I Vamani Lava Kahle-kahle Va Kumeke Xirhambo Xo Ya eTilweni?

YEHOVA u rhandza rixaka ra vanhu. Phela, rirhandzu leri rikulu swinene lerova u nyikele N’wana wa yena, Yesu Kriste, tanihi nkutsulo ku tlherisela leswi kokwa wa hina Adamu a swi lahleke! Naswona a a ku ri yini sweswo? Vutomi lebyi nga heriki, lebyi hetisekeke bya vanhu kun’we ni timfanelo ni mintshembo ya byona. (Yohane 3:16) Nkutsulo na wona a ku ri xikombiso xa rirhandzu ra Yesu eka vanhu.—Matewu 20:28.

Rirhandzu ra Xikwembu ri kombisiwile eku pfuleni ka mintshembo yimbirhi leyi nyikiweke hi Xikwembu leyi sekeriweke eka nongonoko wa gandzelo ra nkutsulo ra Yesu. (1 Yohane 2:1, 2) Loko Yesu a nga si fa tanihi munhu, ntshembo wu ri woxe lowu a wu pfulekele lava va amukeriweke hi Xikwembu a ku ri wa vutomi aparadeyisini ya la misaveni. (Luka 23:43) Hambi swi ri tano, endzhaku ka Pentekosta ya 33 C.E., Yehova u nyike ntshembo wa le tilweni eka “ntlhambinyana.” (Luka 12:32) Kambe ku endleke yini eminkarhini ya sweswinyana? Ku sukela hi 1931 rungula ra Mfumo ri yise nyingiso lowukulu eka “tinyimpfu tin’wana,” naswona ku sukela hi 1935 ku ya emahlweni Xikwembu a xi ri karhi xi koka “ntshungu lowukulu” wa lava fanaka ni tinyimpfu va ya eka xona hi ku tirhisa Kriste. (Yohane 10:16; Nhlavutelo 7:9) Etimbilwini ta vona, Xikwembu xi veke ntshembo wa vutomi lebyi nga heriki aparadeyisini ya la misaveni. Va fanele ku dya swakudya leswi hetisekeke, va va ni vulawuri bya rirhandzu ehenhla ka swiharhi ni ku tiphina hi ku hlangana ni vanhu-kulobye vo lulama hi laha ku nga heriki.

Vaprista Ni Tihosi Leti Nga Ni Ntwela-vusiwana

Tanihi leswi rirhandzu ri susumeteleke Yesu ku nyikela vutomi bya yena tanihi nkutsulo, entiyisweni u ta va Hosi ya le tilweni leyi nga ni ntwela-vusiwana. Hambi swi ri tano, Yesu u ta va a nga ri yexe eku yiseni ka vanhu eku hetisekeni hi nkarhi wa ku Fuma ka yena ka Gidi ra Malembe. Yehova u endle lunghiselelo ra tihosi tin’wana leti nga ni ntwela-vusiwana etilweni. Ina, “va ta va vaprista va Xikwembu ni va Kriste, kutani va ta fuma swin’we na Kriste malembe ya 1 000.”—Nhlavutelo 20:1-6.

I vafumi-kulobye vangani lava Kriste a nga ta va na vona, naswona xana va hlawuriwa njhani ku kuma lunghelo ro tano leri chavisaka? Ina, muapostola Yohane u vone 144 000 va ri eNtshaveni ya Siyoni ya le tilweni kun’we ni Xinyimpfana, Yesu Kriste. Hi ku va va ‘xaviwe exikarhi ka vanhu,’ va ta swi tiva leswaku swi vula yini ku tokota miringo, ku tiyiselela mindzhwalo ya ku nga hetiseki, ku xaniseka ni ku fa tanihi vanhu. (Nhlavutelo 14:1-5; Yobo 14:1) Hikwalaho, vona ndlela leyi va nga ta va tihosi ni vaprista lava nga ni ntwela-vusiwana ha yona!

