Watchtower LAYIBURARI YA LE KA WEB SITE
Watchtower
LAYIBURARI YA LE KA WEB SITE
Xitsonga
  • BIBELE
  • MIKANDZIYISO
  • TINHLENGELETANO TA VANDHLA
  • w96 8/15 matl. 9-14
  • Ku Ta Ka Yesu Kumbe Vukona Bya Yesu—Swona Hi Swihi?

A ku na vhidiyo.

Hi khomele, ku ve ni xiphiqo loko hi tlanga vhidiyo leyi.

  • Ku Ta Ka Yesu Kumbe Vukona Bya Yesu—Swona Hi Swihi?
  • Xihondzo xo Rindza Xi Huwelela Mfumo Wa Yehovha—1996
  • Swihloko
  • Tinhlokomhaka Tin'wana Leti Yelana Na Yona
  • Xana A Va Vutisa Yini?
  • Leswi Matewu A Swi Tsaleke—Hi Xigriki
  • Swivumbeko Swa Ririmi Ra Xiheveru
  • Ku Langutela Ku Chaputa Ka Vukona Bya Yena
  • Ku Hlamusela Vukona Bya Kreste
    Xihondzo xo Rindza Xi Huwelela Mfumo Wa Yehovha—1993
  • Kreste U Kona!
    Xalamuka!—1993
  • Vukona Bya Mesiya Ni Ku Fuma Ka Yena
    Xihondzo xo Rindza Xi Huwelela Mfumo Wa Yehovha—1992
  • Ku Vuya Ka Kreste
    Ku Hlamulana Hi Matsalwa
Vona Swo Tala
Xihondzo xo Rindza Xi Huwelela Mfumo Wa Yehovha—1996
w96 8/15 matl. 9-14

Ku Ta Ka Yesu Kumbe Vukona Bya Yesu—Swona Hi Swihi?

“Xana xikombiso xa ku vuya ka wena ni xa ku hela ka [minkarhi] xi ta va xihi ke?”—MATEWU 24:3.

1. Xana swivutiso a swi ri ni xiphemu xihi evutirhelini bya Yesu?

KU TIRHISA ka Yesu swivutiso hi vutshila ku endle leswaku vayingiseri va yena va ehleketa, hambi ku ri ku xiya swilo hi langutelo lerintshwa. (Marka 12:35-37; Luka 6:9; 9:20; 20:3, 4) Hi nga tsaka swinene hikwalaho ka leswi a tlheleke a hlamula ni swivutiso. Tinhlamulo ta yena ti voningela mintiyiso leyi a hi ta va hi nga yi tivi kumbe ku yi twisisa.—Marka 7:17-23; 9:11-13; 10:10-12; 12:18-27.

2. Hi xihi xivutiso lexi hi faneleke hi nyikela nyingiso wa hina eka xona sweswi?

2 Eka Matewu 24:3, hi kuma xin’wana xa swivutiso swa nkoka swinene leswi Yesu a tshameke a swi hlamula. Loko makumu ya vutomi bya yena bya laha misaveni ma tshinela, Yesu a ha ku tsundzuxa leswaku tempele ya le Yerusalema a yi ta herisiwa, yi fungha makumu ya mafambiselo ya Xiyuda. Mhaka ya Matewu ya engetela: “Kuteloko a tshamile eNtshaveni ya Mitlhwari, vadyondzisiwa va ta ka yena etlhelweni, va ku: ‘Hi byele, xana timhaka leti ti ta humelela rini xana? Xana xikombiso xa ku vuya [“ku ta,” King James Version] ka wena ni xa ku hela ka [minkarhi] xi ta va xihi ke?’”—Matewu 24:3.

3, 4. Hi kwihi ku hambana loku xiyekaka loku nga kona eka ndlela leyi Tibibele ti hundzuluxelaka ha yona rito-nkulu leri nga eka Matewu 24:3?

