‘Voko Ra Yehova A Ri Ri Na Vona’
“Hi mukhuva wolowo rito ra [Yehova] ri nava hi matimba, ri ya ri tiya.”—MINTIRHO 19:20.
1. (a) I xivilelo xihi lexi valala va Vukriste va xi endleke eka lembe xidzana ro sungula C.E.? (b) I yini lexi landzeleke hinkwako laha murhumiwa Pawulo a chumayeleke mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu kona, naswona a ku endleka yini nkarhi na nkarhi hi Vakriste vo sungula?
MALEMBE lama tlulaka 1 900 lama hundzeke, valala va rungula ra Vukriste ni vakaneti va Pawulo muapostola wa murhumiwa va vilerile va ku: “Vanhu lava, lava nga pfilunganya misava hinkwayo, va fikile ni haleno, . . . va tlula milawu ya Khezari, hi ku vula leswaku ku ni hosi yin’wana, leyi va nge i Yesu.” (Mintirho 17:6, 7) Hinkwako laha Pawulo murhumiwa wa Vukriste a tiviseke mahungu lamanene ya Mfumo wa Yehova kona, a ku ri ni goza ni maamukelelo, naswona hakanyingi a ku ri na ku xanisiwa. Vakriste van’wana vo sungula na vona va karhatiwe hi nxaniso. Kambe minkarhi hinkwayo ‘voko ra Yehova a ri ri na vona.’—Mintirho 11:21.
2. I mani la sunguleke ntirho wa vurhumiwa wa Vukriste, naswona hi ndlela yihi?
2 I mani la sunguleke ntirho lowu wu nga ni ntikelo wa vurhumiwa wa Vukriste? A ku ri Yesu, munhu la hlawulekeke loyi a a ri na rungula leri nyanyulaka ni endlelo leri nga tolovelekangiki ro ri hangalasa. Tsundzuka leswaku Yesu, N’wana wa Xikwembu, u te eka vanhu va Vayuda ni xitiviso lexi hlamarisaka lexi vulavulaka hi Mfumo wa Xikwembu. Kambe vona a va tsakela ntsena ku ponisiwa ka vona vini hi mintirho ya Nawu.—Matewu 4:17; Luka 8:1; 11:45, 46.
“Eka Vanhu Va Matiko Hinkwawo”
3. I vuprofeta byihi lebyi profetiweke hi Yesu lebyi faneleke byi hlamarise vadyondzisiwa va yena va Vayuda, naswona ha yini ke?
3 Xisweswo, hi nga anakanya ku hlamala ka vadyondzisiwa va Yesu va Vayuda loko masiku manharhu emahlweni ka rifu ra yena a va byele ku: “Kutani Evangeli leyi ya Mfumo yi ta twarisiwa emisaveni hinkwayo, leswaku yi va vumbhoni eka vanhu va matiko hinkwawo; kutani hi kona makumu ma nga ta fika.” Vadyondzisiwa vakwe va fanele va lave ku tiva ndlela leyi a va ta chumayela mahungu lamanene ha yona “eka vanhu va matiko hinkwawo.” Xana ntlawa wo tano lowuntsongo wa vapfumeri a wu ta hetisisa xiavelo xo tano lexi kanakanisaka hi ndlela yihi?—Matewu 24:14; Marka 13:10.
4. I xileriso xihi lexi Yesu la pfuxiweke eku feni a xi nyikeke vadyondzisiwa vakwe?
4 Endzhakunyana, Yesu la pfuxiweke eku feni u tlhandlekele xileriso lexi, a ku: “Ndzi nyikiwile vuhosi hinkwabyo etilweni ne misaveni; yanani ha kona, mi ya hundzula vamatiko hinkwavo leswaku va va vadyondzisiwa va mina, mi va khuvula hi vito ra Tatana, ni ra N’wana, ni ra Moya lowo Kwetsima, mi va dyondzisa ku hlayisa hinkwaswo leswi ndzi mi leriseke swona.” Xisweswo va lerisiwe ku yisa rungula ra N’wini wa vona eka “vamatiko hinkwawo.”—Matewu 28:18-20.
