Ndzima 15

Xana Yehovha U Yi Kongomisa Njhani Nhlengeletano Yakwe?

1. Xana Bibele yi paluxa rungula rihi malunghana ni nhlengeletano ya Yehovha, naswona ha yini ri ri ra nkoka eka hina?

HI MATSALWA lama huhuteriweke, Yehovha u hi chumbutela hi nhlengeletano yakwe ya le tilweni leyi hlamarisaka. (Esa. 6:2, 3; Ezek. 1:1, 4-28; Dan. 7:9, 10, 13, 14) Hambi leswi hi nga swi kotiki ku vona swivumbiwa swa moya, u hi kombisa tindlela leti ntirho wa tintsumi to kwetsima wu va khumbaka ha yona vagandzeri va ntiyiso emisaveni. (Gen. 28:12, 13; 2 Tih. 6:15-17; Ps. 34:7; Mt. 13:41, 42; 25:31, 32) Bibele yi tlhela yi hlamusela xiphemu lexi vonakaka xa nhlengeletano ya Yehovha naswona yi hi pfuna ku twisisa leswaku u yi kongomisa njhani. Loko hakunene hi twisisa swilo leswi hi ndlela ya moya, swi ta hi pfuna ku “famba hi laha ku amukelekaka emahlweni ka Yehovha ku fikela laha a tsakaka hi ku helela.”—Kol. 1:9, 10, NW.

KU XIYA XIPHEMU LEXI VONAKAKA

2. Ku sukela eka Pentekosta ya 33 C.E. vandlha ra Xikwembu a ri ri rihi?

² Ku ringana malembe ya 1 545 tiko ra Israyele a ri ri vandlha ra Xikwembu. Kambe va tsandzekile ku hlayisa ntwanano wa Nawu naswona va landzule N’wana wa Xikwembu. Kutani Yehovha a vumba vandlha lerintshwa, leri a endleke ntwanano lowuntshwa na rona. Vandlha leri, eMatsalweni, ri hlamuseriwa tanihi “mutekiwa” wa Kreste, la vumbiwaka hi vanhu va 144 000 lava hlawuriweke hi Xikwembu leswaku va va swin’we ni N’wana wa xona etilweni. (Ef. 5:22-32; Nhlav. 14:1; 21:9, 10) Vo sungula va totiwe hi moya wo kwetsima enkarhini wa Pentekosta ya 33 C.E. Hi moya wo kwetsima Yehovha u nyikele vumbhoni lebyi nga kanakanisiki bya leswaku leri a ku ri vandlha leri a a ta ri tirhisela ku hetisisa xikongomelo xakwe.—Hev. 2:2-4.

3. I vamani namuntlha lava vumbaka nhlengeletano ya Yehovha leyi vonakaka?

³ Namuntlha ko va ni masalela ntsena ya lava va 144-000, laha misaveni. Kambe, hi ku pfumelelana ni vuprofeta bya Bibele, ntshungu lowukulu wa “tinyimpfu tin’wana” wu hlanganisiwe na vona hi ku helela. Yesu Kreste, Murisi Lonene, u hlanganise lava va “tinyimpfu tin’wana” kun’we ni lava nga masalela ya valandzeri vakwe lava tswariweke hi moya, leswaku va vumba “ntlhambi wun’we” ehansi ka yena tanihi “murisi un’we” wa vona. (Yoh. 10:11, 16; Nhlav. 7:9, 10) Lava hinkwavo va vumba nhlengeletano yin’we leyi nga ni vun’we, nhlengeletano ya Yehovha leyi vonakaka ya namuntlha.

YI LAWURIWA HI XIKWEMBU

4. I mani loyi a kongomisaka nhlengeletano, naswona njhani?

⁴ Marito ya Matsalwa lama nge ‘vandlha ra Xikwembu lexi hanyaka’ ma swi veka erivaleni leswaku i mani loyi a ri kongomisaka. Nhlengeletano leyi yi lawuriwa hi Xikwembu. Yehovha u nyika vanhu va yena nkongomiso hi ku tirhisa loyi A n’wi vekeke leswaku a va nhloko leyi nga vonakiki ya vandlha, Hosi Yesu Kreste, ni hi ku tirhisa Bibele, Rito ra Yena n’wini leri huhuteriweke.—1 Tim. 3:14, 15; Ef. 1:22, 23; 2 Tim. 3:16, 17.

