Watchtower LAYIBURARI YA LE KA WEB SITE
Watchtower
LAYIBURARI YA LE KA WEB SITE
Xitsonga
  • BIBELE
  • MIKANDZIYISO
  • TINHLENGELETANO TA VANDHLA
  • w93 2/15 matl. 23-26
  • Ku Khathalela Vadyuhari—Mintlhontlho Ni Tihakelo Ta Kona

A ku na vhidiyo.

Hi khomele, ku ve ni xiphiqo loko hi tlanga vhidiyo leyi.

  • Ku Khathalela Vadyuhari—Mintlhontlho Ni Tihakelo Ta Kona
  • Xihondzo xo Rindza Xi Huwelela Mfumo Wa Yehovha—1993
  • Swihloko
  • Tinhlokomhaka Tin'wana Leti Yelana Na Yona
  • Vutihlamuleri Bya Mahanyelo Ni Bya Matsalwa
  • Ku Langutana Ni Swiphiqo Leswi Humelelaka
  • Ku Heleriwa Hi Ntshunxeko
  • Ku Va Endla Va Tshama Va Ri Na Xo Xi Endla
  • Ku Langutana Ni Ku Dyuhala
  • Ku Fanele Ku Enerisiwa Swilaveko Swa Mintlhaveko
  • Vakhathaleri Na Vona Va Lava Ku Khathaleriwa
  • Nakambe Ku Ni Tihakelo
  • Ku Xixima Vatswari Va Hina Lava Dyuhaleke
    Xihundla Xa Ntsako eNdyangwini
  • Ndyangu Wa Vukreste Wu Pfuna Vadyuhari
    Xihondzo xo Rindza Xi Huwelela Mfumo Wa Yehovha—1993
  • Ku Tirhisa Vukhongeri Eka Vatswari Lava Dyuhaleke
    Xihondzo xo Rindza Xi Huwelela Mfumo Wa Yehovha—1987
  • Ndlela Yo Khathalela Vadyuhari
    Xihondzo xo Rindza Xi Huwelela Mfumo Wa Yehovha—2014
Vona Swo Tala
Xihondzo xo Rindza Xi Huwelela Mfumo Wa Yehovha—1993
w93 2/15 matl. 23-26

Ku Khathalela Vadyuhari—Mintlhontlho Ni Tihakelo Ta Kona

SHINETSU, mutirheli wa Mukreste, a a tiphina ngopfu hi xiavelo xa yena. Ndyangu wa yena wa vanhu vanharhu a wu katsa mhani wa nsati wa yena. A va tirha ni vandlha leritsongo ra Timbhoni ta Yehovha, va dyondzisa vanhu Bibele, ku kondza siku rin’wana a komberiwa ku ehleketa hi mhaka yo famba-famba ni nsati wa yena va endzela mavandlha man’wana. A swi ta lava leswaku va rhurha vhiki rin’wana ni rin’wana. Leswi a swi languterile a swi n’wi tsakisa, kambe xana i mani loyi a a ta khathalela Mhani?

Mindyangu yo tala yi ta hetelela yi langutane ni ntlhontlho lowu fanaka—mawaku ndlela leyi swi nga swinene ha yona ku khathalela vatswari lava dyuhaleke. Hakanyingi leswi a swi anakanyiwi ngopfu loko vatswari va ha ri na rihanyo lerinene naswona va tirha. Hambi swi ri tano, swilo swin’wana switsongo swi nga kombisa leswaku se va dyuhala, tanihi ritukulu loko va ringeta ku hulela neleta kumbe va tsandzeka ku tsundzuka nkarhi lowu va nga hetelela ha wona ku vona nchumu wo karhi lowu lahlekeke. Hambi swi ri tano, hakanyingi, nghozi kumbe vuvabyi bya xitshuketa byi nga endla munhu a xiya swilaveko swa vona. Ku fanele ku endliwa swin’wana.

