Swivutiso Swa Vahlayi
◼ Xana ku ni mpimo wo karhi wa malembe eka wanuna wa Mukriste leswaku a bumabumeriwa tanihi nandza wa vutirheli ebandlheni ke?
E-e, Bibele a yi veki malembe yo karhi.
EIsrayele wa khale, Xikwembu xi ma vekile malembe etimhakeni to karhi. Va xinuna lava tsariselaka ntirho wa nyimpi a va fanele va va ni malembe ya 20; swifanyetana a swi nga yisiwi enyimpini, hi laha swi humelelaka ha kona etindhawini tin’wana namuntlha. Malembe a ma tirha ni le ka Valevhi. Vakehati lava tirhaka etabarnakeleni a va fanele va sukela eka malembe ya 30 ku ya eka 50 hi vukhale. Ha yini? Mpimo lowu a wu vuriwa malunghana ni “lav̌a khomaka ntiro, lav̌a rwalaka tabernakele ya nhlengeletano.” (Tinhlayo 4:3, 47) Swi tikomba onge Valevhi a va fanele ku sungula ku endla mintirho yo olova loko va ri ni malembe ya 25, kambe a va fanele va va ni malembe ya 30 hi kona va nga ta hlanganyela emintirhweni yo tika ni le ka malunghelo lama nga ni vutihlamuleri lebyikulu ya ku hahlula, ku rhwala ni ku hlanganisa tabernakele. (Tinhlayo 8:24-26) Ntirho wo tano wo nonon’hwa a wu nga ta laveka endzhakunyana etempeleni, kutani Valevhi va sungule ku tirha loko va ri ni malembe ya 20.—1 Tikronika 23:24.
Kambe loko Yehova a tshike ku tirhisa Israyele wa nyama naswona a sungula ku tirhisa Israyele wa moya, xana u ma vekile malembe yo karhi eka malandza ya vutirheli (vadiyakoni) ebandlheni ra Vukriste ke?
Un’wana a nga ha anakanya tano, ehenhla ka xisekelo xa rhekhodo ya malembe xidzana sweswinyana. EKerekeni ya Rhoma Khatoliki, mudiyakoni “i mutirheli la hlawuriweke, u le hansinyana ka nxaxamelo wa vuprista, eka ntlawa wa milawu leyi vekiweke hi Xikwembu eKerekeni.” Antiquities of the Christian Church ya Bingham ya xiya: “Vabixopo ni vaprista [vakulu] . . . a va nge hlawuriwi handle ka xivangelo va nga si va na makume-nharhu wa malembe; kambe vadiyakoni a va pfumeleriwa ku vekiwa emalembeni ya 25 naswona hayi emahlweni ka wona. Leyi i mhaka leyi tiyisiweke hi nawu wa tiko ni wa kereke . . . A hi tali ku hlangana ni swiendlakalo laha un’wana a hlawuriweke emahlweni ka malembe ya 25, eka vurunguri hinkwabyo bya Kereke.”
Kambe ke, hi tihi timfanelo leti kumekaka eBibeleni? Leti ti nyikiweke ntsena hi leti kumekaka eka 1 Timotiya 3:8-10, 12, 13: “Vatirheli ekerekeni na vona va fanele ku va lava chavisekaka, va nga vi na milomu mimbirhi, va nga tinyiketi ebyalweni, va nga vi na makwanga yo lava ku vuyeriwa; va fanele ku hlayisa xihundla xa vupfumeri hi ripfalo leri tengeke. Naswona, a va rhange hi ku kambiwa, kutani loko va tikomba leswaku va hava xisandzu, va nga tirha ntirho wa vona wa vutirheli [ebandlheni]. Vatirheli [ebandlheni] a va teke nsati un’we ntsena, kutani va fambisa vana va vona ni ndyangu wa vona swinene. Hikuva lava endlaka ntirho wa vutirheli [ebandlheni] hi nawu wa kona, va tinyika ndzhuti evanhwini, naswona va tiyisiwa swinene eku pfumeleni ka vona eka Kriste Yesu.”
Hi nga swi vona laha leswaku a ku na malembe yo karhi ya ku hlawuriwa tanihi nandza wa vutirheli lama vekiweke. Kutani loko vakulu va hlangana ku kanerisana hi timfanelo ta vavanuna ebandlheni, va fanele ku tsundzuka leswaku a ku na xisekelo xa Bibele xo lava leswaku wanuna wa Mukriste a va ni malembe ya 20, 25 kumbe 30 hi vukhale a nga si bumabumeriwa ni ku tirha. Bibele yi kombetela eka lava va nga ni xikhundla lexi tanihi ‘vavanuna lava tirhelaka,’ kutani a hi nge va languteli ku va emalembeni ya vona ya le hansi kumbe ya le xikarhi ya vana va kondlo-a-ndzi-dyi. Ku seketela leswi, Bibele yi vula leswaku malandza yo tano ya vutirheli ma nga ha va lama tekeke naswona ma ri na vana hi woxe.
Ku tlula kwalaho, vavanuna lava bumabumeriwaka tanihi malandza ya vutirheli va fanele ku “kambiwa,” va tikombisa va ri lava khathalelaka vutihlamuleri. Leswi a swi vuli swona leswaku va tirha nkarhi wo karhi va ri eku kamberiweni. Ematshan’wini ya sweswo, va fanele va kombise ku vupfa ka Vukriste hi nkarhi lowu leheke ku ringana (va khuvuriwile kwalomu ka lembe rin’we), va ri vavanuna lava swi tsakelaka naswona va swi kotaka ku hetisisa timhaka leti va averiweke tona. Loko jaha leri “chavisekaka” ri kombisa timfanelo leti, naswona ri titsongahata ivi ri ti fikelela timfanelo leti tin’wana, vakulu va nga ha n’wi bumabumela ku hlawuriwa hambi a nga si va ni malembe ya 20 hi vukhale. Vavanuna van’wana va nga ha va va kurile swinene leswaku va kombisa kahle ku fikelela timfanelo ta ku ‘tirhela hi ndlela leyinene, va tikumela xiyimo lexinene ni ku ntshunxeka lokukulu eku vulavuleni.’