5. (a) Nkongomiso wa vandlha wa le tilweni wu kombisiwe njhani eka lembe xidzana ro sungula? (b) I yini lexi kombaka leswaku Yesu wa ha ri nhloko ya vandlha?

⁵ Vulawuri byo tano bya Xikwembu a byi ri erivaleni swinene loko swirho swo sungula swa vandlha swi nyikiwe matimba yo tirha ntirho hi moya wo kwetsima hi Pentekosta ya 33 C.E. (Mint. 2:1-4, 32, 33) Byi vonakile loko ntsumi ya Yehovha yi kongomise swiendlakalo leswi yiseke eku hangalasiweni ka mahungu lamanene eAfrika. (Mint. 8:26-39) Swi endleke hi laha ku fanaka loko rito ra Yesu ri nyike swikongomiso, eku hundzukeni ka Sawulo wa le Tarso ni loko ku sunguriwa ntirho wa vurhumiwa exikarhi ka Vamatiko. (Mint. 9:3-7, 10-17; 10:9-16, 19-23; 11:12) Kambe nkongomiso lowu lavekaka minkarhi yin’wana a wu nga nyikeriwi hi tindlela to tano leti hlamarisaka. Kambe endzhaku ka nkarhi a ma nga ha ri kona marito lama twiwaka ma huma etilweni, a ku nga ha ri na tintsumi leti a ti humelela evanhwini ni tinyiko ta moya to endla masingita a ti nga ha ri kona. Kambe Yesu a a tshembise valandzeri vakwe vo tshembeka a ku: “Vonani, ndzi na n’wina masiku hinkwawo, ku ko ku hela misava,” naswona mintiyiso yi kombisa leswaku u na vona hakunene. (Mt. 28:20; 1 Kor. 13:8) Timbhoni ta Yehovha a ti amukeli vunhloko bya yena ntsena, kambe swi le rivaleni leswaku a ti nga ta swi kota ku hambeta ti huwelela rungula ra Mfumo ti ri karhi ti langutane ni rivengo lerikulu swonghasi, handle ka ku pfuniwa hi yena.

6. (a) I vamani lava vumbaka “nandza la tshembekaka, wo tlhariha,” naswona ha yini? (b) Hi xihi xiavelo lexi Yesu a xi nyikeke “nandza” yoloye?

⁶ Emahlweninyana ka rifu rakwe, Yesu u vulavule ni vadyondzisiwa va yena malunghana ni “nandza la tshembekaka, wo tlhariha” loyi yena tanihi N’wini wakwe a a ta n’wi rhwexa vutihlamuleri byo hlawuleka. “Nandza” yoloye, hi ku ya hi nhlamuselo ya Yesu, a ta va kona loko Hosi yi ya etilweni naswona a ta va a ha ri kona enkarhini wa ku vuya ka Kreste. Nhlamuselo yo tano a yi nge faneli munhu un’we ntsena. Kambe yi fanela vandlha ra Kreste leri totiweke ro tshembeka hinkwaro ka rona. Yesu a a swi tiva leswaku a ta va xava hi ngati ya yena n’wini, kutani u va vitane kahle hinkwavo a ku i “nandza.” U va nyike ntirho wo wu endla, a va rhuma hinkwavo leswaku va endla vadyondzisiwa kutani va ya emahlweni va va wundla emoyeni, va va nyika “swakudya [swa moya] hi nkarhi wa kona.” Ku vekiwa ka vona ku tiyisiwe hi moya wo kwetsima hi Pentekosta ya 33 C.E.—Mt. 24:45-47; 28:19, 20; 1 Kor. 6:19, 20; ringanisa Esaya 43:10.

7. (a) Hi byihi vutihlamuleri lebyi engetelekeke lebyi “nandza” a nga na byona sweswi? (b) Ha yini ku landzelela ka hina ndzetelo lowu taka hi ndlela leyi swi ri swa nkoka?

