Xana Vumundzuku Bya Wena Byi Hleriwa Hi Ku Kunguhateriwa?

LOKO wo pona eka mhangu leyikulu, xana a wu ta vona onge u pfuniwe hi ku kunguhateriwa? Kumbe a wu ta tsaka hi leswi ntsena u kumekeke u ri endhawini leyi faneleke hi nkarhi lowu faneleke?

Solomoni munhu wo tlhariha u te: “Nḍi tlherile nḍi v̌ona hansi ka dyambu leŝaku e ku siyisaneni, ŝiṭuṭumi a ŝi siyi v̌aṅwana hi masiku, kumbe tinhenha a ti hluri hi masiku, ni ŝakudya a hi ŝa la’v̌o tlhariha hi masiku, ni rifuwo a hi ra la’v̌a nga ni ku twisisa hi masiku, ni ku funḍiwa a hi ka tintlhari hi masiku, hikuv̌a nkarhi ni khombo, i ŝa hikwav̌o.” (Eklesiasta 9:11) Vona ndlela leyi swilo leswi nga rindzeriwangiki swi talaka ku humelelaka ha yona! Mutsutsumi la languteriweke ku hlula wa vaviseka, kutani loyi a languteriweke ku hluriwa a hlula. Mhangu leyi nga rindzeriwangiki yi wisa n’wamabindzu wo tshembeka hi tlhelo ra timali, leswi endlaka n’wamabindzu-kulobye la nga tshembekiki a fuwa. Kambe xana Solomoni u vule leswaku makhombo lawa ma vangiwa hi ku kunguhateriwa? Nikantsongo. Lebyi ntsena ko va vuyelo bya “nkari ni khombo.”

Yesu Kriste u vule leswi fanaka. Loko a kombetela eka xiendlakalo lexi a xi tiveka swinene exikarhi ka vayingiseri vakwe. Yesu u vutisile: “Ni vanhu va 18 lava xihondzo xa Silowama xi nga va wela henhla, xi va dlaya, xana mi ehleketa leswaku a va ri ni nandzu ku tlula vaaki hinkwavo va Yerusalema xana?” (Luka 13:4) Yesu a nga vulanga leswaku makhombo lawa a ma vangiwa hi ku kunguhateriwa loku nga twisisekiki kumbe hi ku rhandza ka Xikwembu, kumbe ku pfumela leswaku vahlaseriwa lava hi ndlela yo karhi a va ri na nandzu ku tlula van’wana. Khombo leri lerikulu a ko va xikombiso xin’wana xa nkarhi ni swiendlakalo leswi nga rindzeriwangiki leswi humelelaka.

A ku kona laha Bibele yi humesaka mianakanyo ya leswaku Xikwembu xi wu kunguhate khale nkarhi wa hina wa ku fa. I ntiyiso leswaku Eklesiasta 3:1, 2 yi ri: “Šilo šiṅwana ni šiṅwana ši ni nkari wa šona, kutani nkari wu kona wa hinkwaŝo le’ŝi endliwaka e hansi ka tilo. Nkari wu kona wa ku v̌elekiwa, wu kona nkari wa ku fa; nkari wu kona wa ku simeka, wu kona nkari wa ku ṭuv̌ula le’ŝi simekiweke.” Kambe Solomoni a a tihlamuselela ndzhendzeleko lowu yaka emahlweni wa vutomi ni rifu leri xanisaka vanhu lava nga hetisekangiki. Ha velekiwa, naswona loko nkarhi wu fika, loko ku leha ka vutomi loku tolovelekeke ku fikeleriwa—hi ntolovelo ku nga malembe ya 70 kumbe 80 kumbe kun’wana kwalaho—ha fa. Hambi swi ri tano, nkarhi wo karhi wa ku fa a wu vekiwanga hi Xikwembu ku fana ni nkarhi lowu murimi a kunguhataka “ku simeka” kumbe “ku ṭuv̌ula le’ŝi simekiweke.”

Kahle-kahle, endzhakunyana Solomoni u kombisa leswaku munhu a nga hatla a fa, a ku: “U nga ṭhuki u tiendla lo’wa biha ku tlurisisa, kambe u nga ṭhuki u tiendla šihunguki, hikuv̌a a u ta fela yini wu nga si v̌a nkari wa wena šana?” (Eklesiasta 7:17) Xana xitsundzuxo lexi a xi ta twala loko nkarhi wa ku fa ka munhu a wu kunguhatiwe khale hi ndlela leyi nga cincekiki? Xisweswo Bibele yi ala dyondzo ya ku kunguhateriwa. Vaisrayele lava gwineheke lava amukeleke dyondzo leyi ya vuhedeni va tshinyiwe ngopfu hi Xikwembu. Esaya 65:11 yi ri: “Kambe ṅwina, la’v̌a nga ṭhika Yehova, la’v̌a nga riv̌ala nṭhav̌a ya mina le’yo kwetsima, la’v̌a andlalelaka Gad [xikwembu xa Minkateko] e tafula, la’v̌a tšhelelaka Meni [xikwembu xa ku Kunguhateriwa] e nḍeko.”