Vumbhoni Bya Moya

Lava 144 000 ‘va totiwe hi munhu lowo kwetsima,’ Yehova. (1 Yohane 2:20) I ku totiwa ka ntshembo wa le tilweni. Xikwembu xi ‘veke mfungho wa xona ehenhla ka vona naswona xi va nyike vumbhoni bya leswi nga ta ta, ku nga moya, etimbilwini ta vona.’—2 Vakorinto 1:21, 22.

Ina, lava va kumeke xirhambo xo ya etilweni va ni vumbhoni bya moya wa Xikwembu mayelana na sweswo. Malunghana ni leswi, Pawulo u tsarile eka Varhoma 8:15-17: “Moya lowu mi nga nyikiwa wona, a wu mi endli mahlonga ni ku tlhela wu mi vangela ku chava, kambe wu mi endla vana; hi matimba ya moya lowu, hi huwelela hi ku: ‘Abba, Tatana!’ Moya lowu wu yima ni mimoya ya hina ku tiyisa leswaku hi vana va Xikwembu. Kutani leswi hi nga vana, naswona hi vadyandzhaka swin’we na Kriste; leswi kunene hi xanisekaka na yena, swi vula leswaku hi ta kwetsimisiwa na yena.” Hikwalaho ka moya wa Xikwembu kumbe matimba lama tirhaka, vatotiwa va huwelela va ku, “Abba, Tatana!”

Vumbhoni lebyikulu bya leswaku munhu u toteriwe ku kuma xirhambo xa le tilweni i moya kumbe matimba lama lawulaka, ya ku va vana. (Vagalatiya 4:6, 7) Munhu wo tano u tiyiseka khwatsi leswaku u tswariwe hi Xikwembu leswaku a va n’wana wa moya tanihi un’wana wa vadyandzhaka va 144 000 va Mfumo wa le tilweni. A nga swi tiyisekisa leswaku ntshembo wa yena wa le tilweni a hi ku navela ka yena loku a ku hlakuleleke kumbe miehleketo ya yena; ematshan’wini ya sweswo, kambe wu huma eka Yehova hikwalaho ka moya wa Xikwembu lowu tirhaka eka yena.—1 Petro 1:3, 4.

Ehansi ka nkucetelo wa moya lowo kwetsima wa Xikwembu, moya kumbe langutelo leri lawulaka ra vatotiwa ri tirha tanihi matimba lama susumetaka. Ri va susumetela ku hlamula hi ndlela leyinene eka leswi Rito ra Xikwembu ri swi vulaka hi ntshembo wa le tilweni. Nakambe va hlamula hi ndlela leyinene eku tirhisaneni ka Yehova na vona hi moya lowo kwetsima. Xisweswo, va tiyiseka leswaku i vana ni vadyandzaka va moya va Xikwembu.

Loko vatotiwa va hlaya leswi Rito ra Xikwembu ri swi vulaka ehenhleni ka vana va xona va moya ni ntshembo wa le tilweni, mboyamelo wa vona wa ntumbuluko i ku vula va ku, ‘Leswi swi vula mina!’ Ina, va hlamula hi ntsako loko Rito ra Tata wa vona ri tshembisa hakelo ya le tilweni. Va ri, ‘Sweswo swi vula mina!’ loko va hlaya: “Varhandziwa, sweswi hi vana va Xikwembu.” (1 Yohane 3:2) Naswona loko vatotiwa va hlaya leswaku Xikwembu xi tise vanhu “leswaku [va va] lava vuriwaka mativula ya swivumbiwa swa [xo]na,” mboyamelo wa vona wa mianakanyo i ku hlamula va ku, ‘Ina, u ndzi tisele xikongomelo xexo.’ (Yakobo 1:18) Va swi tiva leswaku va “[khuvuleriwe] eka Kriste Yesu” ni le ka rifu ra yena. (Varhoma 6:3) Kutani va na ntshembo lowu tiyeke wa ku va xiphemu xa miri wa moya wa Kriste ni ku amukela ntshembo wa ku tokota rifu ro fana ni ra yena ni ku pfuxeriwa evuton’wini bya le tilweni.