3 Vahlayi va Bibele va timiliyoni va tivutisile, ‘Ha yini vadyondzisiwa va vutise xivutiso xolexo, naswona xana nhlamulo ya Yesu yi fanele yi ndzi khumba njhani mina?’ Eka nhlamulo ya yena Yesu u vulavule hi ku vonakala ka matluka loku kombisaka leswaku ximumu “xi le kusuhi.” (Matewu 24:32, 33) Hikwalaho, tikereke to tala ti dyondzisa leswaku vaapostola a va kombela xikombiso xa “ku ta” ka Yesu, xikombiso lexi tiyisekisaka leswaku ku vuya ka yena a ku tshinele. Va tshemba leswaku “ku ta” ku ta va nkarhi lowu a nga ta teka Vakreste va ya etilweni kutani a herisa misava. Xana u pfumela leswaku sweswo i ntiyiso?

4 Ematshan’weni yo tirhisa “ku ta,” vuhundzuluxeri byin’wana bya Bibele, ku katsa na New World Translation of the Holy Scriptures, byi tirhisa rito “vukona.” Xana swi nga va swi ri swona leswi vadyondzisiwa va swi vutiseke, ni leswaku leswi Yesu a swi vuleke loko a hlamula swa hambana ni leswi swi dyondzisiwaka etikerekeni? I yini leswi kahle-kahle swi vutisiweke? Naswona i nhlamulo yihi leyi Yesu a yi nyikeleke?

Xana A Va Vutisa Yini?

5, 6. Xana hi nga fikelela makumu wahi malunghana ni leswi vaapostola a va swi ehleketa loko va vutise xivutiso lexi hi xi hlayaka eka Matewu 24:3?

5 Malunghana ni leswi Yesu a swi vuleke hi tempele, vadyondzisiwa handle ko kanakana a va ehleketa hi fambiselo ra Xiyuda loko va vutise hi ‘xikombiso xa vukona bya yena [kumbe, “ku ta”] ni makumu ya mafambiselo ya swilo [hi ku kongoma, “nguva”].’—Ringanisa “misava” eka 1 Vakorinto 10:11 na Vagalatiya 1:4, KJ.

6 Enkarhini lowu vaapostola a va nga ti twisisi kahle tidyondzo ta Yesu. Eku sunguleni a va ehleketa leswaku “Mfumo wa Xikwembu wu ta hatla wu humelela.” (Luka 19:11; Matewu 16:21-23; Marka 10:35-40) Naswona hambi ku ri endzhaku ka mbulavurisano eNtshaveni ya Mitlhwari, emahlweni ka ku va va totiwa hi moya lowo kwetsima, va vutise loko Yesu a ta pfuxa Mfumo wa Israyele hi nkarhi wolowo.—Mintirho 1:6.

7. Ha yini vaapostola va vutise Yesu mayelana ni xiphemu xa yena xa nkarhi lowu taka?

7 Kambe, a va swi tiva leswaku u ta famba, hikuva a ha ku vula a ku: “Ku vonakala ka ha ta va kona nkarhinyana exikarhi ka n’wina; fambani loko ma ha ri ni ku vonakala.” (Yohane 12:35; Luka 19:12-27) Kutani va nga ha va va tivutisile leswaku, ‘Loko Yesu a ta famba, xana hi ta ku xiya hi ndlela yihi ku vuya ka yena?’ Loko a humelele tanihi Mesiya, vo tala a va n’wi xiyanga. Naswona endzhaku ka lembe, swivutiso swi ye emahlweni malunghana ni loko a ta hetisisa hinkwaswo leswi Mesiya a a ta swi endla. (Matewu 11:2, 3) Kutani vaapostola a va ri ni xivangelo xo vutisa malunghana ni vumundzuku. Kambe, xana a va kombela xikombiso xin’wana nakambe xa leswaku u ta hatla a ta, kumbe a va vutisa hi swin’wana leswi hambaneke ni sweswo?

8. Hi rihi ririmi leri kumbexana vaapostola a va vulavula rona na Yesu?

8 A hi nge a wu ri xinyenyana lexi yingiseleke mbulavurisano eNtshaveni ya Mitlhwari. (Ringanisa Eklesiasta 10:20.) Kumbexana a wu ta va u twe Yesu ni vaapostola va yena va vulavula Xiheveru. (Marka 14:70; Yohane 5:2; 19:17, 20; Mintirho 21:40) Kambe, a swi kanakanisi leswaku a va xi tiva ni Xigriki.

