Ndlela Leyi Rihlevo Leri Vavisaka Ri Nga Herisiwaka Ha Yona
“Yehova, v̌eka mulanguteri enoṅwini wa nga, u langutela nyangwa ya milomu ya mina.”—PSALMA 141:3.
1. I vuswikoti byihi lebyi byongo bya hina lebyi hi byi nyikiweke hi Xikwembu byi nga na byona?
YEHOVA u hi nyike byongo, naswona bya hlamarisa swonghasi! Buku leyi nge The Incredible Machine yi ri: “Hambi ku ri tikhompyutara leti rharhanganeke swinene leti hi nga ti anakanyaka a hi nchumu loko ti pimanisiwa ni ku rharhangana ni ku olova loku nga pimekiki ka byongo bya munhu . . . Swikombiso swa timiliyoni leswi tsayitelaka ebyongweni bya wena nkarhi wihi na wihi swi rhwele ndzhwalo lowu nga pimekiki wa marungula. Swi tisa marungula hi swiyimo swa miri wa wena swa le ndzeni ni swa le handle . . . Loko swikombiso swin’wana swi hundzisa ni ku hlela marungula, swi humesa mintlhaveko yo karhi, ku tsundzuka, mianakanyo kumbe makungu lama yisaka eka xiboho. Hi xihatla, swikombiso swa le byongweni bya wena swi byela swirho swin’wana swa miri wa wena leswi swi faneleke ku swi endla . . . Loko hi nkarhi lowu fanaka byongo bya wena nakambe byi kongomisa ku hefemula ka wena, ku basisa ngati, mahiselo ni swilaveko swin’wana swa nkoka leswi u nga swi anakanyiki.”—Tluka 326.
2. Hi xihi xivutiso lexi sweswi xi faneriweke hi ku kambisisiwa?
2 Hakunene, nyiko yo tano yo hlamarisa yo huma eka Xikwembu a yi fanelanga ku tirhisiwa tanihi ndhawu yo lahlela thyaka kumbe thini ra thyaka. Hambi swi ri tona, hi nga tirhisa byongo hi ndlela yo biha hi ku yingisa rihlevo leri vavisaka ni ku ri hangalasa. Xana ku vulavula ko tano hi nga ku papalatisa ku yini ivi hi pfuna van’wana ku papalata ku ku nghenela?
Tlangela Mianakanyo Leyi U Yi Nyikiweke Hi Xikwembu
3. Ha yini Vakriste va ntiyiso va nga ta ka va nga ku ngheneli ku vulavula loku vavisaka?
3 Ku tlangela mianakanyo ya hina leyi hi yi nyikiweke hi Xikwembu ku ta hi sivela ku yingisa rihlevo leri vavisaka ni ku ri hangalasa. Moya wa Yehova a wu nge susumeteli munhu ku tata miehleketo yakwe hi mianakanyo yo tano ni ku tirhisa ririmi ra yena ku vavisa van’wana. Ematshan’wini ya sweswo, Rito ra Xikwembu ri ri: “Lo’wo biha a a ṭhike ndlela ya yena, ni wa lunya e meehleketo ya yena.” (Esaya 55:7) Mianakanyo ya munhu lowo biha yi tatiwe hi miehleketo yo biha naswona u hatlisela ku lumbeta wo lulama. Kambe a hi nge ku languteli ku vulavula ko tano eka lava va tlangelaka mianakanyo ya vona leyi va yi nyikiweke hi Xikwembu.
4. Loko hi tlangela byongo bya hina ni vuswikoti bya hina byo vulavula, hi ta yi tirhisa njhani mianakanyo ya hina ni ririmi ra hina?
