Xana Ku Hanyisa Hi Ripfumelo Swa Amukeriwa Hi Xikwembu?
“NAMUNTLHA hi vonile mihlolo!” Ina, vahlaleri a va hlamarisiwile. Munhu loyi a khwanyaleke swirho u hanyisiwe va n’wi langute hi mahlo. Muhanyisi u byele munhu loyi a ku: “Pfuka u teka sangu ra wena u ya ekaya.” Kutani wanuna loyi u endlise sweswo! A a nga ha khwanyalanga swirho. A swi hlamarisi leswi lava a va ri kona va ‘sunguleke ku dzunisa Xikwembu’! (Luka 5:18-26) Ku hanyisa loku, loku endliweke hi Yesu Kriste malembe ya kwalomu ka 2 000 lama hundzeke, entiyisweni a ku amukeriwa hi Xikwembu.
Ku vuriwa yini hi namuntlha? Xana ku hanyisa ka masingita ka ha ri ndlela leyinene eka lava va nga horisiwiki hi vutshunguri? Yesu u endle masingita yo hanyisa. Vahanyisi va ripfumelo namuntlha va vula leswaku va tekelela yena. Xana hi fanele hi ma tekisa ku yini marito ya vona?
Ku hanyisa hi ripfumelo ku hlamuseriwa tanihi “ndlela yo tshungula mavabyi hi xikhongelo ni ku kombisa ripfumelo eka Xikwembu.” Encyclopædia Britannica ya tiyisa: “Matimu ya ku hanyisa hi ripfumelo eka Vukriste ma sungule hi vutirheli lebyi hlamarisaka, bya munhu hi xiyexe bya Yesu ni vaapostola.” Ina, Yesu u hanyise vanhu hi ndlela leyi xiyekaka. Xana lava hanyisaka vanhu hi ripfumelo namuntlha va endla masingita hi laha a endleke ha kona?
Ripfumelo—Xana Ra Boha?
Ku ya hi Black’s Bible Dictionary, Yesu “u boxe [ripfumelo] tanihi xilaveko xo rhanga eka masingita yakwe yo hanyisa.” Kambe xana sweswo a swi ri tano? Xana Yesu u lave leswaku munhu loyi a vabyaka a va ni ripfumelo a nga si n’wi hanyisa? Nhlamulo i e-e. Ripfumelo a ri laveka eka muhanyisi ku nga ri eka munhu loyi a vabyaka. Siku rin’wana vadyondzisiwa va Yesu va hluleke ku hanyisa mufana loyi a a ri ni switshetshela. Yesu u hanyise mufana loyi, ivi endzhaku a byela vadyondzisiwa leswaku ha yini va tsandzekile ku n’wi hanyisa. “A ku ka vona: ‘Hikwalaho ka ku tsana ka ku pfumela ka n’wina.’”—Matewu 17:14-20.
Hi ku ya hi Matewu 8:16, 17, Yesu ‘u hanyise hinkwavo lava vabyaka.’ I ntiyiso, vanhu lava a va ri ni ripfumelo ro karhi eka Yesu leri va susumeteleke ku n’wi tshinelela. (Matewu 8:13; 9:22, 29) Hakanyingi va bohe ku ta va ta kombela a nga si va hanyisa. Hambi swi ri tano, a ku nga laveki ndlela ya ximfumo yo phofula ripfumelo, leswaku ku ta endliwa singita. Siku rin’wana Yesu u hanyise munhu la lamaleke loyi a a nga swi tivi ni leswaku Yesu i mani. (Yohane 5:5-9, 13) Hi vusiku lebyi a khomiweke ha byona, Yesu u vuyisele ndleve leyi vavisekeke ya nandza wa muprista lonkulu, hambi leswi wanuna loyi a a ri un’wana wa ntlawa wa valala va Yesu lowu teke ku ta n’wi khoma. (Luka 22:50, 51) Hakunene, nkarhi wun’wana Yesu u pfuxe ni vafi!—Luka 8:54, 55; Yohane 11:43, 44.
Xana Yesu u swi kotise ku yini ku endla masingita yo tano? Hikuva a a titshega hi moya lowo kwetsima wa Xikwembu, kumbe matimba lama tirhaka. Hi wona wu hanyiseke, hayi ripfumelo ra munhu loyi a vabyaka. Loko u hlaya timhaka leti nga eka Tievhangeli, u ta xiya ni leswaku ku horisa ka Yesu a ku nga endliwi ku ri ni vanhu vo tala. A nga swi endleli ku tivonakarisa kumbe ku tlanga hi minsusumeto ya vanhu. Nakambe, ku nga khathariseki muxaka wa vuvabyi bya kona, Yesu a byi nga n’wi tsandzi. Minkarhi hinkwayo a a humelela, naswona a nga kalanga a hakerisa mali.—Matewu 15:30, 31.