Leswi Matewu A Swi Tsaleke—Hi Xigriki

9. Xana vuhundzuluxeri bya manguva lawa byo tala bya Matewu byi sekeriwe eka yini?

9 Tirhekhodo ta le ndzhaku hi lembe-xidzana ra vumbirhi C.E. ti kombisa leswaku Matewu u tsale Evhangeli ya yena ro sungula hi Xiheveru. Entiyisweni endzhakunyana u tsale hi Xigriki. Matsalwa yo tala ya Xigriki ma ponile ku fikela enkarhini wa hina naswona ma tirhe tanihi xisekelo xo hundzuluxela Evhangeli ya yena eka tindzimi ta namuntlha. I yini leswi Matewu a swi tsaleke hi Xigriki malunghana ni mbulavurisano eNtshaveni ya Mitlhwari? Xana u tsale yini mayelana ni “ku ta” kumbe “vukona” lebyi vadyondzisiwa va vutiseke ha byona ni leswi Yesu a hlamuleke swona?

10. (a) Hi rihi rito ra Xigriki leri vulaka “ku ta” leri Matewu a ri tirhiseke ko tala, naswona ri nga ha va ni tinhlamuselo tihi? (b) Hi rihi rito rin’wana ra Xigriki leri tsakisaka?

10 Eka tindzima ta 23 to sungula ta Matewu, hi kuma riendli leri tolovelekeke ra Xigriki “ku ta,” ku nga erʹkho·mai, leri humelelaka minkarhi leyi tlulaka 80. Hakanyingi ri tisa mianakanyo yo tshinelela kumbe ku tshinela ekusuhi, ku fana ni le ka Yohane 1:47: “Yesu a vona Nataniele a ri karhi a ta a n’wi kongomile.” (Xiitaliki i xerhu.) Swi ya hi ndlela leyi ri tirhisiwaka ha yona, riendli erʹkho·mai ri nga ha vula “ku fika,” “ku famba,” “ku nghena eka,” “fikelela,” kumbe “ku va endleleni.” (Matewu 2:8, 11; 8:28; Yohane 4:25, 27, 45; 20:4, 8; Mintirho 8:40; 13:51) Kambe eka Matewu 24:3, 27, 37, 39, Matewu u tirhise rito leri hambaneke, riviti leri nga kumekiki eka Tievhangeli tin’wana: pa·rou·siʹa. Tanihi leswi Xikwembu xi huhuteleke ku tsariwa ka Bibele, ha yini xi susumetele Matewu ku hlawula rito leri ra Xigriki eka tindzimana leti loko a tsala Evhangeli ya yena hi Xigriki? Xana swi vula yini, naswona ha yini hi lava ku swi tiva?

11. (a) Hi wihi mongo wa pa·rou·siʹa? (b) Xana swikombiso swa matsalwa ya Josephus swi yi tiyisekisa ku yini ndlela leyi hi twisisaka pa·rou·siʹa ha yona? (Vona nhlamuselo ya le hansi.)

11 Hi ku kongoma, pa·rou·siʹa swi vula “vukona.” Expository Dictionary of New Testament Words ya Vine yi ri: “PAROUSIA, . . . [hi ku kongoma], vukona, para, na ousia, leri (sukaka eka eimi, ku va), ri vula ku fika ni vukona lebyi nga languteriwangiki. Hi xikombiso, epapileni leri tsariweke emajekejekeni wansati u vulavula hi mfanelo ya parousia ya yena endhawini yo karhi leswaku a ta va kona etimhakeni leti fambisanaka ni nhundzu ya yena.” Swihlamusela-marito swin’wana swi hlamusela leswaku pa·rou·siʹa swi vula ‘ku vhaka ka mufumi.’ Hikwalaho, a hi nkarhi wa ku fika ntsena, kambe vukona lebyi sukelaka eka ku fika ku ya emahlweni. Lexi tsakisaka, hi yona ndlela leyi n’wamatimu wa Muyuda Josephus loyi a hanyeke enkarhini wa vaapostola a tirhiseke rito pa·rou·siʹa ha yona.a

