Ndzima Ya Vukhume-mune
Yehovha U Yi Kongomisa Njhani Nhlengeletano Ya Yena?
1. Hi rihi rungula leri Bibele yi ri paluxaka mayelana ni nhlengeletano ya Yehovha, naswona ha yini ri ri ra nkoka eka hina?
XANA Xikwembu xi ni nhlengeletano? Matsalwa lama huhuteriweke ma hi byela leswaku xi na yona. ERitweni ra xona, xi hi hlamusela swo karhi mayelana ni nhlengeletano ya xona leyi hlamarisaka ya le tilweni. (Ezekiyele 1:1, 4-14; Daniyele 7:9, 10, 13, 14) Hambileswi hi nga ta ka hi nga swi koti ku vona xiphemu lexi nga vonakiki xa nhlengeletano leyi, xi va khumba swinene vagandzeri va ntiyiso namuntlha. (2 Tihosi 6:15-17) Nakambe ku ni nhlengeletano leyi vonakaka ya Yehovha emisaveni. Bibele yi hi pfuna ku twisisa leswaku hi yihi nhlengeletano leyi ni leswaku Yehovha u yi kongomisa njhani.
Ku Tiva Nhlengeletano Leyi Vonakaka
2. Hi rihi vandlha lerintshwa leri Xikwembu xi ri simekeke?
2 Tiko ra Israyele ri ve vandlha ra Xikwembu ku ringana malembe ya 1 545. (Mintirho 7:38) Kambe tiko ra Israyele ri tsandzekile ku hlayisa milawu ya Xikwembu naswona a ri n’wi amukelanga N’wana wa xona. Hikwalaho ka sweswo Yehovha u ri tshikile a tlhela a ri fularhela. Yesu u byele Vayuda a ku: “Maswivo! Yindlu ya n’wina yi tshikeriwa n’wina.” (Matewu 23:38) Kutani Xikwembu xi simeke vandlha lerintshwa, leri xi endleke ntwanano lowuntshwa na rona. Vandlha leri a ri ta vumbiwa hi vanhu va 144 000 lava hlawuriweke hi Xikwembu leswaku va ta va ni N’wana wa xona etilweni.—Nhlavutelo 14:1-4.
3. Xana ku humelele yini hi Pentekosta ya 33 C.E. leswi kombiseke kahle leswaku Xikwembu se a a xi tirhisa vandlha lerintshwa?
3 Vanhu vo sungula eka vandlha rolero lerintshwa va totiwe hi moya lowo kwetsima wa Yehovha hi Pentekosta ya 33 C.E. Malunghana ni xiendlakalo xexo lexi hlamarisaka, ha hlaya: “Loko siku ra nkhuvo wa Pentekosta ri ya emahlweni, hinkwavo a va hlangane endhawini yin’we, kutani hi xitshuketa ku humelela huwa yi huma etilweni yi kotisa rimoyana leri hungaka hi rivilo ra matimba, yi tata yindlu hinkwayo leyi a va tshame eka yona. Hiloko ku vonaka tindzimi leti fanaka ni ndzilo eka vona, kutani ti avana, ha rin’we ri tshama ehenhla ka un’wana ni un’wana wa vona, kutani hinkwavo va tala moya lowo kwetsima.” (Mintirho 2:1-4) Xisweswo moya wa Xikwembu wu nyikele vumbhoni lebyi xiyekaka bya leswaku lowu i ntlawa lowu Xikwembu a xi ta wu tirhisa ku hetisisa swikongomelo swa xona ehansi ka nkongomiso wa Yesu Kreste etilweni.
4. Xana i vamani lava endlaka nhlengeletano leyi vonakaka ya Yehovha namuntlha?
4 Namuntlha, ko va masalela ya lava 144 000 ntsena lama nga emisaveni. Kambe leswaku ku hetiseka vuprofeta bya Bibele, timiliyoni ta “ntshungu lowukulu” wa “tinyimpfu tin’wana,” ti hlanganisiwe ni masalela lama totiweke. Yesu, Murisi Lonene, u hlanganise tinyimpfu leti tin’wana ni masalela leswaku ti endla ntlhambi wun’we, yena a va Murisi wa tona. (Nhlavutelo 7:9; Yohane 10:11, 16) Lava hinkwavo va endla vandlha rin’we leri nga ni vun’we, ku nga nhlengeletano ya Yehovha leyi vonakaka.
