Ndzima 29
Xana Ndzi Nga Endla Yini Leswaku Ndzi Nga Tshameli Ku Ehleketa Hi Timhaka Ta Masangu?
JAHA rin’wana leri vuriwaka Michael ri ri: “Ndzi tikuma ndzi ehleketa hi vanhwanyana hambiloko va nga ri kona laha kusuhi. Minkarhi yin’wana ndzi tsandzeka ni ku dzikisa mianakanyo ya mina eka leswi ndzi swi endlaka!”
Xana na wena u tshamela ku ehleketa hi vanhwanyana kumbe hi vafana, ku fana na Michael? Loko swi ri tano, u ni xiphiqo lexikulu hikuva u nga tikuma u lawuriwa hi ku ehleketa hi timhaka ta masangu. Michael u ri: “U tikuma u nga ehleketi swin’wana handle ka timhaka ta masangu. U nga ya ni lomu a wu nga lavi ku ya kona ntsena leswaku u ta vona nhwanyana wo saseka kumbe u landzelela nhwanyana wo karhi leswaku u ta n’wi vona kahle.”
Kambe, tsundzuka leswaku ku navela loku hi koxe a ku bihanga. Phela, Xikwembu xi vumbe wanuna ni wansati leswaku va rhandzana naswona swi fanerile leswaku loko va tekanile va enerisa ku navela ka vona. Loko u nga si teka kumbe ku tekiwa u nga tikuma u navela ngopfu timhaka ta masangu. Loko u titwa hi ndlela yoleyo a swi vuli leswaku u ni mahanyelo yo biha. U nga swi kota ku tshama u ri ni mahanyelo lamanene loko u swi lava! Kambe sweswo swi ta lava leswaku u tikhoma. Xana u nga swi endlisa ku yini sweswo?
Xiya vanhu lava u tolovelanaka na vona. Loko vana lava u nghenaka na vona xikolo va sungula ku vulavula hi ku tikhoma loko biha, u nga ha navela ku hlanganyela ebulweni rero leswaku va nga ku teki u ri xiphukuphuku. Kambe, sweswo swi ta endla leswaku swi ku tikela ku tikhoma. Xana u fanele u endla yini? Swa antswa u va siya naswona u nga titwi u ri xiphukuphuku. Ko tala u nga kuma ndlela yo va siya hi ku rhula, u nga kalanga u tiendla n’wavunene kutani va ku hlekula.
Papalata vuhungasi lebyi thyakeke. I ntiyiso leswaku a hi tifilimi hinkwato leti thyakeke, swi tano ni hi vuyimbeleri. Hambiswiritano, vuhungasi byo tala bya namuntlha byi endliwe hi xikongomelo xo pfuxa ku navela ko biha. Bibele yi ri: “A hi tibasiseni eka swilo hinkwaswo leswi nyamisaka nyama ni moya, hi hetisekisa vukwetsimi hi ku chava Xikwembu.” (2 Vakorinto 7:1) Papalata vuhungasi lebyi nga pfuxaka ku navela ko biha.a
Xiphiqo Xa Ku Tienerisa Hi Ku Tikhoma-khoma Swirho Swa Le Xihundleni
Vantshwa van’wana va ringeta ku enerisa ku navela ka vona hi ku tikhoma-khoma swirho swa le xihundleni. Kambe sweswo i ku tihoxa ekhombyeni. Bibele yi lerisa Vakreste yi ku: “Hikokwalaho, dlayani swirho swa miri wa n’wina leswi nga emisaveni malunghana ni vumbhisa, thyaka, ku navela ka vuxaka bya rimbewu, ku navela loku vavisaka, ni ku tshwa.” (Vakolosa 3:5) Kambe munhu la tienerisaka hi ku tikhoma-khoma swirho swa le xihundleni u endla leswi hambaneke ni tsalwa leri loko ri ku, “dlayani swirho swa miri wa n’wina.” Entiyisweni u tihoxa ekhombyeni.
Mukhuva lowo wu nga ku endla hlonga ra ku navela ka wena. (Tito 3:3) Ndlela yin’wana yo hlula mukhuva lowu i ku bula ni munhu loyi u n’wi tshembaka. Mukreste un’wana loyi a a karhatiwa hi mukhuva lowu nkarhi wo leha u ri: “Ndzi navela onge loko a ndzi lo bula hi mhaka leyi ni un’wana loko ndza ha ri ntsongo. Ndzi hete nkarhi wo leha ndzi ri karhi ndzi titwa nandzu, naswona sweswo swi khumbe vuxaka bya mina ni van’wana, ngopfu-ngopfu Yehovha.”
Xana u nga bula na mani? I swinene ku bula ni mutswari wa wena. Kumbexana u nga bula ni un’wana evandlheni ra Vukreste la tshembekaka. U nga ha ku: “Ndzi rhandza ku bula na wena hi xiphiqo lexi ndzi karhataka swinene.”