5, 6. (a) Xana ku chumayeriwa ka mahungu lamanene ya Mfumo wa Xikwembu ku fikelele Vamatiko hi ndlela yihi, naswona hi vuyelo byihi ke? (b) Xana vakulukumba eYerusalema va hlamule njhani loko Petro a va hlamusela ntokoto wakwe na Korneliyo Wamatiko?
5 Leswi swi katse ku chumayela eka Vamatiko, leswi swi tikombeke ku ri mphikamakaneta. Langutelo ra Petro eka malembe lama tlulaka manharhu endzhakunyana i xikombiso xa sweswo. Hi ku tirhisa xivono, Petro u byeriwe ku dya swivumbiwa leswi nyamisiweke tanihi swakudya. Loko Xikwembu xi n’wi kombise leswaku swilo leswi eku sunguleni a swi xiyiwa tanihi leswi nyamisiweke manuku a swi fanele swi langutiwa tanihi leswi tengeke, Petro u hlamarile. Manuku Petro u kongomisiwe hi moya wa Xikwembu leswaku a endzela yindlu ya Korneliyo Wamatiko, ndhuna ya dzana ya Rhoma. Kona kwalaho, u twisise leswaku a ku ri ku rhandza ka Xikwembu leswaku a chumayela Korneliyo, hambi leswi eku sunguleni a anakanyeke leswaku ku hlangana ni vanhu va tinxaka tin’wana a swi ri leswi nga riki enawini. Loko Petro a ha vulavula, moya lowo kwetsima wu xikele ehenhla ka ndyangu wolowo wa Vamatiko, naswona leswi kahle-kahle swi kombise leswaku nsimu ya ntirho wa vurhumiwa ya Vukriste manuku yi fanele ku ndlandlamuka leswaku yi katsa xivandla lexi nga riki xa Vayuda.—Mintirho 10:9-16, 28, 34, 35, 44.
6 Loko Petro a hlamusele ku ndlandlamuka loku eka vakulukumba lava nga eYerusalema, “va miyela va nga vileli; kutani va dzunisa Xikwembu, va ku: ‘Loko swi ri tano, na vona vamatiko Xikwembu xi va nyikile ku hundzuka loku yisaka evutomini.’” (Mintirho 11:18) Manuku matiko ya Vamatiko a ma ta amukela mahungu lamanene ya Kriste ni ya Mfumo wa yena hi ku ntshunxeka!
Varhumiwa Eka Vamatiko
7. Ntirho wa vurhumiwa wa Vukriste wu sungule ku hangalaka ematikweni lama rhendzeleke Mediterranean hi ndlela yihi, naswona xana Yehova u swi langute njhani leswi?
7 Ntirho wo chumayela, lowu tinyikeke matimba endzhaku ka ku dlawela ka Stefano ripfumelo, manuku wu teke mpimo lowu hambaneke. Handle ka vaapostola, bandlha ra le Yerusalema a ri hangalakile. Eku sunguleni, vapfumeri volavo va xanisiweke va Vayuda va chumayele eka Vayuda lava nga eFenikiya, Kipra na Antiyoka ntsena. “Kambe, . . . vavanuna [van’wana] lava humeke eKipra ni le Kirena, . . . va vula Rito ni le ka Vagriki, va va tivisa Evangeli ya Hosi Yesu.” Xana Yehova u wu langute njhani ntirho lowu wa vurhumiwa eka matiko? ‘Voko ra Yehova a ri ri na vona, kutani vanhu lavo tala va pfumela, va hundzukela ka Hosi.’ Ku nkhensiwa ku tiya nhlana ka Vakriste lavaya vo sungula, leswi ntirho lowu humelelaka wa vurhumiwa a wu sungula ku hangalaka ematikweni lama rhendzeleke Mediterranean. Kambe leswi engetelekeke a swa ha fanele ku ta.—Mintirho 4:31; 8:1; 11:19-21.
