U Xiye Ku Navela Ka Mbilu Yakwe
XANA mbilu ya wena yi navela ku vona Mfumo wa Vumesiya wu fuma misava hinkwayo? Loko swi ri tano, u navela mikateko leyi tshembisiweke emisaveni ehansi ka Mfumo wolowo wa le tilweni naswona wa yi khongelela. Kutani lehisa mbilu, hikuva “ku navela, u vuya u ŝi kuma, i muri wa v̌utomi.”—Swivuriso 13:12; Yakobo 5:7, 8.
Kwalomu ka malembe ya 2 000 lama hundzeke, le Yerusalema a ku tshama Simiyoni ‘munhu wo lulama ni wa xichavo.’ A ri ni ripfumelo eka vuprofeta bya Vumesiya, naswona hi ku lehisa mbilu a a “langutele ku chaveleriwa ka Israele.”—Luka 2:25.
Vuprofeta Bya Vumesiya Byi Tisa Ntshembo
Yehovha a ri ni vutihlamuleri malunghana ni vuprofeta byo sungula bya Vumesiya—lebyi a byi nyika ntshembo eka vanhu lava nga ni vudyoho ni lava faka. Xikwembu xi vhumbhe ku ta ka Mbewu ya “wansati” wa xona kumbe nhlengeletano ya vuako hinkwabyo.—Genesa 3:15.
Yoloye u kombisiwe a ri mbewu ya Abrahama, naswona Yakobo u vhumbhe ku ta ka yena. (Genesa 22:17, 18; 49:10) Ku kwetsima ka Mfumo wa Mesiya ku kombisiwe eka tipisalema. (Pisalema 72:1-20) Esaya u vhumbhe leswaku Mbewu yi ta tswariwa hi wanhwana, naswona Mikiya u profete leswaku yi ta tswaleriwa le Betlehema. (Esaya 7:14; Mikiya 5:2) Kambe lebyi byo va vuprofeta byi nga ri byingani eka lebyo tala bya Vumesiya.
Mesiya A Nga Fiki!
Languta endzhaku, u anakanya lembe xidzana ro sungula C.E. ri tshinela. Vuprofeta byo sungula bya Xikwembu bya Vumesiya sweswi byi ni malembe ya 4 000 hi vukhale. Vayuda va vona ku lovisiwa ka tempele ya Yehovha, tiko-xikaya ra vona ri pfumala vaaki, malembe ya 70 ya vuhlonga eBabilona, ni malembe man’wana ya 500 ehansi ka vafumi va Vamatiko. Kambe Mesiya a nga fiki!
Vona ndlela leyi Vayuda lava chavaka Xikwembu a va navela ku ta ka Mesiya ha yona! A ta va katekisa swinene ni ku katekisa matiko hinkwawo.
Wanuna Wa Xichavo
Un’wana wa Vayuda lava nga ni xichavo lava a va navela ni ku khongelela ku ta ka Mesiya i Simiyoni, nandza wo tshembeka wa Yehovha la dyuhaleke la tshamaka entsindza wa Yudiya. Swin’wana swa nkoka swi humelele Simiyoni.
Xikwembu xi nghenise moya wa xona lowo kwetsima eka Simiyoni naswona xi n’wi hakela hi vuhlavuteri. Simiyoni a nga ka a nga fi ku kondza a vona Loyi a nga ta va Mesiya. Kambe masiku ni tin’hweti swa hundza. Simiyoni wa dyuhala naswona a nga langutelanga ku hanya nkarhi wo leha. Xana u ta vona ku hetiseka ka leswi Xikwembu xi n’wi tshembiseke swona?
Siku rin’wana (hi 2 B.C.E.) mpatswa lowuntshwa lowu humaka eBetlehema wu tile etempeleni wu ri ni n’wana. Moya lowo kwetsima wu hlavutela Simiyoni leswaku leri i siku leri a ri rindzeriwe nkarhi wo leha. U ya etempeleni, laha a nga ta vona Loyi vaprofeta va tsaleke ha yena. Loko a ri karhi a kahlula hi laha a koteke ha kona, u vona Yosefa, Mariya, ni n’wana.
Vona ntsako lowu Simiyoni a nga na wona loko a amukela Yesu n’wana! Loyi u ta va Mesiya la tshembisiweke—“Mesiya wa Hosi.” Emalembeni wolawo ya vudyuhari, Simiyoni a a nga ha ri na ntshembo wo vona Yesu a hetisisa ntirho Wakwe wa laha misaveni. Kambe, swa tsakisa ku n’wi vona a ha ri n’wana. Vuprofeta bya Vumesiya byi sungula ku hetiseka. Vona ndlela leyi Simiyoni a tsakaka ha yona! Sweswi u ta va a enerisekile loko a etlela vurhongo bya rifu, a rindzela ku pfuxiwa eku feni.—Luka 2:25-28.
Marito Ya Simiyoni Ya Vuprofeta
Loko Simiyoni a tlakusa rito rakwe a dzunisa Yehovha, hi n’wi twa a ku: “Sweswi Hosi, u nga ntshunxa nandza wa wena a tifambela hi ku rhula, hilaha u nga vula hakona, hikuva mahlo ya mina ma vonile ku ponisa ka wena, loku u ku lunghiseke emahlweni ka matiko hinkwawo, ku nga ku vonakala loku nga ta voninga matiko, ni loku Israele tiko ra wena ri nga ta tidzunisa ha kona.” Tata wa Yesu wa muwundli, Yosefa, na Mariya, mana wa Yena, va hlamala loko va twa marito lawa.—Luka 2:29-33.
