Xana Wa Swi Rhandza Ku Yingisa Xikwembu?

LOKO hi hlaya Bibele, hi ku hatlisa hi xiya leswaku xiyimo xa vanhu va lembe xidzana ro sungula hi tindlela to tala a xi fana ni xa hina namuntlha. A ku ri ni vunghwavava ni ku nga tshembeki ko tala, ngopfu-ngopfu exikarhi ka vaakelani va Israyele lava tikhomaka hi ndlela yo biha, lava vunghwavava hakanyingi a ku ri xiphemu xa vukhongeri bya vona. Vutomi a byi kanakanisa eka vanhu lava nga swisiwana, naswona a ku ri ni swiphiqo swa politiki. Hi lembe ra 66 C.E., Israyele na Rhoma ya katsekile eka nyimpi ya mpimo lowu taleke. Emasikwini wolawo, ku fana na sweswi, vanhu va lave mpfuno.

Hi tlhelo ra vukhongeri, ku fana exikarhi ka masiku wolawo ni nkarhi wa hina ku tele. Varhangeri va vukhongeri va Vayuda a va ri vakanganyisi. (Matewu 23:15; Luka 20:46, 47) Emisaveni leyi nga riki ya Vayuda, malangutelo ya vukhongeri ma nyanyile ma suka evubihini ma ya eka swiyila-yila ni le ka ku hiseka lokukulu ka vukhongeri. (Ringanisa Mintirho 14:8-13; 19:27, 28.) Hambi ku ri emabandlheni ma nga ri mangani lamantshwa ya Vukriste, swilo a swi nga fambi kahle hinkwaswo. Eku heleni ka lembe xidzana, muapostola Yohane u tsundzuxile a ku: “Vaxisi lavo tala va hangalakile ni misava.” (2 Yohane 7) Ina, na kona le ndzhaku, ndzayo leyikulu ya vukanganyisi a yi nyikeriwa hi vito ra vukhongeri. Kambe mpfuno lowu tshembekaka a wu ri kona.

Ingi U N’wi Yingiserile Yesu Ke?

Yesu hi yena loyi a nyikeleke xitsundzuxo lexinene emasikwini wolawo. A xi landzeleleka ngopfu lerova hi hlaya leswi hi vuyelo bya xona: “Mintshungu a yi hlamele hi ku dyondzisa ka yena.” (Matewu 7:28) Kambe i vanhu va nga ri vangani exikarhi ka mintshungu yoleyo lava hakunene va yingiseleke leswi a swi vuleke. Yesu u endle masingita ni ku veka xikombiso lexinene xa vutomi ni mahanyelo lama tsakisaka Xikwembu. Hambi swi ri tano, hambi ku ri lava vuriwaka varhangeri lava dyondzekeke ku antswa va ale ku vona nkoka wa leswi a swi vuleke. Hikwalaho ka yini ke?

Ku fika eka mpimo lowukulu, a ku ri mhaka ya rivengo ra rixaka. Van’wana va tsan’we Yesu hikuva a a huma eNazareta. Van’wana va n’wi arile hikuva a a nga nghenanga xin’wana xa swikolo swa vona naswona a a nga ri na vuxaka ni ntlawa lowu fumaka. (Yohane 1:46; 7:12, 15, 47, 48) Ku tlula kwalaho, Yesu a nga vulanga leswi vanhu va laveke ku swi twa minkarhi hinkwayo. U vulavule ntiyiso ntsena, naswona hi xikombiso, Vafarisi hakanyingi a va siringiwa hi marito ya yena. (Matewu 15:12-14) Hakunene, endzhaku ka loko a chumayerile hi malembe manharhu ni hafu, varhangeri va vukhongeri bya Vayuda va n’wi dlayile. (Luka 23:20-35) Vona nkarhi lowu va wu kayeleke swonghasi, tanihi leswi Yesu a a ri ni “marito ya vutomi lebyi nga heriki”!—Yohane 6:68.

Loko a wu lo hanya eYerusalema hi nkarhi wolowo, xana ingi u landzele varhangeri va vukhongeri ni ntshungu hinkwawo? Kumbe ingi u pfuleke mianakanyo hi ndlela leyi aneleke leswaku u twisisa mongo wa leswi Yesu a a swi vula? Loko swi ri tano, a wu ta va u fane ni wansati loyi a xiyekaka loyi Yesu a hlanganeke na yena eku famba-fambeni ka yena.

Munhu Loyi A Yingiseleke

U hlangane ni wansati loyi loko a ri karhi a famba-famba eSamariya. A a tshame etlhelo ka xihlovo leswaku a wisa, naswona wansati u tile ku ta ka mati loko yena a ri kwalaho. A hi ri tivi vito ra yena, kambe hi tiva rhekhodo ya Bibele ya leswaku Yesu, ku nga khathariseki ku karhala ka yena, u ve ni nkarhi wo vulavula na yena ehenhleni ka vukhongeri.—Yohane 4:5-15.