4 Ku tlangela loku faneleke ku ta hi pfuna ku papalata ku tirhisa mianakanyo ya hina ni ririmi ra hina ku anerisa nyama ya hina leyi nga ni xidyoho. Ematshan’wini ya sweswo, hi ta hlayisa mianakanyo ni ku vulavula ka hina ku ri loku ringaniseriweke. Hi nga papalata rihlevo leri vavisaka hi ku hambeta hi khongela eka Loyi mianakanyo ya yena yi tlakukeke ku tlula ya hina. Muapostola Pawulo u tsundzuxile a ku: “Hinkwaswo leswi nga ntiyiso [hayi mavunwa kumbe ku lumbeta], hinkwaswo leswi chavisekaka [hayi swa hava], hinkwaswo leswi lulameke [hayi swo biha ni leswi vavisaka], hinkwaswo leswi tengeke [hayi ku lumbeta loku thyakeke kumbe ku ehleketelela loko biha], hinkwaswo leswi tsakisaka [hayi leswi vengekaka kumbe leswi tsongahataka], hinkwaswo leswi nkhensekaka [hayi leswi sandzekaka], ni loko ku ri ni swin’wana leswi nga ni vunene [hayi vubihi] kumbe ku dzuneka [hayi leswi yirisiweke], swilo leswi hinkwaswo, tshamani mi ri karhi mi swi anakanya.”—Vafilipiya 4:8.
5. I yini leswi vapfumeri-kulorhi va swi voneke ni ku swi twa malunghana na Pawulo?
5 Pawulo u engeterile a ku: “Leswi mi swi dyondzeke ni ku swi kuma, leswi mi swi tweke ni ku swi vona eka mina, swi endleni, kutani Xikwembu xa ku rhula xi ta va na n’wina.” (Vafilipiya 4:9) I yini leswi van’wana va swi voneke ni ku swi twa malunghana na Pawulo ke? I swilo leswi tengeke leswi akaka emoyeni. A nga tatanga tindleve ta vona hi rihlevo ra sweswinyana mayelana na Lidiya kumbe Timotiya. U nga tiyiseka leswaku Pawulo a nga yingisanga kumbe ku hangalasa mavari-vari malunghana ni vakulukumba va le Yerusalema.a Kumbexana ku xixima mianakanyo leyi nyikiweke hi Xikwembu ku pfune Pawulo ku papalata ku katseka eka rihlevo leri vavisaka. Hi ta va hi tekelela xikombiso xa yena loko hakunene hi tlangela mianakanyo ni ririmi leswi Yehova a hi nyikeke swona.
Xixima Xikwembu Ni Rito Ra Xona
6, 7. (a) Yakobo u yi kombisise ku yini mimbuyelo ya ririmi leri nga lawulekiki? (b) I yini lexi nga ta ka xi nga humeleli loko hi xixima Xikwembu ni Rito ra xona?
6 Ku xixima Xikwembu ni Rito ra xona ro Kwetsima loku humaka embilwini nakambe ku ta hi pfuna ku herisa rihlevo leri vavisaka. Hakunene, ku xixima ko tano ku ta hi susumetela ku yingisa xitsundzuxo xa mudyondzisiwa Yakobo, loyi a kambisiseke ririmi. (Yakobo 3:2-12) Loko munhu a swi kota ku khoma ririmi, u ta swi kota ku fuma miri wa yena hinkwawo, tanihi leswi tomu enon’weni wa hanci ri nga kongomisaka xifuwo xexo. Hi laha ndzilonyana wuntsongo ntsena wu nga hisaka nhova, kutani ririmi lerintsongo ri nga va ndzilo lowu hisaka ndzhendzeleko wa vutomi. Munhu a nga dyondzisa swivandzana swa nhova, tinyenyana, swikokovi, ni swiharhi swa le lwandle, “kambe ku hava munhu loyi a nga dyondzisaka ririmi,” ku vule Yakobo. Kambe xexo a hi xivangelo xo tshika ku endla matshalatshala yo herisa rihlevo leri vavisaka.