Nhlengeletano Leyi Kongomisiwaka Hi Xikwembu
5. Xana i mani loyi a kongomisaka nhlengeletano ya Xikwembu, naswona u yi kongomisa njhani?
5 Xiga lexi nga eMatsalweni lexi nge “vandlha ra Xikwembu lexi hanyaka,” xi swi veka erivaleni leswaku yi kongomisa hi mani. Nhlengeletano leyi yi kongomisiwa kumbe yi fumiwa hi Xikwembu. Yehovha u kongomisa vanhu va yena hi ku tirhisa Yesu, loyi A n’wi vekeke tanihi Nhloko ya vandlha leyi nga vonakiki, na hi ku tirhisa Rito ra Yena leri huhuteriweke, ku nga Bibele.—1 Timotiya 3:14, 15; Vaefesa 1:22, 23; 2 Timotiya 3:16, 17.
6. (a) Xana nkongomiso wa le tilweni wu vonake njhani evandlheni ra lembe-xidzana ro sungula? (b) I yini leswi kombisaka leswaku Yesu wa ha ri Nhloko ya vandlha?
6 Nkongomiso wolowo wu ve erivaleni swinene hi Pentekosta. (Mintirho 2:14-18, 32, 33) Nakambe nkongomiso wolowo wu vonakile loko ntsumi ya Yehovha yi kongomise ku chumayeriwa ka mahungu lamanene eAfrika, loko rito ra Yesu ri nyika nkongomiso eku hundzuriweni ka Sawulo wa le Tarso, ni loko Petro a sungula ntirho wo chumayela eka Vamatiko. (Mintirho 8:26, 27; 9:3-7; 10:9-16, 19-22) Hambiswiritano, hi ku famba ka nkarhi, a ka ha vanga ni marito lama twiweke ma huma etilweni, a ka ha voniwanga tintsumi, naswona a ka ha vanga ni tinyiko leti hlamarisaka ta moya leti a ti nyikiwa vanhu. Kambe, Yesu u tshembisile: “Maswivo, ndzi na n’wina masiku hinkwawo ku fikela emakumu ka mafambiselo ya swilo.” (Matewu 28:20; 1 Vakorinto 13:8) Namuntlha, Timbhoni ta Yehovha ta pfumela ku kongomisiwa hi Yesu. Handle ka wona a swi nga ta koteka ku huwelela mahungu ya Mfumo loko ti langutana ni nxaniso lowukulu.
7. (a) I vamani lava vumbaka “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha,” naswona ha yini? (b) Hi wihi ntirho lowu nyikiweke “hlonga”?
7 Loko Yesu a nga si fa u byele vadyondzisiwa va yena malunghana ni “hlonga ro tshembeka ni ro tlhariha” leri yena tanihi N’wini wa rona a nga ta ri nyika vutihlamuleri byo hlawuleka. “Hlonga” rero a a ri ta va ri ri kona loko Hosi yi khoma ndlela yi ya etilweni, naswona a a ri ta va ra ha tirha hi matimba loko Kreste a vuya hi ndlela leyi nga vonakiki, ematimbeni ya Mfumo. Nhlamuselo yoleyo a yi vulavuli hi munhu un’we, kambe yi vulavula hi vandlha ra Kreste ra vatotiwa. Leswi a va xaveke hi ngati ya yena, Yesu u va vula “hlonga” ra yena. U lerise swirho swa rona leswaku swi endla vanhu vadyondzisiwa ni ku va phamela swakudya nkarhi ni nkarhi, swi va nyika “swakudya swa vona [swa moya] hi nkarhi lowu faneleke.”—Matewu 24:45-47; 28:19; Esaya 43:10; Luka 12:42; 1 Petro 4:10.
8. (a) Hi byihi vutihlamuleri lebyi ntlawa wa hlonga wu nga na byona sweswi? (b) Hikwalaho ka yini swi ri swa nkoka leswaku hi amukela swiletelo leswi Xikwembu xi hi nyikaka swona hi ku tirhisa hlonga?
8 Tanihi leswi ntlawa wa hlonga a wu endla ntirho wa N’wini wa wona hi ku tshembeka loko a vuya hi ndlela leyi nga vonakiki hi 1914, ku ni vumbhoni bya leswaku wu nyikiwe vutihlamuleri lebyi engetelekeke hi 1919. Ku sukela hi nkarhi wolowo ku ta fikela sweswi a ku ri nkarhi wo nyikela vumbhoni hi Mfumo emisaveni hinkwayo, naswona ntshungu lowukulu wa vagandzeri va Yehovha wu karhi wa hlengeletiwa leswaku wu ta pona nhlomulo lowukulu. (Matewu 24:14, 21, 22; Nhlavutelo 7:9, 10) Ntshungu lowu lowukulu na wona wu lava swakudya swa moya, naswona wu nyikiwa swona hi ntlawa wa hlonga. Hikwalaho, leswaku hi tsakisa Yehovha, hi fanele hi amukela swiletelo leswi a hi nyikaka swona hi ku tirhisa hlonga leri, hi tlhela hi swi landzelela.