Manuku ke, a ku ri ni swivangelo swo tala leswi ha swona wansati loyi a a ta va a honise ku vulavula ka Yesu. A a ri wa vukhongeri lebyi hambaneke—ndlela ya Samariya yo gandzela a yi hambanile ni ya Yuda. Nakambe, Vayuda a va sola Vasamariya naswona va ale ku hlangana na vona. Manuku ke, nakambe, vavanuna va Vayuda hakanyingi a va nga vulavurisani ni vavasati lava a va nga va tivi. (Yohane 4:9, 27) Ku tlula kwalaho, wansati wa Musamariya a a hanya vutomi bya vunghwavava, kutani a a ta va a holovele ku koteka ka ku soriwa kumbe ka ku paluxiwa ka swidyoho swakwe.—Yohane 4:18.

Hambi swi ri tano, yoleyo a hi ndlela leyi a endleke ha yona. Ku ri na sweswo, u vutise swivutiso leswi twisisekaka eku hlamuleni ka ku vulavula ka Yesu ka vutlhari, loku pfuxaka ku tsakela. Loko bulo ri ri karhi ri ya emahlweni, u tinghenise exivandleni xo nonon’hwa, a gega ku avana ka vukhongeri loku a ku ri kona exikarhi ka Vayuda ni Vasamariya. Yesu u hlamule hi tintswalo kambe hi ku tiya, a byela wansati a ku: “N’wina mi gandzela lexi mi nga xi tiviki; hina hi gandzela lexi hi xi tivaka.” (Yohane 4:19-22) Kambe a nga hlundzukanga. Mianakanyo ya yena leyi pfulekeke a yi tiyimisele ku twa leswi engetelekeke.

Kutani Yesu u ye emahlweni ni marito ya nkoka a ku: “Kambe nkarhi wa ta, ni sweswi wu tile, lowu vagandzeri va xiviri va nga ta gandzela Tatana hi moya ni ntiyiso; hikuva Tatana ú lava vagandzeri lavo tano. Xikwembu i moya; kutani lava xi gandzelaka, va fanele ku xi gandzela hi moya ni ntiyiso.” (Yohane 4:23, 24) Endzhakunyana, wansati loyi a pfulekeke emianakanyweni u kombise ku tlangela hi ku byela vaakelani va yena leswi a swi dyondzeke hi ku gingiriteka. Hi ku fanana, va lave rungula leri engetelekeke hi ku yingisa marito ya Yesu.—Yohane 4:39-42.

Xana hi nga dyondza yini eka leswi ke? Kunene, loko hi tshama endhawini leyi yi nga ni rivengo ra rixaka, ra tiko, kumbe ra vukhongeri, xana hi hlamula njhani loko un’wana wa rixaka, tiko, kumbe vukhongeri lebyi hambaneke a hi tshinelela ke? Xana ha miyela loko swilo leswi nga hi kombisaka hi ri lava hoxeke swi hlamuseriwa ke? Kumbe, ku fana ni wansati wa Musamariya, xana hi tiyimisele ku vulavula?

Ingi U N’wi Yingiserile Pawulo Ke?

Un’wana loyi a nyikeleke xitsundzuxo lexinene hi nkarhi wa lembe xidzana ro sungula a ku ri muapostola Pawulo. Enkarhini wun’wana Pawulo na yena a a ri ni mianakanyo leyi pfalekeke. U tiphofurile a ku: “Hambi leswi khale ndzi tshamaka ndzi n’wi sandza, ni ku n’wi xanisa, ni ku n’wi pfukela. Kambe ndzi tsetseleriwile, hikuva a ndzi endla hi ku kohleka, ndzi nga ri na ku pfumela.” (1 Timotiya 1:13) Hambi swi ri tano, u amukele ntiyiso ehenhleni ka Yesu Kriste ivi a tshika rivengo ra yena ra rixaka. Xikombiso xa yena xi kombisa leswaku ntiyiso wa Bibele wu nga pfuna ku “hirimuxa makhokholo” embilwini loko swilo swo tano swi vavisa vuhlayiseki bya hina.—2 Vakorinto 10:4.

Kan’we-kan’we loko a ve Mukriste, Pawulo u ye emahlweni hi xivindzi a ya hangalasa mahungu lamanene lama a ma dyondzeke. Naswona hi laha a swi ta languteriwa ha kona, u hlangane ni muxaka lowu fanaka lowu pfalekeke mianakanyo lowu yena hi byakwe a nga tshama a va wona—kambe hayi etimhakeni hinkwato. Le Beriya, en’walungu wa Greece, u kume vanhu van’wana va timbilu letinene lava a va ri xikombiso lexinene xa ndlela yo yingisela xitsundzuxo ha yona. Vanhu lava va xiye xirhambo xa ntiyiso emaritweni ya Pawulo. Hikwalaho, ‘va amukele rito hi ku chivirika lokukulu ka mianakanyo.’ Kambe a va pfulekile emianakanyweni, hayi lava kanganyisekaka. Va ‘kambisise Matsalwa hi vukheta siku na siku ku vona loko swilo leswi swi ri tano.’ (Mintirho 17:11) Va tsakele leswi va swi tweke, hambi leswi va kambisiseke ntiyiso wa swona hi Bibele va nga si swi amukela hi laha ku heleleke.