12. Xana swikombiso swa Bibele hi yoxe swi hi pfunisa ku yini leswaku hi tiyiseka hi nhlamuselo ya pa·rou·siʹa?

12 Nhlamuselo ya “vukona” yi tiyisekisiwe kahle hi buku yin’wana ya khale, kambe Vakreste va tsakela ngopfu-ngopfu ku tiva ndlela leyi Rito ra Xikwembu ri ri tirhisaka ha yona rito pa·rou·siʹa. Nhlamulo ya kona ya fana—i vukona. Sweswo hi swi vona eka swikombiso leswi nga emapapileni ya Pawulo. Hi xikombiso, u tsalele Vafilipiya a ku: “Tanihi leswi mi ndzi yingiseke masiku hinkwawo, nisweswi, ku nga ri ntsena loko ndzi ri na n’wina kambe ngopfu-ngopfu loko ndzi nga ri na n’wina, tirhelani ku ponisiwa ka n’wina.” (Xiitaliki i xerhu.) U tlhele a vulavula hi ku tshama na vona leswaku va ta khana “hikwalaho ka vukona [pa·rou·siʹa] bya [yena] nakambe swin’we na [vona].” (Vafilipiya 1:25, 26, NW; 2:12) Vuhundzuluxeri byin’wana byi hlayeka hi ndlela leyi “ku va ka mina na n’wina nakambe” (Weymouth; New International Version); “loko ndzi ri na n’wina nakambe” (Jerusalem Bible; New English Bible); na “loko mi tlhele mi va na mina exikarhi ka n’wina.” (Twentieth Century New Testament) Eka 2 Vakorinto 10:10, 11, Pawulo u hambanise ‘vukona bya yena hi vumunhu’ ni ‘ku nga vi kona ka yena.’ Eka swikombiso leswi kahle-kahle a nga vulavuli hi ku tshinela kumbe ku fika ka yena; u tirhise rito pa·rou·siʹa hi mongo wa ku va kona.b (Ringanisa 1 Vakorinto 16:17.) Kambe, ku vuriwa yini hi ku boxiwa ka pa·rou·siʹa ya Yesu? Xana ku boxiwa loku ku ni mongo wa “ku ta” ka yena, kumbe ku kombisa vukona lebyi tekaka nkarhi?

13, 14. (a) Ha yini hi fanele hi gimeta hileswaku pa·rou·siʹa yi teka nkarhi wo leha? (b) I yini leswi faneleke swi vuriwa mayelana ni ku leha ka pa·rou·siʹa ya Yesu?

13 Vakreste lava totiweke hi moya va le sikwini ra Pawulo a va tsakela ku tiva hi pa·rou·siʹa ya Yesu. Kambe Pawulo u va tsundzuxile leswaku va nga ‘tsekatsekisiwi eka ku anakanya ka vona.’ Ku fanele ku rhanga ku humelela “munhu lowo homboloka,” loyi a tikombeke a ri vafundhisi va Vujagana. Pawulo u tsale leswaku “munhu lowo homboloka [u] humelela hi matimba ya Sathana, ú ta vanga mahlori ya tinxaka-xaka, ni swikombiso swa vunwa.” (2 Vatesalonika 2:2, 3, 9, xiitaliki i xerhu.) Kahle-kahle, pa·rou·siʹa, kumbe vukona bya “munhu lowo homboloka” a ku nga ri ku fika ka xinkarhana; a ku ta teka nkarhi wo karhi, lowu ku nga ta endliwa swikombiso swa mavunwa eka wona. Ha yini leswi swi ri swa nkoka?

14 Xiya ndzimana leyi nga emahlweni ka yoleyo: “Hi kona munhu lowo homboloka a nga ta humeseriwa erivaleni, kutani Hosi Yesu ú ta n’wi dlaya hi moya lowu humaka enon’weni wa yena, a n’wi lovisa hi ku kwetsima ka yena, siku a taka.” Tanihi leswi vukona bya “munhu lowo homboloka” byi nga ta va bya nkarhi wo karhi, vukona bya Yesu byi ta leha ku ringana nkarhi wo karhi naswona byi ta chaputa eku lovisiweni ka “n’wana wa ku lova” la hombolokeke. (Xiitaliki i xerhu.)—2 Vatesalonika 2:8.