8. Xana Xikwembu xi ku kombise njhani ku kula loku nga tsekatsekiki ka ku ndlandlamuka ka ntirho wa vurhumiwa?
8 Kwalomu ka va-47-48 C.E., hi ku tirhisa moya lowo kwetsima, Xikwembu xi kombise ku kula loku nga tsekatsekiki ka ku ndlandlamuka ka ntirho wa vurhumiwa. Rhekhodo leyi nga eka Mintirho 13:2-4, ya hi byela: “Moya lowo Kwetsima wu ku: ‘Ndzi hlawuleleni Barnaba na Sawulo, va ya entirhweni lowu ndzi va vitaneleke wona.’. . . Vona ke, hi ku rhumiwa hi Moya lowo Kwetsima, va ngirimela eSelukiya [hlaluko ra Antiyoka wa Siriya], va nghena engalaveni va pelela eKipra.” Sweswo swi fanele swi nyanyule swonghasi eka Pawulo na Barnaba—ku tluta va ya eka xiavelo xa vona ximbe xo sungula! Muapostola Pawulo hi yena loyi a a rhangele ntirho wa vurhumiwa wa Vukriste. Nakambe a a andlala masungulo ya ntirho lowu a wu ta hetisiwa eka lembe xidzana ra hina ra vu-20.
9. Xana muapostola Pawulo u hetisise yini hi mapfhumba ya yena ya vurhumiwa?
9 Pawulo u ye emahlweni a endla mapfhumba manharhu ya vurhumiwa lama rhekhodiweke kun’we na riendzo ra yena ro ya eRhoma tanihi mubohiwa. Enkarhini wa leswi, u pfule ntirho emitini yo hlayanyana ya le Yuropa ivi a chumayela rungula ra Mfumo ematikweni ni le swihlaleni leswi namuntlha swi tivekaka tanihi Siriya, Kipra, Krete, Turkey, Greece, Malta na Sicily. A nga ha va a tlhele a fikelela na Spain. U pfunete ku simeka mabandlha emitini leyo tala. Xana xihundla xa ntirho wakwe lowu humelelaka wa vurhumiwa a ku ri xihi ke?
Ku Dyondzisa Loku Humelelaka
10. Ha yini Pawulo a a humelela ngopfu entirhweni wa yena wa vurhumiwa?
10 Pawulo u tekelele ndlela ya Kriste yo dyondzisa. Hikwalaho a a tiva ndlela yo hlamusela vanhu ha yona. A a tiva ndlela yo dyondzisa ha yona ni ndlela yo letela van’wana tanihi vadyondzisi. U seketele dyondzo yakwe eMatsalweni. A nga ringetanga ku tsakisa van’wana hi vutlhari bya yena n’wini, kambe ku ri na sweswo, u anakanyisise hi Matsalwa. (Mintirho 17:2, 3) Pawulo nakambe a a tiva ndlela yo titwananisa ni vayingiseri va yena ni ndlela yo tirhisa ha yona mukhuva wa kwalaho tanihi masungulo ya rungula rakwe. Hi laha a vuleke ha kona u te: “Ndzi tiendlile hlonga ra hinkwavo, leswaku ndzi ta kota ku koka lavo tala va vona. Eka Vayuda ndzi tiendlile Muyuda . . . Eka lava nga handle ka Nawu, ndzi tiendlile loyi a nga handle ka Nawu . . . eka lava tsaneke, ndzi tiendlile loyi a tsaneke, leswaku ndzi kota ku koka lava tsaneke. Ndzi tiendlile hinkwaswo eka hinkwavo valavo, leswaku hi tindlela hinkwato ndzi nga kota ku ponisa van’wana.”—1 Vakorinto 9:19-23; Mintirho 17:22, 23.
11. I yini xi kombisaka leswaku Pawulo ni vanghana va yena a va ri varhumiwa lava humelelaka, naswona vutirheli bya Vukriste a byi hangalake ku fika kwihi ke?
11 Pawulo ni vanghana vakwe a va ri varhumiwa lava humelelaka. Hi ku lehisa mbilu ni ku tiyisela, va simeke ni ku tiyisa mabandlha ya Vukriste hinkwako lomu va yeke kona. (Mintirho 13:14, 43, 48, 49; 14:19-28) Vutirheli byo sungula bya Vukriste a byi hangalake ngopfu lerova Pawulo eku heteleleni a tsala hi “ntiyiso, yi nga Evangeli, leyi fikeke eka n’wina kukota leswi yi fikeke ematikweni hinkwawo; yi karhi yi veka mihandzu ni ku kula . . . , [ni] leyi yi [chumayeriweke] eka swivumbiwa hinkwaswo leswi nge hansi ka tilo.” Entiyisweni, ntirho wo sungula wa vurhumiwa wa Vukriste wu khumbe vanhu.—Vakolosa 1:5, 6, 23.