“Tiyiseka Eka Swilo Hinkwaswo”

Esikwini ra hina, Timbhoni ta Yehova ti heta nkarhi wo tala ti ri karhi ti ringeta ku avelana mahungu lamanene ya Mfumo ni vaakelani va tona lava va nga va vukhongeri byin’wana. Xana i ku hlamula kwihi loku Timbhoni ti ku kumaka? Vanhu vo tala va xinghana va va amukela hi ku tsaka. Kambe vo talanyana va ala, naswona van’wana va tlhela va hlundzuka hi leswi Timbhoni ti va endzelaka.

Leswi swa vavisa, hikuva leswi Timbhoni ta Yehova ti lavaka ku vulavula hi swona hi leswi swi vitaniwaka “mahungu lamanene” eBibeleni. (Matewu 24:14, NW) Ku tlula kwalaho, va khutaza langutelo ra muapostola Pawulo, loyi a nga te: “Tiyiseka eka swilo hinkwaswo; khomelela swinene eka leswi nga swinene.” (1 Vatesalonika 5:21, NW) Hambi loko un’wana a ri ni mianakanyo leyi tiyeke, entiyisweni, ku fana ni Vaberiya ni wansati wa Musamariya, munhu yoloye u fanele ku va loyi a pfulekeke emianakanyweni hi ndlela leyi aneleke ku vulavula hi Xikwembu ni van’wana.

Ha Yini U Va La Pfulekeke eMianakanyweni?

Lexi tsakisaka, madzana ya magidi ya vanhu lembe na lembe va endla sweswo. Vo tala va dyondza ku xiya vutlhari lebyi Bibele yi nga na byona, naswona vuyelo i bya ku hundzuka ka xiviri, loku khomelelaka evuton’wini bya vona. Vo tala eku sunguleni a va fana na Janet, nhwanyana loyi a nga ni matimu ya nkarhi wo leha ya ku tirhisa swidzidzirisi ni xihoko hi ndlela yo biha, loyi eku heteleleni a susumetelekeke ku ringeta ku tisunga. Namuntlha, Janet i munhu la tsakeke wa Mukriste. Dyondzo ya yena ya Bibele yi n’wi pfune ku kuma matimba yo landzela xitsundzuxo xa Pawulo lexi nge: “Hi fanele ku tibasisa, hi susa thyaka hinkwaro ra miri ni ra moya.”—2 Vakorinto 7:1.

Vernon a a nwa ngopfu, naswona vukati bya yena a byi ri ekhombyeni ro hohloka. Kambe ku landzela ndzayo ya Bibele ku n’wi pfune ku hlula mukhuva lowu ivi a tlhela a vuyelelana ni nsati wa yena. (1 Vakorinto 6:11) Debra a a ri na rivengo lerikulu ra rixaka. Kambe dyondzo ya Bibele ni ku hlangana ni vanhu va Vukriste swi n’wi pfune ku lulamisa mianakanyo ya yena. (Mintirho 10:34, 35) Naswona i mani loyi a a ta pfumela ku hundzuka loku a ku ta va kona evuton’wini bya nghwavava leyintshwa eNetherlands loko, siku rin’wana, yi pfumerile ku dyondza Bibele na Timbhoni ta Yehova? Hi ku hatlisa, a a ri Mukriste loyi a khuvuriweke a hanya vutomi lebyi baseke naswona a khathalela vana va yena hi vutihlamuleri.

Mintokoto yo tano ya phindha-phindhiwa minkarhi yo tala tanihi leswi vanhu va yingiselaka leswi Bibele yi swi vulaka. Vutomi bya vona bya antswisiwa hi tindlela leti vo tala va vona va nga kalangiki va anakanya leswaku ta koteka. Xa nkoka swinene, va kuma vunghana ni Xikwembu, leswaku va ta kota ku khongela eka xona hi matimba tanihi “Tata wa hina, la nge matilweni.” (Matewu 6:9) Naswona va kuma ntshembo wa vumundzuku lowu tiyeke, lowu nga tshovekiki loko va ri karhi va tokota ntiyiso wa marito ya Yesu lama nge: “Vutomi lebyi nga heriki, hi leswaku va ku tiva, wena ntsena u nga Xikwembu xa ntiyiso, na Yesu Kriste loyi u n’wi rhumeke.”—Yohane 17:3.

Lowu i muxaka wa rungula leri Timbhoni ta Yehova ti lavaka ku vulavula ha rona loko ti landzelela vutirheli bya tona ni ku endzela vaakelani va tona. Kumbexana, va ta tlhela va ku endzela ku nga ri khale. Xana u ta va la pfulekeke emianakanyweni hi ndlela leyi aneleke leswaku u va yingisela?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 7]

Wansati wa Musamariya a nga ri pfumelelanga rivengo ra rixaka ri n’wi sivela eku yingiseleni Yesu. Xana u pfulekile emianakanyweni hi ndlela leyi ringanaka?