7 Yakobo nakambe u vule leswaku ririmi ri humesa mikateko ni ndzhukano hi nomu lowu fanaka. Leswi a swi fanelanga, hikuva xihlovo a xi humesi mati yo tsokombela ni yo bava. Murhi wa nkuwa a wu nge veki mihandzu ya mitlhwari naswona mati lama nga ni munyu a ma nge humesi mati yo tsokombela. Kavula, ntsendze loko Vakriste va nga hetisekanga, ririmi ri nge lawuleki hi laha ku hetisekeke. Leswi swi fanele swi hi endla hi va ni musa eka vadyohi lava hundzukaka, kambe leswi a swi khutazi rihlevo leri vavisaka. Loko swi koteka eka hina, ku tirhisiwa ko tano ko biha ka ririmi loku nga ni chefu a ku nge yi emahlweni loko hi xixima Xikwembu ni Rito ra xona hakunene.
Ndlela Leyi Xikhongelo Xi Nga Pfunaka Ha Yona
8. Xikhongelo xi nga hi pfunisa ku yini ku herisa rihlevo leri vavisaka?
8 Ndzingo wo yingisa rihlevo leri vavisaka ni ku ri hangalasa wu nga va ni matimba swinene. Kutani loko u tshame u pfumelela ndzingo wo tano, xana a wu fanelanga ku kombela ku rivaleriwa ni mpfuno eka Xikwembu ke? Yesu u hi dyondzise ku khongela hi ku: “U nga hi yisi emiringweni, kambe u hi ponisa eka Lowo biha.” (Matewu 6:13) Vakriste lava khongelaka hi xiviri leswaku Xikwembu xi nga va nghenisi eku vulavuleni ko tano loku ringaka kambe loko biha a va nge hluriwi hi rhengu leri ra Sathana; va ta ponisiwa eka mulumbeti lonkulu.
9. Loko hi ringiwa ku sandza un’wana, hi nga khongerisa ku yini?
9 Loko hi ringiwa ku lumbeta un’wana, hi nga ha khongela hi ku: “Yehova, v̌eka mulanguteri enoṅwini wa nga, u langutela nyangwa ya milomu ya mina!” (Psalma 141:3) Hi nga onha ku langutela ka hina ka vutomi lebyi nga heriki hi ku pfumelela ndzingo kutani hi tekelela Diyavulosi tanihi mulumbeti la nga ni rivengo, la hembaka, la dlayaka. (Yohane 8:44) Muapostola Yohane u tsarile a ku: “Un’wana ni un’wana la vengaka makwavo i mudlayi, kutani ma swi tiva leswaku ku hava mudlayi loyi vutomi lebyi nga heriki byi tshamaka eka yena.”—1 Yohane 3:15.
Rirhandzu Ri Yirisa Rihlevo
10. Ematshan’wini yo hleva van’wana, hi va kolota yini?
10 Hinkwerhu ka hina hi kolota van’wana xo karhi, kambe a hi va koloti rivengo leri vangaka rihlevo leri vavisaka. Pawulo u tsarile a ku: “Mi nga tshuki mi va ni nandzu eka munhu ni un’we, loko wu nga ri wa ku rhandzana.” (Varhoma 13:8) Hi fanele hi hakela xikweleti xexo siku na siku ematshan’wini yo sandza van’wana ni ku onha vito ra vona lerinene. Loko hi tivula lava rhandzaka Yehova, a hi nge n’wi lumbeti mugandzeri-kulorhi, “hikuva la nga rhandziki makwavo loyi a n’wi vonaka hi mahlo, a nge koti ku rhandza Xikwembu lexi a nga xi voniki.”—1 Yohane 4:20.
11. Xana xikombiso xa Yesu xa tinyimpfu ni timbuti xi nga hi nyika swo anakanya ha swona malunghana ni ku hleva loku khunguvanyisaka hi ndlela yihi?
11 Kambisisa xikombiso xa Yesu xa tinyimpfu ni timbuti. Lava fanaka ni timbuti va byeriwe leswaku leswi va swi endleke eka vamakwavo va Vakriste swi tekiwe tanihi loko swi endliwe eka yena. Xana u nga n’wi hleva Kriste ke? Loko a wu nga ta yi sandza Hosi ni N’wini wa wena, u nga khomi vamakwavo va yena lava totiweke hi ndlela yoleyo. U nga vi ni nandzu hi laha timbuti ti endleke ha kona, leti ‘ti nga ta ya eku lovisiweni hi laha ku nga heriki.’ Loko u rhandza vamakwavo va Yesu, swikombisi hi leswi u swi vulaka ehenhleni ka vona.—Matewu 25:31-46.