André u bule ni nkulu evandlheni naswona u pfunekile. U ri: “Loko nkulu a ri karhi a ndzi yingisile u sungule ku xiririka mihloti. Loko ndzi heta u ndzi byele leswaku Yehovha wa ndzi rhandza. U vule leswaku a hi mina ntsena ndzi langutaneke ni xiphiqo lexi. U tshembise leswaku u ta hambeta a ndzi pfuna a tlhela a ndzi nyika ni rungula ro tala leri sekeriweke eBibeleni. Endzhaku ko bula na yena, ndzi tiyimisele ku lwa hi matimba ni ndzingo lowu, hambileswi minkarhi yin’wana a ndzi tsandzeka ku tikhoma.”
Mário u endle xiboho xo bula ni tata wa yena kutani u n’wi twerile ni ku twisisa xiyimo lexi a langutaneke na xona. U kale a byela Mário leswaku na yena a a ri ni xiphiqo lexi fanaka loko a ha kula. Mário u ri: “Tatana u ndzi khutazile swinene hileswi a vuleke ntiyiso. Ndzi tibyele leswaku loko a hlurile na mina ndzi nga swi kota ku hlula. Ndlela leyi tatana a vulavuleke na mina ha yona yi ndzi khumbile lerova ndzi kala ndzi rila.”
Na wena u nga wu kuma mpfuno wo hlula mukhuva lowu, ku fana na André na Mário. Hambiloko minkarhi yin’wana u pfa u tsandzeka ku tikhoma, u nga heli matimba. U nga wu hlula mukhuva lowu.b
Lawula Mianakanyo Ya Wena
Muapostola Pawulo u te: “Ndzi ba miri wa mina, ndzi wu kongomisa tanihi hlonga.” (1 Vakorinto 9:27) Hilaha ku fanaka, u nga tshuki u pfumelela ku lawuriwa hi mianakanyo ya wena loko swi ta etimhakeni ta masangu. Loko mianakanyo leyi yo biha yi nga suki, ringeta ku endla vutiolori byo karhi. Bibele yi ri: “Ku letela miri swa pfuna katsongo.” (1 Timotiya 4:8) Ku huma u beriwanyana hi moya swi nga ku pfuna leswaku mianakanyo ya wena yi suka eka mhaka leyi.
Xa nkoka swinene, u nga rivali leswaku Tata wa wena la nge matilweni u ta ku pfuna. Mukreste un’wana u ri: “Loko ndzi sungula ku anakanya timhaka ta masangu, ndzi khongela hi mbilu ya mina hinkwayo.” Xikwembu a xi nge ku susi ku navela ka wena ka timhaka ta masangu. Kambe xi ta ku pfuna leswaku u kota ku ehleketa hi timhaka tin’wana.
[Tinhlamuselo ta le hansi]
b Leswaku u kuma rungula leri engetelekeke hi mukhuva wa ku tienerisa hi ku tikhoma-khoma swirho swa le xihundleni, vona Vholumo 1, tindzima 25.
MATSALWA
“Hinkwaswo leswi nga kona swa vunene ni hinkwaswo leswi nga kona leswi dzunekaka, hambetani mi xiya swilo leswi.”—Vafilipiya 4:8.
XITSUNDZUXO
Loko u pfa u tsandzeka ku tikhoma eka mukhuva wa ku tienerisa hi ku tikhoma-khoma swirho swa le xihundleni, u nga heli matimba! Tikambisise, u vona leswaku i yini lexi endleke leswaku u tsandzeka ku tikhoma kutani u xi papalata.
XANA A WU SWI TIVA LESWAKU . . . ?
Leswi u tshamelaka ku ehleketa hi swona swi nga khumba vumunhu bya wena ni swiendlo swa wena.—Yakobo 1:14, 15.
LESWI NDZI TIYIMISELEKE KU SWI ENDLA!
Leswaku ndzi nga tshameli ku ehleketa hi vafana kumbe hi vanhwanyana, ndzi ta ․․․․․
Loko vana lava ndzi nghenaka na vona xikolo va sungula ku bula hi timhaka ta masangu, ndzi ta ․․․․․
Leswi ndzi lavaka ku vutisa (va-)mutswari wa mina hi mhaka leyi ․․․․․
U NGA KU YINI?
● Ha yini ku ehleketa hi timhaka ta masangu swi nga hoxanga minkarhi hinkwayo?
● Ha yini u fanele u lawula ku navela ka wena ka timhaka ta masangu?
● I vuhungasi bya muxaka muni lebyi nga endlaka leswaku u tshamela ku anakanya hi timhaka ta masangu?
● Ha yini swi ri swinene ku suka loko van’wana va sungula ku bula hi timhaka ta masangu?
[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 240]
“Lexi ndzi pfunaka leswaku ndzi nga tshameli ku anakanya hi timhaka ta masangu i ku ehleketa hi swin’wana. Ndzi tibyela leswaku hi ku famba ka nkarhi ndzi ta rivala hi timhaka ta masangu.”—Scott
[Xifaniso lexi nga eka tluka 239]
Xana u nga dya swakudya leswi u tivaka leswaku swi ni chefu? Kutani ha yini u pfumelela swilo swo biha leswaku swi thyakisa mianakanyo ya wena?