Ematikweni man’wana vatswari lava ha riki ni rihanyo lerinene va tsakela ku heta malembe ya vona ya le ndzhaku ni vanghana va vona ntsena ku ri na ku tshama ni vana va vona. Ematikweni man’wana, ngopfu-ngopfu ematikweni yo tala ya le Vuxeni ni le Afrika, swi tolovelekile leswaku lava dyuhaleke va tshama ni vana va vona, ngopfu-ngopfu n’wana lonkulu wa mufana. Leswi swa endleka hakanyingi loko un’wana wa vatswari a tshama a etlele. Hi xikombiso, le Japani, eka lava va nga ni malembe ya 65 hi vukhale ni ku tlula, lava va tshamaka va etlele hi ndlela yo karhi, kwalomu ka 240 000 wa vona va khathaleriwa emakaya hi mindyangu ya vona.

Vutihlamuleri Bya Mahanyelo Ni Bya Matsalwa

Hambi leswi hi hanyaka enkarhini lowu vo tala va “tirhandzaka,” va nga riki na “ku tsetselela,” hi ni vutihlamuleri bya mahanyelo ni bya Matsalwa eka vanhu lava dyuhaleke. (2 Timotiya 3:1-5) Tomiko loyi a khathalelaka mana wa yena la dyuhaleke la hlaseriweke hi vuvabyi bya Parkinson, u hlamusele vutihlamuleri bya mahanyelo lebyi a a titwa a ri na byona loko a vulavula hi mana wakwe a ku: “U ndzi hlayisile hi malembe ya 20. Sweswi ndzi lava ku n’wi endlela leswi fanaka.” Hosi Solomoni wa vutlharhi u tsundzuxile: “Yingisa tata wa wena l’a ku v̌elekeke, u nga monyi mana wa wena loko a dyuharile.”—Swivuriso 23:22.

Ku hava xihlawu-hlawu kumbe rivengo ra vukhongeri emhakeni ya mutswari la nga riki mupfumeri leswi nga sivelaka xileriso xexo xa Matsalwa. Pawulo muapostola wa Mukreste u huhuteriwe ku tsala leswi: “Loko munhu a nga pfuni maxaka ya yena, ngopfu-ngopfu lava va nga va ndyangu wa yena wa xiviri, ú landzurile vupfumeri, kutani ú tlula ni vamatiko hi ku biha.” (1 Timotiya 5:8) Yesu u hi vekele xikombiso, hi xin’wana xa swiendlo swa yena swo hetelela loko a nga si fa, hi ku lunghiselela leswaku mana wa yena a hlayisiwa.—Yohane 19:26, 27.

Ku Langutana Ni Swiphiqo Leswi Humelelaka

Loko ndyangu wu tlhela wu hlanganisiwa endzhaku ka ku hambana malembe yo tala, hinkwavo endyangwini va fanele ku endla mindzulamiso yo karhi. Mindzulamiso leyi yi lava rirhandzu, ntwela-vusiwana lowukulu ni ku twisisana hi matlhelo hinkwawo. Loko n’wana lonkulu wa mufana, kumbe n’wana wihi na wihi, a rhurha ni ndyangu wakwe va ya endlwini ya vatswari va yena, ku va ni swiyimo leswintshwa hi laha ku heleleke. Ku nga ha va ni ntirho lowuntshwa, swikolo leswintshwa eka vana, ni vaakelani lavantshwa lava u faneleke ku va tolovela. Hakanyingi swi nga ha vula mintirho leyi engetelekeke eka wansati.

Na vona vatswari swi nga va nonon’hwela hi ndlela leyi fanaka. Va nga ha va va tolovele ku va voxe, ku rhula ni ntshunxeko wo karhi; sweswi ku ta va ni pongo ra vatukulu lava tlulatlulekaka ni vanghana va vona. A va tolovele ku tiendlela swiboho swa vona vini naswona va nga ha siringeka loko u ringeta ku va kongomisa hi ndlela yihi na yihi. Vatswari vo tala, hi ku tiva leswaku nkarhi lowu wu ta fika leswaku mindyangu ya vana va vona va vafana yi ta yi ta tshama na vona, va ake tiyindlu leti nga ekusuhi kumbe va ti hlanganisa hi phaseji, leswaku hinkwavo va kota ku tilawula.