12. Hi wihi mongo wa Swivuriso 16:2 naswona wu fanele wu khumba mianakanyo, swiendlo ni ku vulavula ka hina hi ndlela yihi?
12 Tanihi leswi hinkwerhu ka hina hi nga vadyohi na leswi hi lavaka gandzelo ra nkutsulo wa Yesu, loko un’wana a lava ku hi sandza, a nga kuma swo tala swo swi vula. (1 Yohane 2:1, 2) Kavula, hi nga ha anakanya leswaku hi hanya kahle. “Mikhuv̌a hikwayo ya munhu yi lulamile e mahlweni ka yena, kambe Yehova o pima mimoya.” Swikalo swa Xikwembu a swi endliwi hi xihlawu-hlawu kumbe hi ku ya hi nghohe. (Swivuriso 16:2; Mintirho 10:34, 35) U pima mimoya ya hina, u vona mimboyamelo ni minsusumeto leyi hi susumetelaka ku anakanya, ku teka goza ni ku vulavula. Kutani ke, entiyisweni a hi nge swi lavi leswaku Xikwembu xi kuma leswaku hi ndlela leyi hoxeke hi titeka hi basile ivi van’wana va thyakile naswona va faneriwa hi ku sandziwa. Ku fana na Yehova, hi fanele hi nga yi hi nghohe, hi va ni musa ni rirhandzu.
13. (a) Xana ntiyiso wa leswaku “rirhandzu ra tiyisela, naswona ri ni tintswalo” wu nga hi pfuna njhani ku herisa rihlevo leri vavisaka? (b) I yini lexi nga ta hi sivela ku sandza un’wana la amukelaka malunghelo ya ntirho lawa hi nga riki na wona?
13 Ku tirhisa leswi Pawulo a swi vuleke eka 1 Vakorinto 13:4-8 swi nga hi pfuna ku herisa rihlevo leri vavisaka. U tsarile: “Rirhandzu ra tiyisela, naswona ri ni tintswalo.” Makwerhu wa xisati la tokotaka nxaniso endyangwini lowu avaneke a nga ha va a nga hi xeweti hi ku tsaka. Kumbe van’wana va nga ha va va nonoka emirini, kumbexana hikwalaho ka rihanyo leri tsaneke. Xana rirhandzu a ri fanelanga ku hi susumetela ku tiyisela ni ku va ni tintswalo eka vanhu vo tano ematshan’wini yo va hleva hi ndlela yo biha ke? ‘Rirhandzu a ri na mavondzo, a ri tinyungubyisi, a ri tikurisi.’ Xisweswo, loko Mukriste un’wana a amukela lunghelo ra ntirho leri hi nga riki na rona, rirhandzu ri ta hi sivela ku n’wi hleva ni ku ringanyeta leswaku a nga faneleki entirhweni wolowo. Nakambe rirhandzu ri ta hi sivela ku tikukumuxa hi leswi hi nga na swona, ku vulavula loku nga tshikilelaka lava pfumalaka.
14. Hi xihi xin’wana mayela ni rirhandzu lexi nga khumbaka leswi hi swi vulaka hi van’wana?
14 Pawulo nakambe u vule leswaku ‘rirhandzu a ri hanyi hi ndlela yo soleka, a ri tilaveli leswi nga swa rona ntsena, a ri na ximbilwa-mbilwana, kumbe ku veketela leswo biha.’ Ematshan’wini yo vula swilo leswi solekaka leswi nga riki swa Vukriste, hi fanele hi pfumelela rirhandzu ri hi susumetela ku vulavula kahle hi van’wana ni ku anakanya hi swilaveko swa vona. Ri hi sivela ku hlundzuka ni ku sandza van’wana hi vubihi bya xiviri kumbe lebyi anakanyiwaka. Tanihi leswi ‘rirhandzu ri nga tsakeriki ku homboloka kambe ntiyiso,’ ri hi sivela ku nghenela rihlevo leri vavisaka hambi ku ri hi vakaneti lava tokotaka vuhomboloki.
