Ku Herisa Nthyakiso—eMbilwini Ni Le Mianakanyweni
YEHOVHA a nga va endlanga vanhu leswaku va navela thyaka kumbe vufendze. Kaya ra vona ra planete a ri endleriwe ku va paradeyisi yo basa, yo hleleka ni leyi sasekeke. Xikwembu a xi lavanga swona leswaku yi hundzuka tala leri nyenyetsaka.—Genesa 2:8, 9.
Hambi swi ri tano, endzhaku ka loko vanhu va ale ku kongomisiwa hi Xikwembu, va sungule ku tiakela muxaka wa vona wa fambiselo ra misava. Hi ku pfumala mpfuno wa vutlharhi bya Xikwembu ni ku pfumala ntokoto, va boheke ku dyondza hi ku tikeriwa. Matimu ya misava ma seketela ntiyiso wa Bibele wa leswaku vanhu va nge swi koti ku tifuma hi ndlela leyi humelelaka; hi magidi ya malembe ‘munhu u fume munhu a n’wi endla leswo biha.’ (Eklesiasta 8:9; Yeremiya 10:23) Xiphiqo xa manguwa lawa xa nthyakiso, hi tinxaka ta kona, i vuyelo bya ku nga fumi kahle ka munhu.
Ku Teka Vonelo Ra Xikwembu
Vanhu lava lavaka ku tsakisa Xikwembu va ringeta hi matimba leswaku va hanya hi ku ya hi mimpimanyeto ya Muvumbi ya ku basa. Xisweswo, Timbhoni ta Yehovha a ti langutane ni xiphiqo loko ku hleriwe ku va ni ntsombano wa matiko hinkwawo le Prague, eCzechoslovakia, exikarhi ka 1991.a Vanhu va kwalomu ka 75 000 a va ta va kona, ntshungu lowu Xitediyamu xa Strahov a xi ta wu amukela wu tshamiseka kahle. Kambe xitediyamu lexi a xi nga tirhisiwi ku ringana malembe ya ntlhanu. A xi onhake ngopfu, xi onhiwa hi maxelo. Timbhoni ta Yehovha ta kwalomu ka 1 500 ti hete 65 000 wa tiawara ti xi pfuxeta ni ku tlhela ti xi penda. Hi nkarhi wa ntsombano, tsima leri ro basisa se a ri endle xitediyamu lexi xi va ndhawu leyi fanelaka ya ku gandzela eka yona Xikwembu xa ntiyiso, Yehovha.
I yini lexi susumetaka Timbhoni ta Yehovha leswaku ti va leti hambaneke, kasi misava hinkwayo a yi ku tlangeli ku basa ni ku hleleka? I ku twisisa ndzayo ya Bibele ya leswaku Vakreste va fanele va tshika mikhuva yo biha, tanihi ku titiva, ku nga khathali hi van’wana, makwanga ni ku pfumala rirhandzu. Bibele yi ri: ‘Hluvulani vumunhu bya khale ni mikhuva ya byona. Byi siveni hi vumunhu lebyintshwa, lebyi endliweke lebyintshwa hi vutivi lebyi kongomeke, hi ku ya hi xifaniso xa Loyi a byi vumbeke.’ Vumunhu lebyi tikombaka hi ku rhandza ku basa, ku hleleka, ni ku saseka a byi na wona nkarhi wa mikhuva leyi thyakeke.—Vakolosa 3:9, 10; 2 Vakorinto 7:1; Vafilipiya 4:8; Tito 2:14.
Vumunhu lebyintshwa byi lava leswaku Vakreste va va lava khumbekaka hi nthyakiso, hayi ku sihalala va thyakisa kumbe va honisa milawu leyi alaka nthyakiso hi vomu, leyi vekiweke hi hulumendhe. Byi va pfuna ku papalata ku teka langutelo ra ku nga khathali, vutitivi ni vulolo lebyi vangaka ku thyakisa. Hi ku kondletela ku xixima swilo swa van’wana, byi herisa ku mpfampfarhuta makhumbi hi xikongomelo xa ku tiphofula, tanihi ntlango, kumbe tanihi yin’wana ya tindlela to xongisa. Byi lava leswaku makaya, mimovha, tinguvu ni mimiri, swi tshama swi basile.—Ringanisa Yakobo 1:21.
Mayelana ni vanhu lava nga laviki ku ambala vumunhu lebyi lebyintshwa, xana Xikwembu xi nga voniwa nandzu hi ku va sivela leswaku va nga kumi vutomi eParadeyisini leyi taka? Nikatsongo. Un’wana ni un’wana loyi a ha riki ni mikhuva yo thyakisa leyi vungelelaneke embilwini kumbe emianakanyweni yakwe u ta onha paradeyisi yo xonga leyi pfuxetiweke ya planete ya Misava, a dyisa mbitsi eka lava lavaka ku yi hlayisa. Xiboho xa Xikwembu xa ku “herisa lava herisaka misava” xi lulamile naswona xa rhandzeka.—Nhlavutelo 11:18; 21:8.
Xana Hi Fanele Ku Hlanganyela Hi Matimba?
Hambi swi ri tano, xana leswi swi vula leswaku Vakreste va fanela ku kondletela milawu ya nthyakiso ni mbhasiso?
Swi lo dla leswaku nthyakiso a wu lunghanga erihanyweni ni le ka vuhlayiseki bya tiko. Yehovha wa khumbeka swinene hi timhaka to fana ni leti, hi laha hi nga vonaka ha kona emilawini leyi a yi nyikeke Vaisrayele. (Eksoda 21:28-34; Deteronoma 22:8; 23:12-14) Kambe a nga si tshama a va lerisa ku byeletela vanhu van’wana hi timhaka ta vuhlayiseki bya tiko; hambi Vakreste vo sungula a va byeriwanga ku endla tano.