Xana Ku Hanyisa Ka Manguva Lawa Ka Fana Ni Lokuya Ka Yesu?
Vuvabyi i xiphiqo lexikulu, naswona loko byi hi khoma, entiyisweni hi lava ku hola. Kambe ke, ku vuriwa yini loko hi tshama endhawini leyi eka yona “vanhu, ngopfu-ngopfu lava pfumalaka mali, va tshunguriwaka tanihi swilo, hayi tanihi vanhu, hi vatirhi va swa vutshunguri lava thwaseke”? Xexo i xiyimo lexi dokodela un’wana a xi xiyeke eka tiko rin’wana ra Latin-America. Naswona ku vuriwa yini loko hi tshama endhawini leyi, ku fana ni le tikweni leriya, ‘ku nga na 40 wa tiphesente ntsena ta madokodela ya vutshunguri lama thwaseleke ku endla ntirho wa wona’?
A swi hlamarisi leswi vo tala, hi ku ka va nga voni xin’wana lexi va nga xi endlaka, va vonaka swi antswa ku ringeta ndlela yo hanyisa hi ripfumelo. Hambi swi ri tano, ku hanyisiwa loku ku vuriwaka leswaku ka endliwa hi vahanyisi va ripfumelo, ka hambana. Hi xikombiso, vanhu lava ringaniseriwaka eka 70 000 va ve kona eka nhlangano wun’wana eSão Paulo, Brazil, laha vahanyisi vambirhi ‘va kandziyeleke madzana ya tinghilazi ta mahlo leti hoxiweke hi vayingiseri, va tshembisa vini va tona lava pfumelaka xin’wana ni xin’wana leswaku mahlo ya vona ma ta tlhela ma vona.’ Un’wana wa vahanyisi eka mbulavurisano wun’wana, u pfumele hi ku tshembeka a ku: “A ndzi vuli swona leswaku vavabyi lava hinkwavo lava hi va khongelelaka va ta hanya. Swi titshege hi ripfumelo ra vona. Loko munhu a kholwa, u ta hanyisiwa.” U vule leswaku ku hluleka kwihi na kwihi ko hanyisiwa ku vangiwa hi ku va muvabyi a pfumala ripfumelo. Kambe, tsundzuka, hi laha hi voneke ha kona emahlweni, leswaku Yesu u sole ku pfumala ripfumelo ka lava a va hanyisa loko ku hanyisa ku nga kotekanga!
Muhanyisi un’wana u tshembise ku tshungula khensa ni ku khwanyala swirho. Ku humelele yini ke? Hi ku ya hi magazini wa Veja, “entiyisweni, xitshembiso lexi a xi hetisisiwanga.” Naswona yingisa ndlela leyi wanuna loyi a tikhomeke ha yona: “Hi nkarhi lowu lavaka ku va tiawara timbirhi, [muhanyisi wa ripfumelo] u hungase vayingiseri hi ku vulavula, swikhongelo, ku huwelela, ku yimbelela—hambi ku ri ku himetela, leswaku a hlongola mademona lama nga emirini ya vanhu lavo tshembeka. Eku heteleleni, u hoxe thayi ya yena ni xidukwana xa yena eka vayingiseri lava hlamaleke kutani a hundzisa xibya leswaku a hlengeleta ‘minyikelo yo tirhandzela.’” Yesu ni vaapostola vakwe a va kalanga va kombela mali ya ku hanyisiwa hi masingita, naswona a va yi endlanga minkombiso yo tanihi leyi.
Kutani ke, swi le rivaleni leswaku vahanyisi vo tano va ripfumelo va manguva lawa a va endli swona leswi Yesu a swi endleke. Naswona swa tikomba leswaku Xikwembu a xi swi amukeli leswi va swi endlaka. Kambe ke, xana xa ku amukela ku hanyisa ko karhi ka masingita namuntlha? Kumbe xana ku na ndlela yo karhi leyi ripfumelo ra hina ri nga hi pfunaka ha yona loko hina kumbe varhandziwa va hina va vabya?