu lava a va ta kombisa leswaku va lava vulawuri bya Xikwembu ematshan’wini ya vutilawuri bya munhu lebyi ntshunxekeke?
[Xifaniso lexi nga eka tluka 13]
Xikwembu xi nyike vanhu nkarhi wa leswaku va fikelela nhlohlorhi ya mintirho ya vona
[Xihlovo Xa Kona]
Shuttle: Based on NASA photo