Namuntlha, swi nga olova leswaku timhaka ta mbangu ti va mphikamakaneta ya tipolitiki. Entiyisweni, mintlawa yo karhi ya tipolitiki yi endleriwe ku tlhantlha swirhalanganya swa mbangu hi ku kongoma. Mukreste la pfumelelaka ku hlohloteriwa ku va ni xandla eka swikungu swa tipolitiki, se u ni tlhelo leri a yimaka eka rona eka tipolitiki. Yesu u vekele vadyondzisiwa vakwe nsinya lowu wa nawu a ku: “A hi va misava, tanihi leswi na mina ndzi nga riki wa misava.” Mukreste la tekelaka xilaveko xexo ehansi u tipeta ekhombyeni ra ku va etlhelweni ro karhi ‘ra tihosi ta mafambiselo lawa ya swilo, leti nga ta herisiwa.’—Yohane 17:16; 1 Vakorinto 2:6.
Yesu a nga ringetanga ku tlhantlha swiphiqo hinkwaswo swa tiko swa le nkarhini wa yena; ni vadyondzisiwa vakwe a nga va byelanga ku endla tano. Loko a va rhuma u te: “Hikokwalaho, yanani eka vamatiko hinkwavo, mi va endla vadyondzisiwa va mina, mi va khuvula . . . , mi va dyondzisa ku hlayisa hinkwaswo leswi ndzi mi leriseke swona.” A nga va rhumanga yona milawu ya mbangu.—Matewu 28:19, 20.
Loko a hlamusela leswi fanelaka ku rhangisiwa emahlweni evuton’wini bya Mukreste, Kreste u te: “Rhangani mi tilavela Mfumo wa yena ni ku lulama ka yena.” (Matewu 6:33) Loko Yehovha, hi ku tirhisa Mfumo wa Vumesiya, a simeka misinya ya milawu leyo lulama emisaveni hinkwayo, swiphiqo swa mbangu swi ta tlhantlheriwa makumu naswona swi ta enerisa hinkwavo.
Xisweswo, Timbhoni ta Yehovha ti teka xiyimo lexi ringaniseriweke. Hi ku ya hi Varhoma 13:1-7, swa laveka leswaku ti khathalela ku yingisa milawu ya hulumendhe leyi lawulaka mbangu. Tlhandla-kambirhi, ku rhandza vaakelani hikwalaho ka Xikwembu ku ti susumetela ku xixima swilo swa van’wana—swa tiko hinkwaro kumbe swa munhu hi xiyexe—hi ku ka ti nga swi onhi ni ku nga lahli thyaka kun’wana ni kun’wana. Kambe a va lerisiwi leswaku va ya kongomisa milawu ya misava ya mbhasiso. Ntsena va rhangisa ku chumayela rungula ra Mfumo wa Xikwembu, va swi xiya leswaku leyi hi yona ntsena ndlela ya ku nyika vanhu mpfuno lowu nga heriki.
Mbhasiso Wa Moya
Vaisrayele va khale va tsundzuxiwe hi ku phindha-phindha hi leswi a swi ta humelela loko va thyakisa misava hi ku halata ngati, hi ku tekelela mahanyelo lama thyakeke, kumbe hi ku kombisa ku nga xiximi swilo swo kwetsima. (Tinhlayo 35:33; Yeremiya 3:1, 2; Malakiya 1:7, 8) Hi laha ku xiyekaka, a va soleriwa nthyakiso lowu wa moya, hayi nthyakiso wihi ni wihi wa le nyameni, lowu va nga ha vaka va ve ni nandzu ni le ka wona.b
Xisweswo, lexi Mukreste a lwelaka ngopfu ku xi papalata namuntlha i nthyakiso kumbe ku ka u nga basanga emoyeni. Leswi u swi endla hi ku ambala ‘vumunhu lebyintshwa,’ lebyi herisaka mikhuva ya nthyakiso embilwini ni le mianakanyweni. Timbhoni ta Yehovha to tlula timiliyoni ta mune ta pfuneka hi mbhasiso lowu wa moya, ti fikelela ku basa hi tlhelo ra vukhongeri ni mahanyelo, swin’we ni ku basa loku xiyekaka ka miri.—Vaefesa 4:22-24.
Namuntlha i nkarhi wa tsima ra mbhasiso wa moya. Tsima ra misava hinkwayo ra mbhasiso wa nyama ri ta landzela hi nkarhi wa kona naswona ri ta ponisa kaya ra hina ri nga vi tala ra misava hinkwayo, hi ku ri endla mbangu lowu nga hava nthyakiso, lowu wu ri fanelaka.—Eklesiasta 3:1.
[Tinhlamuselo ta le hansi]
a Ku kuma xiviko hi vuxokoxoko xa nongonoko lowu wa mintsombano ya Yuropa Vuxa, vona Xalamuka! (ya Xinghezi) ya December 22, 1991.
b Vaisrayele a va ri tiva tirhelo ro n’okisa. Eka yin’wana ya migodi ya vona ya koporo ku kumiwe masalela ya koporo, naswona koporo a yi n’okiseriwa ku endla swibya swa tempele. (Ringanisa 1 Tihosi 7:14-46.) A swi tiveki loko tirhelo leri ro n’okisa ri endliwe ri ri leri nga vangiki nthyakiso wo karhi hi ndlela ya musi, ni tinhlahle, kumbexana ni hi tindlela tin’wana leti vangaka nthyakiso. Kambe, swi le rivaleni leswaku Yehovha a swi tsakela ku pfumelela leswaku ku va ni ndhawunyana leyi nga basangiki endhawini leyi ya vaaki lava hangalakeke, leyi nga yoxe.