Nghohe ya Simiyoni yi tsakile loko a katekisa Yosefa na Mariya, laha entiyisweni a va navelelaka mikateko ya Yehovha eku hetisiseni ka vutihlamuleri bya vona malunghana ni n’wana. Kutani nghohe ya mukhalabye loyi yi sungula ku visingana. Loko a vulavula na Mariya, wa engetela: “Vona, n’wana loyi u vekiwile leswaku lavo tala va khunguvanyeka, van’wana va pfuxiwa etikweni ra Israele. U ta va xikombiso lexi lavo tala va nga ta lwa na xona, leswaku miehleketo ya vona yi humela erivaleni. Na wena, nhlomulo wu ta ku tlhava mbilu kukota tlhari.”—Luka 2:34, 35.
Nhlamuselo Ya Simiyoni Eka Mariya
Anakanya ndlela leyi Mariya a titweke ha yona. Xana Simiyoni a a vula yini? Van’wana a va ta n’wi amukela Kreste, naswona va kutsuriwa exiyin’weni xa vona xa vudyoho. Hambi swi ri tano, van’wana a va ta n’wi ala, va khunguvanyeka ha yena, ivi va wa. Hi laha swi vhumbhiweke ha kona, Yesu u tikombe a ri ribye ra xikhunguvanyiso eka Vayuda vo tala. (Esaya 8:14; 28:16) Marito ya Simiyoni a ma vuli swona leswaku Vaisrayele va ta khunguvanyeka eripfumelweni ivi endzhaku va tlhela va va ni ripfumelo hi ku amukela Yesu. Kambe, malangutelo ya vona eka yena a ma ta hambana hi ku ya hi vanhu, ma paluxa mianakanyo ya timbilu ta lavo tala ni ku yisa eku avanyisiweni ka vona hi Xikwembu eka leswinene kumbe leswo biha. Eka lava nga pfumeriki, a ta va xikombiso, kumbe munhu wo n’wi sandza. Hi ku kombisa ripfumelo eka yena, van’wana a va ta ntshunxiwa eku feni hikwalaho ka milandzu ni swidyoho, naswona a va ta va exiyin’weni lexi lulameke emahlweni ka Xikwembu. Leswi vanhu a va ta swi endla eka Mesiya a swi ta kombisa leswi a swi ri etimbilwini ta vona.
Ku vuriwa yini hi marito ya Simiyoni lama nge: “Nhlomulo wu ta ku tlhava mbilu kukota tlhari”? Ku hava vumbhoni bya Matsalwa bya leswaku Mariya u tlhaviwe hi tlhari ra xiviri. Kambe, ku ariwa ka Yesu hi vunyingi bya vanhu a swi ta n’wi khomisa gome. Naswona vona ndlela leyi Mariya a tweke ku vava ha yona loko a vona Yesu a beleriwa emhandzini! Leswi a swi fana ni loko tlhari ri n’wi tlhava mbilu.
Simiyoni U Tirhisa Vuprofeta Bya Vumesiya
Moya wa Xikwembu wu susumete Simiyoni ku tirhisa vuprofeta bya Vumesiya eka Yesu. Simiyoni a ta wisa hi ku rhula, ‘hikuva mahlo ya yena ma vonile ku ponisa ka Xikwembu loku xi ku lunghiseke emahlweni ka matiko hinkwawo, ku nga ku vonakala loku nga ta voninga matiko ni loku Israyele tiko ra xona ri nga ta tidzunisa ha kona.’ (Luka 2:30-32) Vona ndlela leyi leswi swi tirheke kahle ha yona emaritweni ya vuprofeta bya Esaya!
Muprofeta yoloye u vhumbhile a ku: “Ku v̌onakala ka Yehova ku ta humelela, kutani nyama yiṅwana ni yiṅwana yi ta ku v̌ona.” ‘Mina Yehovha, ndzi nyike Mesiya matimba yo voningela matiko, leswaku a fikisa ku pona ka mina emakun’wini ya misava.’ (Esaya 40:5; 42:6; 49:6; 52:10) Matsalwa ya Vukreste ya Xigriki ni mintiyiso leyi xiyekaka ku sukela kwalaho ma tiyise mhaka ya leswaku Mesiya, Yesu Kreste, i rivoningo ra ntiyiso ra matiko, hi Loyi a nga ta susa munyama wa moya ni ku tisa ku hlayiseka eka vanhu.
Rito ra Xikwembu a ra ha vuli nchumu hi mukhalabye Simiyoni. Entiyisweni u fe Kreste a nga si pfula ndlela yo ya evuton’wini bya le tilweni. Hikwalaho, ku nga ri khale Simiyoni u ta pfuxeriwa evuton’wini bya la misaveni. Vona ntsako lowu yena—na wena—mi nga ta va na wona emisaveni leyintshwa ehansi ka Mfumo wa Xikwembu wa Vumesiya!