Xingheniso Lexi Pfuxaka Ku Tsakela

XINGHENISO i xiphemu xa nkoka xa nkulumo yin’wana ni yin’wana. Loko xingheniso xa wena xi pfuxe ku tsakela ka vayingiseri va wena hakunene, hakanyingi va ta lava ku twa leswi landzelaka. Entirhweni wa nsimu, loko xingheniso xa wena xi nga pfuxi ku tsakela, swi nga endleka u nga swi koti ku ya emahlweni ni bulo ra wena. Loko u nyikela nkulumo eHolweni ya Mfumo, vayingiseri a va nge humi va ku siya, kambe van’wana va nga ha sungula ku anakanya hi leti na letiya, loko u nga swi kotanga ku pfuxa ku tsakela ka vona.

Loko u lunghiselela xingheniso xa wena, tivekele tipakani leti landzelaka: (1) ku koka mianakanyo ya vayingiseri va wena, (2) ku boxa mhaka ya wena yi va erivaleni ni (3) ku komba xivangelo xa ku va mhaka ya kona yi ri ya nkoka eka vayingiseri va wena. Minkarhi yin’wana tipakani leti tinharhu u nga ti fikelela hi nkarhi wun’we. Kambe minkarhi yin’wana ti nga lava ku tameriwa ha yin’we-yin’we, naswona swi nga lava u sungula hi yin’wana u ya hetelela hi yin’wana.

Ndlela Yo Endla Vayingiseri Va Wena Va Rhiya Ndleve. Ku va vanhu va hlengeletanile va ta twa nkulumo a swi vuli leswaku va lunghekele ku rhiya ndleve hi ku helela emhakeni ya kona. Ha yini? Va ni swo tala evuton’wini leswi lwetanaka hi mianakanyo ya vona. Va nga ha va va vilela hikwalaho ka xiphiqo xa le kaya kumbe va karhateka hi swilo swin’wana swa vutomi. Xiphiqo lexi u nga langutana na xona tanihi xivulavuri i ku khoma mianakanyo ya vayingiseri va wena u nga yi tshiki yi tsendzeleka. Sweswo u nga swi endla hi tindlela to hambana-hambana.

Yin’wana ya tinkulumo leti dumeke swinene leti tshameke ti nyikeriwa i Dyondzo ya le Ntshaveni. Yi sungurise ku yini? Hi ku ya hi rungula ra Luka, Yesu u te: “Ma tsaka n’wina swisiwana, . . . ma tsaka n’wina lava nga ni ndlala sweswi, . . . ma tsaka n’wina lava rilaka sweswi, . . . ma tsaka n’wina loko vanhu va mi venga.” (Luka 6:20-22) Ha yini sweswo swi pfuxe ku tsakela? Hi marito ma nga ri mangani, Yesu u kombise leswaku wa swi xiya swiphiqo leswikulu leswi vayingiseri va yena a va boheka ku kamana na swona. Kutani, ematshan’weni yo dzika swinene eka swiphiqo leswi, u kombise leswaku vanhu va nga tsaka hambi va ri ni swiphiqo swo tano, naswona u swi hlamusele hi ndlela leyi susumeteleke vayingiseri vakwe leswaku va lava ku twa leswi engetelekeke.

Swivutiso swi nga tirhisiwa hi ndlela leyi humelelaka leswaku swi pfuxa ku tsakela, kambe swi fanele swi ri swivutiso leswi faneleke. Loko swivutiso swa wena swi komba leswaku u lava ku vulavula hi swilo leswi vayingiseri va wena va tshameke va swi twa, swi nga ha endleka va hatla va lahlekeriwa hi ku tsakela ka vona. U nga vutisi swivutiso leswi nga ta khomisa vayingiseri va wena tingana kumbe leswi va endlaka onge i vanhu vo biha. Ku ri na sweswo, ringeta ku vutisa swivutiso swa wena hi ndlela leyi nga ta va endla va ehleketa. Kokanyana moya endzhaku ka xivutiso xin’wana ni xin’wana leswaku vayingiseri va wena va va ni nkarhi wo anakanya hi nhlamulo ya xona. Loko va titwa leswaku va vulavurisana na wena hi mbilu, swi vula leswaku va le ku yingiseleni.