Leswaku va kuma ndzhaka ya Mfumo wa le tilweni, vatotiwa va fanele ‘ku endla hi matimba leswaku va tiyisisa xirhambo ni ku hlawuriwa ka vona.’ (2 Petro 1:5-11) Va famba hi ripfumelo ivi va hambeta va kula emoyeni, hi laha lava nga ni mintshembo ya la misaveni va endlaka ha kona. Kutani, i yini swin’wana leswi nga kona kwalaho eka vumbhoni bya moya?

Mhaka Leyi Va Hlanganyelaka Ha Yona

Vakriste lava totiweke a va lavi ku ya etilweni hikwalaho ka ku nga aneriseki hi vutomi bya la misaveni bya manguva lawa. (Ringanisa Yuda 3, 4, 16.) Ematshan’wini ya sweswo, moya lowo kwetsima wu pfumelelana ni moya wa vona wa leswaku i vana va Xikwembu. Nakambe va tiyiseka leswaku va nghenisiwe eka ntwanano lowuntshwa. Lava hlanganyelaka eka twanano lowu i Yehova Xikwembu na Israyele wa moya. (Yeremia 31:31-34; Vagalatiya 6:15, 16; Vaheveru 12:22, 24) Ntwanano lowu, lowu wu endliweke wu tirha hi ngati leyi halatiweke ya Yesu, wu hlawula vanhu va vito ra Yehova ivi wu endla Vakriste lava lava totiweke va va xiphemu xa ‘mbewu’ ya Abrahama. (Vagalatiya 3:26-29; Mintirho 15:14) Ntwanano lowuntshwa wu hambeta wu tirha ku kondza Vaisrayele va moya hinkwavo va pfuxeriwa evuton’wini lebyi nga riki na ku fa etilweni.

Nakambe, lava va kumeke xirhambo xo ya etilweni a va kanakani leswaku na vona va le ka ntwanano wa Mfumo wa le tilweni. Yesu u kombetele ntwanano lowu exikarhi ka yena ni valandzeri va yena loko a ku: ‘Hi n’wina lava mi tiyiseleke na mina emiringweni ya mina; kutani ndzi endla ntwanano na n’wina, hi laha Tata wa mina a endleke na mina ntwanano wa mfumo, leswaku mi ta dya ni ku nwa etafuleni ra mina emfun’weni wa mina ivi mi tshama eswiluvelweni mi avanyisa tinxaka ta Israyele ta 12.’ (Luka 22:28-30) Ntwanano lowu wu sunguriwe ehenhla ka vadyondzisiwa va Yesu hi ku totiwa ka vona hi moya lowo kwetsima hi Pentekosta ya 33 C.E. Wu tshama wu ri eku tirheni exikarhi ka Kriste ni tihosi leti nga na yena hi laha ku nga heriki.—Nhlavutelo 22:5.

Lava va kumeke xirhambo xa le tilweni va tiyiseka leswaku va le ka ntwanano lowuntshwa ni le ka ntwanano wa Mfumo. Hikwalaho, va hlanganyela hi laha ku faneleke eka xinkwa ni vhinya yo fanekisela eminkhubyeni ya lembe na lembe ya Xilalelo xa Hosi kumbe Xitsundzuxo xa rifu ra Yesu Kriste. Xinkwa lexo-ke-comela xi fanekisela miri wa vumunhu wa Yesu lowu nga riki na xidyoho, naswona vhinya yi fanekisela ngati ya yena leyi hetisekeke leyi halatiweke eku feni ni ku tiyisa ntwanano lowuntshwa.—1 Vakorinto 11:23-26.

