I Mani Loyi A Tsaleke Bibele?

“BIBELE yi tele hi ku kanetana,” ku vula vakanakani. “Handle ka sweswo, yi na filosofi ya vanhu. Hikwalaho, munhu a nga yi amukerisa ku yini Bibele tanihi xikongomisi lexi tshembekaka xa vutomi ke?”

Xana wa hlanganyela eka langutelo ra vakanakani ra leswaku Bibele a hi nchumu ku tlula ku va buku leyi phofulaka mianakanyo leyi tsaneke ya vanhu? Vafundhisi van’wana va swi endla. Mufundhisi wa sweswinyana Karl Barth wa Swiss Protestant, u tsarile eka Kirchliche Dogmatik (Tidyondzo ta Kereke) yakwe: “Vaprofeta ni vaapostola hi laha va nga ha kona a va faneriwa hi ku endla swihoxo eku vulavuleni ni le ku tsaleni.” I ntiyiso, ku hambana eka mavekelo ya marito ku nga kumeka eka tinhlamuselo ta xiendlakalo lexi hlanganisiweke hi mutsari la tlulaka un’we wa Bibele. Naswona tinhlamuselo ti nga kumeka leti, eku sunguleni, ti vonakaka ti hambana hi laha ku heleleke ni tinhlamuselo leti kumekaka kun’wana eBibeleni. Kambe xana loku i ku tikaneta hakunene? Xana Bibele i vuyelo bya vanhu ntsena? Hakunene, i mani loyi a tsaleke Bibele?

Nhlamulo ya olova: “[Vanhu] va vurile leswi humaka eka Xikwembu.” Kambe va swi tivise ku yini leswi va faneleke ku swi vula ni leswi va faneleke ku swi tsala? Wanuna loyi a ha ku tshahiwaka, muapostola Simon Petro, u ya emahlweni a hlamusela leswaku va vulavurile ‘hi laha va susumetiweke ha kona hi moya lowo kwetsima.’—2 Petro 1:21.

Entiyisweni, nkarhi na nkarhi Bibele yi kandziyisa leswaku i “rito ra Xikwembu.” Eka tindzimana ta 176 ta Psalma 119 ntsena yinhla leyi yi boxiwe ka 176! Leswi endlaka leswaku leswi swi va swa nkoka hi leswaku vatsari hi ntolovelo va tsakela ku tivisa leswaku hi vona va tsaleke ntirho wo karhi. Kambe vavanuna lava tsaleke Bibele a va nga ri tano. Ku dzuneka hinkwako a ku fanele ku ya eka Xikwembu. A ku ri buku ya xona, hayi ya vona.—1 Vatesalonika 2:13; 2 Samuel 23:2.

“Lava Susumetiweke Hi Moya Lowo Kwetsima”—Njhani?

Vanhu lava va ‘susumetisiwe ku yini hi moya lowo kwetsima?’ Papila leri yaka eka Mukriste wa lembe xidzana ro sungula Timotiya ri nyika nhlamulo: “Matsalwa hinkwawo ma huhutiwile hi Xikwembu.” “Ma huhutiwile hi Xikwembu” ma hundzuluxeriwa eka rito ro sungula ra Bibele ra tsalwa ra Xigriki leri nge the·oʹpneu·stos, leri hi ku kongoma, ri vulaka leswaku “ma hefemuleriwile hi Xikwembu.” Xikwembu xi tirhise matimba ya xona lama nga vonekiki lama tirhaka—moya wa xona lowo kwetsima—ku “hefemulela” mianakanyo ya xona emianakanyweni ya vatsari. Xisweswo, Yehova Xikwembu i Xihlovo ni Muendli wa Bibele. Mianakanyo ya xona yi kongomise ku tsariwa hi laha n’wamabindzu a tirhisaka matsalana ha kona ku n’wi tsalela mapapila.—2 Timotiya 3:16.