12. I yini lexi vangeleke ntirho wa ntiyiso wa vurhumiwa ku yima nkarhinyana?
12 Hambi swi ri tano, eku sunguleni ka lembe xidzana ra vumbirhi C.E., vugwinehi a byi ngungumela byi nghena ebandlheni ra Vukriste, hi laha Yesu ni vaapostola va tsundzuxeke ha kona. (Matewu 7:15, 21-23; Mintirho 20:29, 30; 1 Yohane 2:18, 19) Eka malembe xidzana lama landzeleke, dyondzo ya ntivo-vukwembu ni ya vuhedeni yi funengete rungula ra Mfumo. Vujagana byi rhumele varhumiwa, hayi ku ya chumayela Mfumo wa ntiyiso wa Xikwembu, kambe ku ya nghenisa eka vaaki lava nga sirhelelekangiki—hakanyingi hi tlhari—mfumo wa varhangeri ni vaseketeri va vona va politiki. Ntirho wa ntiyiso wa vurhumiwa bya Vukriste wu yimile kambe hayi hi laha ku nga heriki.
13. Xana tsima ra vurhumiwa ri sungule njhani eminkarhini ya manguva lawa, naswona ku hetisisiwe yini eku heleni ka 1916?
13 Eku heleni ka lembe xidzana ra vu-19, Charles T. Russell, muungameri wo sungula wa Sosayiti ya Watch Tower, u vone xilaveko xa ntirho wa vurhumiwa. Xisweswo u lunghiselele tsima leri ndlandlamukeke ro veka vumbhoni, kutani yena hi byakwe u endzele madoroba yo tala eUnited States, a tlhela a fambafamba emisaveni hi xikepe ku endzela matiko yo tala hi laha swi kotekaka ha kona. Matsalwa yakwe lama seketeriweke eBibeleni ma humesiwe hi tindzimi ta 35. Ku vuriwa leswaku u fambe tikhilomitara leti tlulaka 1 600 000 tanihi mudyondzisi wa le rivaleni naswona u chumayele tisemoni leti tlulaka 30 000 emahlweni ka rifu rakwe hi 1916.
14. Joseph F. Rutherford u endle yini leswaku a yisa ntirho wa vurhumiwa emahlweni?
14 Mutlhandlami wakwe, Joseph F. Rutherford, na yena u xiye xilaveko lexikulu xa ntirho wa vurhumiwa. Eku sunguleni ka va-1920, u rhume vavanuna lava fanelekaka ematikweni yo hambana-hambana ku ya pfuna ku simeka ntirho wo chumayela. Varhumiwa va simeke ntirho lowu wa Mfumo eSpain, Amerika Dzonga na le Afrika Vupela-dyambu. Hi 1931 xikombelo xa vatinyiketeri ku ya tiyisa ntirho eSpain xi endliwile. Majaha manharhu ya le Nghilandi ma xi amukerile ivi ya tirha kona ehansi ka swiyimo leswi nonon’hwaka ni leswi tikaka swinene hi malembe ya mune ku kondza loko ku tlhekeka Nyimpi ya Xin’wana-manana ya le Spain hi 1936. Manuku a va fanele ku baleka leswaku va ponisa vutomi bya vona.
15. I yini lexi humeleleke hi va-1940 ku ndlandlamuxa ntirho wa vurhumiwa hi laha ku hlawulekeke?
15 Eka khume ra malembe ra va-1940, swilo leswi antswaka a swi fanele ku humelela entirhweni wa vurhumiwa: Muungameri wa vunharhu wa Sosayiti ya Watch Tower, Nathan H. Knorr, u ve ni ntlawa wa vavanuna lava gingiritekaka lava tirhaka na yena. Entiyisweni ehansi ka vukongomisi bya moya lowo kwetsima, hi 1942 u vone xilaveko xo pfula xikolo xa vurhumiwa eku lunghiseleleni ka ntlhontlho wa le ndzhaku ka Nyimpi ya Vumbirhi ya Misava. Exikarhi ka nyimpi yoleyo ya misava, u ve wo sungula, naswona Xikolo xa Gilead xa Watch Tower xi sunguriwile en’walungwini wa New York State hi February 1943. Xi ri ni valeteri va mune, xi nyike vuleteri lebyi seketeriweke eBibeleni bya ntirho wa vurhumiwa eka vatirheli va maphayona lava chivirikaka lava tlulaka dzana, vavanuna ni vavasati, tin’hweti tin’wana ni tin’wana ta tsevu. Xana ntirho wa vona lowu endliweke wu humelerile?