⁷ Eku vuyeni ka N’wini wa yena, loko “nandza” a endle ntirho wa yena hi ku tshembeka, u ta nyikiwa vutihlamuleri lebyi engetelekeke. Malembe lama landzeleke a ma ta va nkarhi wa vumbhoni bya misava hinkwayo bya Mfumo, naswona “ntshungu lowukulu” wa vagandzeri va Yehovha a wu ta hlengeletiwa leswaku wu ponisiwa eka “nhlomulo lowukulu.” (Mt. 24:14; Nhlav. 7:9, 10) Lava na vona, a va ta lava swakudya swa moya, naswona a va ta phameriwa swona hi “nandza” la hlanganeke, malandza ya Kreste lama totiweke hi moya. Leswaku hi tsakisa Yehovha, hi fanele hi amukela ndzetelo lowu a wu nyikelaka hi ku tirhisa ndlela leyi naswona hi fambisana na yona hi xitalo.

8, 9. (a) Eka lembe xidzana ro sungula, hi rihi lunghiselelo leri a ri ri kona ra ku hlamula swivutiso malunghana ni tidyondzo ni ku nyika nkongomiso lowu lavekaka eku chumayeleni ka mahungu lamanene? (b) Hi rihi lunghiselelo leri fanaka leri nga kona namuntlha?

⁸ Ina, minkarhi yin’wana ku nga ha tlakuka swivutiso malunghana ni tidyondzo ni maendlelo ya swilo. Kutani hi fanele hi endla yini? Ndzima ya vu-15 ya Mintirho yi hlamusela ndlela leyi mhaka leyi khumbaka swilaveko swa Vamatiko lava hundzukeke yi lulamisiweke ha yona. Yi yisiwe eka vaapostola ni vakulukumba va le Yerusalema, lava a va tirha tanihi huvo leyi fumaka hi nkarhi wolowo. Vakulukumba volavo a va nga hetisekanga; a va swi endla swihoxo na vona. (Ringanisa Vagalatiya 2:11-14.) Kambe Xikwembu a xi va tirhisa. A va kambisisa leswi Matsalwa lama huhuteriweke ma swi vulaka emhakeni leyi va langutaneke na yona kun’we ni xikombiso xa ku tirha ka moya wa Xikwembu, eku pfuleni ka nsimu ya Vamatiko, ivi endzhaku ka sweswo va endla xiboho hi ku pfumelelana na wona. Xikwembu xi ri katekisile lunghiselelo rero. (Mint. 15:1-29; 16:4, 5) Eka huvo yoleyo, vanhu a va rhumiwa ku ya chumayela mahungu lamanene hi ku pfumelelana ni leswi Hosi yi vuleke swona.—Mint. 8:14; Gal. 2:9.

⁹ Namuntlha Huvo leyi Fumaka yi vumbiwa hi vamakwerhu lava totiweke hi moya, lava humaka ematikweni yo hambana-hambana. Yi le yindlu-nkulu ya Timbhoni ta Yehovha. Hi ku tshembeka yi yisa swilaveko swa vugandzeri byo tenga emahlweni ehansi ka vunhloko bya Yesu Kreste. Vamakwerhu lava va ni langutelo leri fanaka ni ra muapostola Pawulo, loyi, loko a yisa ndzayo ya moya eka Vakreste-kulobye, a tsaleke a ku: “A hi leswaku hina hi fuma ku pfumela ka n’wina, kambe hi tirhisana na n’wina leswaku mi ta kuma ku tsaka, hikuva mi tiyile eku pfumeleni.”—2 Kor. 1:24.

10. (a) Xana va vekiwa njhani vakulu kumbe malandza ya vutirheli? (b) Ha yini hi fanele hi tirhisana swinene ni lava vekiweke eswikhundlheni swo tano?