Loko Yehova a byale ntshembo lowu nga landzulekiki wa vutomi bya le tilweni eka wena, u anakanya hi wona. U nyikela swikhongelo hi ku kombisa ntshembo wolowo. Wa ku godzombela, naswona u nge wu susi eka fambiselo ra wena. U hisekela swinene swilo swa moya. Kambe loko u kanakana, naswona u nga tiyiseki, kutani kunene a wu fanelanga ku hlanganyela eka swifanekiselo swa Xilalelo xa Hosi.

Ha Yini Ku Ri Na Mianakanyo Leyi Hoxeke?

Van’wana va nga ha hlanganyela hi laha ku hoxeke eka swifanekiselo swa Xitsundzuxo hi leswi kahle-kahle va nga yi pfumeliki mhaka ya leswaku ku tota a ku “[humi] eku rhandzeni ka munhu kumbe eku tikarhateni ka yena, kambe [ku] huma eka Xikwembu.” (Varhoma 9:16) A swi le ka munhu hi yexe ku kunguhata leswaku yena u lava ku nghenisiwa eka ntwanano lowuntshwa ivi a va mudya-ndzhaka swin’we na Kriste eMfun’weni wa le tilweni. Ku hlawula ka Yehova hi kona ku nga ka nkoka. Le Israyeleni wa khale, Xikwembu xi hlawule lava a va ta tirha tanihi vaprista va xona, naswona xi avanyise Kora hi ku lwela vuprista lebyi a byi vekiwe endyangwini wa Aroni hi Xikwembu hi vutianakanyi. (Eksoda 28:1; Tinhlayo 16:4-11, 31-35; 2 Tikronika 26:18; Vaheveru 5:4, 5) Hi ku fanana, a a swi nga ta n’wi tsakisa Yehova loko munhu a tivula loyi a vitaneriweke ku va exikarhi ka tihosi ni vaprista va le tilweni kasi Xikwembu a xi n’wi nyikanga xirhambo xo tano.—Ringanisa 1 Timotiya 5:24, 25.

Hikwalaho ka ntlhaveko wa matimba lowu vangiwaka hi swiphiqo leswikulu, munhu a nga ha ehleketa hi laha ku hoxeke leswaku u kume xirhambo xo ya etilweni. Ku fa ka munghana kumbe mahlomulo man’wana ma nga ha vangela munhu a nga tsakeli vutomi bya la misaveni. Kumbe munghana lonkulu a nga ha vula leswaku i wa vatotiwa, kutani munhu a nga tsakela xikhundlha lexi fanaka. Timhaka to tano ti nga ha n’wi endla a titwa onge vutomi etilweni i bya yena. Kambe leyi a hi yona ndlela ya Xikwembu ya ku nyika un’wana ni un’wana moya wa ku va n’wana. A swi ta kombisa ku pfumala ku tlangela xikongomelo xa Xikwembu malunghana ni misava loko munhu a tsakela ku ya etilweni hikwalaho ka swiyimo leswi nga tsakisiki kumbe ntshikilelo wa mintlhaveko lowu yelanaka ni vutomi bya la misaveni.

Malangutelo ya khale ya vukhongeri ma nga ha vangela munhu ku gimeta hi ndlela leyi hoxeke ya leswaku u kume xirhambo xa le tilweni. Kumbexana u tshame a hlanganyela ni vukhongeri bya mavunwa lebyi tekeke vutomi bya le tilweni tanihi ntshembo wu ri woxe wa lavo tshembeka. Hikwalaho, Mukriste u fanele ku xiya leswaku a nga fumiwi hi ntlhaveko ni mianakanyo ya khale yo homboloka.

Ku Kambisisa Hi Vukheta I Swa Nkoka

Yinhla leyi nga ya nkoka swinene yi endliwe hi muapostola Pawulo loko a tsala a ku: “Un’wana ni un’wana la dyaka xinkwa lexi, kumbe la nwelaka exinwelweni xa Hosi hi mukhuva lowu nga lulamangiki, ú ta va ni nandzu wo dyohela miri ni ngati ya Hosi. Munhu ú fanele ku rhanga hi ku tikamba, ku va kona a nga ta dya xinkwa lexi ni ku nwela exinwelweni lexi; hikuva loko munhu a dya ni ku nwa a ri karhi a nga vonisisi swinene ta miri wa Hosi, ú dya ni ku nwa ku avanyisiwa ka yena.” (1 Vakorinto 11:27-29) Hikwalaho, Mukriste la khuvuriweke loyi emalembeni ya sweswinyana a sunguleke ku ehleketa leswaku u kume xirhambo xo ya etilweni u fanele ku anakanyisisa hi mhaka leyi hi vukheta na hi xikhongelo.