16. (a) I timbhoni tingani leti a ti chumayela hi 1943, naswona sweswo swi ringanisiwa njhani na namuntlha? (b) I xiphemu xihi lexi varhumiwa va veke na xona eku andzeni loku? Hlamusela.
16 Hi 1943 a ku ri na Timbhoni ta 126 329 ntsena leti chumayelaka ematikweni ya 54. Xana xiyimo namuntlha hi xihi ke? Sweswi, malembe ya 45 endzhakunyana, ti tele ku tlula nhlayo leyi yi andzisiwe ka 28, vatirheli lava gingiritekaka lava tlulaka timiliyoni tinharhu na kotara ematikweni ya 212 ni le swihlaleni swa lwandle. Xiphemu lexi xiyekaka xa ku andza loku xi ve kona hikwalaho ka masungulo lamanene lama andlariweke hi varhumiwa lava tlulaka 6 000 lava thwaseke eXikolweni xa Gilead. Lava a va huma ematikweni ya 59 na swona va rhumeriwe ematikweni yo hambana-hambana ya 148 enkarhini wa ntlhanu wa makume ya malembe lama hundzeke. Hi mpfuno wa vona, ematshan’wini ya Timbhoni leti tlulaka dzana ra magidi ntsena emisaveni hinkwayo, hi laha a ti ri ha kona malembe ya 45 lama hundzeke, sweswi ku na matiko ya khume lama rin’wana ni rin’wana ri nga ni vatirheli lava tlulaka dzana ra magidi lava chumayelaka ni ku dyondzisa mahungu lamanene. Eka yo tala ya matiko lawa, varhumiwa va Gilead a va ri eku rhangeleni ka ntirho wo vula rito.
17. Hi tihi timhaka tinharhu ta xisekelo leti endleke leswaku ntirho wo sungula wa vurhumiwa wa Vukriste ni wa manguva lawa wu humelela?
17 Hambi hi kombetela entirhweni wo sungula wa vurhumiwa wa Vukriste kumbe wa manguva lawa, ku ni timhaka ta xisekelo leti ti wu endleke wu va lowu humelelaka. Yin’wana i ku ya eka vanhu hi ku kongoma leswi vangaka vutirheli bya yindlu hi yindlu ni vumbhoni bya xitshuketa, kun’we ni lunghiselelo ra dyondzo ya le kaya ya Bibele. (Yohane 4:7-26; Mintirho 20:20) Mhaka yin’wana i rungula leri kongomeke ni leri olovaka leri seketeriweke eBibeleni leri kandziyisaka Mfumo wa Xikwembu tanihi ntlhantlho lowu nga heriki ntsena wa swiphiqo swa vanhu. (Mintirho 19:8; 28:16, 23, 30, 31) Naswona vo tala va varhumiwa va hina va tirha ematikweni lama nga hluvukangiki ngopfu laha xilaveko xa ku fuma ko lulama ka Xikwembu xi vonakaka kahle. Mhaka ya vunharhu i rirhandzu leri Kriste a ri dyondziseke ni leri varhumiwa va hina va manguva lawa va ri kombisaka eku hanyisaneni ka vona ka siku na siku ni vanhu va tinxaka ni mindhavuko hinkwayo. A swi kanakanisi leswaku, eka malembe lama tlulaka 45 lama hundzeke, varhumiwa va Watch Tower va endle munyikelo lowukulu eka ku ndlandlamuka ka misava hinkwayo ka nhlengeletano ya Yehova.—Varhoma 1:14-17; 1 Vakorinto 3:5, 6.