¹⁰ Lunghiselelo leri ra le tilweni ri amukeriwa hi Timbhoni ta Yehovha emisaveni hinkwayo. Mavandlha ya tona hinkwawo ma tirhisana swinene na rona. Va yimela Huvo leyi Fumaka leswaku ku va yona leyi hlawulaka vakulu ni malandza ya vutirheli, leswaku mavandlha ma tirha hi ndlela leyinene. Xana va hlawurisiwa ku yini leswaku va endla ntirho wolowo? Swilaveko swa kona swi andlariwe khwatsi eBibeleni. Vakulu lava endlaka swibumabumelo kun’we ni lava endlaka ntirho wo hlawula va ni vutihlamuleri lebyikulu emahlweni ka Xikwembu, xisweswo va fanele va landzela swilaveko leswi. (1 Tim. 3:1-10, 12, 13; 5:22; Tito 1:5-9) Ku hava nhlawulo lowu endliwaka hi swirho swa vandlha kumbe ku langa ka vandlha hinkwaro. Ematshan’wini ya sweswo, hi ku fambisana ni leswi a swi endliwa hi vaapostola loko ku ri ni lava vekiwaka eka lembe xidzana ro sungula, valanguteri lava endlaka swibumabumelo, swin’we ni lava va hlahluvaka swibumabumelo sweswo, va endla xikhongelo xo kombela ku pfuniwa hi moya wa Xikwembu ni ku kombela ku kongomisiwa hi Rito ra xona leri huhuteriweke. (Mint. 6:2-4, 6; 14:23; ringanisa Pisalema 75:6, 7.) Hi ku landzela nkongomiso lowu nyikeriwaka hi vakulu, hi nga kombisa ku tlangela ka hina lunghiselelo ra rirhandzu ra Kreste ra ‘tinyiko leti nga vanhu’ leswaku va hi pfuna ku fikelela ‘vun’we eku pfumeleni.’—Ef. 4:8, 11-16.

11. (a) Hi yihi mintirho ya risima leyi endliwaka hi vavasati elunghiselelweni leri lawuriwaka hi Xikwembu? (b) Xana va fanele va yi funengeta rini nhloko, naswona ha yini?

¹¹ Matsalwa ma vula leswaku mintirho ya vulanguteri evandlheni yi fanele yi endliwa hi vavanuna. Leswi a swi va yisi ehansi vavasati, phela vo tala va vona va katsiwile eka vadyandzhaka va Mfumo wa le tilweni. Hi ku tikhoma lokunene, loku tengeke ni ku gingirika eku hlayiseni ka mindyangu ya vona, vavasati va Vakreste na vona va hoxa xandla eka vito lerinene ra vandlha. (Tito 2:3-5) Hakanyingi va endla ntirho wa risima wa ku kuma vanhu lava tsakelaka va tlhela va va tisa enhlengeletanweni. (Ps. 68:11) Kambe ku dyondzisa evandlheni ku endliwa hi vavanuna lava vekiwaka. (1 Tim. 2:12, 13) Naswona loko vavanuna lava fanelekaka va nga ri kona enhlanganweni lowu hleriweke hi vandlha, wansati u fanele a tifunengeta nhloko loko a ungamela kumbe loko a khongela.a Xisweswo u kombisa xichavo elunghiselelweni ra Yehovha, hi laha Yesu a vekeleke hinkwavo xikombiso, hi ku titsongahata eka Tata wakwe.—1 Kor. 11:3-16; Yoh. 8:28, 29.

12. (a) Hi rihi langutelo leri Bibele yi khutazaka vakulu leswaku va va na rona malunghana ni xikhundlha xa vona? (b) Hi rihi lunghelo ro tsakisa leri hinkwerhu hi nga na rona?

¹² Emisaveni munhu loyi a nga ni xikhundlha xa le henhla u langutiwa a ri wa nkoka, kambe endzeni ka nhlengeletano ya Xikwembu nawu wa kona hi lowu: “Lontsongo exikarhi ka n’wina hinkwenu, hi yena loyi a nga lonkulu.” (Lk. 9:46-48; 22:24-26) Kutani Matsalwa ma laya vakulu leswaku va tivonela va nga tikiseli lava va nga ndzhaka ya Xikwembu kambe, ematshan’weni ya sweswo, va va swikombiso leswinene entlhambini. (1 Pet. 5:2, 3) A hi vanhu va nga ri vangani ntsena, kambe Timbhoni ta Yehovha hinkwato, vavanuna ni vavasati, va ni lunghelo lerikulu ra ku yimelela Hosi ya vuako hinkwabyo, va vulavula hi vito ra yona hi ku titsongahata ni ku byela vanhu emisaveni hinkwayo hi Mfumo wa yona.