Ku tirhisa ntokoto wa xiviri evuton’wini i ndlela yin’wana leyinene ya ku endla leswaku vanhu va yingisa. Kambe ku hlamusela ntokoto a swi nge pfuni nchumu loko wu khomisa un’wana wa vayingiseri va wena tingana. Loko va kota ku tsundzuka ntokoto wa kona kambe va rivala leswi wu dyondzisaka swona, swi vula leswaku pakani ya wena a wu yi fikelelanga. Loko u tirhisa ntokoto eku sunguleni ka nkulumo ya wena, wu fanele wu va xisekelo xa yinhla yin’wana ya nkoka enkulumeni ya wena. Hambileswi ku nga lavekaka rungula leri engetelekeke leswaku nkulumo ya wena yi hanya, tivonele leswaku mintokoto ya wena yi nga lehi ngopfu swi nga fanelanga.

Swivulavuri swin’wana swi sungula nkulumo ya swona hi mhaka leya ha ku humelelaka, swi tshaha phepha-hungu ra le ndhawini yoleyo, kumbe marito lama vuriweke hi munhu un’wana loyi a xiximekaka. Sweswo na swona swi nga tirha loko swi fambisana ni mhaka ni ku fanela vayingiseri.

Loko nkulumo ya wena yi ri xiphemu xa nxaxamelo wa tinkulumo kumbe xa Nhlangano wa Ntirho, hakanyingi swa antswa leswaku xingheniso xa wena xi va lexi komeke xi tlhela xi kongoma. Loko u nyikela nkulumo ya le rivaleni, namarhela swinene nkarhi lowu vekeriweke xingheniso. Miri wa nkulumo hi wona wu nga ta hundzisela rungula leri nga ra nkoka swinene eka vayingiseri va wena.

Minkarhi yin’wana u nga tikuma u ri karhi u vulavula emahlweni ka vayingiseri lava fundzeke moya wa ku kanakana kumbe wa vulala. Xana u nga endla yini leswaku va ku yingisela? Stefano, un’wana wa Vakreste vo sungula loyi ku vuriwaka leswaku a a ‘tele moya ni vutlhari,’ u sindzisiwe ku ya yima emahlweni ka Sanedri ya Vayuda. Kwalaho u fike a lwela Vukreste hi matimba. U sungurise ku yini ke? U sungule hi ndlela ya xichavo, a vulavula hi mhaka leyi a va yi pfumela hinkwavo. “Vavanuna, vamakwerhu na vatatana, twanani. Xikwembu xa ku vangama xi humelele eka tata wa hina Abrahama.” (Mint. 6:3; 7:2) Le Areyopago eAtena, muapostola Pawulo u endle leswaku xingheniso xakwe xi amukeleka eka vayingiseri lava hambaneke swinene ni lava, a ku: “Vavanuna va Atena, ndzi vona leswaku eka swilo hinkwaswo mi vonaka mi tinyikele ngopfu eku chaveni ka swikwembu ku tlula van’wana.” (Mint. 17:22) Hikwalaho ka swingheniso leswinene, vayingiseri va swivulavuri leswi swimbirhi va rhiye ndleve va lava ku twa leswi engetelekeke.

Ni loko u ri entirhweni wa nsimu u fanele u endla leswaku vanhu va ku yingisela. Loko u endzela n’wini wa muti a nga ku rindzelanga, swi nga endleka u n’wi kuma a khomeke hi timhaka tin’wana. Etindhawini tin’wana, vaendzi lava nga rhambiwangiki va languteriwe leswaku va hatla va boxa mhaka ya vona hi ku kongoma. Kun’wana hi ntolovelo u fanele ku endla swin’wana u nga si vula xivangelo xa riendzo ra wena.—Luka 10:5.