Munhu wo tano nakambe a nga ha tivutisa: ‘Xana ndzi lo kuceteriwa hi van’wana leswaku ndzi amukela mianakanyo ya vutomi bya le tilweni?’ Leswi a swi ta va swi nga fanelanga, hikuva Xikwembu a xi avelanga munhu wihi na wihi ku kokela van’wana eka lunghelo ro tano. Mboyamelo wa ku kuma ntsako a a wu nga ta va xikombiso xa ku totiwa hi Xikwembu, naswona a xi toti vadya-ndzhaka va Mfumo hi ku va endla va twa marito lama nga ni marungula emhakeni yoleyo.

Van’wana va nga ha tivutisa: ‘Loko ndzi nga si va Mukriste, xana a ndzi katseka eku tirhiseni ka swidzidzirisi hi ndlela yo biha? Xana ndzi tirhisa mirhi leyi khumbaka mintlhaveko? Xana ndzi amukele ku tshunguriwa hikwalaho ka swiphiqo swa mianakanyo kumbe swa mintlhaveko?’ Van’wana va vule leswaku va lwisane ni leswi a va ehleketa leswaku i ntshembo wa le tilweni. Van’wana va vule leswaku Xikwembu xi va tekele ntshembo wa la misaveni swa nkarhinyana ivi eku heteleleni xi va nyika ntshembo wa le tilweni. Kambe ndlela yo tano yi hambanile ni swiendlo swa Xikwembu. Ku tlula kwalaho, ripfumelo a ri kanakani; ra tiyiseka.—Vaheveru 11:6.

Munhu nakambe a nga ha tivutisa: ‘Xana ndzi rhandza ndhuma? Xana ndzi rhandza xikhundlha xa vulawuri kumbe ku va yin’wana ya tihosi ni vaprista swin’we na Kriste?’ Eka lembe xidzana ro sungula C.E., loko xirhambo lexi tolovelekeke xi hangalakela ku lava lava tsakelaka ku nghena eMfun’weni wa matilo, a hi hinkwavo Vakriste lava totiweke lava kumeke swikhundlha swa vutihlamuleri tanihi swirho swa huvo leyi fumaka kumbe tanihi vakulu kumbe malandza ya vutirheli. Vo tala a va ri vavasati, naswona a va nga ri na vulawuri byo hlawuleka; naswona a hi swona leswaku ku tota hi moya ku tisa ku twisisa loku nga tolovelekangiki ka Rito ra Xikwembu, hikuva Pawulo u swi kume swi fanerile ku letela ni ku laya vatotiwa van’wana. (1 Vakorinto 3:1-3; Vaheveru 5:11-14) Lava va kumeke xirhambo xo ya etilweni a va tilanguti tanihi vanhu lava tlakukeke, naswona a va kokeli nyingiso eka ku va ka vona lavo totiweke. Ku ri na sweswo, va kombisa ku titsongahata loku faneleke loku languteriwaka eka lava va nga ni “miehleketo ya Kriste.” (1 Vakorinto 2:16) Nakambe va swi xiya leswaku swilaveko swa vululami swa Xikwembu swi fanele ku fikeleriwa hi Vakriste hinkwavo, hambi loko ntshembo wa vona wu ri wa le tilweni kumbe emisaveni.