Moya Wa Vuphayona Wu Dzima Timitsu
18. I vamani van’wana lava tswongeke moya lowu fanaka wa ku hisekela vurhumiwa tanihi mathwasana ya Gilead?
18 A swi kanakanisi leswaku xikombiso xa migingiriko ya mathwasana ya Gilead xi nyanyule van’wana hi ku navela ku va vatirheli va nkarhi hinkwawo. Namuntlha, ku ni madzana ya magidi ya timbhoni tin’wana ta Yehova leti tswongeke moya lowu fanaka wa ku gingiritekela vurhumiwa. Lava na vona i maphayona hi langutelo ra xiviri, va landzelela mintila ya Yesu, “Phayona ra ku hlayiseka ka vona.”—Vaheveru 2:10; 12:2, Moffatt.
19. Xana Timbhoni to tala leti nga na moya wa vuphayona ti tinyiketele ku endla yini, naswona ti titwa ti hakeriwa njhani?
19 Ku sukela hi va-1960 swi sungule ku nonon’hwa swinene ku rhumela varhumiwa ematikweni yo tala. Xikolo xa Bibele xa Gilead xa Watch Tower xi ya emahlweni xi rhumela varhumiwa, ku fika eka mpimo lowu kotekaka, hi ku ya hi xilaveko lexi nga ematikweni mambe. Hambi swi ri tano, ku ni nsimu leyikulu emisaveni hinkwayo ya Timbhoni letiya ti nga na moya wa xiviri wa vuphayona. Vo tala va tinyikele ku endla malunghiselelo ya vona vini leswaku va tirha ematikweni lawa xilaveko xi kuleke eka wona. Xana u un’wana la nga tihlanganisaka na vona? Vanhu vo tano hakanyingi va vula leswaku mintshikilelo ni ku tinyikela swi hakeriwa hi ku phindha-phindha hi ntsako lowukulu wo phamela mintiyiso ya Mfumo eka vanhu lava fanaka na tinyimpfu ematikweni lama hluvukaka. Va hakeriwa ka dzana eku kumeni ka “vamakwavo, ni vamanana, ni vana” lavantshwa ni le ku avelaneni ni lava ntshembo lowu hlamarisaka wa vutomi lebyi nga heriki “eminkarhini leyi taka.”—Marka 10:28-30.
20. (a) I vamani lava endleke xiphemu lexikulu xa ku chumayela ematikweni yo tala? (b) Swi endlekisa ku yini leswaku Japani ri vika ntsengo wa tiawara to tala ta ntirho wa nsimu lembe rin’wana ni rin’wana ku tlula kwalomu ka tiko rihi na rihi rin’wana? (c) I xivutiso xihi lexi hi nga ta endla kahle ku xi xiya?
20 Ku tlula kwalaho, ku ni madzana ya magidi ya malandza ya Yehova namuntlha lama vikaka ntirho lowo hlawuleka n’hweti yin’wana ni yin’wana tanihi maphayona ya nkarhi hinkwawo kumbe lama pfunaka. Vo tala va vona lava va tirha hi tinghitsi etinsin’wini ta ka vona. Ematikweni yo tala, lava va endla xiphemu lexikulu xa ku chumayela, naswona hakanyingi va endzela makaya lama fanaka vhiki na vhiki. Ntshembo wa vona wa Mfumo wu kombisiwa hi xivumbeko xa vona lexi vangamaka ni langutelo leri tsakisaka loko va ri karhi va endla vanghana lavantshwa ni ku hlakulela ku tsakela lokukulu etinsin’wini ta ka vona. Maphayona yo tala ya vika tiawara leto tala leti hetiweke eku dzuniseni ka Xikwembu. Ku tlula khume ra malembe, Japani, laha vunyingi lebyikulu bya Timbhoni ta Yehova a ti ri Mabudha, ri vike ntsengo wa tiawara leto tala ta ntirho wa nsimu lembe na lembe ku tlula tiko rihi na rihi rin’wana leri nga ehandle ka United States. Sweswo swi hikwalaho ka leswi kwalomu ka hafu yin’we ya vahuweleri va rona va Mfumo va phayonaka. Xana na wena a nga lulamisa timhaka ta wena leswaku a hlanganyela eka lunghelo leri rinene ngopfu eka hinkwawo, ntirho wa vuphayona?