Kutani ke, i vuhunguki byonghasi ku vula leswaku makhombo ni timhangu swi vangiwa hi ku kunguhateriwa kumbe, ku tlula kwalaho, leswaku swi vangiwa hi Xikwembu! “Xikwembu i rirhandzu,” ku vula Bibele, naswona ku vula leswaku hi xona xihlovo xa mahlomulo swi hambana swinene ni ntiyiso lowu wa xisekelo.—1 Yohane 4:8.

Swikongomelo Swa Xikwembu Hi Vumundzuku

Kambe, ku vuriwa yini hi mintshembo ya hina ya ku ponisiwa? Xana ntiyiso wa leswaku ku hava ku kunguhateriwa loku nga papalatekiki loku lawulaka vutomi bya hina wu vula leswaku hi fanele hi hanya handle ka xikongomelo? Nikantsongo, hikuva Xikwembu xi byi kunguhatile vumundzuku bya vanhu hinkwavo. Bibele yi vulavula hi ku vumbiwa ka “misava leyintshwa, laha ku nga ta va ni ku lulama.”—2 Petro 3:13.

Leswaku xi hetisisa leswi, Xikwembu xi ta nghenelela hi ku kongoma etimhakeni ta vanhu. Handle ko swi tiva, swi nga ha endleka u tshame u khongelela leswi leswaku swi humelela hi ku vula xikhongelo lexi nge: “A ku te ku fuma ka wena; ku rhandza ka wena a ku endliwe misaveni, tanihi loko ku endliwa tilweni.” (Matewu 6:10) Mfumo lowu i hulumendhe ya xiviri leyi simekiweke ematilweni. Hi ku khongelela leswaku wu ta, u khongelela leswaku Mfumo wolowo wu teka vulawuri bya misava eka tihulumendhe ta siku ra namuntlha.—Daniel 2:44.

Ku Sirhelela Vumundzuku Bya Wena

Ndlela leyi swiendlakalo leswi swi nyanyulaka swi nga ta khumba vumundzuku bya wena ha yona, a yi titsheganga hi ku kunguhateriwa kumbe nkarhi ni swiendlakalo leswi nga rindzeriwangiki, kambe yi titshege hi ndlela leyi u hlawulaka ku yi landzelela. Tsundzuka mhangu ya xihondzo xa Silowama. Yesu u tirhise xiendlakalo xexo lexi vavisaka leswaku a dyondzisa dyondzo leyikulu. Vahlaseriwa va ku wa ka xihondzo xexo a va nga ta swi kota ku balekela leswi va weleke. Hi tlhelo rin’wana, vayingiseri va Yesu a a va ta swi kota ku papalata ndzoviso lowu wu vangiwaka hi ku hlundzukisa Xikwembu. Yesu u va tsundzuxile: “Loko mi nga hundzuki mi ta lovisa xisweswo hinkwenu.” (Luka 13:4, 5) Swi le rivaleni, a a va ta byi hlawula vumundzuku bya vona.

Na hina namuntlha, hi nyikiwe lunghelo ro tano—ku tirhela ku pona ka hina. (Vafilipiya 2:12) Xikwembu xi lava leswaku “vanhu hinkwavo . . . va fika laha va kotaka ku tiva leswi swi nga ntiyiso.” (1 Timotiya 2:4) Naswona hambi loko hinkwerhu hi mpimo wo karhi hi khumbiwa hi ndzhaka ni swiyimo, Xikwembu xi hi pfumelele ku tihlawulela—vuswikoti byo hlawula ndlela leyi hi lavaka ku hanya ha yona. (Matewu 7:13, 14) Hi nga endla leswinene kumbe leswi hoxeke. Hi nga kuma ku amukeriwa hi Yehova Xikwembu ivi hi kuma vutomi, kumbe hi nga n’wi fularhela ivi hi fa.

Vo tala va hlawula ku hanya handle ka Xikwembu. Va hanyela ku hlongorisa swilo leswi vonakaka, ntsako, kumbe ndhuma. Kambe Yesu u tsundzuxile: “Tlharihani mi tivonela eka makwanga wahi ni wahi, hikuva vutomi bya munhu a byi humi eka swilo leswi a swi fuweke hambiloko swi n’wi talele ngopfu.” (Luka 12:15) Kutani ke, xana vutomi bya hina byi titshege ha yini? Eka 1 Yohane 2:15-17, Bibele ya hlamusela: “Mi nga rhandzeni misava, kumbe swilo leswi nge misaveni. . . . Hikuva hinkwaswo leswi nge misaveni, ku navela ka miri, ni ku navela ka mahlo, ni ku tikurisa hi swa vutomi lebyi, a hi leswi Tatana a swi tsakelaka, kambe swi tsakela hi va misava. Kutani misava ya hundza, ni ku navela ka yona, kambe loyi a endlaka ku rhandza ka Xikwembu, ú tshama hilaha ku nga heriki.”