Laha yindlu yi nga yitsongo, ku nga laveka ku hundzula swilo swo tala leswi lavekaka leswaku ku rhurheriwa vanhu vantshwa lava fikaka. Manana un’wana wa hleka loko a tsundzuka ndlela leyi vanhwanyana va yena va mune a va karhateka ha yona loko nhundzu ni swilo swin’wana swi hambeta swi nghena emakamareni ya vona yo etlela leswaku va kota ku rhurhela kokwana wa vona wa malembe ya 80 hi vukhale. Hambi swi ri tano, swo tala swa swiphiqo leswi swa lunghiseka loko hinkwavo va xiya xilaveko xa ku hundzula swilo ni ku tsundzuka xitsundzuxo xa Bibele xa leswaku rirhandzu “a ri tilaveri leswi nga swa rona ntsena.”—1 Vakorinto 13:5.

Ku Heleriwa Hi Ntshunxeko

Xiphiqo lexikulu xa wansati wa Mukreste xi nga ha humelela loko nuna wa yena a nga ri na ripfumelo leri fanaka ni ra yena naswona a kunguhata ku rhurhisela ndyangu wa yena eka vatswari va yena. Swilaveko swa ku hlayisa ndyangu swi nga ha vonaka swi n’wi nonon’hwisela ku ringanisela mindzhwalo ya yena ya Vukreste ni mintirho ya yena leyin’wana. Setsuko u te: “Nuna wa mina u vone onge a swi ri na khombo leswaku hi siya mana wa yena la dyuhaleke a ri yexe ekaya, naswona a lava leswaku ndzi tshama ndzi ri ekaya minkarhi hinkwayo. Loko ndzi ringete ku ya eminhlanganweni, a hlundzuka ni ku vilela. Eku sunguleni, hikwalaho ka ndhavuko wa mina wa Vujapani, na mina a ndzi vona swi hoxile ku n’wi siya a ri yexe ekaya. Kambe, hi ku famba ka nkarhi, ndzi xiye leswaku swilo a swi ta lulamisiwa.”

Hisako a ri na xiphiqo lexi fanaka. Wa vika: “Loko hi rhurhile ku ya tshama swin’we ni va ndyangu wa nuna wa mina, yena hikwalaho ko chava leswi maxaka a ya ta anakanya swona, u lave leswaku ndzi hundzula vukhongeri bya mina ndzi tshika mintirho ya mina ya vukhongeri. Lexi a xi endla swilo swi nonon’hwa, hi Tisonto maxaka lama tshamaka ekusuhi a ma endza, ma endla swi ndzi tikela ku ya eminhlanganweni. Ku ya emahlweni, vana a va lava ku tlanga ni vamakwavo wa vona ematshan’wini yo ya eminhlanganweni. A ndzi swi xiya leswaku vumoya bya hina a byi ri ekhombyeni. Ndzi boheke ku yima ndzi tiyile ndzi hlamusela nuna wa mina leswaku vukhongeri bya mina a byi nga ri nchumu lowu u nga wu cincaka tanihi swiambalo kambe a byi ri bya nkoka eka mina. Hi ku famba ka nkarhi, va ndyangu va endle mindzulamiso.”

Van’wana va tlhantlhe xiphiqo xa ku kuma nkarhi lowu engetelekeke lowu va tshunxekeke ha wona hi ku va ni munhu la va pfunaka ku tirha loyi a taka siku rin’we kumbe mambirhi evhikini. Van’wana va kume ntshunxeko wo karhi leswaku va endla mintirho ya vona vini ni ntirho wa Vukreste hi ku kombela ku pfuniwa hi vana va vona, maxaka ya le kusuhi, hambi ku ri vanghana evandlheni. Na vona vavanuna va swi kotile ku pfuna ni madyambu na hi mahelo-vhiki loko va ri ekaya.—Eklesiasta 4:9.