Swivumbeko Swa Ririmi Ra Xiheveru

15, 16. (a) Hi rihi rito rin’wana leri tirhisiwaka eka vuhundzuluxeri byo tala bya Matewu lebyi yisiweke eka Xiheveru? (b) Xana rito bohʼ ri tirhisiwe njhani eMatsalweni?

15 Hilaha swi xiyiweke hakona, Matewu entiyisweni u tsale Evhangeli ya yena yo sungula hi Xiheveru. Kutani, i rito rihi ra Xiheveru leri a ri tirhiseke eka Matewu 24:3, 27, 37, 39? Vuhundzuluxeri bya Matewu lebyi hundzuluxeriweke hi Xiheveru xa manguva lawa byi ni xivumbeko xa riendli bohʼ, eka xivutiso xa vaapostola ni le ka nhlamulo ya Yesu. Leswi swi nga hlayeka hi ndlela leyi: “Xana xikombiso xa [bohʼ] ya wena ni xa ku hela ka mafambiselo ya swilo xi ta va xihi ke?” na leswaku, “[bohʼ] ya N’wana-wa-Munhu yi ta fana ni leswi humeleleke emasikwini ya Nowa.” Xana bohʼ swi vula yini?

16 Hambileswi ri nga ni tinhlamuselo to hambana-hambana, riendli ra Xiheveru bohʼ entiyisweni ri vula “ku ta.” Theological Dictionary of the Old Testament yi ri: ‘Rito bohʼ leri humelelaka minkarhi ya 2532 i rin’wana ra maendli lama tirhisiwaka ngopfu eMatsalweni ya Xiheveru naswona i maendli-nkulu lama kombisaka endlelo.’ (Genesa 7:1, 13; Eksoda 12:25; 28:35; 2 Samuwele 19:30; 2 Tihosi 10:21; Pisalema 65:2; Esaya 1:23; Ezekiyele 11:16; Daniyele 9:13; Amosi 8:11) Loko Yesu ni vaapostola a va lo tirhisa rito leri nga ni tinhlamuselo to hambana-hambana, nhlamuselo ya kona a yi nga ta twisiseka swinene. Kambe xana va ri tirhisile rito rero ke?

17. (a) Ha yini swi nga ha endlekaka leswaku vuhundzuluxeri bya manguva lawa bya Xiheveru bya Matewu byi nga swi kombisi leswi Yesu ni vaapostola entiyisweni a va vula swona? (b) Hi kwihi kun’wana laha hi nga ha kumaka mpfuno malunghana ni rito leri Yesu ni vaapostola va nga ha vaka va ri tirhisile, naswona hi xihi xivangelo xin’wana lexi hi endlaka hi tsakela xihlovo lexi? (Vona nhlamuselo ya le hansi.)

17 Tsundzuka leswaku vuhundzuluxeri bya manguva lawa bya Xiheveru i vuhundzuluxeri lebyi nga ha vaka byi nga kombisi hi ku kongoma leswi Matewu a swi tsaleke hi Xiheveru. Ntiyiso hileswaku Yesu u fanele a tirhise rito rin’wana kahle ematshan’weni ya bohʼ leri fanelaka mongo wa rito pa·rou·siʹa. Leswi hi swi vona eka buku ya 1995 ya Hebrew Gospel of Matthew, leyi tsariweke hi Profesa George Howard. Buku leyi yi kombetele eka nhlamuselo ya lembe-xidzana ra vu-14 leyi lwisanaka na Vukreste leyi tsariweke hi dokodela wa Muyuda Shem-Tob ben Isaac Ibn Shaprut. Tsalwa rolero ri nyikele ndzimana ya Xiheveru ya Evhangeli ya Matewu. Ku ni vumbhoni bya leswaku ematshan’weni yo va ri hundzuluxeriwe ri suka eka Xilatini kumbe Xigriki enkarhini wa Shem-Tob, tsalwa leri ra Matewu a ri ri ra khale swinene naswona eku sunguleni a ri tsariwe hi Xiheveru.c Xisweswo swi nga ha hi yisa ekusuhi swinene ni leswi swi vuriweke eNtshaveni ya Mitlhwari.