Ku vula leswaku u kume xirhambo xo ya etilweni a swi nyiki munhu tinhlavutelo leti hlawulekeke. Xikwembu xi na ndlela yo vulavurisana leyi ha yona xi phamelaka swakudya swa moya eka nhlengeletano ya xona ya laha misaveni. (Matewu 24:45-47) Kutani a nga kona loyi a faneleke ku ehleketa leswaku ku va Mukriste la totiweke swi n’wi nyika vutlhari lebyi tlakukeke eka lebyiya bya “ntshungu lowukulu” lowu nga ni ntshembo wa la misaveni. (Nhlavutelo 7:9) Ku totiwa hi moya a ku kombisiwi hi ku vulavula eku nyikeleni ka vumbhoni, ku hlamula swivutiso swa Matsalwa kumbe ku nyikela tinkulumo ta Bibele, hikuva na vona Vakriste lava nga ni ntshembo wa laha misaveni va endla kahle etimhakeni leti. Tanihi vatotiwa, na vona va hanya vutomi bya Vukriste lebyi nga xikombiso. Hikwalaho, Samsoni ni van’wana va minkarhi ya le mahlweni ka Vukriste a a va ri ni moya wa Xikwembu naswona va tale hi ku chivirika ni ku twisisa. Hambi swi ri tano, ku hava ni un’we wa ‘papa lerikulu ra timbhoni’ la nga ni ntshembo wa le tilweni.—Vaheveru 11:32-38; 12:1; Eksoda 35:30, 31; Vaavanyisi 14:6, 19; 15:14; 1 Samuel 16:13; Ezekiel 2:2.

Tsundzuka Loyi A Hlawulaka

Loko mupfumeri-kulobye a vutisa ehenhleni ka xirhambo xo ya etilweni, nkulu la vekiweke kumbe Mukriste un’wana la vupfeke a nga bula na yena hi mhaka leyi. Kambe munhu un’wana a nge endleli un’wana xiboho lexi, naswona i Yehova loyi a nyikaka ntshembo wa le tilweni. Munhu loyi hakunene a kumeke xirhambo xo ya etilweni a nga fanelanga ku vutisa Vakriste-kulobye loko a ri na ntshembo wo tano. Vatotiwa va “tswariwile ra vumbirhi, ku nga ri hi mbewu leyi bolaka, kambe hi leyi nga boriki, ri nga Rito ra Xikwembu leri hanyaka, leri tshamaka hi masiku hinkwawo.” (1 Petro 1:23) Hi moya ni Rito ra xona, Xikwembu xi byala “mbewu” leyi endlaka munhu a va ‘ntumbuluko lowuntshwa,’ hi ntshembo wa le tilweni. (2 Vakorinto 5:17) Ina, i Yehova la hlawulaka.

Hikwalaho, loko u dyondza Bibele ni lava nga vantshwa, a hi swinene ku ringanyeta leswaku va ringeta ku vona loko va ri na xirhambo xo ya etilweni kumbe e-e. Kambe ku vuriwa yini hi loko Mukriste la totiweke a kombise ku nga tshembeki naswona ku laveka wo n’wi siva? Kutani a swi ta va leswi twalaka ku gimeta hi leswaku Xikwembu a xi ta nyikela xirhambo xo ya etilweni eka un’wana loyi a veke xikombiso eku nyikeleni ka ntirho wo tshembeka eka Tata wa hina wa le tilweni ku ringana malembe yo tala.

Namuntlha, nsusumeto lowukulu wa rungula ra Xikwembu a hi swona leswaku vanhu va va swirho swa mutekiwa wa le tilweni wa Kriste. Ku ri na sweswo, “Moya ni Mutekiwa va ri: ‘Tana!’” Lexi i xirhambo xa vutomi bya le paradeyisini ya la misaveni. (Nhlavutelo 22:1, 2, 17) Tanihi leswi vatotiwa va rhangelaka entirhweni lowu, va kombisa ‘ku titsongahata’ naswona va tirhela ‘ku tiyisa xirhambo ni ku hlawuriwa ka vona.’—Vaefesa 4:1-3; 2 Petro 1:5-11.