15. (a) Hi fanele hi khumbisiwa ku yini hi ntiyiso wa leswaku ‘rirhandzu ri amukela ni ku tshemba swilo hinkwaswo’? (b) Hi swihi swivumbeko swa rirhandzu leswi swi nga hi pfunaka ku namarhela nhlengeletano ya Yehova hambi loko van’wana va yi sandza?
15 Rirhandzu ‘ri amukela ni ku pfumela hinkwaswo’ leswi kumiwaka eRitweni ra Xikwembu naswona ri hi susumetela ku tlangela swakudya swa moya leswi lunghiseleriweke hi ntlawa wa ‘nandza lowo tshembeka,’ ematshan’wini yo yingisa timhaka ta ku lumbeta ta vagwinehi lava hembaka. (Matewu 24:45-47; 1 Yohane 2:18-21) Tanihi leswi ‘rirhandzu ri tiyiselaka hinkwaswo naswona ri nga heriki,’ nakambe ri hi pfuna ku tshama hi tshembekile enhlengeletanweni ya Xikwembu hambi loko hi ri ni ‘vamakwerhu vo hemba’ kumbe van’wana lava yi sandzaka kumbe swirho swa yona.—Vagalatiya 2:4.
Ku Xixima Ku Herisa Rihlevo
16. Xana Pawulo va n’wi khome njhani vamakwavo vo hemba eKorinto?
16 Ku xixima vapfumeri-kulorhi nakambe swi pfuna ku herisa rihlevo leri khunguvanyisaka. Tanihi leswi va amukelekaka eka Xikwembu, entiyisweni a hi fanelanga hi va lumbeta. Hi nga tshuki hi fana ni ‘vamakwerhu vo hemba’ lava Pawulo a hlanganeke na vona. Handle ko kanakana, va n’wi sandzile. (2 Vakorinto 11:26) Vagwinehi na vona va fanele va n’wi sandzile. (Ringanisa Yuda 3, 4.) Le Korinto vanhu van’wana va te: “Mapapila ya Pawulo ma tika, ma ni matimba, kambe loko a ri exikarhi ka hina hi n’wi vona, ho kuma a ri la solekaka, na swona a swi tikombi leswaku a nga va xivulavuri.” (2 Vakorinto 10:10) Vanhu a va vuli swo tano ehenhleni ka lava va va rhandzaka.
17. Diyotrefo a a vulavula hi muapostola Yohane hi marito ya muxaka muni?
17 Xiya muapostola Yohane, loyi a sandziweke hi Diyotrefo. Yohane u te: “Ndzi tsalele [bandlha] swin’wana; kambe Diyotrefo loyi a tsakelaka ku tirhangisa emahlweni, a nga nkhensi vufambisi bya hina. Hikokwalaho, loko ndzi ta, ndzi ta humesa timhaka leti a ti endlaka ti vulavuriwa, leswi a hi sandzaka hi marito yo biha.” (3 Yohane 9, 10) Ku sandza ko tano a ku ri mhaka leyikulu hakunene, naswona loko hi yingisa kumbe ku hangalasa timhaka to tano namuntlha, hi fanele hi tshika ku endla tano hi xihatla.
18. Xana Demetriyo a a hambana njhani na Diyotrefo, naswona xana ku hambana loku ku nga khumba hanyelo ra hina hi ndlela yihi?