9, 10. (a) Eka lembe-xidzana ro sungula, i lunghiselelo rihi leri a ri ri kona ro hlamula swivutiso leswi khumbaka tidyondzo ni ra ku kongomisa ku chumayeriwa ka mahungu lamanene? (b) Hi rihi lunghiselelo leri nga kona namuntlha ro kongomisa mintirho leyi endliwaka hi vanhu va Yehovha?
9 Minkarhi yin’wana, ku tlakuka swivutiso mayelana ni tidyondzo swin’we ni ndlela leyi swilo swi fambisiwaka ha yona. Hi fanele hi endla yini? Mintirho ndzima 15 yi hi byela ndlela leyi mhaka leyi khumbaka Vamatiko lava hundzukeke vapfumeri, yi tlhantlhiweke ha yona. Mhaka leyi yi yisiwe eka vaapostola ni vakulukumba eYerusalema, lava a va tirha tanihi huvo leyi fumaka. Vavanuna lava a va nga hetisekanga, kambe Xikwembu xi va tirhisile. Va kambisise matsalwa lama vulavulaka hi mhaka leyi ni vumbhoni lebyi a byi ri kona lebyi kombisaka leswaku moya wa Xikwembu wa tirha emhakeni ya ku sungula nsimu ya Vamatiko. Kutani va endla xiboho. Xikwembu xi ri katekisile lunghiselelo rero. (Mintirho 15:1-29; 16:4, 5) Huvo leyi a yi rhumela van’wana leswaku va ya chumayela hi ta Mfumo.
10 Esikwini ra hina, Huvo leyi Fumaka ya nhlengeletano leyi vonakaka ya Yehovha yi vumbiwa hi vamakwerhu lava totiweke hi moya, lava humaka ematikweni yo hambana-hambana naswona yi kumeka eyindlu-nkulu ya misava hinkwayo ya Timbhoni ta Yehovha. Ehansi ka vunhloko bya Yesu Kreste, Huvo leyi Fumaka yi byi yisa emahlweni vugandzeri lebyi tengeke ematikweni hinkwawo, yi kongomisa ntirho wo chumayela wa Timbhoni ta Yehovha emavandlheni ya tona ya makume ya magidi. Huvo leyi Fumaka yi pfumelelana ni marito ya muapostola Pawulo, loyi a tsaleleke Vakreste-kulobye a ku: “Ku nga ri swona leswaku hi valawuri va ripfumelo ra n’wina, kambe hi vatirhi-kuloni entsakweni wa n’wina, hikuva mi yimile hikwalaho ka ripfumelo ra n’wina.”—2 Vakorinto 1:24.
11. (a) Xana vakulu ni malandza ya vutirheli va vekiwa njhani? (b) Ha yini hi fanele hi tirhisana swinene ni lava vekiweke?
11 Timbhoni ta Yehovha emisaveni hinkwayo ti yimela Huvo leyi Fumaka leswaku ku va yona yi hlawulaka vamakwerhu lava fanelekaka, lava na vona va nyikiwaka matimba yo veka vakulu ni malandza ya vutirheli leswaku ma khathalela mavandlha. Swilaveko swa lava hlawuriwaka swi hlamuseriwe eBibeleni, naswona a va rivali leswaku vavanuna lava a va hetisekanga na vona va swi endla swihoxo. Vakulu lava endlaka swibumabumelo swin’we ni lava endlaka ntirho wo veka, va ni vutihlamuleri lebyikulu emahlweni ka Xikwembu. (1 Timotiya 3:1-10, 12, 13; Tito 1:5-9) Hi yona mhaka leyi va khongelelaka moya wa Xikwembu leswaku wu va pfuna, naswona va lava nkongomiso eRitweni ra xona leri huhuteriweke. (Mintirho 6:2-4, 6; 14:23) A hi kombiseni ku tlangela ka hina “tinyiko leti nga vanhu,” leti hi pfunaka leswaku hinkwerhu hi fikelela “vun’we eka ripfumelo.”—Vaefesa 4:8, 11-16.
12. Xana Yehovha u va tirhisa njhani vavasati eka lunghiselelo leri kongomisiwaka hi Xikwembu?
12 Matsalwa ma vula leswaku vavanuna hi vona va faneleke va langutela vandlha. Leswi a swi yisi vavasati ehansi, hikuva van’wana va vona i vadyandzhaka va Mfumo wa le tilweni, naswona hi vona va hoxaka xandla swinene entirhweni wo chumayela. (Pisalema 68:11) Naswona, hi ku byarha vutihlamuleri bya vona bya ndyangu, vavasati va endla leswaku vandlha ri va ni ndhuma leyinene. (Tito 2:3-5) Kambe ku dyondzisa evandlheni swi endliwa hi vavanuna lava vekiweke leswaku va dyondzisa.—1 Timotiya 2:12, 13.