Ku Va Endla Va Tshama Va Ri Na Xo Xi Endla

Ku endla vanhu lavakulu va tshama va ri na xo xi endla i ntlhontlho wun’wana lowu lavaka ku xiyiwa. Vanhu van’wana lava dyuhaleke va tsakela ku hlanganyela eku swekeni ni mintirho yin’wana ya le kaya. Va titwa va rhandziwa loko va komberiwa ku hlayisa vana ni ku titwa va enerisekile loko va hlayisa ntanganyana wa matsavu, va khathalela swiluva kumbe va hlanganyela eku tihungaseni ko karhi.

Hambi swi ri tano, van’wana va lava ku tshama va etlele siku hinkwaro naswona va lava ku languteriwa. Kambe ku va endla va tshama va ri na xo xi endla hi laha swi nga kotekaka ha kona swi tikomba swi ri nchumu wa nkoka eka rihanyo, ku leha ka malembe ni ku xalamuka ka mianakayo ya vona. Hideko u xiye leswaku hambi leswi mana wa yena a famba hi xitulu xa swigulana, loko a famba na yena eminhlanganweni a ku ri wona nchumu lowu mana wakwe a a wu lava leswaku a tshukatshukanyana. A va n’wi amukela hi malwandla hinkwavo naswona a va n’wi katsa emabulweni. Nyingiso lowu a va n’wi nyika wona wu hetelele wu n’wi endle leswaku a pfumela ku dyondza Bibele ni mukhegula un’wana. Mpatswa, lowu nga ni mutswari la nga ni vuvabyi bya Alzheimer, wu famba na yena eminhlanganweni ya Vukreste. Va te: “Hi ntolovelo a nga lavi ku endla nchumu, kambe wa tsaka eminhlanganweni. U amukeriwa hi malwandla, kutani u ta hi ku swi rhandza. Hi vona leswaku swi n’wi pfuna swinene.”

Shinetsu, la nga boxiwa eku sunguleni ka xihloko, u tlhantlhe xiphiqo xakwe hi ku kumela mhani wa nsati wa yena ndhawu, eka xivandla lexi nge xikarhi ka laha a a tirha kona tanihi mutirheli la famba-fambaka. Xisweswo yena ni nsati a va kota ku tshama na yena hi nkarhi wa maendzo ya le mavandlheni yo hambana vhiki rin’wana ni rin’wana. Nsati wakwe, Kyoko, u te: “Mana wa mina u titwa a ri wa nkoka swinene eka ntirho wa hina naswona u titwa a rhandzeka. U tsaka swinene loko nuna wa mina a n’wi kombela ku sweka swakudya swo karhi swo hlawuleka.”

Ku Langutana Ni Ku Dyuhala

Loko vatswari va ya va dyuhala, va nga tokota mintlhaveko yo karhi ya ku tsana, kutani va nga lava ku nyikeriwa nyingiso lowu engetelekeke. Va rivala masiku, minkarhi, tinguva ni switshembiso. Va nga ha tsandzeka ku tsemeta misisi ya vona kumbe ku hlantswa swiambalo swa vona. Va nga kala va rivala ku tiambexa kahle ni ku hlamba. Vo tala va sungula ku nga tshamiseki, kasi van’wana va tsandzeka ku etlela nivusiku. Va ni mboyamelo wa ku phindha leswi va nga swi vula naswona va hlundzuka loko va tsundzuxiwa. Mianakanyo yi nga va kanganyisa ni ku va pfilunganya. Va nga ha phikelela leswaku va yiveriwe nchumu wo karhi kumbe leswaku swigevenga swi ringeta ku tshova yindlu. Ndyangu wun’wana lowu nga ni vanhwanyana va mune wu boheke ku tiyisela swihehlo swa nkarhi na nkarhi leswi nga riki na vumbhoni swa ku tikhoma loko biha ka rimbewu. Va ri: “A swi landzuleka, kambe hi dyondze ku tiyisela swihehlo ivi hi ringeta ku hundzula mhaka. Ku kanetana na Kokwana a swi nga pfuni nchumu.”—Swivuriso 17:27.