18. Hi rihi rito ro tsakisa ra Xiheveru leri Shem-Tob a ri tirhisaka, naswona ri vula yini?

18 Eka Matewu 24:3, 27, 39, tsalwa ra Matewu ra Shem-Tob a ri ri tirhisi riendli bohʼ. Ematshan’weni ya sweswo, ri tirhisa riviti leri yelanaka na rona ra bi·ʼahʹ. Riviti rolero ri humelela eka Matsalwa ya Xiheveru eka Ezekiyele 8:5 ntsena, laha ri vulaka “ndlela yo nghena ha yona.” Ematshan’weni yo kombisa xiendlo xo ta, bi·ʼahʹ ri kombetela eka ku sungula ku aka; loko wa ha nghena kumbe u ri enyangweni, u le ndzeni ka muako. Nakambe, matsalwa lama nga riki ya vukhongeri ni ya Bibele exikarhi ka Tsalwa-songwa ra le Lwandle leri Feke hakanyingi ma tirhisa bi·ʼahʹ malunghana ni ku fika kumbe ku sungula ka mintirho ya vuprista. (Vona 1 Tikronika 24:3-19; Luka 1:5, 8, 23.) Naswona vuhundzuluxeri bya 1986 lebyi yisiweke eka Xiheveru bya Syriac ya khale (kumbe, Xiaramiki) Peshitta byi tirhisa bi·ʼahʹ eka Matewu 24:3, 27, 37, 39. Kutani ku ni vumbhoni bya leswaku eminkarhini ya khale riviti bi·ʼahʹ ri nga ha va ri ve ni mongo lowu hambaneke katsongo ni riendli bohʼ leri tirhisiweke eBibeleni. Ha yini leswi swi tsakisa?

19. Loko Yesu ni vaapostola va tirhise rito bi·ʼahʹ, xana hi nga ha gimeta hi yini?

19 Eka xivutiso xa vaapostola ni le ka nhlamulo ya Yesu va nga ha va va tirhise riviti leri bi·ʼahʹ. Hambiloko ku ri leswaku vaapostola emiehleketweni a vo va ni mavonelo ya ku fika ka Yesu ka nkarhi lowu taka, Kreste a nga ha va a tirhise rito bi·ʼahʹ leswaku a katsa leswi tlulaka leswi a va ehleketa swona. Yesu a nga ha va a kombetela eka ku fika ka yena leswaku a ta sungula ntirho lowuntshwa; ku fika ka yena a ku ta va ku sungula ka xiphemu xa yena lexintshwa. Leswi a swi ta fana ni mongo wa pa·rou·siʹa, leri Matewu a ri tirhiseke hi ku landzelelana. Ku tirhisiwa koloko ka rito bi·ʼahʹ hilaha ku twisisekaka a ku ta boheka ku seketela leswi Timbhoni ta Yehovha ku nga khale ti ri karhi ti swi dyondzisa, leswaku “xikombiso” lexi heleleke lexi Yesu a xi nyikeleke a xi ta kombisa leswaku a ri kona.

Ku Langutela Ku Chaputa Ka Vukona Bya Yena

20, 21. Xana hi nga dyondza yini eka nhlamulo ya Yesu malunghana ni masiku ya Nowa?

20 Ku dyondza ka hina hi ta vukona bya Yesu ku fanele ku va ni nkucetelo lowu kongomeke eka vutomi ni ku langutela ka hina. Yesu u khutaze valandzeri va yena leswaku va tshama va hitekile. U nyikele xikombiso xa leswaku vukona bya yena byi ta xiyiwa, hambileswi vo tala a va nga ta swi xiya: “Ku vuya ka N’wana-wa-Munhu ku ta fana ni leswi humeleleke emasikwini ya Nowa. Hikuva emasikwini walawo, loko ndhambi ya mati yi nga si ta, vanhu a va ri eku dyeni, va nwa, va hlomisa ni ku hlomiselana, ku ko ku fika siku leri Nowa a ngheneke engalaveni ha rona; a va nga anakanyi nchumu ku kondza loko ndhambi leyi ya mati yi ta, kutani yi va kukula hinkwavo; swi ta va tano ni le ku vuyeni ka N’wana-wa-Munhu.”—Matewu 24:37-39.