13. (a) I vonelo rihi leri Bibele yi khutazaka vakulu leswaku va va na rona loko swi ta emhakeni ya vutihlamuleri bya vona? (b) I lunghelo rihi leri hinkwerhu hi nga hlanganyelaka eka rona?
13 Emisaveni, munhu la nga ni xikhundla u tekiwa a ri wa nkoka swinene, kambe enhlengeletanweni ya Xikwembu ku tirha nawu lowu nge: “Loyi a tikhomaka tanihi lontsongo exikarhi ka n’wina hinkwenu hi yena lonkulu.” (Luka 9:46-48; 22:24-26) Matsalwa ma tsundzuxa vakulu ku tivonela leswaku va nga tikiseli lava nga ndzhaka ya Xikwembu, kambe ematshan’weni ya sweswo, va fanele va va swikombiso entlhambini. (1 Petro 5:2, 3) A hi Timbhoni ta Yehovha leti tataka xandla ntsena, kambe hinkwato ka tona, vavanuna ni vavasati, ti ni lunghelo ro yimela Hosi ya vuako hinkwabyo, ti vulavula hi ku titsongahata hi vito ra yona ti byela vanhu etindhawini hinkwato hi Mfumo wa yona.
14. Hi ku tirhisa matsalwa lama kombisiweke, hlamula swivutiso leswi longoloxiweke emakumu ka ndzimana leyi.
14 I swinene ku tivutisa hi ku: ‘Xana ndza yi twisisa hakunene ndlela leyi Yehovha a kongomisaka nhlengeletano ya yena leyi vonakaka ha yona? Xana langutelo, mavulavulelo, ni swiendlo swa mina swi kombisa sweswo?’ Ku anakanyisisa hi tinhla leti landzelaka swi nga pfuna un’wana ni un’wana wa hina leswaku a tikambisisa.
Loko hakunene ndzi titsongahatela Kreste tanihi Nhloko ya vandlha, i yini leswi ndzi faneleke ndzi swi endla hilaha matsalwa lama landzelaka ma kombisaka hakona? (Matewu 24:14; 28:19, 20; Yohane 13:34, 35)
Loko ndzi amukela malunghiselelo ya moya lama humaka eka ntlawa wa hlonga ni Huvo ya wona leyi Fumaka, xana ndzi ta va ndzi xixima mani? (Luka 10:16)
Xana un’wana ni un’wana evandlheni, ngopfu-ngopfu vakulu, va fanele va khomana njhani? (Varhoma 12:10)
15. (a) Xana langutelo ra hina hi nhlengeletano ya Yehovha leyi vonakaka ri kombisa yini? (b) Hi swihi swilo leswi hi faneleke hi swi papalata leswaku hi kombisa Diyavulosi a ri muhembi ni leswaku hi tsakisa mbilu ya Yehovha?
15 Yehovha wa hi kongomisa namuntlha hi ku tirhisa nhlengeletano ya yena leyi vonakaka leyi nga ehansi ka Kreste. Langutelo ra hina mayelana ni lunghiselelo leri ri kombisa ndlela leyi hi titwaka ha yona hi mphikamakaneta ya vuhosi. (Vaheveru 13:17) Sathana u vule leswaku hina hi rhangisa swilaveko swa hina. Kambe loko hi endla leswi languteriweke eka hina naswona hi papalata ku tilavela vito, hi ta va hi kombisa leswaku Diyavulosi i muhembi. Loko hi rhandza ni ku xixima lava hi rhangelaka naswona hi papalata ku ‘ndhundhuzela vanhu leswaku ku vuyeriwa hina vini,’ hi ta va hi tsakisa Yehovha. (Yudha 16; Vaheveru 13:7) Hi ku va lava tshembekeke enhlengeletanweni ya Yehovha, hi ta va hi kombisa leswaku Yehovha i Xikwembu xa hina ni leswaku hi n’wi gandzela hi vun’we.—1 Vakorinto 15:58.
Mpfuxeto
• Xana nhlengeletano ya Yehovha leyi vonakaka namuntlha i yini? Hi wihi ntirho wa yona?
• I mani la vekiweke ku va Nhloko ya vandlha, naswona hi wahi malunghiselelo lama vonakaka, lawa a ma tirhisaka ku hi kongomisa hi rirhandzu?
• Xana i langutelo rihi lerinene leri hi faneleke hi ri hlakulela eka lava nga enhlengeletanweni ya Yehovha?
[Swifaniso leswi nga eka tluka 133]
Yehovha u hi kongomisa hi ku tirhisa nhlengeletano ya yena leyi vonakaka leyi nga ehansi ka Kreste