Ku Fanele Ku Enerisiwa Swilaveko Swa Mintlhaveko

Ku dyuhala ku vangela vanhu lava dyuhaleke ku xaniseka. Va boheka ku tiyisela mavabyi lamakulu swinene, ku tsandzeka ku famba ni ku karhateka emianakanyweni. Vo tala va anakanya leswaku vutomi bya vona a byi na xikongomelo. Va nga ha titwa va ri ndzhwalo naswona va vula leswaku va lava ku fa. Va fanele va titwa leswaku va rhandziwa, va xiximiwa naswona va katsiwa endyangwini. (Levhitika 19:32) Hisako u te: “Nkarhi hinkwawo hi ringeta ku katsa Mhani eka mabulo ya hina loko a ri kona, hi vulavula ha yena loko swi koteka.” Ndyangu wun’wana wu ringete ku hlayisa ku tixixima ka kokwana wa wona wa xinuna hi ku n’wi kombela ku fambisa bulo ra siku ra ndzimana ya Bibele.

Munhu u fanele ku hambeta a lwela ku hlayisa langutelo lerinene eka lava dyuhaleke. Vavabyi lava tshamaka va etlele a va swi tsakeli loko va titwa onge va languteriwa ehansi kumbe a va xiximiwi. Kimiko loyi a a tshama ni n’wingi wa yena la lamaleke wa hlamusela: “N’wingi wa mina a a swi vona, naswona a a swi tiva loko ndzi n’wi khathalela swi nga humi embilwini kumbe loko ndzi n’wi langutela ehansi.” Na Hideko a fanele ku tirhela eka langutelo ro tano. “Eku sunguleni a ndzi pfilunganyekile loko ndzi boheka ku khathalela n’wingi wa mina. A ndzi ri phayona [mutirheli wa Timbhoni ta Yehovha wa nkarhi hinkwawo], naswona mbilu ya mina a yi navela vutirheli. Ivi ndzi vona leswaku ndzi fanele ku lulamisa mianakanyo ya mina. Hambi leswi vutirheli bya yindlu na yindlu a byi ri bya nkoka, leswi na swona a swi ri swa nkoka eku yingiseni ka milawu ya Xikwembu. (1 Timotiya 5:8) Ndzi swi xiyile leswaku a ndzi fanele ku va ni rirhandzu ni ntwela-vusiwana lowu engetelekeke leswaku ndzi ta kota ku tsaka. Ripfalo ra mina a ri ndzi xanisa loko swilo leswi ndzi swi endlaka ndzi swi endla tanihi ntirho. Loko ndzi humeleriwe hi nghozi naswona ndzi twa switlhavi, ndzi anakanye n’wingi wa mina ni ndlela leyi a a twa ku vaviseka ha yona. Endzhaku ka sweswo a swi olova eka mina ku kombisa rirhandzu ni ntwela-vusiwana lowu engetelekeke.”