Ku nga khathariseki xiyimo xa kona, loko u ri ni xinghana hakunene u nga kota ku kuma ndlela yo sungula rungula ra wena. Hakanyingi swa pfuna ku sungula hi nchumu lowu fambisanaka ni vonelo ra munhu hi ku kongoma. U nga swi tivisa ku yini leswi u faneleke u vulavula ha swona? Loko u fika eka munhu wa kona, xana u n’wi kume a ri karhi a endla swin’wana? Kumbexana u n’wi kume a ri karhi a rima, a lunghisa jarata ra yindlu yakwe, a lunghisa movha, a ri karhi a sweka, a hlantswa swiambalo kumbe a khathalela vana. Xana a a langute swin’wana—phepha-hungu kumbe swin’wana leswi endlekaka exitarateni? Xana laha kaya ku ni leswi kombaka leswaku u tsakela ku rhiya tinhlampfi, mintlangu, vuyimbeleri, ku famba-famba, tikhompyuta kumbe swin’wana? Vanhu hakanyingi va khumbiwa hi leswi va ha ku swi twaka eka xiya-ni-moya kumbe leswi va swi voneke eka thelevhixini. Xivutiso kumbe nhlamuselo yo koma malunghana ni xin’wana xa swilo sweswo yi nga pfuxa bulo lerinene.

Ndlela leyi Yesu a vulavuleke ni wansati wa Musamariya ha yona exihlobyeni xa le kusuhi ni le Sikari, i xikombiso lexinene malunghana ni ku sungula bulo hi xikongomelo xo nyikela vumbhoni.—Yoh. 4:5-26.

U fanele u xi lunghiselela kahle xingheniso xa wena, ngopfu-ngopfu loko vandlha ra ka n’wina ri hlanganisa nsimu ya rona nkarhi na nkarhi. Handle ka swona u nga vuya u nga chumayelanga.

Veka Nhloko-mhaka Ya Wena eRivaleni. Evandlheni ra Vukreste, mutshama-xitulu kumbe un’wana loyi u n’wi landzelaka enongonokweni, hakanyingi u ta tivisa nhloko-mhaka ya nkulumo ya wena ivi a ku vitana. Kambe swa pfuna ku tsundzuxa vayingiseri va wena hi nhloko-mhaka ya kona exinghenisweni xa wena. U nga endla tano hi ku vula nhloko-mhaka hi ku kongoma, kambe a swi bohi. Hambi u tirhisa ndlela yihi, nhloko-mhaka yona yi fanele yi ya yi tiandlala hi yoxe loko nkulumo yi ya emahlweni. U fanele u kandziyisa nhloko-mhaka ya wena hi ndlela yo karhi exinghenisweni.

Loko Yesu a rhuma vadyondzisiwa vakwe leswaku va ya chumayela, u ri veke kahle rungula leri a va fanele va ri chumayela. “Loko mi ri karhi mi famba, chumayelani, mi ku, ‘Mfumo wa matilo wu tshinele.’” (Mat. 10:7) Malunghana ni nkarhi wa hina, Yesu u te: “Mahungu lamanene lawa ya mfumo ma ta chumayeriwa.” (Mat. 24:14) Hi khutaziwa ku “chumayela rito,” ku nga ku namarhela Bibele loko hi chumayela. (2 Tim. 4:2) Kambe emahlweni ko pfula Bibele kumbe ku vulavula hi Mfumo, hakanyingi swa antswa ku boxa mhaka yo karhi leyi khumbaka vanhu hi nkarhi wolowo. U nga vulavula hi vugevenga, ku pfumaleka ka mintirho, vuhomboloki, nyimpi, ndlela yo pfuna vantshwa, vuvabyi kumbe rifu. Kambe u nga peti dyambu u vulavula hi swilo leswi twisaka ku vava; rungula ra wena ri fanele ri aka. Lwela ku kongomisa bulo eRitweni ra Xikwembu ni le ka ntshembo wa Mfumo.