13. Hi ku tirhisa matsalwa lama kombisiweke, hlamula swivutiso leswi longoloxiweke emakun’wini ya ndzimana leyi.

¹³ I swinene ku tivutisa leswi: “Xana hakunene ha yi twisisa ndlela leyi Yehovha a yi kongomisaka ha yona nhlengeletano yakwe leyi vonakaka? Xana langutelo, mavulavulelo ni swiendlo swa hina swa swi kombisa sweswo?” Ku anakanyisisa hi tinhla leti landzelaka swi nga pfuna un’wana ni un’wana wa hina leswaku a tikambisisa emhakeni leyi:

Loko hakunene hi titsongahata eka Kreste tanihi nhloko ya vandlha, kutani, hi laha swi kombisiweke ha kona eka matsalwa lama landzelaka, hi ta endla yini? (Mt. 24:14; 28:19, 20; Lk. 21:34-36; Yoh. 13:34, 35)

Eka matshalatshala ya vona ya ku va Vakreste lava humelelaka, lava va nga xiphemu xa nhlengeletano va fanele va titshega hi Xikwembu na Kreste ku fikela kwihi? (Yoh. 15:5; 1 Kor. 3:5-7)

Loko vakulu va ringeta ku ololoxa miehleketo ya vanhu vo karhi leswaku va languta swilo hi ku pfumelelana ni nhlengeletano hinkwayo, xana leswi hi fanele hi swi teka tanihi nkhathalelo lowu humaka eka mani? (Ef. 4:7, 8, 11-13; 2 Kor. 13:11)

Loko hi ntsako hi amukela malunghiselelo ya moya lama humaka eka ntlawa wa “nandza” ni Huvo ya wona leyi Fumaka, i mani loyi hi n’wi xiximaka? Kambe a ku ta endleka yini loko hi swi langutela ehansi? (Lk. 10:16; ringanisa 3 Yohane 9, 10.)

Ha yini hi nga fanelanga hi sola vakulu lava vekiweke? (Mint. 20:28; Rhom. 12:10)

14. (a) Xana ndlela leyi hi langutaka nhlengeletano leyi lawuriwaka hi Xikwembu ha yona, yi kombisa yini? (b) Emhakeni leyi, hi tihi tindlela leti hi nga na tona ta ku kombisa Diyavulosi a ri muhembi ni ku tsakisa mbilu ya Yehovha?

¹⁴ Yehovha u tirhisana na hina namuntlha hi nhlengeletano yakwe leyi vonakaka leyi nga ehansi ka Kreste tanihi nhloko leyi vekiweke. Kutani mukhuva lowu hi langutaka nhlengeletano leyi ha wona, wu xi kombisa kahle xiyimo lexi hi xi tekaka eka mphikamakaneta ya vuhosi. (Hev. 13:17) Sathana u yima hi rito ra leswaku hinkwerhu hi susumetiwa hi ku navela swilo swa hina vini, u vula leswaku vumina hi wona nchumu lowu hi wu lwelaka. Kambe loko hi ntsako, hi tiendla hi kumeka ku tirha hi ndlela yihi na yihi leyi lavekaka, kambe hi papalata ku vula swilo ni ku endla swilo leswi swi nga ta tlakusa hina, hi ta va hi kombisa Diyavulosi a ri muhembi. Loko hi va rhandza naswona hi va xixima lava hi ‘rhangelaka,’ hi tekelela ripfumelo ra vona kambe hi tshika ku va munhu loyi ‘a xisaka van’wana hi ku va bumabumela, kasi u lava ku vuyeriwa,’ hi ta va hi tsakisa mbilu ya Yehovha. (Hev. 13:7; Yuda 16) Hi ku hlakulela ku xixima nhlengeletano ya Yehovha hi ndlela leyi faneleke naswona hi wu endla hi mbilu hinkwayo ntirho lowu a lavaka leswaku wu endliwa, hi kombisa leswaku Yehovha hakunene i Xikwembu xa hina naswona hi ni vun’we evugandzerini byakwe.—1 Kor. 15:58.

[Nhlamuselo ya le hansi]

BULO RO PFUXETA

● Nhlengeletano ya Yehovha leyi vonakaka hi yihi namuntlha? Hi xihi xikongomelo xa yona?

● Nhloko ya vandlha leyi vekiweke i mani? Xana u hi nyika nkongomiso wa rirhandzu hi malunghiselelo wahi lama vonakaka?

● Hi rihi langutelo leri hi faneleke hi ri hlakulela malunghana ni vutihlamuleri ni vanhu lava va nga enhlengeletanweni?