Nakambe, mianakanyo leyi “ma hefemuleriwile hi Xikwembu” yi kuma ku fana eka xiga xa Bibele lexi nge “lava susumetiweke hi Moya lowo Kwetsima.” Hi ndlela yihi? ‘Ku susumetiwa’ swi tirhisiwile eka Xigriki malunghana ni swikepe leswi kokeriwaka eka tlhelo ro karhi hi moya. (Ringanisa Mintirho 27:15, 17.) Xisweswo, tanihi leswi moya wu hungaka ni ku susumeta xikepe lexi tlutaka, kutani vatsari va Bibele va anakanyile, va vulavurile ni ku tsala ehansi ka nkucetelo wa Xikwembu, va susumetiwa hi moya wa xona lowo kwetsima loko xi ri karhi xi “hefemulela” eka vona.

Vanhu Lava Tirhisiweke Hi Xikwembu Ku Tsala

Hi na vuxokoxoko byi nga ri byingani bya matimu yo tiva ku tsala ehenhleni ka vatsari va Bibele. Handle ko tixiya va ri va ntikelo lowukulu, minkarhi hinkwayo va tikarhatele ku dzunisa Xikwembu ni ku tiveka endzhaku. Hambi swi ri tano, ha swi tiva leswaku va katse vatirhela-mfumo va tiko, vaavanyisi, vaprofeta, tihosi, varisi, varimi ni vaphasi va tinhlampfi—vavanuna va 40 loko va hlanganile. Xisweswo Bibele, hambi leswi yi nga rungula leri humaka eka Xikwembu, yi na ku kufumela, ku hambana ni nkokela lowu fikeleriwaka hi vanhu.

Vo tala va vatsari va Bibele a va nga tivani. Naswona va hanye malembe xidzana lama hambaneke naswona a va hambane hi laha ku heleleke hi vumunhu ni ntokoto, kun’we ni matshamelo ya ntirhisano ni ya dyondzo. Kambe, hambi loko va ri lavantsongo kumbe lavakulu, ku tsala ka vona ku komba vun’we lebyi heleleke. Ku sukela eka nkarhi wa malembe ya 1 600, va tsale ku kondza loko eku heteleleni buku yi hetiwile. Endzhaku ka nkambisiso wa rixaladza, u ta kuma leswaku tinhlamuselo ta Bibele ti komba ku twanana loku xiyekaka. Xisweswo Bibele yi humesa mianakanyo ya Mutsari un’we, hambi leswi vatsari vo tala va tirhisiweke.

Xana leswi a swi fanelanga ku hi susumetela ku “hlayisa swinene” buku leyi yo hlamarisa, ku nga Bibele? Xana a hi fanelanga ku swi kota ku fikelela makumu lama fanaka ni lawa Petro a ma endleke, loyi a tsaleke a ku: “Hikokwalaho, rito ra vaprofeta, hina hi ri kuma ri tiyile ku tlula ni khale. Mi ta va mi endla swona loko mi hlayisa swinene rito rero, ku fana ni rivoni leri voningaka lomu ku nga ni munyama”?—Vaheveru 2:1; 2 Petro 1:19.

Kambe sweswi, ku vuriwa yini hi ku tivulela ka leswaku Bibele ya kanetana? Xana ya kanetana? U hlamula njhani?

[Bokisi leri nga eka tluka 4]

“Mayana buku leyinene swonghasi! Lexi hlamarisaka ku tlula leswi nga endzeni ka yona eka mina i mukhuva wa yona wo veka swilo, laha rito ri vaka vuyelo bya ntumbuluko kahle ku fana ni murhi, ku fana ni xiluva, ku fana ni lwandle, ku fana ni tinyeleti, ku fana ni munhu hi byakwe. Ra tlhava, ra rhelela, ra vangama, ra hleka, munhu a nga swi tivi leswaku hi ndlela yihi, munhu a nga swi tivi leswaku ha yini, munhu u kuma xin’wana ni xin’wana xi ri xa ntumbuluko swinene hi laha ku heleleke. Hakunene i Rito ra Xikwembu, ku hambana ni tibuku tin’wana leti tiyisaka vutlhari bya vanhu ntsena.”—Tinhlamuselo ta mutsari wa swiphato wa Mujarimani wa lembe xidzana ra vu-19 ni mutsari wa tinyuziphepha Heinrich Heine ehenhleni ka Bibele.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 4]

Tanihi leswi moya wu susumetaka swikepe leswi tlutaka, kutani vatsari va Bibele va ‘susumetiwile hi moya lowo kwetsima wa Xikwembu’