18 Loko a khutaza ku xixima vo lulama, Yohane u byele Gayo a ku: “U nga tekeleli mikhuva leyo biha, kambe tekelela leyinene. Loyi a endlaka leswinene i wa Xikwembu; loyi a endlaka leswo biha a nga xi vonanga Xikwembu. Demetriyo ú ni vito lerinene eka vanhu hinkwavo; kunene sweswo i ntiyiso hi xiviri xa wona; na hina hi tiyisa sweswo; kutani wa swi tiva leswaku vumbhoni bya hina byi tiyile.” (3 Yohane 1, 11, 12) Un’wana ni un’wana wa hina a nga ha tivutisa: Xana ndzi Diyotrefo loyi a sandzaka kumbe ndzi Demetriyo la tshembekaka ke? Loko hi xixima vapfumeri-kulorhi, a hi nge va sandzi, hi endla van’wana va hi teka tanihi vasandzi.
19. Xana vamakwerhu vo hemba va lave ku hehla C. T. Russell hi ndlela yihi?
19 Vamakwerhu vo hemba a va nga ri eka lembe xidzana ro sungula ntsena. Hi va-1890, vanhu lava nga yingisiki lava hlanganyelaka ni nhlengeletano ya Xikwembu va ringete ku lawula Sosayiti ya Watch Tower. Va khire Charles Taze Russell, va ringeta ku n’wi tshikisa tanihi muungameri wo sungula wa Sosayiti. Endzhaku ko kunguhata kwalomu ka malembe mambirhi, xikhiri xi tlhekekile hi 1894. Swihehlo swa mavunwa ngopfu-ngopfu a swi ri ehenhleni ka ku nga tshembeki loku vuriwaka leswaku Russell a a ri na kona eka mabindzu. Swihehlo swin’wana swa vuhunguki swi kombise minsusumeto ya valumbeti—yo hehla C. T. Russell. Vakriste lava nga yiki hi nghohe va kambisise timhaka ivi va n’wi kuma a nga ri na nandzu. Xisweswo, kungu leri ro “herisa Mr. Russell ni ntirho wakwe” ri tsandzekile. Kutani, ku fana na Pawulo, Makwerhu Russell a a hlaseriwe hi vamakwavo va mavunwa, kambe ndzingo lowu wu tekiwe tanihi kungu ra Sathana. Endzhaku ka sweswo vaendli va xikhiri va tekiwe va nga faneleki ku tsakela xinakulobye xa Vukriste.
Mintirho Leyinene Yi Dlaya Rihlevo Leri Vavisaka
20. I xihoxo xihi lexi Pawulo a xi kumeke eka tinoni tin’wana letintshwa?
20 Pawulo a a swi tiva leswaku rihlevo leri vavisaka hakanyingi a ri vangiwa hi vulolo, ku pfumala mintirho leyinene yo tala. A nga tsakanga leswi tinoni letintshwa ti dyondzeke “ku loloha; va rhendzeleka ni mindyangu ya van’wana, ku nga ri hi mhaka ya ku loloha ntsena, kambe va hundzuka vahlevi ni vavangi va swicele hi ku famba va vulavula leswi va nga faneriki ku swi vula.” Murhi a wu ri wihi ke? Mintirho leyi tengeke. Xisweswo, Pawulo u tsarile: “Mina a ndzi ta tsakela leswaku vavasati va tinoni lavantshwa va tekiwa, va kuma vana, va hlayisa mindyangu ya vona, va nga nyiki nala enkarhi wa ku hi hleva.”—1 Timotiya 5:11-14.
21. Xana 1 Vakorinto 15:58 yi yelana njhani ni ku papalata mintlhamu ya rihlevo leri vavisaka?
21 Loko vavasati va ri ni mindyangu, va kurisa vana va vona hi ku ya hi mimpimanyeto ya Xikwembu, naswona va nghenela mintirho yin’wana leyinene, va ta va ni nkarhi wuntsongo wo nghenela ku vulavula loku nga yisaka eka rihlevo leri khunguvanyisaka. Vavanuna na vona va ta va ni nkarhi wuntsongo wa mabulo yo tano loko va khomeke hi mintirho leyinene. ‘Ku va ni swo tala swo swi endla entirhweni wa Hosi minkarhi hinkwayo’ swi ta hi pfuna ku papalata mintlhamu ya rihlevo leri vavisaka. (1 Vakorinto 15:58) Ngopfu-ngopfu ku katseka hi mbilu hinkwayo evutirhelini bya Vukriste, eminhlanganweni ya bandlha ni mintirho yin’wana ya ku chava Xikwembu swi ta hlayisa mianakanyo ya hina etimhakeni ta moya leswaku hi nga vi vahlevi ni lava nghenelelaka timhaka ta vanhu van’wana hi ku pfumala xo xi endla.