21 Emasikwini ya Nowa, vanhu vo tala va rixaka rolero va ye emahlweni ni timhaka ta vona leti tolovelekeke. Yesu u vhumbhe leswaku swi ta fana ni le ka “[vukona bya] N’wana-wa-Munhu.” Vanhu lava tshamaka laha Nowa a tshama kona va nga ha va va vone onge a ku nge humeleli nchumu. Wa swi tiva leswi humeleleke hakunene. Masiku wolawo, lama tekaka nkarhi wo leha, ma fike eku chaputeni ka wona, “ndhambi leyi ya mati yi ta, kutani yi va kukula hinkwavo.” Luka u nyikela mhaka leyi fanaka leyi eka yona Yesu a faniseke ‘masiku ya Nowa’ ni ‘masiku ya N’wana wa Munhu.’ Yesu u tsundzuxile: “Swi ta va tano hi siku leri N’wana-wa-Munhu a nga ta humelela ha rona.”—Luka 17:26-30.

22. Ha yini ngopfu-ngopfu hi fanele hi tsakela vuprofeta bya Yesu lebyi nga eka Matewu ndzima 24?

22 Hinkwaswo leswi swi ni nhlamuselo leyi hlawulekeke eka hina hikuva hi hanya enkarhini lowu hi vonaka swiendlakalo leswi Yesu a swi vhumbheke—tinyimpi, ku tsekatseka ka misava, mintungu, ku pfumaleka ka swakudya ni ku xanisiwa ka vadyondzisiwa va yena. (Matewu 24:7-9; Luka 21:10-12) Swiyimo swo tano swi voniwile ku sukela eka hasahasa ya ku cinca ka matimu loku xiyekaka loku vuriwaka Nyimpi yo Sungula ya Misava, hambileswi vanhu vo tala va tekaka leswi tanihi swilo leswi tolovelekeke swa matimu. Hambiswiritano, Vakreste va ntiyiso va vona nhlamuselo ya swiendlakalo leswi swa nkoka, tanihi leswi vanhu lava hitekeke loko va vona leswaku ximumu xi tshinele hi ku va va vona matluka ya nkuwa ma sungula ku hluka. Yesu u tsundzuxile: “Hi mukhuva wolowo, loko mi vona swilo sweswo swi humelela, mi ta tiva leswaku Mfumo wa Xikwembu wu le kusuhi.”—Luka 21:31.

23. Xana marito ya Yesu lama nga eka Matewu ndzima 24 ma ni nhlamuselo leyi hlawulekeke eka vamani, naswona ha yini?

23 Yesu u kongomise swinene nhlamulo ya yena ya le Ntshaveni ya Mitlhwari eka valandzeri va yena. A va ri vona lava a va fanele va hlanganyela eka ntirho lowu ponisaka vutomi wo chumayela mahungu lamanene emisaveni hinkwayo ku nga si fika makumu. A ku ta va vona lava nga ta vona “xilo xa manyala lexi onhetelaka . . . xi ri exivandleni lexo hlawuleka.” A ku ta va vona lava nga ta angula hi ku ‘baleka’ ku nga si fika nhlomulo lowukulu. Naswona a va ta va vona lava nga ta khumbiwa swinene hi marito lama engeteriweke lama nge: “Loko masiku walawo a ma nga hungutiwanga, a ku nga ta pona munhu, kambe hikwalaho ka vahlawuriwa va Xikwembu, masiku ya kona ma ta hungutiwa.” (Matewu 24:9, 14-22) Kambe xana marito lawa lama tsakisaka ma vula yini, naswona ha yini ku nga vuriwaka leswaku ma hi nyika xisekelo xo va ni ntsako, ntshembo ni ku hiseka loku engetelekeke sweswi? Dyondzo leyi landzelaka ya Matewu 24:22 yi ta nyikela tinhlamulo.