21. (a) Xana Timbhoni tin’wana leti swiyimo swa tona swi nga ti pfumeleriki ku tsarisa tanihi maphayona ya nkarhi hinkwawo ti nga ha kombisa moya wa vuphayona hi ndlela yihi? (b) Xana vantshwa va nga kombisisa ku yini moya wa vuphayona?
21 Ku na Timbhoni tin’wana leti “chivirikelaka ku endla leswinene.” (Tito 2:14) Va katsa vadyuhari, lava nga ni rihanyo leri nga nyawuriki, vo tala va ri ni vutihlamuleri bya ndyangu ni vantshwa lava ha riki exikolweni lava xiyimo xa vona xi nga ha vaka xi nga va pfumeleli ku tsarisa tanihi maphayona ya nkarhi hinkwawo. Lava na vona va nga kombisa moya wa vuphayona hi ku nyika vuseketeri lebyi khutazaka eka maphayona, va hlanganyela na wona hi laha swi kotekaka ha kona entirhweni ni ku hlayisa langutelo lerinene eka minkarhi ya vona vini yo veka vumbhoni. Vantshwa va nga endla ntirho wa Mfumo wa nkarhi hinkwawo pakani ya vona ivi, hi ku hatlisa loko va khuvuriwile, va hlanganyela eka vuphayona byo pfuna nkarhi na nkarhi. Ku fana na muntshwa Timotiya, va nga tinyiketela eka swilo leswi leswaku va endla nhluvuko wa moya kun’we ni vanhu va Xikwembu hinkwavo.—1 Timotiya 4:15, 16.
22. Ku nga khathariseki leswi xiyimo xa hina evuton’wini xi nga swona, hi fanele hi endla ku tiyimisela ka hina ku va yini, naswona hi vuyelo byihi lebyinene ke?
22 Ku nga khathariseki leswi xiyimo xa hina evuton’wini xi nga swona, onge hinkwerhu ka hina hi nga susumetiwa hi moya wa Yehova ku hlanganyela hi laha ku taleke entirhweni wa yena. Onge ‘voko ra Yehova’ ri nga hambeta ri va ni un’wana ni un’wana wa hina leswaku ku ta vuriwa malunghana ni matshalatshala ya hina lama nga nyawuriki leswaku “rito ra [Yehova] ri nava hi matimba, ri ya ri tiya.”—Mintirho 11:21; 19:20.
Swivutiso Swa Mpfuxeto
◻ Xana ntirho wa vurhumiwa wa Vukriste wu sungule njhani, naswona a wu ta ndlandlamuka ku fika kwihi?
◻ I xiphemu xihi lexi muapostola Pawulo a veke na xona eku ndlandlamuxeni ka ntirho wa vurhumiwa?
◻ Xana ntirho wa vurhumiwa wu vuyeteriwe hi ndlela yihi eminkarhini ya manguva lawa?
◻ I timhaka tihi leti endleke leswaku ntirho wa vurhumiwa ni wa vuphayona wu humelela ke?
◻ Xana hi nga tswonga moya wa vuphayona namuntlha hi ndlela yihi?
[Chati leyi nga eka tluka 13]
Ntirho Wa Mfumo eMatikweni Ya Khume-1988
(Hinkwawo ka wona lawa ma vike vahuweleri lava tlulaka 100 000)
Tiko Nhlohlorhi Ya Nhlayo-xikarhi Tiawara To Lava Veke Kona
Vahuweleri Ya Maphayona Chumayela eXitsundzuxweni
U.S.A. 797 104 96 947 161 478 732 1 822 607
Mexico 248 822 32 117 58 061 457 1 004 062
Brazil 245 610 22 725 44 218 022 718 414
Italy 160 584 25 477 43 354 687 330 461
Nigeria 134 543 14 022 27 800 623 398 555
Japoni 128 817 52 183 60 626 840 297 171
Jarimani 125 068 8 416 22 029 942 215 385
Britain 113 412 11 927 22 103 713 211 060
Philippines 107 679 21 320 26 337 621 305 087
Furwa 103 734 9 189 21 598 308 205 256
[Xifaniso lexi nga eka tluka 10]
Pawulo na Barnaba va suka va ya entirhweni wa vuphayona wa vurhumiwa