Kombisa Xivangelo Xa Ku Va Mhaka Ya Kona Yi Ri Ya Nkoka Eka Vayingiseri Va Wena. Loko u ta vulavula evandlheni, tiyiseka leswaku vayingiseri va wena hi ntolovelo va ta swi tsakela leswi u nga ta vulavula ha swona. Kambe, xana va ta yingisela ku fana ni munhu loyi a dyondzaka swo karhi leswi n’wi khumbaka hakunene? Xana va ta yingisela hileswi va lemukaka leswaku leswi va swi twaka swi khumba vutomi bya vona, ni hi leswi u va khutazaka leswaku va endla swo karhi ha swona? Sweswo swi ta va tano loko u anakanye kahle hi vayingiseri va wena—swiyimo swa vona, leswi va karhatekaka ha swona ni mavonelo ya vona—loko u lunghiselela nkulumo ya wena. Loko u endle tano, kutani exinghenisweni xa wena, katsa ni swin’wana leswi kombisaka sweswo.

Hambi u vulavula exitejini kumbe u nyikela vumbhoni eka munhu wo karhi, yin’wana ya tindlela letinene ngopfu leti pfuxaka ku tsakela ka vanhu emhakeni i ku endla leswaku va katseka eka yona. Komba ndlela leyi swiphiqo swa vona, swilaveko swa vona kumbe swivutiso leswi nga emianakanyweni ya vona swi nghenaka ha yona emhakeni leyi mi yi tlhuvutsaka. Loko u swi veka erivaleni leswaku a wu nge vulavuli hi swilo leswi khumbaka mani na mani ntsena, kambe u ta vulavula ni hi leswi swi khumbaka vona hi ku kongoma, va ta rhiya ndleve swinene. Leswaku u endla tano, u fanele u lunghiselela kahle.

Ndlela Leyi U Vekaka Mhaka Ha Yona. Leswi u swi vulaka exinghenisweni xa wena i swa nkoka swinene, kambe ndlela leyi u swi vulaka ha yona na yona yi nga endla leswaku vanhu va swi tsakela. Hikwalaho, loko u lunghiselela, u nga hleli leswi u nga ta swi vula ntsena, kambe ni ndlela leyi u nga ta swi vula ha yona.

Ku hlawula marito i swa nkoka leswaku u fikelela pakani ya wena, kutani u nga swi kuma swi pfuna ku lunghiselela swiga swimbirhi kumbe swinharhu swo sungula hi vukheta lebyikulu. Swa antswa ku tirhisa swiga swo koma leswi olovaka. Loko u ta nyikela nkulumo ya kona evandlheni, swi nga antswa u tsala swiga swa kona ehansi kumbe u swi tiva hi nhloko, leswaku marito ya wena yo sungula ma ta fikelela pakani leyi faneleke. Ku vula xingheniso lexinene u tigedlile swi nga ku pfuna leswaku u nyikela nkulumo hinkwayo hi moya wo rhula.

Nkarhi Wo Lunghiselela Xingheniso. Ku ni mavonelo yo hambana emhakeni leyi. Swivulavuri swin’wana leswi nga ni ntokoto swi anakanya leswaku loko u lunghiselela nkulumo u fanele u sungula hi xingheniso. Van’wana lava endleke nkambisiso wa ku vulavula erivaleni va anakanya leswaku xingheniso xi fanele xi lunghiseleriwa loko u hete ku lunghiselela nkulumo hinkwayo.

Lexi wena u faneleke u xi tiva i nhloko-mhaka ya wena ni tinhla-nkulu leti u kunguhataka ku ti ndlandlamuxa, loko u nga si lunghiselela xingheniso lexi faneleke. Kambe ku vuriwa yini loko u lunghiselela nkulumo leyi ana se yi nga ni tinhla ta xisekelo? Endzhaku ko hlaya phepha ra tinhla ta xisekelo, loko ku ri ni xingheniso lexi u xi anakanyaka, a swi nge onhi nchumu ku xi tsala ehansi. Nakambe tsundzuka leswaku loko xingheniso xa wena xi ta humelela, u fanele u anakanya hi vayingiseri va wena ni hi rungula leri nga ephepheni ra tinhla ta xisekelo.