Vakhathaleri Na Vona Va Lava Ku Khathaleriwa

Xilaveko xa ku kombisa ku tlangela a xi fanelanga xi languteriwa ehansi eka lava ndzhwalo wa ku hlayisa lava dyuhaleke wu nga wa vona. (Ringanisa Swivuriso 31:28.) Vavasati vo tala va hambeta va endla mintirho ya vona hambi va nkhensiwa kumbe doo. Hambi swi ri tano, loko hi xiya leswi ntirho wa vona wu katsaka swona, marito wolawo kahle-kahle ya fanerile. Kumbexana va ta basisa, va hlantswa ni ku sweka swilo leswi engetelekeke. Nakambe, tsundzuka, maendzo yo ya exibedlhele kumbe eka dokotela, xikan’we ni ku dyisa kumbe ku hlambisa muvabyi la dyuhaleke. Wansati un’wana, loyi a nga khathalela n’wingi wa yena nkarhi wo leha, u te: “Ndza swi tiva leswaku swa n’wi nonon’hwela nuna wa mina ku ndzi tlangela hi marito, kambe u swi kombisa hi tindlela tin’wana leswaku wa swi tlangela leswi ndzi swi endlaka.” Marito ya ku nkhensa ntsena ma nga vula nchumu wa nkoka.—Swivuriso 25:11.

Nakambe Ku Ni Tihakelo

Mindyangu yo tala leyi khathalelaka vatswari lava dyuhaleke hi malembe yo tala yi vula leswaku leswi swi yi pfune ku hlakulela timfanelo ta nkoka ta Vukreste: ku tiyisela, ku tinyiketela, rirhandzu leri nga riki ra vutianakanyi, ku gingiriteka, ku titsongahata ni ku rhula. Mindyangu yo tala yi ve ni vun’we hi tlhelo ra mintlhaveko. Nchumu wun’wana lowu engetelaka kwalaho i nkarhi wa ku bula hi laha ku engetelekeke ni vatswari ni ku va tiva ku antswa. Hisako loko a vulavula hi n’wingi wa yena u te: “U ni vutomi lebyi tsakisaka. U xaniseke ngopfu. Ndzi n’wi tive ku antswa naswona ndzi dyondze ku tlangela timfanelo leti a nga na tona leti a ndzi nga ti xiyi enkarhini lowu hundzeke.”

Kimiko loyi a a hlayisa vatswari va nuna wa yena ni kokwana wa yena wa xisati la tshamaka a etlele wa hlamusela, “Eka nkarhi wun’wana loko ndzi nga si dyondza Bibele a ndzi lava ku dlaya vukati leswaku ndzi balekela xiyimo lexi, ivi ndzi hlaya hi ta leswaku hi fanele ‘ku langutela . . . tinoni leti nge maxangwini.’ (Yakobo 1:27) Ndza tsaka hikuva ndzi endle hi laha ndzi nga kotaka ha kona, tanihi leswi sweswi ku nga ha riki na munhu endyangwini loyi a vilelaka hi ripfumelo ra mina. Ripfalo ra mina ri basile.” Un’wana u te: “Ndzi vone mimbuyelo leyi chavisaka ya xidyoho xa Adamu hi mahlo yanga kutani sweswi ndzi xi vona kahle xilaveko xa nkutsulo.”

Xana ku nga ri khale mi ta amukela xirho xin’wana xa ndyangu wa ka n’wina ekaya ra n’wina? Kumbe xana mi ta rhurha leswaku mi ya tshama ni vatswari va n’wina lava dyuhaleke? Xana u titwa u chava hi ndlela yo karhi? Sweswo swa twisiseka. Ku ta va ni mindzulamiso leyi nga ta fanela ku endliwa. Kambe u ta tikuma u hakeriwe hi ndlela leyi fuweke loko u langutana ni ntlhontlho lowu hi ndlela leyi humelelaka.

[Xifaniso lexi nga eka tluka 24]

Lava dyuhaleke va lava ku titwa va rhandziwa naswona va xiximiwa

    Minkandziyiso Ya Xitsonga (1987-2025)
    Huma
    Nghena
    • Xitsonga
    • Rhumela
    • Leswi u swi tsakelaka
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Swipimelo Swo Tirhisa Website Leyi
    • Milawu Yo Sirhelela Rungula Ra Xihundla
    • Seta Swa Xihundla
    • JW.ORG
    • Nghena
    Rhumela