U Nga Kuma Rifuwo Leri Nga Hava Nxavo!
“XANA wa swi kota ku vona xo karhi?” ku vutise wanuna la fuweke wa Munghezi. “Ina, swilo swo hlamarisa,” ku hlamule Mutivi wa swilo swa khale swa le Egipta. Lembe a ku ri 1922, naswona Howard Carter wa ha ku hlometela esirheni ra Pharaoh Tutankhamen eNambyeni wa Tihosi wa Egipta. Carter u ngheniwe hi ku nyanyuka:
“Loko mahlo ya mina ma ya ma tolovela rivoni, vuxokoxoko bya kamara leri a ndzi ri eka rona hakantsongo-ntsongo a byi huma ehunguveni, swiharhi leswi nga tolovelekangiki, swifaniso ni nsuku—kun’wana ni kun’wana a ku ri ni ku vangama ka nsuku. Hi nkarhi lowu—swi fanele swi vonake onge ndzi hete nkarhi wo leha eka van’wana lava rindzeke ehandle—a ndzi hlamarisiwe swinene . . . a hi nga si tshama hi ehleketa hi xin’wana xo fana ni leswi, kamara leri teleke—onge a ko va muziyama lowu teleke—hi swingolongondzwana.” Entiyisweni Carter u vone “ku langutela loku sindzisiweke . . . ka vahlongorisi va rifuwo.”
Vuyimburi byebyo byi paluxe rifuwo leri hlamarisaka leri tumbetiweke malembe lama tlulaka 3 000 lama hundzeke. Kambe Xikwembu xi lava leswaku hi nghenela vuhloti bya rifuwo lebyi antswaka. I vulavisisi lebyi vuyerisaka swinene ku tlula ku lavisisa kwihi na kwihi ka swin’wetsin’wetsi, nsuku kumbe silivere. Vuhloti lebyi bya rifuwo i bya vutlhari bya Xikwembu naswona xin’wana xa nkoka wa byona lowunene i vutomi lebyi nga heriki.—Yohane 17:3.
Matshalatshala Ma Laveka
Matshalatshala lamakulu ma laveka ku cela ndhawu ya vuyimburi. A swi olovi ku cela endhawini leyi tlhumeke kumbe ku nghena ematini lama nga ni khombo u ri karhi u lava rifuwo leri tumbetiweke, leri celeriweke, kumbe leri mbombomerisiweke. Kambe valavisisi va rifuwo lava tiyimiseleke va endla matshalatshala yo tano hi ntsako. Hakanyingi va tiyisela ku nonon’hwa lokukulu naswona va hlula swihinga leswi vonekaka swi nga koteki. Hikwalaho, xana vulavisisi bya vutlhari bya Xikwembu a byi fanelanga hi matshalatshala lamakulu yo tlula lawa ke?
Hi nga kuma rifuwo leri nga xaviwiki loko hi endla matshalatshala lama lavekaka yo hlaya Bibele ni tibuku ta Vukriste bya ntiyiso leti endleriweke ku hi pfuna ku kuma nkoka wa vutlhari lowu ti wu khomeke. Matshalatshala lama yisiwaka emahlweni ya laveka. A hi nga ta fuwa loko a hi sungule ku cela rifuwo leri vonekaka kambe hi tshika endzhaku ko celanyana ehenhla. Mhaka leyi yi nga va ntiyiso loko hi sungule ku cela rifuwo ra moya naswona hi xihatla hi tshika hikuva hi anakanya leswaku swa karharisa ku ya emahlweni. “Vutlhari byo ta hi le henhla” i bya lava va tinyiketelaka ku byi kuma. (Yakobo 3:17) Xana a wu nge ma endli matshalatshala lama lavekaka ku kuma rifuwo leri nga hava nxavo ra vutlhari bya Xikwembu?
[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 2]
Xifaniso xa xifunengeto na tluka 3: k. Scholz/H. Armstrong Roberts