[Tinhlamuselo ta le hansi]

a Swikombiso leswi humaka eka Josephus: ENtshaveni ya Sinayi rihati ni ku dzindza “swi kombise leswaku Xikwembu xi kona kwalaho [pa·rou·siʹa].” Ku humelela hi hlori etabernakeleni “ku kombise vukona [pa·rou·siʹa] bya Xikwembu.” Hi ku kombisa mutirhi wa Elixa kalichi leyi rhendzelekaka, Xikwembu xi “kombise malandza ya xona matimba ni vukona [pa·rou·siʹa] bya xona.” Loko mutirhela-tiko wa Murhoma, Petronius a ringete ku miyeta Vayuda, Josephus u vule leswaku ‘Xikwembu xi kombise vukona [pa·rou·siʹa] bya xona eka Petronius’ hi ku nisa mpfula. Josephus a nga tirhisanga rito pa·rou·siʹa eka ku tshinelela ntsena kumbe ku fika swa xinkarhana. A ri vula vukona lebyi yaka emahlweni, hambiloko byi nga vonaki. (Eksoda 20:18-21; 25:22; Levhitika 16:2; 2 Tihosi 6:15-17)—Ringanisa Antiquities of the Jews, Buku 3, ndzima 5, ndzimana 2 [80]; ndzima 8, ndzimana 5 [202]; Buku 9, ndzima 4, ndzimana 3 [55]; Buku 18, ndzima 8, ndzimana 6 [284].

b Eka A Critical Lexicon and Concordance to the English and Greek New Testament, E. W. Bullinger u vula leswaku pa·rou·siʹa swi vula ‘ku va kona, kumbe ku ta, hikwalaho, vukona, ku fika; ku ta loku katsaka mianakanyo ya ku tshama hilaha ku nga heriki ku sukela eka ku ta koloko ku ya emahlweni.’

c Vumbhoni byin’wana hileswaku byi ni marito ya Xiheveru lama nge “Vito,” lama tsariweke kumbe ma komisiwa, minkarhi ya 19. Profesa Howard wa tsala: “Ku hlayiwa ka Vito ra Xikwembu etsalweni ra Vukreste loku tshahiweke hi mukaneti wa Muyuda hi loku xiyekaka. Loko ku ri leswaku lebyi a byi ri vuhundzuluxeri bya Xiheveru bya tsalwa ra Vukreste ra Xigriki kumbe ra Xilatini, munhu a ta langutela ku kuma adonai [Hosi] etsalweni, ku nga ri mfungho lowu nga hlayekiki wa vito ra Xikwembu leri nge YHWH. . . . Eka yena ku va ku engeteriwe vito leri nga hlayekiki a swi hlamuseleki. Vumbhoni byi swi kombisa kahle leswaku Shem-Tob u kume kopi ya yena ya Matewu ana se yi ri ni Vito ra Xikwembu etsalweni ni leswaku a nga ha va a ri hlayisile ematshan’weni yo tivangela nandzu hi ku ri susa.” New World Translation of the Holy Scriptures—With References yi tirhisa Matewu (J2) wa Shem-Tob tanihi nseketelo wo tirhisa vito ra Xikwembu eMatsalweni ya Vukreste ya Xigriki.

A Wu Ta Hlamurisa Ku Yini?

◻ Ha yini swi ri swa nkoka ku vona ku hambana exikarhi ka ndlela leyi Tibibele ti hundzuluxelaka Matewu 24:3 ha yona?

◻ Hi yihi nhlamuselo ya pa·rou·siʹa, naswona ha yini leswi swi hi khumba?

◻ Hi kwihi ku yelana loku nga ha vaka kona eka Matewu 24:3 eka Xigriki ni le ka Xiheveru?

◻ Hi wihi mpfuno lowu hi wu lavaka malunghana ni nkarhi leswaku hi kota ku twisisa Matewu ndzima 24?

[Xifaniso lexi nga eka tluka 10]

Ntshava ya Mitlhwari, leyi langutaneke na Yerusalema

    Minkandziyiso Ya Xitsonga (1987-2025)
    Huma
    Nghena
    • Xitsonga
    • Rhumela
    • Leswi u swi tsakelaka
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Swipimelo Swo Tirhisa Website Leyi
    • Milawu Yo Sirhelela Rungula Ra Xihundla
    • Seta Swa Xihundla
    • JW.ORG
    • Nghena
    Rhumela