Ku Hlawula Vutomi

Xana u nga tiyisekisa ku yini leswaku hakunene u endla ku rhandza ka Xikwembu? Yesu u te: “Kambe vutomi lebyi nga heriki, hi leswaku va ku tiva, wena ntsena u nga Xikwembu xa ntiyiso, na Yesu Kriste loyi u n’wi rhumeke.” (Yohane 17:3) Vutivi lebyi kongomeke byo huma eBibeleni byi nyikela xisekelo xa ripfumelo. “Kutani ehandle ka ku pfumela a swi endleki ku tsakisa Xikwembu. Un’wana ni un’wana loyi a lavaka ku tshinelela Xikwembu ú fanele ku pfumela leswaku xi kona, ni leswaku xi hakela lava va xi lavaka.” (Vaheveru 11:6) Vutivi lebyi u faneleke u byi nghenisa bya kumeka. Timbhoni ta Yehova ti pfune timiliyoni to tala leswaku ti byi kuma hi ku tirhisa dyondzo ya Bibele ya nkarhi na nkarhi.a

Leswaku u tsakisa Xikwembu, u ta boheke ku endla mindzulamiso yo karhi. Swi nga ha endleka ku ri na mikhuva yo karhi yo biha leyi u faneleke ku yi hlula kumbe mikhuva leyi thyakeke leyi faneleke ku tshikiwa. Kambe u nga heli matimba, onge hi loko swi nga koteki leswaku wena u cinca. Mianakanyo ya leswaku swilo a swi nge cinci yi huma eka dyondzo ya mavunwa ya ku kunguhateriwa. Hi ku pfuniwa hi Yehova, swa koteka leswaku un’wana ni un’wana a nga ‘cinca mianakanyo ya kwe’ ivi a ambala “munhu lontshwa.” (Varhoma 12:2; Vaefesa 4:22-24) Matshalatshala ya wena yo tsakisa Xikwembu a ma nge vi ya hava. Xi tiyimiserile ku katekisa lava endlaka ku rhandza ka xona.

Kavula, ku dyondza Bibele a ku nge tlhantlhi swiphiqo swa wena hinkwaswo. Malandza ya xiviri ya Xikwembu ma hlaseriwa hi makhombo ni swiyimo swo nonon’hwa, ku fana ni vanhu van’wana. Kambe, Xikwembu xi nga hi nyika vutlhari byo langutana ni mahlomulo. (Yakobo 1:5) Nakambe ku ni ntsako wo tiva leswaku u ni vuxaka lebyinene ni Xikwembu. Swivuriso 16:20 yi ri: “Loyi a ṭhembaka Yehova o katekile.”

Eka Paradeyisi leyi pfuxetiweke ehansi ka Mfumo wa Xikwembu, a hi nge he titwi hi xungetiwa hi nkarhi ni swiyimo leswi nga rindzeriwangiki. Kavula, Xikwembu xi ta susa swilo hinkwaswo leswi sweswi swi tekelaka vanhu ntsako. “Xi ta sula mihloti hinkwayo emahlweni ya [hi]na, ni rifu a ri nga ha vi kona; hambi ya ri mahlomulo kumbe ku rila kumbe ku vaviseka a swi nga ha vi kona, hikuva leswo sungula swi hundzile,” ku tshembisa Bibele. (Nhlavutelo 21:4) Vanhu va ntsandza vahlayi lava weriweke hi makhombo va ta pfuxiwa eku feni.—Yohane 5:28, 29.

Xana u ta byi kuma vumundzuku lebyi lebyi vangamaka? Loko Vaisrayele va ri ekusuhi ni ku ya eTikweni leri Tshembisiweke, Muxe u va byerile a ku: “Nḍi v̌ekile mahlweni ka wena e v̌utomi ni rifu, e ku kateka ni ku rukana; hlawula v̌utomi leŝaku u hanya, wena ni v̌atukulu v̌a wena, u ri kari u ranḍa Yehova, Šikwembu ša wena, u yingisa rito ra yena ni ku namarela yena; hikuv̌a hi yena l’a nga ku hanya ka wena, ni ku leha ka masiku ya wena.”—Deuteronoma 30:19, 20.

Doo, a hi mahlonga lama nga pfuniki nchumu lama lawuriwaka hi ku kunguhateriwa loku nga ni tihanyi. Ku tsaka ka wena enkarhini lowu taka, ina, vumundzuku bya wena lebyi nga heriki, byi le mavokweni ya wena. Hi ku khutaza leswaku u hlawula vutomi.

[Nhlamuselo ya le hansi]

[Marito lama tshahiweke exihlokweni lama nga eka tluka 5]

Vaisrayele lava gwineheke lava amukeleke dyondzo ya vuhedeni ya ku kunguhateriwa va tshinyiwe ngopfu hi Xikwembu