22. Xana Swivuriso 16:16-19, yi ri yini hi langutelo ra Xikwembu ehenhleni ka valumbeti?
22 Loko hi tihlayisa hi khomekile emintirhweni leyinene naswona hi lava ku katekisa van’wana hi tlhelo ra moya, hi ta va vanghana lava tshembekaka, hayi vatsheketi lava nga tshembekiki. (Swivuriso 17:17) Naswona loko hi papalata rihlevo leri onhaka, hi ta va ni Munghana lonkulu eka hinkwavo—Yehova Xikwembu. A hi tsundzukeni leswaku swilo swa nkombo leswi nyenyetsaka eka yena i “mahlo yo tikukumuša, ni ririmi ra v̌unwa, ni mavoko la’ma halataka ngati le’yi nga riki na nanḍu; i mbilu le’yi kanelaka ŝo biha, ni milenge ya maṭambu le’yi ṭuṭumelaka ku biheni. I mboni ya v̌unwa le’yi v̌ulaka mav̌unwa, ni l’a pfušaka timholov̌o e šikari ka v̌amakwav̌o.” (Swivuriso 6:16-19) Vahlohloteri va rihlevo va hundzeleta ni ku soholota swilo, naswona valumbeti va ni ririmi ra mavunwa. Marito ya vona ma susumeta milenge ya lava rhandzaka ku vula timhaka. Hi laha ku nga hundzukiki, hakanyingi timholovo ti va kona. Kambe loko hi venga leswi Xikwembu xi swi vengaka, hi ta venga rihlevo leri khunguvanyisaka leri nga onhaka vo lulama naswona ri tsakisa mulumbeti lonkulu, Sathana Diyavulosi.
23. Malunghana ni leswi hi swi vulaka, hi nga tsakisa mbilu ya Yehova hi ndlela yihi?
23 Hikwalaho, a hi tsakiseni mbilu ya Yehova. (Swivuriso 27:11) A hi papalateni ku vulavula loku a ku vengaka, hi ala ku yingisa valumbeti naswona hi tikarhatela ku herisa rihlevo leri vavisaka. Hakunene, hi nga endla tano hi mpfuno wa Xikwembu xa hina lexi kwetsimaka, Yehova.
[Nhlamuselo ya le hansi]
a Hambi ku ri namuntlha a hi swinene ku yingisa kumbe ku hangalasa timhaka leti hundzeletiweke (hakanyingi leti nga sekeriwangiki ehenhla ka ntiyiso wo karhi) mayelana ni swirho swa Huvo leyi Fumaka kumbe vayimeri va swona leti ku vuriwaka leswaku swi ti vurile kumbe ku swi endla.
A Wu Ta Hlamurisa Ku Yini?
◻ Xana xikhongelo xi nga hi pfuna ku papalata ku lumbeta van’wana hi ndlela yihi?
◻ Ku tirhisa 1 Vakorinto 13:4-8 ku nga hi pfunisa ku yini ku herisa rihlevo leri vavisaka?
◻ Xana ku tixixima ku nga hi pfunisa ku yini ku hlula ndzingo wihi na wihi wo hleva vapfumeri-kulorhi?
◻ 1 Vakorinto 15:58 yi yelana njhani ni ku papalata mintlhamu ya rihlevo leri vavisaka?
[Laha Xifaniso Xi Humaka Kona eka tluka 17]
Xifaniso xa U.S. Forest Service